Friday, December 27, 2013

Η πολυτέλεια της μιζέριας

Του Ευτύχη Βαρδουλάκη

Δεν υπάρχει χώρα στην Ευρώπη που να ευδοκιμεί τόσο πολύ το εμπόριο μιζέριας και ο δημόσιος λόγος να διακατέχεται από τόσο αρνητισμό όσο εδώ. Εκπομπές με αποκλειστικό περιεχόμενο την έκφραση της λαϊκής οργής, «αποκαλυπτικά» σάιτ και «μαχητικοί» δημοσιογράφοι, πολιτικές συζητήσεις απίστευτης οξύτητας, κόμματα ή πολιτικά στελέχη που μιλάνε για «προδότες», «κοινωνικούς δολοφόνους», «ηθικούς αυτουργούς» σε θανάτους, διχαστικά πολιτικά συνθήματα, κ.α., συνιστούν ένα πλαίσιο δημόσιου διαλόγου που σε τίποτα δεν θυμίζει δημοκρατική ευρωπαϊκή χώρα.

Και δίπλα σε όλα αυτά, τα social media, τα οποία εκ της φύσεως τους αποτελούν το πιο «επιθετικό» και «γκρινιάρικο» μέσο που έχουμε γνωρίσει ως τώρα, να λειτουργούν πολλαπλασιαστικά ως προς την προβολή του πρωτογενούς (πολιτικού) προϊόντος. Ένα μέσο του οποίου η κατάχρηση – όπως έχουν δείξει πολλές έρευνες – δημιουργεί εμμονές που σταδιακά επικαθορίζουν το σύνολο της συμπεριφοράς. 

Θα αντιτάξει κάποιος, ευλόγως, ότι η πραγματικότητα είναι αυτή που καθορίζει το ύφος του διαλόγου. Αν οι πολίτες περνάνε άσχημα, αρνητική θα είναι η ατζέντα. Εν μέρει σωστό. Εν μέρει όμως. Μεταξύ του χαζοχαρούμενου κολαούζου και του εμμονικού-εμπαθούς επικριτή, υπάρχουν αμέτρητες ενδιάμεσες πολιτικές στάσεις. Σε μια κοινωνία που πλήττεται πράγματι δεν μπορείς να περιμένεις από όσους πλήττονται να αντιμετωπίζουν την πραγματικότητα με στωικότητα βουδιστή μοναχού. Όμως μπορείς να απαιτείς από τους πολιτικούς ταγούς, να ασχολούνται με την υπέρβαση της κρίσης και να μην λειτουργούν μόνο ως «μεγάφωνα» της αγανάκτησης. Εξάλλου πολλοί εξ’ αυτών δεν είναι καν πληττόμενοι, αλλά απλώς επενδύουν πολιτικά στην κρίση. 

Το εμπόριο μιζέριας στην χώρα μας έχει βαθιές ρίζες και αποτυπώνεται σε πολλούς τομείς για λόγους που δεν είναι του παρόντος να αναλύσουμε. Όμως στην κατάσταση που είναι σήμερα η Ελλάδα, ο συνεχής αρνητισμός αποτελεί μέρος του προβλήματος. Αναπαράγει μια παθογενή εσωστρέφεια και κάνει ακόμα δυσκολότερη την υπέρβασή της. Αποδυναμώνει δημιουργικές δυνάμεις και θετικά εγχειρήματα. Κρατά το δημόσιο διάλογο προσκολλημένο σε σκιαμαχίες, πέραν των πραγματικών αναγκών της κοινωνίας. 

Οι Ιρλανδοί μπήκαν στο μνημόνιο μετά από εμάς (με μικρότερα προβλήματα, είναι η αλήθεια) και κατάφεραν ήδη να βγουν από αυτό. Εμείς ακόμα συζητάμε αν καλώς ή κακώς μπήκαμε, αν θα κάνουμε εξεταστική για το πώς μπήκαμε, αν έπρεπε να το ψηφίσουμε με 151 ή 180, αν ο ΓΑΠ ανετράπη ή «αυτοκτόνησε», αν ο Σαμαράς καλώς ή κακώς πέρασε την αντιμνημονιακή του φάση, κ.α. Και έχουμε δεχθεί την απολίτικη, αδόκιμη και παραφύσει διαίρεση του πολιτικού μας τοπίου σε «μνημονιακό» και «αντιμνημονιακό» μέτωπο παρά τις αδυναμίες και τερατώδεις εσωτερικές αντιφάσεις του όρου. Η συζήτηση για την πολιτική διαδικασία έχει κατισχύσει εκείνης για την πολιτική ουσία που σχετίζεται με το πώς θα βγούμε από την κρίση. 

Ας δούμε λίγο το παράδειγμα της Κύπρου. 

Πριν από 10 μήνες – όπως θα θυμόμαστε – η Κύπρος δέχτηκε το μεγαλύτερο οικονομικό πλήγμα μετά την τουρκική εισβολή του 1974. Το τραπεζικό της σύστημα κατέρρευσε και για τη διάσωσή του η τρόικα επέβαλε κούρεμα των καταθέσεων από ένα ύψος και πάνω, αυστηρά μέτρα λιτότητας και συνεχή επιτήρηση. Το σοκ για την Κύπρο, η οποία από το Καλοκαίρι του 2012 βρισκόταν ήδη σε μνημόνιο, ήταν τρομακτικό, καθότι η οικονομία της σε μεγάλο βαθμό στηρίζεται στον χρηματοπιστωτικό τομέα. 

Η αντίδραση ωστόσο της κυπριακής κοινωνίας ήταν εντυπωσιακή. Τις πρώτες μέρες ανοίγματος των τραπεζών, όταν όλοι φοβόντουσαν επεισόδια στις τράπεζες λόγω bank run, η αντίδραση των πολιτών ήταν υποδειγματικά ψύχραιμη. Ο πολιτικό κόσμος «μαλλιοτραβήχτηκε» για 1-2 μήνες και μετά κοίταξε μπροστά. Η αντιπολίτευση κάνει κριτική, δεν αποφεύγει τους (αναπόφευκτους) λαϊκίστικους πειρασμούς, αλλά σε καμία περίπτωση δεν είδαμε ούτε ακρότητες, ούτε ακραίο διχαστικό λόγο, ούτε εξαλλοσύνες (εξάλλου έχει κι η κυπριακή αντιπολίτευση λερωμένη τη φωλιά της...). Τα συνδικάτα και η κοινή γνώμη αντιλαμβάνονται την πραγματικότητα και δεν λειτουργούν ως πολιορκητικοί μηχανισμοί διεκδίκησης προσόδων που δεν υπάρχουν. Ούτε εξτρεμιστικές ομάδες αναπτύχθηκαν, ούτε νεοναζιστικά κόμματα ήρθαν στο προσκήνιο. Η βαθιά επιχειρηματική «κουλτούρα» και η οικονομική συγκρότηση που διαθέτουν οι Κύπριοι βοήθησε οι συζητήσεις να γίνονται επί της ουσίας, χωρίς υπερβολική οξύτητα, τσιτάτα και περιττές αερολογίες. 

Τα αποτελέσματα μετά από 9 μήνες είναι αποκαλυπτικά. Η ύφεση που αρχικά προβλέπονταν στο 9% περιορίζεται στο 7%. Υπάρχει απόλυτη επίτευξη δημοσιονομικών στόχων και μάλιστα τα φορολογικά έσοδα είναι κατά τι περισσότερα από τα προβλεπόμενα. Και οι 3 δόσεις έχουν εκταμιευτεί με θετικές αξιολογήσεις από την τρόικα. Το χρηματοπιστωτικό σύστημα κατάφερε να κρατηθεί ζωντανό (με προβλήματα, φυσικά, αλλά ζωντανό), ενώ τον μήνα Οκτώβριο παρουσιάστηκε για πρώτη φορά από την αρχή της κρίσης μικρή αύξηση των ξένων καταθέσεων. 

Ασφαλώς τα πράγματα είναι ακόμα πολύ δύσκολα. Η Κύπρος για πρώτη φορά στην ιστορία της έχει υψηλή ανεργία. Η έλλειψη ρευστότητας έχει πλήξει τις μικρές επιχειρήσεις. Ενώ κάποιοι ανησυχούν μήπως οι συνέπειες που απεφεύχθησαν φέτος απλώς μετατέθηκαν για του χρόνου. Η γενική αίσθηση πάντως είναι ότι, έως τώρα τουλάχιστον, αντιμετώπιση της κρίσης είναι κατά τι καλύτερη από ό,τι φοβόντουσαν. 

Θα ρωτήσει κάποιος εύλογα: αυτά τα θετικά βήματα είναι αποτέλεσμα του πολιτικού και κοινωνικού κλίματος; Ασφαλώς. Δεν είναι μόνο αυτού, είναι ΚΑΙ αυτού. Μια κοινωνία σε κρίση ΔΕΝ έχει την πολυτέλεια να πολιτικολογεί διαρκώς αντί να δρα. Να αποσυντίθεται αντί να λειτουργεί συντεταγμένα. Να αλληλοεξοντώνεται σε πολιτικό και ηθικό επίπεδο αντί να διαθέτει ένα μίνιμουμ συναίσθησης κοινής πορείας. Σε μία χώρα σε κρίση, το εμπόριο μιζέριας αποτελεί περιττή πολυτέλεια. 

Πριν από ένα χρόνο, ο Λούλα, ο αριστερός πρώην πρόεδρος της Βραζιλίας, ένας πραγματικός statesman, είχε δηλώσει: «Το μήνυμα που θα ήθελα να στείλω στον ελληνικό λαό είναι ότι αυτή τη στιγμή της κρίσης πρέπει να είναι ψύχραιμοι, να έχουν μεγάλη θέληση και να αναζητήσουν λύσεις. Να μη γίνονται πολλά σχόλια για την κρίση, αλλά να συζητούν ποιες είναι οι λύσεις». 

Σε μία χώρα που το εμπόριο μιζέριας αποτελεί διαβατήριο ανέλιξης, αυτή η προτροπή είναι ιδιαίτερα χρήσιμη.

Πηγη: LIFO

"Η πολιτική κατά της φτώχειας στην Ελλάδα της κρίσης"

Με το τεύχος 6/2013 (διαβάστε το εδώ) συνεχίζεται η σειρά Ενημερωτικών Δελτίων της Ομάδας Ανάλυσης Δημόσιας Πολιτικής του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, που πραγματοποιείται με την υποστήριξη των εκδόσεων Κριτική. Το έκτο τεύχος της σειράς έχει τίτλο: «Η πολιτική κατά της φτώχειας στην Ελλάδα της κρίσης». Γράφει ο Μάνος Ματσαγγάνης.

Σε αυτό το Ενημερωτικό Δελτίο επιχειρείται μια κριτική επισκόπηση της πολιτικής κατά της φτώχειας σε συνθήκες δραματικής επιδείνωσης του «νέου κοινωνικού ζητήματος», δηλ. του φαινομένου των οικογενειών με παιδιά χωρίς κανέναν εργαζόμενο, χωρίς επίδομα ανεργίας ή άλλη εισοδηματική ενίσχυση, και συχνά χωρίς βιβλιάριο ασθένειας. Κατ’ αρχήν παρατίθενται πρόσφατες εκτιμήσεις για την άνοδο των δεικτών φτώχειας τα τελευταία χρόνια. Στη συνέχεια περιγράφονται τα κενά κοινωνικής προστασίας, τα οποία έχουν βαθιές ρίζες, σημειώνοντας ότι η αναγκαία αναβάθμιση του κοινωνικού διχτυού ασφαλείας παραμελήθηκε μετά το ξέσπασμα της κρίσης.

Η εικόνα αλλάζει από το 2013: με το Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής του Νοεμβρίου 2012 τίθενται σε εφαρμογή μέτρα σημαντικής μείωσης της κοινωνικής δαπάνης, ενώ ταυτόχρονα θεσμοθετούνται άλλα μέτρα ενίσχυσης του κοινωνικού διχτυού ασφαλείας. Τα τελευταία συνίστανται στη θεσμοθέτηση ενιαίου επιδόματος στήριξης τέκνων και βοηθήματος ανεργίας αυτοαπασχολουμένων, στην διεύρυνση των κριτηρίων επιλεξιμότητας του επιδόματος μακροχρόνιας ανεργίας, καθώς και στην πιλοτική εφαρμογή του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος. Η προσεκτική ανάλυση των μέτρων αυτών οδηγεί στο συμπέρασμα ότι κινούνται στην ορθή κατεύθυνση, είναι όμως ανεπαρκή και περιέχουν αντιφάσεις.

Το Ενημερωτικό Δελτίο καταλήγει με την ενδεικτική περιγραφή ενός φιλόδοξου αλλά ρεαλιστικού σχεδίου πύκνωσης της εισοδηματικής στήριξης και αναβάθμισης των κοινωνικών υπηρεσιών, με στόχο την αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση του «νέου κοινωνικού ζητήματος».

Η σειρά Ενημερωτικών Δελτίων φιλοδοξεί να παρουσιάσει στο ευρύ κοινό τα αποτελέσματα επιστημονικής έρευνας πάνω σε ζητήματα με μεγάλο δημόσιο ενδιαφέρον. Τα κείμενα που περιέχουν δεν απευθύνονται σε ειδικούς. Είναι γραμμένα για να διαβάζονται όχι μόνο από ερευνητές και από φοιτητές, αλλά επίσης από υπεύθυνους για τη χάραξη και την εφαρμογή δημόσιων πολιτικών, από στελέχη πολιτικών κομμάτων και κοινωνικών οργανώσεων, από δημοσιογράφους και από οποιονδήποτε άλλον πολίτη ενδιαφέρεται για τα ζητήματα αυτά.

Η έρευνα που παρουσιάζεται στη σειρά βασίζεται σε εφαρμογές του υποδείγματος φορολογίας και κοινωνικών παροχών EUROMOD, με το οποίο υπολογίζουμε την διανεμητική και δημοσιονομική επίδραση (δηλ. στην κατανομή εισοδήματος και στον κρατικό προϋπολογισμό αντιστοίχως) διαφόρων μέτρων φορολογικής και κοινωνικής πολιτικής, καθώς επίσης και οποιασδήποτε μεταβολής (πραγματικής ή υποθετικής) στα μέτρα αυτά. Το EUROMOD είναι το προϊόν στενής συνεργασίας δεκάδων πανεπιστημίων και ερευνητικών κέντρων από όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε μια περίοδο δύο σχεδόν δεκαετιών, με την υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Τα αποτελέσματά του έχουν επικυρωθεί σε μικρο- και μακρο-επίπεδο. Επίσης, το υπόδειγμα χρησιμοποιείται από διεθνείς οργανισμούς όπως είναι ο ΟΟΣΑ και η ΕΕ. Τέλος, διάφορες εφαρμογές του έχουν δημοσιευθεί σε πλήθος ερευνητικών εργασιών. Η σχετική έρευνα συντονίζεται από το Πανεπιστήμιο του Essex.

