Friday, March 30, 2012

Ανώνυμοι χρεοκοπημένοι το νέο βιβλίο του Χριστόφορου Κάσδαγλη

Ο ακροδεξιός της διπλανής πόρτας


Του Γιώργου Σιακαντάρη

Στις τελευταίες δημοσκοπήσεις πάνω από 15% των Ελλήνων δηλώνουν πως θα ψηφίσουν ένα από τα τρία κόμματα που εκφράζουν στον ένα ή τον άλλο βαθμό εθνικιστικές και κυρίως φοβικές έναντι του άλλου απόψεις. Αν σ’ αυτούς προσθέσουμε και πολλούς που διαχέονται στα δυο μεγάλα κόμματα και στα μικρότερα-πλην αυτό της ΔΗΜΑΡ- καθώς και τις απαντήσεις που δίνουν σ’ ερωτήσεις του τύπου ποιοι είναι υπεύθυνοι για την κρίση ή ακόμη στις ερωτήσεις της λεγόμενης εθνικής ταυτότητας, τότε φαίνεται πως περισσότεροι από τους μισούς Έλληνες είναι φορείς μια εθνικιστικής και φοβικής ταυτότητας. Θα προσπαθήσω να δείξω πως τα πράγματα είναι πιο σύνθετα, αφού αυτή η ταυτότητα έχει προπολιτικά και όχι πολιτικά χαρακτηριστικά, στο βαθμό που αποκτάται στα σχολεία της απολιτικότητας και του μίσους κατά της γνώσης και όχι σ’ αυτά του πολιτικού ενδιαφέροντος.


Αλήθεια θα άξιζε μια συγκεκριμένη έρευνα για το ποιοί είναι αυτοί και ποια κοινωνικά στρώματα προσελκύουν οι ιδέες που υποστηρίζουν πως γι’ όλα τα δεινά αυτού του τόπου υπεύθυνος είναι γενικά και αόριστα ο καπιταλισμός, η επικίνδυνη πολιτικά και οικονομικά έννοια της κλεπτοκρατίας, η μασονία, οι Εβραίοι, η δήλωση Κίσινγκερ, οι ξένοι, οι κλέφτες πολιτικοί, οι προδότες διανοούμενοι, οι αργυρώνητοι σχολιαστές των μέσα σελίδων των μεγάλων εφημερίδων, οι τηλεαστέρες κ.λπ. Θα άξιζε μια έρευνα για να δούμε τα ταξικά και πολιτισμικά χαρακτηριστικά του διαρκώς διογκούμενου κόμματος του μίσους. Αναφέρομαι στο κόμμα που εκφράζει αισθήματα μίσους και θέλησης να εκδηλώσει προσωπική βία κατά όποιων θεωρούν πως η κοινωνία είναι κάτι πολύ πιο σύνθετο από το να τη διαχωρίζεις στους Έλληνες και στους λιγότερο Έλληνες, στους πατριώτες και τους προδότες, στους αγνούς και στους βρώμικους, σε καθαρούς φίλους και ακόμη πιο καθαρούς εχθρούς.


Θα ήταν ευκταίο μια δημοσκοπική έρευνα να διασταυρώσει όλους αυτούς που πιστεύουν τα παραπάνω  όχι μόνο με το τι ψηφίζουν, αλλά και με βάση αν διαβάζουν και τι διαβάζουν, αν πηγαίνουν στο σινεμά, θέατρο, αν παρακολουθούν εκθέσεις, τι βλέπουν στην τηλεόραση, ποιους ακούν στο ραδιόφωνο, αν επίσης ενδιαφέρονταν μέχρι την κρίση για το ποιους πολιτικούς έχουμε και ποια πολιτική ακολουθούσαμε, αν ενδιαφέρονταν με δυο λόγια για την πολιτική ως δραστηριότητα που σε συνθήκες δημοκρατικής νομιμότητας εκφράζει το ενδιαφέρον για το δημόσιο συμφέρον.