Η Ομάδα Ανάλυσης Δημόσιας Πολιτικής είναι μια άτυπη ομάδα διδασκόντων, φοιτητών και άλλων ερευνητών στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, την οποία συντονίζει ο Μάνος Ματσαγγάνης. Αυτή την εποχή, το κύριο ενδιαφέρον της Ομάδας είναι η παρακολούθηση των επιπτώσεων της κρίσης στην κατανομή του εισοδήματος, δηλαδή στη φτώχεια και στην ανισότητα. (Επικοινωνία: Ομάδα Ανάλυσης Δημόσιας Πολιτικής, Τμήμα Διεθνών και Ευρωπαϊκών Οικονομικών Σπουδών, Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Πατησίων 76, Αθήνα 10434, email: info@paru.gr, web: www.paru.gr)

Μπορείτε να δείτε όλα τα Ενημερωτικά Δελτία της Ομάδας Ανάλυσης Δημόσιας Πολιτικήςεδώ.

Thursday, December 26, 2013

Η Ελλάδα που δεν θέλει να αλλάξει

Tου Λεωνίδα Καστανά

Η Ελλάδα δεν θέλει να αλλάξει. Η άποψη αυτή παγιώνεται σιγά αλλά σταθερά τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό. Είναι απόφαση μιας μερίδας του επιχειρηματικού κόσμου, σχεδόν σύσσωμου του πολιτικού συστήματος και ενός πλειοψηφικού τμήματος των πολιτών ανεξαρτήτως κοινωνικού στρώματος ή κομματικής προτίμησης. Το μεγαλύτερο διακύβευμα του επόμενου χρόνου είναι η παραμονή στο Euro. Ισχυρές δυνάμεις θα προσπαθήσουν να μας βγάλουν από το σκληρό πυρήνα της ΕΕ, ενώ ήδη στην Ευρώπη ωριμάζει η ιδέα ότι η έξοδος της Ελλάδας είναι προς το συμφέρον των υπόλοιπων λαών της. Οι Ευρωεκλογές που έρχονται θα καταγράψουν την άνοδο του ευρωσκεπτικισμού.

Η Ελλάδα δεν θέλει να αλλάξει τις κρατικές δομές της, την παραγωγική της βάση, το πολιτικό της σύστημα, τη λειτουργία της Δημοκρατίας της. Δύσκολα πράγματα, αλλά τρία χρόνια τώρα, δεν κάνει σχεδόν τίποτα γι αυτά. Και ό,τι μικροαλλαγές επιτυγχάνει υπό την πίεση της Τρόικα φροντίζει να τις ακυρώνει στην επόμενη στροφή. Στην Ελλάδα σπανίζουν οι νέες πολιτικές και επιχειρηματικές εφεδρείες που θα μπορούσαν να εμπνεύσουν το λαό της, να αλλάξουν, «εδώ και τώρα», το υπόδειγμα, να την ξεκολλήσουν από το τέλμα. Υπάρχουν, αλλά είναι ακόμα αδύναμες. Είτε είναι πολύ εστέτ, είτε βαριούνται, είτε έχουν άλλα ενδιαφέροντα.

Κρατικοδίατοι, χρεοκοπημένοι επιχειρηματίες και πολύχρωμες φυλές του Δημοσίου, αφού ξεπέρασαν το πρώτο σοκ της κρίσης, αναδιοργανώνονται και προετοιμάζονται για την επόμενη μέρα. Η λαϊκή δυσαρέσκεια λόγω των οριζόντων μέτρων και της σκληρής δημοσιονομικής προσαρμογής, η ανέχεια και η καλπάζουσα ανεργία, κυρίως των νέων, οπλίζει όλους αυτούς που θεωρούν ότι έχουν συμφέροντα από μια απομονωμένη, φτωχή Ελλάδα, μακριά από τον διεθνή ανταγωνισμό. Είναι όλοι αυτοί που έχουν επενδύσει ή παρκάρει τα χρήματά τους στο εξωτερικό. Και είναι πολλοί όπως ξέρετε. Πιστεύουν ότι αύριο θα διαχειρίζονται μεν μια κατεστραμμένη χώρα, αλλά μια χώρα που θα τους ανήκει ολοκληρωτικά, ελπίζοντας να χτίσουν και πάλι τις αυτοκρατορίες τους επί των ερειπίων. Με όχημα πάντοτε το κράτος, σχεδιάζουν να αγοράσουν ότι πουλιέται σε τιμή ευκαιρίας και με όπλο τον πληθωρισμό να σπρώξουν τους πολίτες στην απόλυτη εξαθλίωση και τους εαυτούς τους στην κορυφή. Αυτό είναι το σχέδιο του ελληνικού κρατικοδίαιτου, διεφθαρμένου καπιταλισμού και των πολιτικών του συμμάχων. Η Ελλάδα τραυματισμένη βαριά από την κρίση τους δίνει συγκριτικό πλεονέκτημα.

Όλοι αυτοί εναποθέτουν τις ελπίδες τους στο ΣΥΡΙΖΑ, αλλά όχι μόνο. Η προσήλωση της Αριστεράς στον εργαλειακό χαρακτήρα του κράτους, ο δομικός συντηρητισμός και η δυσανεξία της στην ελεύθερη αγορά, γίνονται σήμερα σύμμαχοί τους. Η ιδεολογία του εθνολαϊκισμού, οι θεωρίες διεθνούς συνομωσίας, το αντιευρωπαϊκό DNA και η νομιμοποίηση της βίας που καλλιεργήθηκαν εντατικά, την προηγούμενη περίοδο από την Άκρα Αριστερά και την Άκρα Δεξιά, δημιουργούν το ιδανικό υπόστρωμα για την ανάπτυξη τέτοιων σχεδίων. Ωθούν την κοινωνία μας να πάρει τη μεγάλη απόφαση, να ζητήσει πια μόνη της την έξοδο από το Euro ή να συγκατανεύσει σε μια ανάλογη εξέλιξη ως απότοκο ενός δήθεν ατυχήματος. Το γεγονός ότι δεν υπάρχει προηγούμενο χώρας που επέστρεψε από το Euro στο εθνικό της νόμισμα και συνεπώς είναι «άγνωστες» οι οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις, βοηθά την προσπάθεια των εραστών της δραχμής να πείσουν τους απελπισμένους, τους χαμένους αλλά και τους πονηρούς που αναζητούν μια ευκαιρία να ρεφάρουν.

Το σίγουρο είναι ότι όλα αυτά επιδιώκονται σε ένα περιβάλλον 1,5 εκατομμυρίου ανέργων του ιδιωτικού τομέα και μια πρωτοφανή ασυλία του αντίστοιχου δημόσιου. Η κυβέρνηση δίνει μάχη να διατηρήσει άφθαρτο το πελατειακό κράτος, ποντάροντας σε 2 εκατομμύρια περίπου ψηφοφόρους που σιτίζονται από το Δημόσιο. Η αντιπολίτευση υπόσχεται επαναφορά μισθών και συντάξεων που σίγουρα δεν μπορεί να πραγματοποιήσει, αλλά και διακοπή κάθε προγράμματος αξιολόγησης ή αναδιάρθρωσης που σίγουρα μπορεί. Έτσι σχεδιάζει να βυθίσει το κράτος σε ακόμα μεγαλύτερη διαφθορά και παραγωγική καχεξία πράγμα που κουμπώνει με τα σχέδια όσων θέλουν να το χρησιμοποιήσουν και πάλι για τα «επιχειρηματικά τους σχέδια».

Η μεγάλη αντίθεση σήμερα είναι μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού. Ο ιδιωτικός τομέας σαρώνεται από πρωτοφανείς μεταβολές που υποβαθμίζουν την ποιότητα ζωής των εργαζομένων του (εργασιακά δικαιώματα, μισθοί, ασφάλεια κλπ). Είναι τρελό, αλλά 700.000 εργαζόμενοι στον ιδιωτικό τομέα σηκώνουν το βάρος της χώρας στους ώμους τους. Διαμορφώνουν τη φορολογητέα ύλη, τροφοδοτούν τα πρωτογενή πλεονάσματα, παλεύουν με την κρατική διαφθορά, στηρίζουν την παραγωγή και ανταγωνίζονται υπό τις δυσμενέστερες συνθήκες τις διεθνείς αγορές με ένα τραπεζικό τομέα κλινικά νεκρό και ανήμπορο να τους βοηθήσει, θύμα και αυτός του αδηφάγου κράτους και των κομμάτων εξουσίας. Την ίδια στιγμή 700 χιλιάδες νοικοκυριά, δηλαδή 2,5 και βάλε εκατομμύρια συμπολίτες μας συντηρούνται από τον πτωχευμένο δημόσιο τομέα, με απείρως καλύτερες συνθήκες εργασίας, χωρίς καμιά αξιολόγηση, με εργασιακή ασφάλεια και με μισθούς που είναι μακρινό όνειρο για τον ιδιωτικό. Και οι αντιμνημονιακές δυνάμεις, που προαλείφονται για την εξουσία, δηλώνουν ξεδιάντροπα ότι θα συνεχίσουν το έργο της σημερινής και όλων των προηγούμενων κυβερνήσεων, δηλαδή θα στηρίζουν το δημόσιο εις βάρος του ιδιωτικού τομέα, εις βάρος της επιχειρηματικότητας και της ανάπτυξης, εις βάρος, τελικά, της δημοκρατίας.

Η λυσσαλέα αντίδραση κομμάτων, ΜΜΕ, αρθρογράφων, συνδικαλιστών κλπ στο εγχείρημα των «58» αποτυπώνει ανάγλυφα τις σημερινές ταξικές αντιθέσεις. Η δημιουργία ενός αριστερού και φιλελεύθερου σχήματος που θα προτάσσει, τη ριζική διοικητική μεταρρύθμιση και την απελευθέρωση της αγοράς μέσα σε ένα κράτος πραγματικής πρόνοιας είναι ο ισχυρότερος εχθρός τους. Ο φόβος ότι ένα νέος και πρωτοφανής για την Ελλάδα πολιτικός λόγος μπορεί να βρει μεγάλο ακροατήριο και να δημιουργήσει ρεύμα είναι εμφανής. Για παράδειγμα, η ιδέα και μόνο ότι τα πανεπιστήμια και η έρευνα μπορούν να αλλάξουν καθολικά τα διδακτικά αντικείμενα και τις διοικητικές δομές τους προκειμένου να υποστηρίξουν την παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας κάνει κάποιους θλιβερούς αριστερούς (ντεμέκ) μεταρρυθμιστές να φρίττουν. Η ιδέα ότι το κράτος δεν θα μοιράζει το χαρτί, τα προνόμια και τα δικαιώματα και δεν θα μπορεί να διαπλέκεται άνετα με τους επιχειρηματίες ανησυχεί βαθύτατα όλους αυτούς που πλούτισαν εις βάρος των εργαζομένων και των αδύναμων. Και φυσικά τους κινητοποιεί και τους κάνει να αντιδρούν. Από κοντά και οι κομματικοί εκφραστές τους.

Εγκαταλείπουν το ΠΑΣΟΚ, τη ΔΗΜΑΡ, τους ΑΝΕΞΕΛ και άλλα περιθωριακά σχήματα και μετακομίζουν μαζικά στο ΣΥΡΙΖΑ αλλοιώνοντας την αριστερή σύνθεση του κόμματος, φαλκιδεύοντας την όποια Ηθική της παραδοσιακής Αριστεράς. Εκεί σμίγουν με τις νεοκομμουνιστικές και αριστερίστικες ομάδες που μέσα στην ιδεοληπτική τους παραζάλη οραματίζονται την Κούβα της Μεσογείου. Η ένταση που σήμερα αναπτύσσεται εντός του ΣΥΡΙΖΑ αντανακλά ιδεολογικές αλλά και οικονομικές διαφορές. Η «φιλοευρωπαϊκή» ηγετική ομάδα είναι ακόμα ισχυρή αλλά ούτε η συνοχή της είναι δεδομένη, ούτε φυσικά η ιδεολογική της συγκρότηση ισχυρή. Αυτή η Αριστερά μισεί την Ευρώπη και αυτό δεν πρέπει να το ξεχνάμε. Τίποτα δεν θα μείνει όρθιο προκειμένου ο εγχώριος κρατικοδίαιτος καπιταλισμός να επιβιώσει. Σήμερα, ο ξενιστής του μπορεί να γίνει η Αριστερά. Γιατί μπορεί να λειτουργήσει, με τη ρητορική, την ηθική και τον ακτιβισμό της, ως ανάχωμα της λαϊκής κατακραυγής και να δώσει την ευκαιρία στους ποντικούς να καθαρίσουν το παιχνίδι. Φυσικά έτσι σχεδιάζουν χωρίς αυτό να σημαίνει ότι το σχέδιο είναι και εφικτό. Αν η Ευρώπη όμως έχει αποφασίσει την έξοδό μας, οι πιθανότητες επιτυχίας αυξάνονται δραματικά.

Οι δυνάμεις του αριστερού και μη φιλελευθερισμού και οι δυνάμεις της κοινής λογικής, αδύναμες μεν ανήσυχες δε, θα προσπαθήσουν να αντισταθούν στην επέλαση των δυνάμεων της καταστροφής. Είναι αναγκασμένες να χρησιμοποιήσουν όλα τα πολιτικά εργαλεία, όλες τις δυνατές συμμαχίες, νέα και παραδοσιακά πολιτικά σχήματα, ακόμα και κόμματα όπως το ΠΑΣΟΚ και τη ΔΗΜΑΡ προκειμένου να αμυνθούν και να αντεπιτεθούν. Χρειάζονται τους μεταρρυθμιστές όπου αυτοί και αν ανήκουν προκειμένου να δημιουργήσουν πολιτικά ρεύματα εντός των κομμάτων τους που θα ζητούν πιεστικά καθαρό πολιτικό λόγο, μεταρρυθμιστικό μέτωπο και καινοτόμες δράσεις. Χρειάζονται ευρύτερες πολιτικές συμμαχίες κάθε τύπου και κυρίως ένα κλίμα πανεθνικής συναίνεσης με στόχο την παραμονή στο Euro και την παραγωγική αναδιάρθρωση. Πρέπει να διασπάσουν παγιωμένες μικροκομματικές αντιλήψεις, στενά διαχειριστικές λογικές και κυρίως το συντηρητισμό του πολιτικού συστήματος που βλέπει το κέλυφος και όχι τον πυρήνα της πολιτικής. Η πρόσφατη πολιτική κρίση που αναδύθηκε στο συνέδριο της ΔΗΜΑΡ είναι απότοκο των ίδιων αντιθέσεων. Παντού το παλιό συγκρούεται με το καινούργιο.

Τον τελευταίο καιρό καλλιεργείται η ιδέα της αναγέννησης μέσω της καταστροφής. Η χώρα πρέπει να περάσει από τον οδοστρωτήρα ΣΥΡΙΖΑ, να διαλυθεί ολοσχερώς για να αναγεννηθεί από την τέφρα της. Παράλληλα η κεντροαριστερή συνιστώσα δεν πρέπει να βιάζεται. Ας αφήσει ΠΑΣΟΚ και ΔΗΜΑΡ να πάνε χωριστά στις Ευρωεκλογές, να συντριβούν και μετά οι υγιείς δυνάμεις τους, δικαιωμένες από το αποτέλεσμα, να αναλάβουν τα ηνία και να τους οδηγήσουν στην πολυπόθητη ΕΛΙΑ. Επικίνδυνο σενάριο που βολεύει τους εσωκομματικούς τακτικισμούς και αδιαφορεί για την τύχη της χώρας. Αλήθεια ποιος θα χτίσει μετά πάνω στα ερείπια; Μήπως ο φασισμός παρέα με όλους αυτούς που αναφέραμε; Μια ηττημένη στις εκλογές κεντροαριστερά θα έχει το κουράγιο να ανασυσταθεί; Θα βρει το ακροατήριο για κάτι μεγάλο; Θα μπορέσει να επιβιώσει στις εθνικές εκλογές που θα ακολουθήσουν; Ποιος θα εμπιστευτεί τότε ένα σχήμα που αποτελείται από καιροσκόπους της συμφοράς σε προχωρημένη αποσύνθεση; Μήπως τέτοιες ιδέες οδηγούν κατευθείαν στο άρμα του ΣΥΡΙΖΑ ως το μη χείρον;

Δυστυχώς ζούμε σε μια χώρα που όλες οι παθογένειες της πολιτικής είναι παρούσες. Δεξιά και Αριστερά λατρεύουν το μεγάλο, διεφθαρμένο, αντιπαραγωγικό κράτος. Οι φιλελεύθερες σοσιαλδημοκρατικές ιδέες είναι οι μόνες που μπορούν να δώσουν απαντήσεις, να δώσουν ελπίδες διεξόδου αργά αλλά σταθερά. Γιατί έχουν ήδη αποδείξει την υπεροχή τους σε ολόκληρο τον κόσμο. Να διεισδύσουν στην καλλιεργημένη, κοσμοπολίτισσα νέα γενιά και να δώσουν ελπίδα αλλαγής του κοινού πολιτικού τόπου. Πάντοτε όμως σε ένα ευρωπαϊκό περιβάλλον, δίπλα στις παγκόσμιες δυνάμεις της δημοκρατίας και της προόδου. Η Δημοκρατική Παράταξη που κυοφορείται αυτήν την εποχή είναι μια όαση ελπίδας. Αναζητά το σχήμα της, διαμορφώνει τις Θέσεις της, επιλέγει τους εκπροσώπους της, απλώνεται πανελλαδικά, με προσεκτικά βήματα, ανιχνεύοντας προθέσεις και στάσεις. Δεν αποκλείει κανένα αλλά δεν «ψωνίζει» και από το καλάθι. Ετοιμάζεται για το μπάμ στις διπλές εκλογές της άνοιξης, αλλά δεν μένει σε αυτές. Την ενδιαφέρει η από τα κάτω διαμόρφωση μιας άλλης πολιτικής ιδέας, η εγκατάσταση ενός καινοτόμου και εναλλακτικού πολιτικού λόγου. Μιας άλλης ιδεολογίας. Δύναμή της, η πίστη σε ένα νέο, δημιουργικό ατομισμό.

Πηγή: ATHENS VOICE

Tuesday, December 24, 2013

Τα 14 βιβλία της "Πιπεριάς" για το... 2014

«Τα καλά βιβλία είναι για τους νέους ό,τι ο ήλιος και η δροσερή βροχή για τους σπόρους, που έμειναν θαμμένοι κάτω απ' τους πάγους του χειμώνα» Χόρας Μαν (1796 – 1859)

Όπως κάθε χρόνο, έτσι και φέτος θα δημοσιεύσουμε βιβλία που διαβάσαμε τη χρονιά που φεύγει και άλλα που θα μας συντροφεύσουν τη χρονιά που έρχεται. Είναι επιλογές μέσα από πάρα πολλά βιβλία και ο αριθμός, 14, έχει να κάνει όπως όλοι καταλαβαίνουν με τη χρονιά που θα περπατήσουμε από τη 1 Ιανουαρίου. Χρόνια Πολλά με υγεία (Η σειρά των βιβλίων είναι τυχαία...)
Saul Friedländer Η ναζιστική Γερμανία και οι Εβραίοι (Εκδόσεις Πόλις)

"Η μεγαλόπνοη δίτομη σύνθεση του Saul Friedlander, "Η ναζιστική Γερμανία και οι Εβραίοι" (που πρωτοεκδόθηκε το 1997 και το 2007) αποτελεί το νέο ορόσημο για την ιστοριογραφία του Ολοκαυτώματος. Πίσω από τις μεθοδολογικές αρχές και τις αφηγηματικές επιλογές του Friedlander βρίσκεται ο διανοούμενος που αναμετρήθηκε με την εμπειρία του παιδιού που επέζησε της Shoah και ο ιστορικός που στη διάρκεια της καριέρας του συμμετείχε ενεργά στις συζητήσεις και τις διαμάχες που σφράγισαν την ιστοριογραφία του Ολοκαυτώματος. Ο Friedlander, θεωρεί ότι η ναζιστική ιδεολογία υπαγόρευσε τη γερμανική πολιτική καθιστώντας την εξόντωση των εβραίων αναπόσπαστο κομμάτι της και πρωταρχικό της στόχο. Δίνει έμφαση στη φυλετική, αντισημιτική ρητορική του ναζισμού και στο γεγονός ότι ο ίδιος ο Χίτλερ ενεχόταν στη λήψη όλων των σημαντικών αποφάσεων. Η αντισημιτική εμμονή, υποστηρίζει, βρισκόταν στην καρδιά του ναζιστικού ιδεολογικού σύμπαντος, ως ενοποιητικός κώδικας της φυλετικής κοινότητας και ως μέσο διαρκούς κινητοποίησης του καθεστώτος.
Θωμάς Κοροβίνης ‘55 (Εκδόσεις Αγρα) 

Η Μαρίκα η Ταταυλιανή, μια Πολίτισσα κυρά, λογία μα και μποέμισσα, μέσα από την μακρά αφήγηση του βίου της, αναφέρεται παράλληλα, άλλοτε περιληπτικά κι άλλοτε διεξοδικά, σε περιστατικά και σε πρόσωπα, με έμφαση στην κοινωνική ζωή των Ρωμιών και των Τούρκων και στις μεταξύ τους σχέσεις, αλλά και συμπολιτών της που ανήκουν σε άλλες μειονοτικές ομάδες, οι οποίες συνδιαμορφώνουν την ανθρωπογεωγραφική ταυτότητα της Πόλης του περασμένου αιώνα. Ο λόγος της διακόπτεται συχνά από σπαρακτικά ιντερμέδια της διαταραγμένης μνήμης της που είναι στοιχειωμένη απ' τα ανεπούλωτα τραύματα της συνταρακτικής για την πολίτικη ομογένεια -μα και για όλη την Ρωμιοσύνη- εποχής του προσχεδιασμένου τουρκικού πογκρόμ του Σεπτεμβρίου του 1955 εναντίον κάθε ρωμαίικου στοιχείου, το οποίο -με την συνεπικουρία και άλλων μέτρων που είχαν προηγηθεί ή ακολούθησαν τα Γεγονότα- οδήγησε στην συρρίκνωση της ελληνορθόδοξης κοινότητας της Κωνσταντινούπολης.
Αλεξάντερ Σολζενίτσιν Αρχιπέλαγος Γκουλάγκ 1918-1956 Μέρη III-IV (Εκδόσεις Πάπυρος)

Οι Εκδόσεις Πάπυρος προσφέρουν στους Έλληνες αναγνώστες τον δεύτερο τόμο του Αρχιπελάγους Γκουλάγκ (Αρχιπέλαγος Γκουλάγκ 2, Μέρη ΙΙΙ-IV), σε μετάφραση από τα ρωσικά φίλουβ & συντρόφου Δημήτρη Β. Τριανταφυλλίδη (η μετάφραση του έργου θα ολοκληρωθεί το 2014 με την κυκλοφορία του τρίτου τόμου). Στο "Αρχιπέλαγος Γκουλάγκ 2" (Μέρος ΙΙΙ: Στρατόπεδα εξόντωσης / εργασίας - Μέρος IV: Η ψυχή και το συρματόπλεγμα) ο Σολζενίτσιν εστιάζει στα στρατόπεδα καταναγκαστικής εργασίας, την καρδιά του Αρχιπελάγους. Παρακολουθούμε τη γέννησή τους, την εδραίωσή τους και την εξέλιξή τους σε ένα τεράστιο δίκτυο που "μόλυνε σαν καρκίνωμα" όλη τη σοβιετική επικράτεια. Σε αυτό το Αρχιπέλαγος γεννιέται ένα νέο "έθνος σκλάβων", που αναπτύσσει τη δική του γλώσσα και τη δική του κουλτούρα: οι "ιθαγενείς" έχουν τα δικά τους έθιμα, τους δικούς τους κανόνες, τις δικές τους κάστες και ιεραρχίες· διαμορφώνεται έτσι ένα ιδιαίτερο (υπ)ανθρώπινο είδος, οι κρατούμενοι (ζεκ), που είναι το μοναδικό βιολογικό είδος που δεν αναπαράγεται βιολογικά, αλλά με τα διαδοχικά και επιταχυνόμενα κύματα συλλήψεων και εγκλεισμών.
Κώστας Κωστής Τα κακομαθημένα παιδιά της ιστορίας (Εκδόσεις Πόλις)

Ο βασικός άξονας γύρω από τον οποίο περιστρέφεται το παρόν βιβλίο είναι η μετατροπή μιας μικρής επαρχίας της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας σε ένα σύγχρονο ευρωπαϊκό κράτος. Από ορισμένες απόψεις, τα προβλήματα που ανέκυψαν κατά τον σχηματισμό του σύγχρονου ελληνικού κράτους θα μπορούσαν να εξομοιωθούν με τα αντίστοιχα προβλήματα που συναντούν αυτή τη στιγμή οι προσπάθειες του δυτικού κόσμου να επιβάλει το δικό του πολιτικό και πολιτισμικό μοντέλο σε κοινωνίες ξένες, αν όχι εχθρικές προς αυτό. Το γεγονός ότι οι Έλληνες του 19ου και 20ού αιώνα είναι χριστιανοί, ενώ οι κοινωνίες που αποτελούν σήμερα αντικείμενο πειραματισμού της Δύσης είναι μουσουλμανικές, μικρή σημασία έχει, στον βαθμό που και οι δύο αντιμετωπίστηκαν ή αντιμετωπίζονται, ρητά ή όχι, ως πεδία εκπολιτισμού και σε καμία περίπτωση ως ισότιμοι εταίροι του πολιτικού εγχειρήματος στο οποίο αποδίδεται, μάλλον άκριτα, ο όρος εκσυγχρονισμός. Εξάλλου, ο χριστιανισμός των Ελλήνων δεν έπαψε ποτέ να αντιπροσωπεύει το Σχίσμα, δηλαδή μια ιδιαιτερότητα σε σύγκριση με τις δυτικοευρωπαϊκές αντιλήψεις, όχι πάντοτε συμπαθή, και ακόμη λιγότερο κατανοητή.
Γιάννης Μαρής Ίλιγγος (Εκδόσεις Αγρα)

Ο "Ίλιγγος" δημοσιεύτηκε σε ογδονταεννέα συνέχειες στην εφημερίδα Απογευματινή το 1961 με την ένδειξη "Κείμενο: Γ. Μαρή. Εικονογράφηση: Φ. Δελλή - Όλα εμφανίζονται ανεξήγητα και μεταφυσικά". Δεν εκδόθηκε πότε σε βιβλίο. Είναι από τα λίγα έργα του Μαρή στα οποία ο αστυνόμος Μπέκας εμφανίζεται από την αρχή. Ο τίτλος παραπέμπει στην ταινία Vertigo του Χίτσκοκ, 1957 (ελληνικός τίτλος: Ο δεσμώτης του ιλίγγου).  Ο Ίλιγγος κατά το ήμισυ ακολουθεί το μοτίβο της αγωνιώδους αναζήτησης της χαμένης μνήμης γύρω από ένα έγκλημα στο χώρο του υποκόσμου, και το υπόλοιπο το συνδέει σε μια υπόθεση αρχαιοκαπηλίας: Το Αρχαιολογικό Μουσείο της Αθήνας γεμίζει με αντίγραφα των μυκηναϊκών εκθεμάτων του, ενώ τα πρωτότυπα έχουν κάνει φτερά. Η σπείρα των λαθρεμπόρων αρχαιοτήτων έχει διασυνδέσεις με το Παρίσι και αρχηγό έναν ακαθόριστης εθνικότητας τυχοδιώκτη ονόματι Ισαάκ Γιοβέλ ή Αρμάντο Κάστρο. Είναι το πρώτο από τα δύο έργα του Μαρή με θέμα την αρχαιοκαπηλία. Ύστερα από χρόνια γνωρίζουμε με αποδείξεις, καταγγελίες, καταθέσεις και συνεντεύξεις τα ονόματα που συνιστούσαν τότε τον κύκλο της λαθραίας διακίνησης ή και κλοπής αρχαιοτήτων. Ο Μαρής έπεσε τότε απίστευτα κοντά περιγράφοντας μια φανταστική υπόθεση.