Κάνοντας μια υπόθεση εργασίας θα έλεγα πως όλοι αυτοί γεννήθηκαν στο έδαφος της απολιτικοποίησης, στο έδαφος της αδιαφορίας για τα κοινά,  για το τι λένε οι εφημερίδες και οι σοβαροί διανοούμενοι που τώρα τους κατηγορούν για προδοσία. Το φίδι του κόμματος του μίσους, του μανιχαϊστικού πνεύματος, της κατάργησης του ουράνιου τόξου της πολύπλοκης κοινωνίας και πολιτικής γεννιέται στο έδαφος της απολιτικότητας. Ο προδότης πολιτικός, που μαθαίνουμε στα παιδιά μας να τον μουντζώνουν στις παρελάσεις, είναι ο πολιτικός που πριν μας άφηνε παγερά  αδιάφορους, στο βαθμό που κατάφερνε να μας κάνει το ρουσφετάκι και σήμερα είναι προδότης γιατί δεν μπορεί να εξυπηρετήσει τα ιδιοτελή μας συμφέροντα. Γιατί όταν ο απολιτικοποίητος ευνοείται από την πολιτική, τότε αδιαφορεί γι’ αυτήν και ενδιαφέρεται για τον πολιτικό του, αλλά όταν δεν εξυπηρετείται από την πολιτική, τότε εξοργίζεται απ’ αυτήν και μισεί τον πολιτικό του. 


Όλο αυτό το ρεύμα των εξοργισμένων απολιτικοποίητων καμμένων, όλοι αυτοί που σήμερα βρίζουν το κράτος και την αντιπροσωπευτική δημοκρατία, φοβούνται μήπως και η ανοικτή κοινωνία καταλάβει το κράτος αποδυναμώνοντας έτσι  αυτό που οι ίδιοι αντιλαμβάνονται ως την πηγή της ασφάλειας.  Φοβούνται αυτό που ονομάζεται φιλελεύθερη δημοκρατία και νεωτερικότητα, γιατί αυτή αποδιαρθρώνει το δήθεν ομογενοποιημένο κράτος- έθνος. Αυτή η ομογενοποίηση αποτελεί και τη βάση πάνω στην οποία ο θεωρητικός του ναζισμού Καρλ Σμίτ ορίζει την πολιτική ως τη σφαίρα που διακρίνεται ο εχθρός από τον φίλο. Η ομογενοποίηση των φίλων σε αντιδιαστολή με τον εσωτερικό και εξωτερικό εχθρό αποτελεί τη βάση για τη θεωρητική θεμελίωση του ναζισμού, αλλά  και του κάθε κόμματος του μίσους, ανεξάρτητα αν αυτό κινείται στις παρυφές του δεξιού ή του αριστερού ριζοσπαστισμού.


Εξάλλου η έννοια του «αντάρτη» ως του σύγχρονου αντίπαλου της νεωτερικότητας και προασπιστή της εδαφικότητας δεν ανήκει στους οπαδούς του Τσε, αλλά στο ιδεολογικό οπλοστάσιο του ναζιστή Σμιτ. Το κοινό έδαφος της συνάντησης αριστερών και δεξιών «ανταρτών» είναι το αντιφιλελεύθερο πνεύμα τους. Ο Σμιτ άνοιξε τον δρόμο του εθνικισμού σε ορισμένους αριστεριστές που κατέληξαν σε καθαρά δεξιές, συντηρητικές θέσεις. Ο Σμιτ νομιμοποίησε την έννοια του αριστερού εθνικιστή, κάτι που για τον Ισπανό φιλόσοφο Σαβατέρ είναι συνώνυμο του άθεου ιερέα.  Ο Σμιτ της πολιτικής ως το πεδίο που διαχωρίζονται οι εχθροί από τους φίλους και όχι ο Τσε, είναι ο γκουρού του σημερινού ελληνικού κόμματος του μίσους. Ο Σμιτ γέννησε το κόμμα του Καμμένου και του Δημαρά. Οι θεωρίες του διαχωρισμού σε εχθρούς και φίλους γεννούν τον ακροδεξιό της διπλανής πόρτας και στο έδαφος της αδιαφορίας για την πολιτική επωάζεται το αυγό του φιδιού του κόμματος του μίσους. 


 *Ο Γιώργος Σιακαντάρης είναι Κοινωνιολόγος- συγγραφέας.