Αρίστος Δοξιάδης Το αόρατο ρήγμα (Εκδόσεις Ικαρος)

Πώς λειτουργεί η ελληνική οικονομία στην πράξη; Σε τι διαφέρει από άλλες δυτικές οικονομίες; Με ποιές δυνάμεις και ποιές πρακτικές μπορούμε να ξεπεράσουμε την κρίση; Οι απαντήσεις δεν βρίσκονται στους αριθμούς της μακροοικονομίας, ούτε σε απλοϊκές αφηγήσεις για ολιγάρχες, τοκογλύφους, συνδικαλιστές και αργόμισθους. Βρίσκονται στα σχέδια των οικογενειών, στο μέγεθος των επιχειρήσεων, στον τρόπο που παράγουμε, στην οργάνωση του κράτους, στις λεπτομέρειες των νόμων, στα κίνητρα των πολιτικών. Οι θεσμοί, είτε επίσημοι είτε άτυποι, και οι καθημερινές συμπεριφορές, διαμόρφωσαν την οικονομία που κατέρρευσε το 2009, και αυτά θα διαμορφώσουν την οικονομία που αναδύεται. Το βιβλίο ανασυνθέτει την πολιτική οικονομία της Ελλάδας με τα εργαλεία της νεοθεσμικής σχολής. Συγκεράζει την καθημερινότητα με τα μακρομεγέθη, τους "ανθρώπους'" με τους "αριθμούς", το τοπικό με το παγκόσμιο. Αρχίζει με παραδείγματα από τον τουρισμό, τη ναυτιλία, τη γεωργία, τη δημόσια διοίκηση και από άλλες δραστηριότητες, και φθάνει στα ελλείμματα, στην ανεργία, και στη θέση της Ελλάδας στην Ευρώπη. Με απλά λόγια και ανθρώπινους όρους, περιγράφει τι σημαίνει η μετάβαση από την στρεβλή ευμάρεια της μεταπολίτευσης σε μια παραγωγική και εξωστρεφή ανάπτυξη.
Τάσος Γιαννίτσης Η Ελλάδα στην κρίση (Εκδόσεις Πόλις)

Η Ελλάδα, η ελληνική κοινωνία, αναζητάει σήμερα ένα νέο αφήγημα. Όχι "αφήγημα" με την έννοια του παρα-μυθιάσματος, όπως το γνώρισε σε διάφορες φάσεις του πρόσφατου ή του απώτερου παρελθόντος της. Το αφήγημα αυτό πρέπει να είναι δημοκρατικό, να οδηγεί στην ανακατάκτηση του δημόσιου χώρου και του συλλογικού συμφέροντος, να κινητοποιεί μαζικές δυνάμεις προς την κατεύθυνση της συγκρότησης μιας εθνικής δύναμης, να ανατρέψει εκείνα τα δόγματα, τις ιδεοληψίες και τα "ψεύτικα τα λόγια, τα μεγάλα", που μετέτρεψαν την Ελλάδα σε επαρχιακό μικρομάγαζο των Νότιων Βαλκανίων. Η πολιτική πρέπει να πάει πέρα από το ασφυκτικό πλαίσιο κάθε μνημονιακού ή αντιμνημονιακού σχήματος. Τους άξονες μιας πολιτικής εξόδου από την κρίση και ανάπτυξης πρέπει να τους σχεδιάσουμε και να τους υλοποιήσουμε εμείς. Αν πολιτικός φόβος, σχέσεις διαπλοκής και ισχυρά ιδιωτικά συμφέροντα εμποδίσουν ακόμη και μια τέτοια ζωτική δράση, το κοινωνικό κόστος από την παραμονή στην κρίση θα είναι μεγαλύτερο.

Ελληνική κρίση και ευρωπαϊκή νεωτερικότητα (Εκδόσεις Κριτική) 

Πώς εξηγείται η παρούσα κρίση; Φταίνε οι εθνικές μας παθογένειες, η ιστορία της χώρας και ο ανεπαρκής εκσυγχρονισμός της; Ή μήπως είναι προϊόν μιας ευρύτερης κρίσης που περνάει η ευρωπαϊκή νεωτερικότητα; Σκοπός του βιβλίου δεν είναι να δώσει απόλυτες απαντήσεις, αλλά να προκαλέσει μια συζήτηση πάνω σε τέσσερις κεντρικές διαστάσεις της κρίσης, παρουσιάζοντας αντικρουόμενες απόψεις σχετικά με την οικονομία, τη νομική και πολιτική κουλτούρα, το σύστημα κοινωνικής πρόνοιας και τη θέση της θρησκείας στη σύγχρονη κοινωνία. Κείμενα: Γιάνης Βαρουφάκης, Ρουμπίνη Γρώπα, Νικηφόρος Διαμαντούρος, Θάλεια Δραγώνα, Σταύρος Ζουμπουλάκης, Γιώργος Κατρούγκαλος, Χαρά Κούκη, Μάνος Ματσαγγάνης, Μαρία Πετμεζίδου, Ιωάννης Α. Τασόπουλος, Άννα Τριανταφυλλίδου, Λουκάς Τσούκαλης


Μενέλαος Χαραλαμπίδης  Η εμπειρία της Κατοχής και της Αντίστασης στην Αθήνα (Εκδόσεις Αλεξάνδρεια) 


Το βιβλίο αυτό παρακολουθεί τις διαδρομές ανθρώπων από τα χρόνια του Μεσοπολέμου ως το τέλος της Κατοχής. Καταγράφει τις συνέπειες της Κατοχής, όπως την κατάρρευση της οικονομίας, την τρομοκρατία των κατακτητών, το λιμό, και τον αντίκτυπο που είχαν στις ζωές τους. Μέσα από τις μαρτυρίες τους, εμβαθύνει στους λόγους για τους οποίους έλαβαν την απόφαση να ενταχθούν στην Αντίσταση. Τα μπλόκα των Ταγμάτων Ασφαλείας, οι βασανισμοί και οι εκτελέσεις της Ειδικής Ασφάλειας, οι έφοδοι της οργάνωσης "Χ", οι μάχες του ΕΛΑΣ και οι δολοφονίες της ΟΠΛΑ, συνέθεταν την πολυμορφία της βίας που δίχασε την αθηναϊκή κοινωνία. Μέσα από την οπτική της κοινωνικής ιστορίας, το βιβλίο θέτει στο επίκεντρο τους ανθρώπους και την εμπειρία τους και αναδεικνύει την κατοχική Αθήνα ως ένα από τα πιο χαρακτηριστικά παραδείγματα του πώς αντιδρά μια κοινωνία σε περιόδους κρίσης.

Χίλντα Παπαδημητρίου Έχουνε όλοι κακούς σκοπούς (Εκδόσεις Μετχαίμιο)

Καλοκαίρι του 2007. Ύστερα από απανωτές αναποδιές, ο αστυνόμος Χάρης Νικολόπουλος ξεκινάει επιτέλους τις διακοπές του στα Χανιά. Πριν προλάβει όμως να πιει την πρώτη ρακή, τον ειδοποιούν από την Αθήνα ότι η άδειά του αναστέλλεται. Ο τραγουδιστής Απόστολος Μελισσηνός έχει εξαφανιστεί μυστηριωδώς μετά την τελευταία του συναυλία, στο Κάστρο του Ρεθύμνου. Πού βρίσκεται ο Απόστολος; Κρυμμένος σε κάποια έρημη παραλία; Έχει πέσει θύμα απαγωγής ή μήπως… Ο Χάρης ξεκινάει την έρευνα που θα τον οδηγήσει από την πόλη των Χανίων στα Σφακιά, και στη συνέχεια στην έρημη Αθήνα. Μιλώντας με παλιούς φίλους και συνεργάτες του Απόστολου, θα βουλιάξει μέσα σ’ έναν χείμαρρο πληροφοριών, θα γίνει εξπέρ στην ιστορία των πρώτων ελληνικών ροκ συγκροτημάτων και θα χρειαστεί να υπενθυμίζει διαρκώς στον εαυτό του τους στίχους του τραγουδιού: Μην τους πιστεύεις ό,τι κι αν πουν / Έχουνε όλοι κακούς σκοπούς.
Σώτη Τριανταφύλλου Σπάνιες γαίες (Εκδόσεις Πατάκη)

Ο Πραβιέν Σεργκέγεβιτς Μακάρεφ γεννήθηκε στο Μουρμάνσκ, στη βορειοδυτική Ρωσία, δέκα χρόνια μετά την επανάσταση των μπολσεβίκων. Σπούδασε εδαφολογία στο Λένινγκραντ, ερωτεύτηκε μια ακροβάτισσα, διέπραξε ένα έγκλημα. Ύστερα, γνώρισε έναν Άγγλο κατάσκοπο: η φιλία αυτή τον οδήγησε σε μια απόφαση που δεν πραγματοποίησε. Αναζητώντας Σπάνιες Γαίες, ο Μακάρεφ άκουσε τις γοργόνες να τραγουδάνε και τους ψιθύρους της ιστορίας που μορφάζει σαν τέρας. Αυτό το βιβλίο είναι τα απομνημονεύματά του.

Γιάννης Βούλγαρης Η μεταπολιτευτική Ελλάδα 1974-2009 (Εκδόσεις Πόλις)

Το βιβλίο πραγματεύεται από την οπτική της πολιτικής κοινωνιολογίας και της πολιτικής ιστορίας τη "μεταπολιτευτική Ελλάδα 1974-2009". Αποτελεί χρονικά διευρυμένη και αναθεωρημένη έκδοση του προηγούμενου που είχε εκδοθεί στις αρχές του 2008 με τίτλο "Η Ελλάδα από τη μεταπολίτευση στην παγκοσμιοποίηση". Διανύσαμε, λοιπόν, πορεία μισού περίπου αιώνα. Μισού αιώνα που περιέκλειε όμως τρεις τουλάχιστον εποχές της Ελλάδας. Τη μετεμφυλιακή με τον τραγικό επίλογο της δικτατορίας, την καθαυτή μεταπολιτευτική με τη σταθεροποίηση της δημοκρατίας και την αργή επούλωση των προηγούμενων ιστορικών τραυμάτων, και, τέλος, την αρχική φάση εισαγωγής του ευρώ, κατά την οποία η χώρα εντάχθηκε όλο και πιο σταθερά στα πυκνά δίκτυα της παγκοσμιοποίησης και της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. Η όλη πορεία κατέληξε στη χρεοκοπία, όταν η Ελλάδα παρασύρθηκε στη δίνη της παγκόσμιας και ευρωπαϊκής κρίσης. Αυτή η δραματική δοκιμασία έδωσε λαβή σε μηδενιστικές αποτιμήσεις της μεταπολιτευτικής Ελλάδας, ακόμη και σε ευθείες επιθέσεις κατά της Δημοκρατίας. Σαν η "Μεταπολίτευση" να συρρικνώθηκε και να ταυτίστηκε με τη χρεοκοπία. Έτσι, στην περίοδο της κρίσης η αποτίμηση της μεταπολιτευτικής Ελλάδας έγινε επίμαχο πολιτικό διακύβευμα. Γεγονός αναμενόμενο, εξίσου όμως παραπλανητικό. Θα ήταν σαν να κρίναμε μια πλούσια και σύνθετη περίοδο όπως εκείνη του Τρικούπη, ισοπεδώνοντάς την στη χρεοκοπία του 1893 - 1897. Με άλλα λόγια, η εποχή της μεταπολιτευτικής Ελλάδας 1974 - 2009 απαιτεί μια σφαιρικότερη προσέγγιση, ώστε να ερμηνευτούν και να αξιολογηθούν ταυτόχρονα οι επιτυχίες και οι αποτυχίες της, η εσωτερική δυναμική της και οι αντιφάσεις της.

Χρυσάφης Ι. Ιορδάνογλου Κράτος και ομάδες συμφερόντων (Εκδόσεις Πόλις)

Ο ρόλος ακόμη και των ισχυρότερων ομάδων συμφερόντων δεν έχει μελετηθεί με την απαιτούμενη επάρκεια και αποστασιοποίηση. Χρειάζεται να ξέρουμε περισσότερα σχετικά με τις επιπτώσεις των ευνοϊκών ρυθμίσεων που έχουν αποσπασθεί από αυτές πάνω στα δημόσια οικονομικά, την ανισότητα, τη διοίκηση, το κόστος ζωής, τις επενδύσεις, την παραγωγικότητα και, τελικά, πάνω στις ίδιες τις αναπτυξιακές επιδόσεις της οικονομίας. Ακόμη και μια απλή χαρτογράφηση των ειδικών ρυθμίσεων υπέρ της μιας ή της άλλης ομάδας θα άλλαζε τους όρους της πολιτικής συζήτησης στη χώρα".

Παναγής Παναγιωτόπουλος Τεχνολογικές καταστροφές και πολιτικές του κινδύνου (Εκδόσεις Πόλις)

Η ναυτική τραγωδία του "Χειμάρρα" στον Ευβοϊκό Κόλπο στις απαρχές του Εμφυλίου Πολέμου το 1947, το ναυάγιο του "Ηράκλειον" στη Φαλκονέρα λίγους μήνες πριν από το πραξικόπημα των Συνταγματαρχών, το πολύνεκρο δυστύχημα του "Εξπρές Σάμινα" στις Πόρτες της Πάρου στην αυγή του Millennium, είναι τρεις μείζουσες τεχνολογικές καταστροφές που η καθεμία συμπίπτει με μια σημαντική περίοδο της πρόσφατης ιστορίας. Με τον δικό του τρόπο, καθένα απ' αυτά τα δυστυχήματα αποτυπώνει μια σημαίνουσα κοινωνική δυναμική και αποκαλύπτει λανθάνουσες σχέσεις εξουσίας. Μέσα από την κοινωνιολογική προσέγγιση των δυστυχημάτων, το παρόν βιβλίο φωτίζει αθέατες όψεις της κοινωνικής ζωής, υπόγειες πολιτισμικές διεργασίες και ανθρώπινες προσδοκίες που δύσκολα εμφανίζονται στο πολιτικό προσκήνιο. Μελετώντας τη σχέση κράτους-αγοράς-πολιτών, τον δημόσιο σκανδαλισμό, την οδύνη, την ανασφάλεια και την ταυτότητα "θύματα", το βιβλίο εντοπίζει ιδιάζοντα στοιχεία κοινωνικού εκσυγχρονισμού και αναδεικνύει την αναπάντεχη υποχώρηση παλαιών ταυτοτήτων προς όφελος νέων μορφών συνεργασίας και συλλογικής διεκδίκησης. Με κριτήριο τον τρόπο που κράτος και πολίτες απαντούν στην τεχνολογική καταστροφή, το βιβλίο αναπλάθει την παλινδρομική κίνηση και τις δαιδαλώδεις διαδρομές με τις οποίες το άτομο βγαίνει από την ασφάλεια και τους περιορισμούς της παραδοσιακής συμβίωσης, συμμετέχει στις ταυτότητες που του προσφέρει η μαζική δημοκρατία και, τέλος, εντάσσεται στο πλέγμα της σύγχρονης ατομικότητας και των αγεφύρωτων αντιφάσεών της. Ένα πλέγμα ελευθεριών και καταναγκασμών, ανασφάλειας και προσδοκίας, ναρκισσισμού και ματαίωσης, απαίτησης για δικαιοσύνη και πολιτικής αποστράτευσης.

Καλά Χριστούγεννα

Monday, December 23, 2013

Μονόδρομος

Του Ηλία Κανέλλη

Η πρόταση των 58 για τη μεγάλη κεντροαριστερή παράταξη, ό,τι κι αν λέγεται, είναι η πιο πολυσυζητημένη πολιτική πρόταση ανασύστασης (ή, καλύτερα, σύστασης εκ νέου) του χώρου της πολιτικής λογικής. Αναμενόμενες ήταν και οι αναταράξεις που θα προκαλούσε. Οι παντός είδους κριτικές, οι πλάκες και η γκρίνια.
Αφού αφόρισαν την πρωτοβουλία οι περισσότεροι απ' όσους διαχειρίστηκαν ή έχουν σκοπό να διαχειριστούν τις τύχες της χρεοκοπημένης χώρας, προχωρούν στην πεπατημένη. Η ΝΔ, με πολύ συχνά παλαιοκομματική δεξιά κατεύθυνση, θα προσπαθήσει να κεφαλαιοποιήσει την υπόσχεση σταθερότητας που ήδη διαχειρίζεται, διεκδικώντας ψηφοφόρους και από τ' αριστερά, από το τμήμα του εκλογικού σώματος που θα ψάχνει απεγνωσμένα συστημικό κόμμα για να εκφραστεί. Ο ΣΥΡΙΖΑ θα τα δίνει όλα, επενδύοντας στην πολυσυλλεκτικότητα μιας κάποιας ελπίδας, την οποία αδυνατεί να περιγράψει. Οι ΑΝΕΛ θα συνεχίζουν τον ελαφρολαϊκό αντισυστημισμό με όπλα την αφέλεια, συνώνυμη του τζάμπα ελλαδοκεντρισμού και των μεταφυσικών δικαίων του. Η Χρυσή Αυγή θα διεκδικεί το πιο μπρουτάλ κομμάτι του αντισυστημισμού. Και στο μεταξύ, οι ορίζοντες θα κλείνουν για την Ελλάδα, με τον τρόπο που περιγράφει αυτό το κλείσιμο ο Αλέκος Παπαδόπουλος στο «Βήμα της Κυριακής». 
Σε αυτό το πεδίο, οι δύο πολιτικοί χώροι που θα μπορούσαν να είναι η βάση της έκφρασης των λογικών ανθρώπων περνούν μια μοναδική κρίση εσωστρέφειας. Το μεν ΠαΣοΚ, με ηγεσία που δυσκολεύεται να εμπνεύσει αλλά που, τουλάχιστον, φέρεται αποφασισμένη να χρησιμεύσει σε οποιοδήποτε σχέδιο ανασύνταξης, συνεχώς υποχρεούται να αναμετράται με το βαθύ κόμμα και τους ανθρώπους του - που πολλαπλασιάζονται σαν τη Λερναία Υδρα. Η δε ΔΗΜΑΡ, με ηγεσία που επίσης δυσκολεύεται να εμπνεύσει αλλά που, ούτως ή άλλως, ελέγχει τους μηχανισμούς, θα δώσει τη μάχη της αυθυπαρξίας, προτάσσοντας το πολιτικό προφίλ των «καλών ανθρώπων» που, πάντως, συνεχίζουν να νίπτουν τας χείρας τους. 
Ολα αυτά πού οδηγούν; Σε μία και μοναδική διαπίστωση. Οτι αν, όσοι δούλεψαν για την κίνηση των 58, συνεχίζουν να πιστεύουν ακόμα στη δυναμική της πρότασής τους, δεν μπορούν να περιμένουν πώς θα κινηθούν οι ήδη υπάρχοντες κομματικοί μηχανισμοί. Μπορούν να κινηθούν και μόνοι τους - με τη βοήθεια, επίσης, όσων οργανωμένων κινήσεων επιθυμούν να εγκαταλείψουν την εσωστρέφεια. Ο δρόμος σ' αυτές τις περιπτώσεις είναι ένας. Η σύγκληση, το συντομότερο δυνατόν, μιας μεγάλης πανελλαδικής συνδιάσκεψης, η συζήτηση ενός οργανωτικού και ενός ιδεολογικού σχεδίου και η διεκδίκηση του εκλογικού σώματος. Η προετοιμασία για τις ευρωεκλογές κι η αναζήτηση των προσώπων που θα μπουν μπροστά. Ο,τι δεν μπορεί να κατακτηθεί με συναινέσεις μπορεί να κερδηθεί με συγκρούσεις.

Πηγή: ΤΑ ΝΕΑ
 

Sunday, December 22, 2013

Αχ, αυτή η απλή αναλογική!

Της Δάφνης Γαβρίλη

Καθώς προχωράμε προς τις ευρωεκλογές το τοπίο αρχίζει να ξεκαθαρίζει. Βλέπω από μακριά, μια μεγάλη ταμπέλα που γράφει με μεγάλα μαύρα γράμματα Απλή Αναλογική, σκέτη, ούτε απλή με όριο, ούτε αναλογική ανά περιφέρεια, εντελώς απλή, σκέτη. Αυτό σημαίνει ότι με αυτό το σύστημα τον Μάιο 2104, στις Ευρωεκλογές, ο αριθμός των εδρών που θα λάβουν οι συνδυασμοί εξαρτάται μόνο από το εθνικό ποσοστό τους.

Είναι απλό. Στην καθαρή μορφή της απλής αναλογικής, οι έδρες κάθε συνδυασμού προκύπτουν από το γινόμενο «Εθνικό ποσοστό X συνολικός αριθμός εδρών» (στρογγυλοποιημένο στον προηγούμενο ακέραιο).

Για να δούμε λοιπόν πιο συγκεκριμένα : Το μερίδιο της χώρας μας στο ευρωκοινοβούλιο, βάσει του πληθυσμού μας, είναι 22 έδρες. Μπορούμε να κάνουμε, κάποιες εκτιμήσεις με βάση της τελευταίες δημοσκοπήσεις αν θέλετε, έτσι , για να γίνουμε πιο συγκεκριμένοι :

Με τα στοιχεία που δημοσιεύει σήμερα η RASS για τον Τύπο της Κυριακής, λοιπόν:
Στοιχεία Δημοσκόπησης Υποθετικό Σενάριο

ΣΥΡΙΖΑ 24,1% 24/100 *22 = 5 έδρες
ΝΔ 23,7%, 23/100*22= 5 έδρες
ΚΚΕ 6,3%, 6/100*22 = 1 έδρα
Χρυσή Αυγή 6,1% 6/100*22=1 έδρα
ΠΑΣΟΚ 4,5%, 4/100*22= 1 έδρα
ΑΝ ΕΛ 4,7%, 4/100*22= 1 έδρα
ΔΗΜΑΡ 3,4%, 3/100*22= 1 έδρα
Ακυρο-Λευκό 3%,
Αναποφάσιστοι 17,1%. 17/100 *22 = ;;;;;;;;

Όσες έδρες στο τέλος της κατανομής παραμείνουν αδιάθετες λόγω της στρογγυλοποίησης, πηγαίνουν στους συνδυασμούς με τα μεγαλύτερα υπόλοιπα.

Τι διαβάζω μέσα από τους αριθμούς ;

· Τα κόμματα χρειάζονται την εκπροσώπηση στο ευρωπαϊκό κοινοβούλιο και για το κύρος τους και για την χρηματοδότηση που θα πάρουν.

· Ο ψηφοφόρος δεν ενδιαφέρεται και πολύ για το τι συμβαίνει στις ευρωεκλογές και χρειάζεται να φανατιστεί για να πάει να ψηφίσει.

· Όσα κόμματα κάνουν τα συνέδριά τους αυτό το διάστημα το κάνουν ακριβώς για αυτό το σκοπό. Πετούν τα δολώματα των μεγάλων εθνικών προβλημάτων και προσπαθούν να συσπειρώσουν τους ψηφοφόρους γύρω τους, με την ελπίδα να μαζέψουν καμιά ψήφο.

· Τα κόμματα ενδιαφέρονται , ίσως περισσότερο να διατυμπανίσουν το τελικό εθνικό ποσοστό που θα λάβουν στις Ευρω-εκλογές, πιστεύοντας ότι θα δημιουργήσουν ένα κεφάλαιο ψήφων για τις εθνικές εκλογές. Η εμπειρία βέβαια έχει αποδείξει ότι οι ψήφοι δεν κεφαλαιοποιούνται, εκτός βέβαια, ίσως από το ΚΚΕ, όπου εκεί κληρονομούνται. Οι ψήφοι, κατά τη γνώμη μου, κερδίζονται μια-μια κάθε φορά, σε κάθε εκλογική αναμέτρηση. Αυτό είναι και το μεγαλείο της Δημοκρατίας άλλωστε!

Ωραία θα μου πείτε. Όλα αυτά τα ξέρουμε και δεν μας λες τίποτα καινούργιο.

Ποιο είναι το καινούργιο που προκύπτει σήμερα ; Σήμερα , κατά τη γνώμη μου, είναι η στιγμή μέσα σε αυτό το τοπίο που σας περιέγραψα, να διαμορφωθεί δυναμικά ένα σημαντικό ποσοστό για τον μεσαίο χώρο. Το χώρο μεταξύ ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ. Μικρά κόμματα που μαζεύουν κάτι κοντά στο 3% και περιχαρακώνονται γύρω από αυτό, δεν μπορούν να ληφθούν σοβαρά υπόψη. Άλλωστε η μέχρι τώρα πορεία τους έχει δείξει ότι οι ηγεσίες τους δεν είναι διατεθειμένες να μπουν στην μεγάλη εικόνα της διάσωσης της χώρας και προσπαθούν με υπεκφυγές και φθηνές δικαιολογίες να αποφύγουν τις ευθύνες τους.

Υπάρχει φανερά ένα τεράστιο κενό που στην ουσία συντηρεί τον δικομματισμό και οδηγεί σε εκβιαστικές και βεβιασμένες αποφάσεις.

Άσπρο ή μαύρο.

Δημοκρατία, όπως-όπως, ή επανάσταση.

Κόμματα με πολύ μικρό ποσοστό όπως η ΔΗΜΑΡ, ή οι Οικολόγοι μετρούν στις τάξεις τους ψηφοφόρους που ουσιαστικά δεν έχουν ξεκαθαρίσει ακόμη στο μυαλό τους τι ακριβώς θέλουν.

Όμως δεν υπάρχει, κατά τη γνώμη άλλο περιθώριο να περιμένουμε. Πρέπει να αποφασίσουμε τώρα και να δράσουμε. Θέλουμε να βελτιώσουμε το κράτος με μεταρρυθμίσεις και ριζικές τομές, συχνά δυσάρεστες και επίπονες ίσως, με κατεύθυνση όμως το κράτος δικαίου ; Θέλουμε να εκμεταλλευτούμε την κρίση ως ευκαιρία, να κτίσουμε ένα δημοκρατικό και κοινωνικό κράτος με αξιόπιστους θεσμούς, να καλλιεργήσουμε την συλλογική συνείδηση και την συλλογική ευθύνη ή πιστεύουμε ότι αν τα τινάξουμε όλα στον αέρα με μια δήθεν επανάσταση , θα εκτονωθεί η ένταση και μετά πάλι όλα θα είναι όπως τον παλιό καλό καιρό; Έχουμε όραμα για τη χώρα μας μετά την κρίση ;

Πιστεύω ότι υπάρχουν άτομα και συλλογικότητες σήμερα που βλέπουν την μεγάλη εικόνα. Πιστεύω ότι υπάρχουν διανοούμενοι αλλά και απλοί πολίτες που ξέρουν ότι η λύση δεν είναι η επανάσταση , που ξέρουν καλά ότι τα πράγματα δεν θα είναι ποτέ ξανά όπως ήταν πριν. Ζούμε τη συγκυρία της διαμόρφωσης νέων κοινωνικών , πολιτικών και οικονομικών συνθηκών στη χώρα μας με μεγάλο όνειρο την έξοδο της από την κρίση. Θέλουμε η χώρα να βγει από την «κρίση» δυνατότερη , πιο δημοκρατική, οργανωμένη ως σύγχρονο κράτος με σαφή ευρωπαϊκό προσανατολισμό, αξιόπιστη ως προς την οικονομία της και ως ευρωπαϊκός εταίρος, αποτελεσματικότερη ως προς τις υπηρεσίες της προς τους πολίτες. Προς αυτή την κατεύθυνση θεωρώ ότι υπήρξε απόλυτα θετική η έκκληση των «58» για ενότητα του μεσαίου χώρου και ανανέωση. Έκκληση που, όπως αποδείχθηκε, έχει βρει πολύ θετική ανταπόκριση και προχωρά με σταθερά και γερά βήματα προς τη δημιουργία ενοποιητικού σχήματος με κοινά αποδεκτές θέσεις και αξίες, τις αξίες της κοινωνικής αστικής Δημοκρατίας.

Όποιο και αν είναι το αριθμητικό αποτέλεσμα μια τέτοια κίνηση δείχνει καθαρά ότι το μέλλον βρίσκεται μέσα στις συνεργασίες, την αλληλεγγύη των πολιτικών δυνάμεων και τον διάλογο.

Αυτή τη στιγμή η χώρα χρειάζεται να αποφασίσουμε, τώρα κιόλας, τι ακριβώς θέλουμε, έξω από κομματικούς συσχετισμούς και μαθηματικά της πολιτικής ψηφοθηρίας. Κάθε ένας από μας ξεχωριστά με την αισιοδοξία και την δύναμη της θέλησης του και να ενωθούμε όλοι μαζί, με βάσει αυτά που μας ενώνουν και να γίνουμε ποτάμι όλοι μαζί να ξεπλύνουμε την αδράνεια, να διώξουμε τις παλιές ξοφλημένες αντιλήψεις, να πιστέψουμε στις δυνάμεις μας, να σχεδιάσουμε την μετά την κρίση εποχή.

Για μένα είναι ξεκάθαρο. Η μετά την κρίση εποχή έχει αρχίσει να φαίνεται.

Friday, December 20, 2013

Τα πιο Last Drive αγαπημένα....


Το stagediver.gr ζήτησε να επιλέξουμε τα δέκα πιο αγαπημένα τραγούδια των Last Drive. Τα δικά μου τα βλέπετε. Εδω δείτε ολόκληρο το δημοψήφισμα.

Last Drive 30 years (a) live

Tα 30 τους χρόνια γιορτάζουν σε ένα μοναδικό διήμερο (20,21 Δεκεμβρίου) στο Gagarin 205 οι Last Drive που είναι για την "Πιπεριά" το σημαντικότερο ελληνικό γκρουπ. Τριάντα χρόνια rock n roll και τα γιορτάζουν με στυλ καθώς στο διήμερο θα συμμετέχει η αφρόκρεμα της ηλεκτρικής σκηνής από τον Γιάννη Αγγελάκα και τους Nightstalker μέχρι τον Δημήτρη Πουλικάκο και τους Deus Ex Machina.

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 2Ο ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ
Γιάννης Αγγελάκας
Argy (Nightstalker)
Μπάμπης Δαλλίδης (Villa 21, Headquake)
Δημήτρης Δημόπουλος (Sound Explosion)
Σωτήρης Θεοχάρης ( Αδιέξοδο , ANFO)
Eva K. (Nonmandol)
Άντα Λαμπάρα (Villa 21, Nonmandol)
Αντρέας Λάγιος (Nightstalker)
Kostas A-Monk (Eels, Distortion Tamers)
Λάμπρος Παπαλέξης (Φάντης Μπαστούνι και οι Άσσοι, Οι Χτισμένες … των Θεμελίων)
Γιώργος Χλωρός (ANFO)
R.R.Hearse aka D.J. Lo Fi

ΣΑΒΒΑΤΟ 21 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ
Babi Bone (Rockin' Bones, The Earthbound)
George Wackee (700 Machines)
Harry G. (Ducky Boys)
Φλώρα Ιωαννίδη (Make Believe)
Nick Ketz (Rockin' Bones, Misty Blueboys)
Δημήτρης Μάνθος (Deus Ex Machina)
Panos M. (The Earthbound)
Τάσος Νικογιάννης (Make Believe)
George P. (700 Machines)
Panos Τ . (Honeydive, The Earthbound, Swing Shoes)
Κώστας Πέτρου (Deus Ex Machina)
Δημήτρης Πουλικάκος
S. Pyros. D. (Rockin' Bones, The Earthbound)
Βασίλης Σπυρόπουλος (Σπυριδούλα)
Δημήτρης Σπυρόπουλος (Αδιέξοδο, Deus Ex Machina)
Νίκος Σπυρόπουλος (Σπυριδούλα)
Σταύρος Χ (Deus Ex Machina)
Νίκος « Τσουλούφης » (Deus Ex Machina)
Εύη Χασαπίδου -Watson (Echo Tattoo)

Special guests και για τις δύο μέρες ο πρώτος κιθαρίστας τους Nick Pop Mind και οι Fred & Toody Cole (Dead Moon, Pierced Arrows, U.S.A.)