πηγη:
www.protagon.gr

Thursday, March 29, 2012

«Στόχος η ευρύτερη συμπαράταξη αριστεράς και οικολογίας» (συνέντευξη τον Απρίλιο του 2000)


Στις εκλογές του Απριλίου 2000 η ΑΚΟΑ συνεργάστηκε με τον ΣΥΝασπισμό και ο Γιάννης Μπανιάς μου παραχώρησε συνέντευξη για το περιοδικό ΑΡΔΗΝ. Τίτλος της συνέντευξης: «Στόχος η ευρύτερη συμπαράταξη αριστεράς και οικολογίας»

Ο Γιάννης Μπανιάς είναι από τις ξεχωριστές μορφές της σύγχρονης ελληνικής αριστεράς. Ήταν ο τελευταίος γραμματέας του ενιαίου ΚΚΕ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΥ (πριν η πλειοψηφία του κόμματος με επικεφαλής τον Λεωνίδα Κύρκο αποφασίσει την μετεξέλιξη του σε Ελληνική Αριστερά το 1987) και στη συνέχεια δεν δίστασε να αποχωρήσει από το κόμμα του όταν ιδεολογικά και πολιτικά δεν τον κάλυπτε (ηγήθηκε του ΚΚΕ Εσωτερικού – Ανανεωτική Αριστερά, το οποίο μετεξελίχθηκε στη συνέχεια σε Ανανεωτική Κομμουνιστική και Οικολογική Αριστερά ΑΚΟΑ). Τα τελευταία χρόνια εκφράζει την άποψη για ενότητα στη δράση της αριστεράς, της ριζοσπαστικής οικολογίας και των δυνάμεων των κοινωνικών κινημάτων. Στις επερχόμενες εκλογές της 9ης Απριλίου η ΑΚΟΑ και ο Γιάννης Μπανιάς θα συνεργαστούν με τον Συνασπισμό, διεκδικώντας όπως υποστηρίζει στη συνέντευξη που παρεχώρησε στο «ΑΡΔΗΝ» μια μονιμότερη συνεργασία των δυνάμεων της αριστεράς και της οικολογίας.


-Η απόφαση σας να είστε στα ψηφοδέλτια του Συνασπισμού χαρακτηρίστηκε και λίγο ως έκπληξη, καθώς είναι γνωστή η σκληρή κριτική που έχετε κάνει κατά καιρούς σε βασικές επιλογές του Συνασπισμού. Ποιο είναι το πολιτικό στίγμα της επιλογής σας;


 Γ. Μπανιάς:
«Συνεργαζόμαστε ο Συνασπισμός, η Ανανεωτική Κομμουνιστική και Οικολογική Αριστερά, η Α.Κ.Ο.Α και ταυτόχρονα έχουν δηλώσει την συμπαράταξή τους: οι Οικολόγοι Εναλλακτικοί, οι Δυνάμεις του Ριζοσπαστικού Αντιαπαγορευτικού Κινήματος, του ΡΑΚ, αλλά και άλλες δυνάμεις από κοινωνικά κινήματα, όπως είναι τα Κινήματα για τα κοινωνικά και πολιτικά δικαιώματα, το Κίνημα για τις Ευρωπορείες, το Κίνημα κατά της Ανεργίας και του Κοινωνικού Αποκλεισμού, τα Κινήματα κατά του Ρατσισμού και του Εθνικισμού, τα Κινήματα κατά της Νέας Τάξης Πραγμάτων, των Στρατιωτικών Επεμβάσεων των Ιμπεριαλιστικών Δυνάμεων και των πολέμων που τους είδαμε να ξεσπούν και στην περιοχή μας την τελευταία περίοδο. Όπως είναι επίσης οι πρωτοβουλίες κατά της διεξαγωγής των Ολυμπιακών Αγώνων στην Αθήνα, τα Κινήματα για τον Φεμινισμό, τα Κινήματα της Νεολαίας, τα Κινήματα για το σεβασμό της διαφοράς και της διαφορετικότητας. Κατά συνέπεια μπορούμε να πούμε και θέλουμε να τονίσουμε αυτό το στοιχείο του χαρακτήρα αυτής της ευρύτερης συμπαράταξης, ότι έχει ένα έντονο κινηματικό χαρακτήρα, γιατί ένα ευρύ φάσμα δυνάμεων που συναντιόμαστε συχνά σε κοινούς κοινωνικούς και πολιτικούς αγώνες.».