Διαβάστε το εξαιρετικό αφιέρωμα  του popaganda.g στους Last Drive 

Tuesday, December 17, 2013

Η συλλογή των 58 (όχι στο σφυρί)

Του Φώτη Γεωργελέ

Η πρώτη συνάντηση στην Αθήνα ήταν μαζική και πανηγυρική. Ίσως επειδή ήταν περισσότερο μαζική απ’ ότι περίμεναν όλοι, να ήταν και τόσο έντονες οι αντιδράσεις που ακολούθησαν. Φάνηκε ότι υπάρχει ζήτηση. Τώρα μένει να αποδειχτεί απ’ τη μεριά των 58 ότι μπορούν να ανταποκριθούν σ’ αυτή τη ζήτηση με την προσφορά που χρειάζονται οι περιστάσεις.

Η αναγκαιότητα ενός σχήματος μεταξύ της κεντροδεξιάς και της συντηρητικής Αριστεράς, δεν χρειαζόταν μια εκδήλωση για να φανεί. Ούτε καν τις δημοσκοπήσεις που το επισημαίνουν. Αρκεί η ιστορία και η κοινή λογική. Σε μια χώρα που οδηγείται σε πόλωση βασισμένη σε εμφυλιοπολεμικά στρατόπεδα, η ανάγκη ενός πόλου που θα αλλάξει το κλίμα είναι προφανής. Την επισημαίνουν ακόμα και οι πιο διορατικοί του Σύριζα, οι οποίοι βλέπουν με άγχος ένα πολιτικό σκηνικό με κερδισμένους τον Σύριζα και τη Χρυσή Αυγή.

Οι αντιδράσεις για την κίνηση των 58, όχι τυχαία, αντί να εστιαστούν στο περιεχόμενο, εξαντλήθηκαν στις διαδικασίες. Και είναι κρίμα, γιατί το πραγματικά νέο, το «αντισυστημικό» θα τολμούσα να πω αν δεν είχε τόσο γελοιοποιηθεί η λέξη, είναι το περιεχόμενο, όπως φάνηκε από τα κείμενα της διακήρυξης αλλά και τις πολιτικές θέσεις που μέχρι σήμερα έχουν εκφράσει μεμονωμένα.

Τι λένε οι 58; Λένε σχηματικά, ότι η Ελλάδα πρέπει να αλλάξει όχι γιατί έχουμε χρεοκοπήσει, όχι γιατί μας το επέβαλλαν οι δανειστές, γιατί μας ανάγκασε η τρόικα, αλλά γιατί το προηγούμενο μοντέλο είχε εξαντλήσει τις δυνατότητές του εδώ και καιρό. Γιατί ήταν ήδη πριν τη χρεοκοπία αντιπαραγωγικό, κοινωνικά άδικο, διαβρωμένο, κατέρρεε.

Οι 58 δεν νοσταλγούν το παρελθόν όπως όλοι, αντίθετα είναι απέναντι στον κρατισμό, τις πελατειακές σχέσεις, τον συντεχνιασμό, τον ελληνικό ληστρικό μικροκαπιταλισμό των κομματικών επιχειρήσεων, της κρατικής γραφειοκρατίας, των οργανωμένων συμφερόντων και των προστατευόμενων συντεχνιών. Λένε δηλαδή κάτι αντίθετο από όλο το πολιτικό σύστημα, ξεπερνάνε τις κατασκευασμένες αντιθέσεις μνημόνια-αντιμνημόνια και τρόικες-αντιτρόικες. Αν εστιάζαμε στο περιεχόμενο, τότε θα γινόταν αμέσως φανερό ποιοι περιλαμβάνονται στο νέο σχήμα και ποιοι όχι, και δεν θα συζητούσαμε για κομματικές καταγωγές και ταμπέλες.

Οι αντιδράσεις από τους άλλους πολιτικούς χώρους είναι αναμενόμενες και τόσο υποκριτικές στην πλειοψηφία τους, που γίνονται αδιάφορες. Εξανίστανται στη συμμετοχή του Πασοκ αυτοί που συνεργάζονται με το βαθύ Πασοκ ήδη. Στην πραγματικότητα η κρίσιμη αντίθεση που επαναλαμβάνεται, είναι η ίδια που αντιμετώπιζε το Πασοκ στο εσωτερικό του αλλά και όλη η κοινωνία:

Μεταρρυθμίσεις και εκσυγχρονισμός εναντίον Καθυστέρησης. Η Μαριλίζα και η Λούκα μπορούν να πηγαίνουν στο Σύριζα και ο Καστανίδης κι ο Μιχελογιαννάκης στη ΔΗΜΑΡ και μετά στον Σύριζα, οι βουλευτές της ΝΔ να πηγαινοέρχονται στους Ανεξάρτητους Έλληνες, οι βουλευτές των οποίων να φλερτάρουν με το Σύριζα και ο γραμματέας της ΔΑΚΕ να καλεί στην καταψήφιση της κυβέρνησής του, γιατί ακριβώς η κύρια αντίθεση ξεπερνάει τις κομματικές γραμμές. Αυτό το ξεκαθάρισμα ανάμεσα στους υποστηρικτές του χρεοκοπημένου συστήματος και στους μεταρρυθμιστές του, το πολιτικό σύστημα παρ’ όλο που προσπαθεί, δεν θα μπορέσει να το αποφύγει.
Οι άλλες αντιδράσεις, όσων βρίσκονται στο χώρο της μεταρρυθμιστικής παράταξης, είναι πιο ενδιαφέρουσες και αναπόφευκτες. Συζητάμε πολύ επί της διαδικασίας γιατί η τελική πράξη του δράματος προς τη μια ή την άλλη κατεύθυνση έχει πλησιάσει και ότι είναι να γίνει πρέπει να γίνει σύντομα. Οι άλλες προτάσεις για την ανασύσταση του μεταρρυθμιστικού πόλου έχουν αρκετές σωστές επισημάνσεις και άλλα τόσα ντεζαβαντάζ. Όπως άλλωστε και η πρόταση των 58.

Δεν συζητάω φυσικά για όλες αυτές τις θεωρίες που ακούγονται κάθε μέρα για το αν πρέπει να συμμετέχουν πολιτικοί ή μόνο πολίτες, αν πρέπει να είναι κάτω των 40 ή αφήνουμε και κανέναν μεγαλύτερο αρκεί να μικροδείχνει, αν ο αρχηγός πρέπει να είναι νέος, ψηλός και με θεληματικό πιγούνι, και αν η ηθών police συγχωρεί όσους συμμετείχαν σε κυβερνήσεις, ή ήταν πρώην βουλευτές Πασοκ ή και ΔΗΜΑΡ ή οτιδήποτε άλλο παιδιάστικο ακούγεται.

Αλλά για τις προτάσεις που διατυπώνουν κάποιοι για νέα παράταξη χωρίς σύνδεση με τα παλιά κόμματα του χώρου. Μπορώ να επιχειρηματολογήσω μια ώρα υπέρ και άλλη μια κατά. Αυτό που θέλω να πω, είναι ότι μερικές φορές τα προβλήματα τα λύνει η ζωή. Αν υπήρχε μια πρόταση τόσο ισχυρή, θα είχε ήδη γίνει, θα το είχαμε καταλάβει. Συζητήθηκαν τα πάντα και αυτό που μπορούσε η κοινωνία μας να κάνει τη συγκεκριμένη στιγμή, ήταν η συνάθροιση των 58. Και ήδη αυτό θεωρείται κατόρθωμα. Γιατί για να λέμε τα πράγματα με το όνομά τους, οι 58 είναι από τα καλύτερα μυαλά που έχουμε σ’ αυτή τη χώρα, η πορεία τους ήταν ανεξάρτητη και εκτός μηχανισμών και γι’ αυτό ακριβώς είναι ανέστιοι. Το σημαντικότερο όμως απ’ όλα, έδωσαν πολιτική υπόσταση επιτέλους σε ένα υπαρκτό πολιτικό ρεύμα, μεταρρυθμιστικό, που μέχρι τώρα δεν υπήρχε ως σημείο αναφοράς στο πολιτικό σύστημα.

Γι’ αυτούς τους λόγους είναι ανοησία οι εσωτερικές διαμάχες και οι πικρές κουβέντες ανάμεσα σε όσους βρίσκονται στον ίδιο χώρο αλλά με διαφορετικές προτάσεις επί της διαδικασίας. Ακόμα κι αν δεν συμφωνούν στον τρόπο, είναι σύμμαχοι. Αν όλοι το εννοούν, η πραγματικότητα με τον έναν ή τον άλλο τρόπο θα τους φέρει κοντά. Αυτή άλλωστε πρέπει να είναι η επιδίωξή τους. Σε μια χώρα που το 30% των πολιτών πιστεύουν ότι τους ψεκάζουν, που τρίτο κόμμα είναι οι ναζί και η αξιωματική αντιπολίτευση δεν είναι σίγουρη ολόκληρη αν στη δημοκρατία υπάρχει και «καλή βία», είναι ακατανόητη η πολυτέλεια του face control πολιτικών για να μείνουν μόνο οι «άφθαρτοι»…

Το που θα πάει το πράγμα κανείς δεν το ξέρει. Γιατί πραγματικά η κίνηση των 58 έχει ένα πρόβλημα. Το αντίθετο απ’ ότι την κατηγορούν: Ο σαφής μεταρρυθμιστικός της προσανατολισμός υπερβαίνει τα κόμματα του χώρου. Και η κίνηση τους θα είναι επωφελής και θα ξεμπλοκάρει το πολιτικό σύστημα, αν η νέα σύνθεση είναι κάτι πιο προοδευτικό από το Πασοκ και τη ΔΗΜΑΡ, έστω και μαζί. Έτσι κι αλλιώς, οι υπόλοιποι βιάζονται να πάνε στον Σύριζα και τη ΝΔ, οπότε μπορεί να λύσει και έτσι η ζωή τα προβλήματα.

Θα επιτύχει τέτοιους στόχους η κίνηση των 58; Κανείς δεν ξέρει. Αλλά αυτό είναι και η γοητεία της. Το ότι είναι work in progress. Πόσες φορές βλέπουμε στην πολιτική κάτι που δεν ξέρουμε από την αρχή τι θα γίνει; Το που θα φτάσει όμως θα εξαρτηθεί από αυτούς που θα συμμετάσχουν στη δημιουργία και όχι από όσους παρακολουθούν με δυσπιστία.

Από αυτοεκπληρούμενες προφητείες έχουμε χορτάσει σ’ αυτή τη χώρα. Καιρός είναι να διαψευσθεί και καμία.

Πηγή: ATHENS VOICE

Νάμαστε πάλι εδώ Ανδρέα….

Της Κατερίνας Επιτροπάκη

Έλεγε κάποτε σ’ ένα τραγούδι του ο Μανώλης Ρασούλης. Και πραγματικά, επειδή είμαι κι εγώ από αυτούς που έχουν ζήσει αρκετά συνέδρια, που έχω διανύσει την πορεία του αλήστου μνήμης Συνασπισμού τα προηγούμενα χρόνια, οφείλω να ομολογήσω ότι άκουσα πολλές ομιλίες που μου θύμισαν συνεδριάσεις του κάποτε συνασπισμού. Λες και δεν πέρασε μια μέρα. Τότε κατακεραυνώνανε τη Μαρία Δαμανάκη, σήμερα κατακεραυνώνουν τους υπογράφοντες στους 58. Ο εσωτερικός εχθρός είναι πάντα εδώ.
Αλήθεια, υπήρξε πάντοτε ένα ιστορικό μένος της αριστεράς ενάντια στη σοσιαλδημοκρατία. Οι ρίζες του βρίσκονται κάπου στη 2η Διεθνή. Ωστόσο, παρότι στην υπόλοιπη την Ευρώπη αυτό ξεπεράστηκε – παντού η σοσιαλδημοκρατία νοείται ως κομμάτι της Αριστεράς-, στην καθ’ υμάς ανατολή παραμένει. Κι έτσι, αποτυπώνεται σε έναν ιστορικό αντιπασοκισμό (ο οποίος αντιπασοκισμός κατά τα ειωθότα προσωποποιείται κυρίως στο πρόσωπο του εκάστοτε αρχηγού). Εάν το σκεφτούμε όμως λίγο παραπάνω, σήμερα όντως το ΠΑΣΟΚ έχει απομείνει ένα περίπου 5%, από εκείνα τα θηριώδη ποσοστά του 40 ή 45%. Τιμωρήθηκε. Δεν τιμωρήθηκε ωστόσο για τους σωστούς λόγους. Δεν τιμωρήθηκε επειδή λυμαινόταν το κράτος, επειδή έκανε ρουσφέτια και διορισμούς, επειδή διασπάθιζε αλόγιστα τους πόρους. Τιμωρήθηκε όταν, λόγω της χρεωκοπίας, έχασε την δυνατότητα να το κάνει.
Έχουν ήδη ειπωθεί πολλά για την αποχώρηση του κόμματός μας από την κυβέρνηση και την ακύρωση στην πράξη της υπέρβασης που τολμήσαμε να κάνουμε, λειτουργώντας ως αριστερά της ευθύνης. Ήταν ένα ομολογουμένως δύσκολο τόλμημα η συμμετοχή, δυσκολία που είχε να κάνει κυρίως με τις αγκυλώσεις που έτσι κι αλλιώς υπήρχαν πάνω σε αριστερά ιδεολογήματα που κουβαλούσαμε και κουβαλούμε στο γενετικό μας υλικό (ας θυμίσω απλά ότι ακόμα και στο 1ο συνέδριο του κόμματός μας δεν «αντέξαμε» να διατυπώσουμε την πρόταση περί «δίκαιης λιτότητας», κάτι το οποίο υπήρξε και εξακολουθεί να υπάρχει ως ζητούμενο για τη χώρα σε όλη τη συνέχεια).
Αποχωρήσαμε λοιπόν από την κυβέρνηση, και … «νάμαστε πάλι εδώ, Ανδρέα», στον άνετο και βολικό ρόλο του ανέξοδου καταγγελτισμού και της κατακεραύνωσης του νεοφιλελευθερισμού και των κυβερνητικών πολιτικών. Ειρήσθω εν παρόδω, πάντα απορούσα βέβαια τι σόι νεοφιλελευθερισμός είναι αυτός ο εν Ελλάδι, ο οποίος αύξανε συνεχώς τον αριθμό των δημοσίων υπαλλήλων, και στραγγάλιζε την υγιή επιχειρηματικότητα με γραφειοκρατία και παρανοϊκή φορολόγηση.
Δεν μπορούμε να συνεργαστούμε με το ΠΑΣΟΚ , παρά μόνο εάν δηλώσει «απεταξάμην τις κυβερνητικές πολιτικές». Τι του προτείνουμε αλήθεια του ΠΑΣΟΚ όλον αυτό τον καιρό; Να εγκατέλειπε κι αυτό την κυβέρνηση για την ΕΡΤ; Να καταγγείλει την κυβέρνηση; Να προκαλέσει κυβερνητική κρίση; Μήπως τότε προτείνουμε εκλογές;
Δεν μπορούμε, λένε κάποιοι, ούτε στις ευρωεκλογές να συνεργαστούμε κάπου που βρίσκεται και το ΠΑΣΟΚ, γιατί συμμετέχει στην κυβέρνηση με τη δεξιά. Ακούστηκε από πολλούς. Λες και το SPD που αναλαμβάνοντας την ευθύνη για τη χώρα του, συμμετέχει στην κυβέρνηση με το κόμμα της κας Μέρκελ, δεν θα δώσει ανεξάρτητα τη μάχη στις ευρωεκλογές και δεν θα διεκδικήσει, υπό τη σημαία του ίδιου ευρωπαϊκού κόμματος στο οποίο επιθυμούμε κι εμείς να ενταχθούμε, την στήριξη του γερμανού ψηφοφόρου.
Εμείς δεν συνομιλούμε, κύριοι, με το ΠΑΣΟΚ του κυρίου Βενιζέλου. Συνομιλούμε ωστόσο με οποιονδήποτε από το ΠΑΣΟΚ δηλώνει ότι θέλει να σκοτώσει τον κύριο Βενιζέλο. Θεμιτός ο διάλογος και η συνεργασία με τον Λοβέρδο , τον Αηδόνη και τον Καστανίδη. Θεμιτό να βρίσκεται σήμερα στους κόλπους του κόμματός μας –και να τον έχει τιμήσει το κόμμα μας με διορισμό σε θέση ευθύνης με το σύστημα 4-2-1– εκ του ΠΑΣΟΚ προερχόμενος στενός συνεργάτης του κ. Κόκκαλη. Θεμιτό να περιφέρεται στο χώρο μας και να βρίσκεται πολύ κοντά στον πρόεδρό μας (και ενδεχομένως να τον δούμε και υποψήφιο σε κανένα ευρωψηφοδέλτιο) πρώην στενός συνεργάτης του Άκη Τσοχατζόπουλου, αλλά αθέμιτο να συνομιλούμε με τον Γιάννη τον Βούλγαρη, με τον Αριστο Δοξιάδη, με τον Γιώργη τον Γραμματικάκη, με τον Ηλία τον Ευθυμιόπουλο, με τον Αντρεά τον Πανταζόπουλο, με την Ελίζα την Παπαδάκη με τον Χρήστο Ροζάκη με τον Σταύρο τον Μπένο…
Και, παρά τις ενδείξεις των δημοσκοπήσεων περί της αποδοχής ενός τέτοιου εγχειρήματος, εμείς δεν ασπαζόμαστε την αναγκαιότητα να συγκροτήσουμε με όλον αυτό τον κόσμο μια ελληνική ΕΛΙΑ στις επικείμενες ευρωεκλογές. Ας σκεφτούμε μόνο ένα ψηφοδέλτιο από τη μια μεριά με επικεφαλής έναν Τάσο Γιαννίτση κι έναν Γιώργο Παγουλάτο, κι από την άλλη ένα ψηφοδέλτιο ΔΗΜΑΡ-συνεργαζόμενοι με επικεφαλής είτε το πολύ καλό μας στέλεχος που θα προκρίνουμε στο εσωτερικό δημοψήφισμα, διαδικασία που να θυμίσω προβλέπεται ρητά από το υπάρχον καταστατικό, είτε, καταστρατηγώντας το καταστατικό, με επικεφαλής εκείνον που θα εξουσιοδοτηθεί να επιλέξει ο πρόεδρος του κόμματος, που όπως όλοι μπορείτε να φανταστείτε θα είναι και πάλι κάποιος πασοκογενής από τα ονόματα που κατά καιρούς ακούγονται ότι πλησιάζουν το κόμμα μας. Και με αυτό το δεδομένο, βρείτε μου έναν καλό λόγο να πειστεί ο κόσμος να προκρίνει το ψηφοδέλτιο της ΔΗΜΑΡ, γιατί στον κόσμο που εγώ τουλάχιστον συναναστρέφομαι, δεν βρίσκω.
Αν η ΔΗΜΑΡ θελήσει, ακόμα και αυτή τη στιγμή, έχει το περιθώριο να ηγεμονεύσει πολιτικά σ’ αυτό το νέο εγχείρημα. Όσοι προσήλθαν την προηγούμενη Δευτέρα στο θέατρο ΑΚΡΟΠΟΛ, και ήταν πάρα πολλοί από εδώ μέσα, θα είδαν μία συγκέντρωση που δεν είχε προηγούμενο. Θα παρακολούθησαν το χειροκρότημα που εισέπραξε ο σύντροφός μας ο Γρηγόρης ο Ψαριανός αλλά και ο εκπρόσωπος τύπου, ο Ανδρέας ο Παπαδόπουλος.
Αγαπητοί σύντροφοι οι πολιτικές των σλάλομ, των «ούτε ούτε» και των αμφισημιών, οι πολιτικές του «περίπου έγκυος», ενδεχομένως είναι ανεκτές σε εποχές ευμάρειας, σε εποχές ηρεμίας και σχετικής σταθερότητας. Σε εποχές κρίσιμες όπως αυτή που διανύουμε, χρειάζονται καθαρές θέσεις, καθαρές λύσεις και κυρίως υπέρβαση του εαυτού μας και των όποιων αγκυλώσεων. Χρειάζεται ακόμα-ακόμα και αναθεώρηση του τι είναι σήμερα αριστερό. Γιατί δεν ξέρω για παράδειγμα πόσο «αριστερό» είναι το να συνδράμεις σε συντεχνίες, να προστατεύεις την χοάνη που καταπίνει πόρους που λέγεται αμυντική βιομηχανία.
Η ΔΗΜΑΡ της ευθύνης, θα πρέπει να σταθεί σαν πρωταγωνιστής στην υπόθεση της ανασυγκρότησης του χώρου της ανανεωτικής αριστεράς και της σοσιαλδημοκρατίας. Κι εγώ προσωπικά επιμένω στον όρο «σοσιαλδημοκρατία», όπου η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ είναι του ουσιαστικό και όχι ο επιθετικός προσδιορισμός στον σοσιαλισμό, ο οποίος ως όρος δεν ξέρω, ειλικρινά, πόσους συγκινεί σήμερα. Άλλωστε, για ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΟ ΣΟΣΙΑΛΙΣΜΟ μιλάει και ο Σύριζα. Και πάντα έχουν τον ιδιαίτερο ρόλο τους στη γραμματική και στο συντακτικό τα ουσιαστικά και τα επίθετα.
Ας ανοιχτούμε σε μεγαλύτερες θάλασσες, με τις δυσκολίες, με τις συγκρούσεις, με τις συγκλίσεις, με τα συμπεράσματα. Για να μείνει ζωντανή και η κοινωνία και η ευθύνη.
Τα πράγματα δεν είναι ποτέ απλά, είναι περίπλοκα. Ας μη φοβηθούμε τις δυσκολίες. Δεν θα ξανάχουμε τις ίδιες ευκαιρίες. Άλλωστε, όπως τελειώνει και το τραγουδάκι που ανέφερα:

Η ζήση δεν γυρνάει replay
κι οι δρόμοι τρέχουν χιαστί

Monday, December 16, 2013

Η επόμενη μέρα για τη ΔΗΜΑΡ

Του Μάνου Ματσαγγάνη

Με το τέλος του 2ου συνεδρίου της ΔΗΜΑΡ ολοκληρώνεται η μετάλλαξη του κόμματος αυτού από πάλαι ποτέ ελπίδα του τόπου σε ένα από τα πιο αρτηριοσκληρωτικά πολιτικά σχήματα της πρόσφατης ιστορίας του. Πώς θα επηρεάσει αυτό τις πολιτικές εξελίξεις, και ειδικά στον χώρο της κεντροαριστεράς;

Κατ’ αρχήν, μια απαραίτητη διευκρίνιση: Παρότι οργανωτικά παραμένω ακόμη μέλος της ΔΗΜΑΡ, συναισθηματικά έχω αποχωρήσει προ πολλού. Όχι επειδή κάποια στιγμή βρέθηκα στη μειοψηφία – αυτό όντως συνέβη, αλλά κάτι τέτοια ποτέ δεν με ενόχλησαν. Άλλος ήταν ο κύριος λόγος: ότι το κόμμα αυτό έπαψε να συζητά, να σκέφτεται συλλογικά, ακόμη και να διαφωνεί, όπως είναι φυσικό να διαφωνούν άνθρωποι που πονούν μια κοινή υπόθεση.

Πράγματι, οι πιο σημαντικές αποφάσεις στη σύντομη ιστορία της ΔΗΜΑΡ ξεπήδησαν έτοιμες από το κεφάλι του προέδρου της, χωρίς την παραμικρή συζήτηση στα αρμόδια (υποτίθεται) όργανα. Η επιμονή σε μια soft αντιμνημονιακή τοποθέτηση. Η μη συμμετοχή στην κυβέρνηση Παπαδήμου. Η εκλογική συνεργασία με όσους από τους πρώην εθνολαϊκιστές (ενίοτε αυριανιστές) δεν χώρεσαν στον ΣΥΡΙΖΑ. Η συμμετοχή στην κυβέρνηση Σαμαρά. Η φαεινή ιδέα του συστήματος 4-2-1, δηλαδή της απλής αναλογικής στους κομματικούς διορισμούς σε κρατικές θέσεις. Οι «κόκκινες γραμμές» για το επίδομα γάμου. Οι πλάγιες εξυπηρετήσεις στους δικαστές και τους δικηγόρους. Η αποχώρηση από την κυβέρνηση Σαμαρά. Η απόρριψη της πρωτοβουλίας των 58. Η «αριστερή στροφή». Όλα αυτά με πρωτοβουλία μιας στενής ομάδας, που επιζητούσε εκ των υστέρων την έγκριση των κομματικών οργάνων – και την έπαιρνε! Όπως στις χειρότερες παραδόσεις των κομμουνιστικών κομμάτων ή του ΠΑΣΟΚ του Ανδρέα Παπανδρέου.

Στο πανεπιστήμιο (όπου εργάζομαι), δυο-τρία ηγετικά στελέχη της ΔΗΜΑΡ κατάφεραν μέσα σε λίγα χρόνια να σπαταλήσουν το τεράστιο πολιτικό κεφάλαιο που είχε συσσωρευτεί την αμέσως προηγούμενη περίοδο. Όταν χιλιάδες πανεπιστημιακοί επέλεξαν να ασχοληθούν για πρώτη φορά ή μετά από πολύ καιρό με τα κοινά για να ανατρέψουν μια ακροαριστερή συνδικαλιστική ηγεσία που φλέρταρε ανοιχτά με τη βία και την ανομία, εκλέγοντας μια μετριοπαθή προοδευτική και μεταρρυθμιστική πλειοψηφία. Ε λοιπόν, σήμερα η κατάσταση είναι αγνώριστη: οι συνδικαλιστές της ΔΗΜΑΡ ανέτρεψαν την κεντροαριστερή ηγεσία της ΠΟΣΔΕΠ (ομοσπονδίας των πανεπιστημιακών) στην οποία συμμετείχαν, δεν ενδιαφέρονται πια για τη μεταρρύθμιση των πανεπιστημίων, και γενικώς κανείς δεν γνωρίζει ποιον και τι ακριβώς εκπροσωπούν. Μεγάλο επίτευγμα, και όχι εύκολο: χρειάστηκε πρώτα να διαλυθεί η πολυπληθέστερη και δυναμικότερη οργάνωση της ΔΗΜΑΡ, ο τομέας παιδείας. Τα πιο ζωντανά μέλη της οργάνωσης, με την πιο πρωτότυπη σκέψη, έχουν πλέον αποχωρήσει ή περιθωριοποιηθεί. Αλλά η ηγεσία είναι πολύ ευχαριστημένη που έχει αποκαταστήσει την τάξη.

Επαναλαμβάνω, το να ανήκεις σε ένα κόμμα που απορρίπτει τη μια ή την άλλη πρότασή σου πάει κι έρχεται. Το να ανήκεις σε ένα κόμμα που δεν σε ακούει καν, δεν λαμβάνει καν υπόψη τη γνώμη σου, δεν έχει κανένα νόημα – εκτός και αν προσβλέπεις σε αδιευκρίνιστα οφέλη, συνήθως όχι ιδιαίτερα ανιδιοτελή. Κάτι τέτοια απομάκρυναν τους εκατοντάδες ανθρώπους «των γραμμάτων και τεχνών» που είχαν υπογράψει το καλοκαίρι του 2010 τη διακήρυξη που χαιρέτιζε με ελπίδα την ίδρυση της Δημοκρατικής Αριστεράς. Η παρακμιακή ατμόσφαιρα του 2ου συνεδρίου δικαίωσε την επιλογή τους να απομακρυνθούν.

Και τώρα τι; Η ηγεσία της ΔΗΜΑΡ αποφάσισε να γυρίσει την πλάτη της στην πρωτοβουλία των 58. Ο υπολογισμός είναι ότι τώρα η πρωτοβουλία αυτή ή θα ξεφουσκώσει ή θα βρεθεί υποτελής σε έναν χώρο που κυριαρχείται από το ΠΑΣΟΚ και τον αγώνα του για επιβίωση.

Πρόκειται για υπολογισμό μυωπικό. Αυτό που θα παιχτεί στην επόμενη φάση δεν είναι η επιβίωση της μιας ή της άλλης κομματικής ηγεσίας: αυτό αφορά ελάχιστους εκτός από τους άμεσα ενδιαφερόμενους. Το διακύβευμα της επόμενης φάσης είναι η ανασυγκρότηση του χώρου μεταξύ ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ σε μια μεγάλη προοδευτική παράταξη που εκτείνεται από το φιλελεύθερο κέντρο έως τη δημοκρατική αριστερά. Μια παράταξη που απορρίπτει τόσο την παλινόρθωση του παλαιοκομματισμού όσο και το μισαλλόδοξο εθνολαϊκισμό. Και που θέλει να εργαστεί για την αποκατάσταση της νομιμότητας παντού, για την ανανέωση των θεσμών, για μια δυναμική οικονομία σε μια κοινωνία συνοχής και αλληλεγγύης. Τίποτε λιγότερο από αυτό.

Δεν ξέρω αν η προσπάθεια των 58 για την ανασυγκρότηση της κεντροαριστεράς θα πετύχει. Ξέρω όμως πώς αποκλείεται να πετύχει: με τη μέθοδο των συνεννοήσεων με τις κομματικές ηγεσίες πίσω από κλειστές πόρτες. Σέβεται τα σημερινά κόμματα, αλλά πηγαίνει πέρα από αυτά. Για αυτό απευθύνεται σε όλους τους πολίτες που δηλώνουν «κεντροαριστεροί», είτε ανήκουν στα σημερινά κόμματα είτε (όπως είναι συνηθέστερο) όχι. Στους πολίτες αυτούς – όχι στα κομματικά επιτελεία – θα πρέπει να δοθεί ο πρώτος λόγος για όλες τις κρίσιμες αποφάσεις: επιλογή συμβόλων και ονόματος, επεξεργασία του προγράμματος, επιλογή υποψηφίων στις ευρωπαϊκές και αυτοδιοικητικές εκλογές του Μαΐου. Με προκριματικές εκλογές και εσωτερικά δημοψηφίσματα, όπου δικαίωμα συμμετοχής θα έχουν όλοι όσοι θέλουν να συμβάλλουν στην ανασυγκρότηση του χώρου.

Σε αυτή την προσπάθεια οι πόρτες είναι ανοιχτές σε όλους. Οπωσδήποτε στα εκατοντάδες μέλη της ΔΗΜΑΡ που αγωνίστηκαν να πείσουν την ηγεσία να αγκαλιάσει την πρωτοβουλία – και απέτυχαν. Αλλά ασφαλώς και στα υπόλοιπα μέλη, σε όσους δεν έχουν πειστεί ακόμη.

Στα 3+ χρόνια που βρέθηκα στο κόμμα αυτό γνώρισα περισσότερους επαγγελματίες της πολιτικής και αδίστακτους «τεχνικούς της εξουσίας» από όσους περίμενα. Αλλά γνώρισα επίσης χιλιάδες καθαρούς ανθρώπους που ενθουσιάζονται, παθιάζονται, απογοητεύονται, ηττώνται, και είναι έτοιμοι να αρχίσουν πάλι από την αρχή. Αυτοί οι άνθρωποι, δημοκράτες και αριστεροί, προοδευτικοί στις ιδέες και φιλελεύθεροι στη συμπεριφορά, είναι πολύτιμη πρώτη ύλη της αυριανής Ελλάδας. Με αυτούς τους ανθρώπους δεν πρέπει να χαθούμε.

Πηγή: www.protagon.gr

Sunday, December 15, 2013

Ο λάθος άξονας

 Του Αριστου Δοξιαδη*

Επειδή έχω συνυπογράψει την έκκληση των «58» με ρωτούν συχνά αν είμαι «κεντροαριστερός» ή με ποιο κόμμα έχω περισσότερα κοινά. Θεωρώ όμως πιο ουσιαστικό ένα άλλο ερώτημα: πόσο μας βοηθά η συμβατική πολιτική γεωγραφία, δηλαδή ο άξονας δεξιά-αριστερά, για να αξιολογήσουμε έναν πολιτικό φορέα, ένα πρόσωπο ή μια πρόταση δημόσιας πολιτικής;

Η απάντηση είναι: εξαρτάται από τη φύση των προβλημάτων που αντιμετωπίζει μια κοινωνία. Το δεξιό και το αριστερό, ως πολιτικές και ιδεολογικές παραδόσεις, ξεχωρίζουν σε λίγα, μεγάλα ζητήματα, όπως η έκταση του κράτους, η ελευθερία του επιχειρείν, η ατομική ή συλλογική ευθύνη για την ευημερία. Αυτά μεταφράζονται σε λίγο-πολύ τυποποιημένες προγραμματικές διακηρύξεις και (σπανιότερα) σε πρακτική δημόσια πολιτική. Αν, λοιπόν, σε μια κοινωνία το κύριο πρόβλημα είναι, π.χ., η υψηλή φορολογία, τότε έχει αξία μια «δεξιά» πρόταση για μικρότερο κράτος, και αν είναι η μεγάλη ανισότητα, έχει αξία μια «αριστερή» πρόταση για κοινωνικές παροχές στους πιο αδύναμους. Συνήθως τα προβλήματα είναι πολύπλοκα, γι’ αυτό και συχνά «αριστεροί» ηγέτες κάνουν «δεξιές» μεταρρυθμίσεις και το αντίστροφο.

Υπάρχουν όμως μεγάλα προβλήματα που δεν έχουν απάντηση στον άξονα δεξιά-αριστερά. Αυτό ισχύει παντού, και ακόμα περισσότερο σε κοινωνίες όπου δεν κυριάρχησε ποτέ ο κλασικός εργοδοτικός καπιταλισμός της Δύσης. Σε αυτές, όπως στην Ελλάδα, οι σχέσεις παραγωγής, εκμετάλλευσης, εξουσίας, ιδιοποίησης είναι σιωπηρές, χωρίς μια μεγάλη αφήγηση να τις δικαιολογεί ή να τις καταδικάζει. Αλλά είναι πραγματικές και ορίζουν τη ζωή των πολλών, με τρόπο που δεν φαίνεται στις σχηματικές αναλύσεις.

Παράδειγμα, το δημόσιο σχολείο. Εχει αναλυτικό πρόγραμμα διδασκαλίας κεντρικά προσδιορισμένο από το υπουργείο, και έχει επίσης εργασιακές σχέσεις για τους δασκάλους, που συνοψίζονται σε πολύ λίγες ώρες εργασίας (κατά μέσον όρο), σε πάρα πολλούς δασκάλους, πολύ χαμηλούς μισθούς, μονιμότητα και καμία αξιολόγηση. Αυτή είναι η επίσημη πλευρά. Υπάρχει και η ανεπίσημη πρακτική. Πολλοί δάσκαλοι κάνουν ιδιαίτερα το απόγευμα, άλλοι έχουν δεύτερες δουλειές που δεν τους αφήνουν να συγκεντρωθούν σοβαρά στη σχολική διδασκαλία. Πολλοί μαθητές πάνε στα ιδιαίτερα ή σε φροντιστήρια. Δεν νιώθουν ότι μπορούν να μάθουν πολλά στο σχολείο, και όσοι θέλουν να μάθουν ψάχνουν μόνοι τους. Οι δε δάσκαλοι που θα ήθελαν να διδάξουν με διαφορετικό τρόπο εμποδίζονται από τους περιορισμούς του υπουργείου.

Δίπλα στην επίσημη διδασκαλία υπάρχουν οι «αθέατες σπουδές». Οι μαθητές μαθαίνουν ότι ένας θεμελιακός θεσμός της κοινωνίας δεν επιτελεί τον σκοπό του, αλλά το κράτος και τα κόμματα δεν κάνουν τίποτε για να τον βελτιώσουν. Οτι αν θέλουν να μορφωθούν ή έστω να μπουν σε κάποιο πανεπιστήμιο, πρέπει να απευθυνθούν αλλού. Οτι οι δάσκαλοι παρανομούν με τα ιδιαίτερα, αλλά αυτό είναι κοινωνικά αποδεκτό. Οτι το πιο σημαντικό εφόδιο κοινωνικής ανόδου δεν είναι οι βαθμοί, αλλά οι αγωνιστικές περγαμηνές. Οταν θα βγουν στη ζωή, θα ξέρουν ότι οι κανόνες είναι για τα κορόιδα, ότι το καλύτερο κοινωνικό δίκτυο είναι ένα κόμμα, ότι ακούγεται όποιος φωνάζει. Δεν θα ξέρουν πώς να ερευνήσουν για να βρουν απαντήσεις σε σύνθετα ερωτήματα, ούτε ότι τα βιβλία προσφέρουν ιδέες και προσεγγίσεις που δεν βρίσκεις στο facebook. Θα δίνουν ίσες πιθανότητες να καταγόμαστε από τους πρωτόπλαστους όσο από κάποιον πίθηκο, και οι πιο φευγάτοι, απορρίπτοντας την «αστική επιστήμη», θα πιστέψουν ότι έχουμε εξωγήινους προγόνους. Και, όπως διαπιστώνουμε κάθε πέντε χρόνια από το PISA, θα έχουν χειρότερη αντίληψη της γλώσσας τους και των μαθηματικών απ’ όλους σχεδόν τους άλλους Ευρωπαίους.

Η μέθοδος διακυβέρνησης του δημόσιου σχολείου, οι εργασιακές σχέσεις και ο τρόπος διδασκαλίας συγκροτούν ένα μηχανισμό εκμετάλλευσης σε βάρος των μαθητών και των πιο φτωχών οικογενειών, και σε όφελος των πιο ανήθικων δασκάλων και των πιο πολιτικάντηδων «αγωνιστών». Πόσο δεξιά ή αριστερή είναι η προσπάθεια να αλλάξει αυτό; Μέρος της λύσης είναι να έχουμε λιγότερους δασκάλους, με περισσότερες ώρες εργασίας για τον καθένα, και με πολύ καλύτερους μισθούς. Αλλο μέρος είναι κάθε σχολείο και δάσκαλος να έχουν μεγαλύτερη αυτονομία, αλλά και να αξιολογούνται συστηματικά για όσα κάνουν και πετυχαίνουν. Αλλο μέρος, να μην υπάρχει ένα επίσημο βιβλίο για κάθε μάθημα, αλλά πολλές διαφορετικές πηγές. Τι από αυτά είναι δεξιό και τι αριστερό;

Σαν το σχολείο είναι πολλοί άλλοι θεσμοί: τα νοσοκομεία, τα πάντα αναβλητικά δικαστήρια, η αγορά εργασίας που δεν συμμορφώνεται σε νόμους και συλλογικές συμβάσεις. Οσοι πιστεύουν ότι οι λύσεις υπάρχουν στα θέσφατα των στοχαστών της μιας ή της άλλης ιδεολογίας δεν ξεπέρασαν ποτέ την τσαπατσουλιά της σχολικής τάξης.

Γι’ αυτό, όταν με ρωτούν αν είμαι κεντροαριστερός ή φιλελεύθερος, λέω δεν ξέρω, και δεν με ενδιαφέρει. Οταν με ρωτούν με ποια από τα άλλα κόμματα θα ήθελα να συνεργαστεί ο νέος πολιτικός φορέας που προτείνουν οι «58», λέω «με αυτά που είναι πιθανότερο να κάνουν κάτι σοβαρό για την παραγωγή, την ανεργία, τους φτωχούς και τα σχολεία». Και αν, παρά την απέχθειά μου στα συνθήματα, μου ζητούν ένα, δανείζομαι από τον Γιάννη Βούλγαρη: «ριζοσπαστικό μέτρο».

* Ο κ. Αρίστος Δοξιάδης είναι συγγραφέας του βιβλίου «Το αόρατο ρήγμα: θεσμοί και συμπεριφορές στην ελληνική οικονομία».

Πηγή: Εφημερίδα Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ

Saturday, December 14, 2013

Για την ενότητα των μεταρρυθμιστικών δυνάμεων (Η τοποθέτηση μου στο 2ο συνέδριο της Δημοκρατικής Αριστεράς)

Συντρόφισσες και σύντροφοι, τη δεκαετία του ’60 δεξιοί αρθρογράφοι μιλούσαν για τις Λαμπράκισες που με τα νάιλον καλτσόν θα παράσερναν τους νεολαίους στο σεξ, στην ακολασία και στον κομμουνισμό. Στο συνέδριο της Δημοκρατικής Αριστεράς είναι οι 58 που θέλουν να παρασύρουν την άμεπτη και απονήρευτη ΔΗΜΑΡ στην ακολασία του Πασοκισμού. Ας μιλήσουμε ξεκάθαρα. Στο κόμμα υπάρχουν δυο πολιτικά σχέδια. Της πλειοψηφίας, ο λεγόμενος τρίτος προοδευτικός πόλος, που παρουσίασε αναλυτικά ο σύντροφος πρόεδρος. Ήταν ξεκάθαρος όπως πάντα. Βέβαια δεν μας είπε με ποιους θα γίνει ο τρίτος πόλος. Γιατί ο κύριος Λοβέρδος έχει ανακοινώσει την συμφωνία για κοινή κάθοδο στις ευρωεκλογές και ότι αμέσως μετά το συνέδριο μας θα ανακοινωθεί και το όνομα της συμπαράταξης. Καλό είναι επιτέλους να μάθουμε και εμείς τι θα γίνει.

Το άλλο σχέδιο είναι η πρόταση των 58. Σύντροφοι δεν θα μπορούσα να μην υποστηρίζω την πρόταση για την ενότητα των μεταρρυθμιστικών δυνάμεων, καθώς στην καθημερινή μου συνδικαλιστική δράση αυτό κάνω πράξη. Στην ΕΣΗΕΑ συγκροτήσαμε παράταξη που καλύπτει το φάσμα από το φιλελεύθερο κέντρο μέχρι τις δυνάμεις του δημοκρατικού σοσιαλισμού. Και ήρθε πρώτη αυτή η παράταξη και πήρε τρεις θέσεις στο πενταμελές προεδρείο, και έχω τη τιμή να είμαι Β΄ αντιπρόεδρος της Ένωσης Συντακτών. Η πρόταση λοιπόν των 58 είναι η καθημερινή μου πολιτική πρακτική. Είναι το πολιτικό σχέδιο που θα προσπαθήσω να υλοποιηθεί από την Δευτέρα.

Ας είμαστε ξεκάθαροι σύντροφοι, υπάρχουν πλειοψηφίες και μειοψηφίες, η πρόταση για τον λεγόμενο τρίτο πόλο είναι πρόταση ΔΗΜΑΡ-Συνεργαζόμενοι και στο βάθος ΣΥΡΙΖΑ. Αυτη η πρόταση έχει όπως όλα δείχνουν τη πλειοψηφία. Η Κεντρική Επιτροπή που θα εκλεγεί θα κληθεί να υλοποίηση αυτή την απόφαση. Και εδώ θέλω ως μέλος της απερχόμενης κεντρικής επιτροπής να κάνω την αυτοκριτική μου. Θέλω να ευχαριστήσω τους συντρόφους και τις συντρόφισσες που στο προηγούμενο συνέδριο με τίμησαν και με εξέλεξαν στην κεντρική επιτροπή. Αναλαμβάνω την ευθύνη που μου αναλογεί για το γεγονός ότι η Κ.Ε. δεν είχε το ρόλο που θέλαμε για το κόμμα μας. Δεν παράγαμε ιδέες που θα βελτίωναν το κόμμα, δεν βοηθήσαμε όσο έπρεπε την κοινοβουλευτική ομάδα.

Η νέα κεντρική επιτροπή θα αναλάβει να υλοποίηση τις αποφάσεις της πλειοψηφίας. Μετά από πολλές δεκαετίες στην Ανανεωτική Αριστερά δεν μου ταιριάζει ο άχαρος ρόλος της εσωκομματικής αντιπολίτευσης. Γι αυτό το λόγο δεν θα είμαι υποψήφιος για τη νέα κεντρική επιτροπή. Εχω επιλέξει να εργαστώ για την ενότητα των μεταρρυθμιστικών δυνάμεων. Ελπίζω ότι η Δημοκρατική Αριστερά θα μείνει πιστή στη διακήρυξης της για τη συγκρότηση του χώρου του δημοκρατικού σοσιαλισμού. Σας ευχαριστώ πολύ…