-Τι σημαίνει για την ΑΚΟΑ και εσάς προσωπικά η παρουσία σας στις επερχόμενες εκλογές με τα ψηφοδέλτια του Συνασπισμού;


Γ. Μπ.: «Πιστεύουμε, ότι αυτή η συνεργασία ξεκίνησε με καλούς οιωνούς, ανταποκρίνεται σε ένα πολύ επίκαιρο αίτημα της εποχής μας και ιδιαίτερα σε ένα πολύ επιτακτικό αίτημα των δυνάμεων της Αριστεράς, της Οικολογίας και των Κοινωνικών Κινημάτων. Πρέπει να πούμε, ότι αυτή η συνεργασία γίνεται σε μία πολύ κρίσιμη καμπή για την κοινωνική και πολιτική ζωή του τόπου μας. Η κοινωνία μας και ιδιαίτερα ο κόσμος της εργασίας, οι δυνάμεις της Αριστεράς και της Οικολογίας, οι δυνάμεις των κοινωνικών κινημάτων αντιμετωπίζουν σήμερα δύο μεγάλες προκλήσεις: Αντιμετωπίζουν τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές και αντιμετωπίζουν και το δικομματικό σύστημα».


-Θεωρείτε ότι με αυτό τον τρόπο η Αριστερά αντιμάχεται το νεοφιλελευθερισμό και στις δυο εκδοχές του, ΠΑΣΟΚ και ΝΔ;


Γ. Μπ.: «Οι νεοφιλελεύθερες πολιτικές οικοδομούν μια κοινωνία που αποθεώνει τη λογική του κέρδους, μια κοινωνία της πλήρους ασυδοσίας της αγοράς, μια κοινωνία της συναλλαγής και του τζόγου, μια κοινωνία της ανεργίας και του κοινωνικού αποκλεισμού, μια κοινωνία εχθρική προς τον άνθρωπο, αλλά και προς τη φύση, προς το περιβάλλον και την οικολογική ισορροπία, μια κοινωνία που εμείς θέλουμε να την αλλάξουμε. Από την άλλη μεριά το δικομματικό σύστημα εξασφαλίζει την κατά το δυνατόν αδιατάραχτη συνέχεια των νεοφιλελεύθερων πολιτικών και το εξασφαλίζει αυτό με την εναλλαγή των δύο εταίρων του δικομματικού συστήματος, του ΠΑΣΟΚ και της Νέας Δημοκρατίας στην κυβέρνηση και την εξουσία. Αλλά ταυτόχρονα και με την προσπάθεια για περιθωριοποίηση των δυνάμεων της Αριστεράς και των Κοινωνικών Κινημάτων».


- Η απάντηση, λοιπόν είναι η συμπαράταξη των δυνάμεων της αριστεράς;


Γ. Μπ.: «Φυσικά πιστεύω ότι στις μεγάλες αυτές προκλήσεις της εποχής μας κατά τη γνώμη μας υπάρχει μόνον ένας αποτελεσματικός τρόπος για να απαντήσουμε. Να πετύχουμε τη μεγαλύτερη δυνατή συσπείρωση αυτών των δυνάμεων, των δυνάμεων της Αριστεράς, της Οικολογίας, των Κοινωνικών Κινημάτων και να πετύχουμε τη συμπαράταξή τους σε όλα τα μέτωπα και σε όλα τα επίπεδα και μέσα στους κοινωνικούς αγώνες, κατ' εξοχήν μέσα σ' αυτούς, αλλά και μέσα στους γενικότερους πολιτικούς αγώνες, αλλά και στο επίπεδο το εκλογικό, στις εκλογές που έρχονται, στις εκλογές στις 9 του Απρίλη. Σ' αυτή τη φάση πρέπει να πούμε, ότι δεν πετύχαμε το μείζον αυτό στόχο. Δεν πετύχαμε δηλαδή την συμπαράταξη όλων ανεξαιρέτως των δυνάμεων αυτών στις οποίες αναφέρθηκα προηγούμενα».


- Τι φταίει και δεν υπάρχει η ευρύτερη δυνατή συσπείρωση των δυνάμεων της αριστεράς;


Γ. Μπ.: «Οι αιτίες είναι πολλές: ιδεολογικές και πολιτικές αγκυλώσεις, περιχαρακώσεις και ηγεμονισμοί δεν επέτρεψαν αυτή την αναγκαία μείζονα συμπαράταξη των δυνάμεων, που επαναλαμβάνω, ότι αποτελεί μια μεγάλη πρόκληση για τις δυνάμεις της Αριστεράς και επιτακτικό αίτημα ευρύτατων κοινωνικών στρωμάτων, ιδιαίτερα των δυνάμεων και των χώρων του κόσμου της εργασίας. Δεν είναι τώρα ώρα για να καταλογίσουμε ευθύνες γιατί δεν έγινε δυνατή αυτή η αναγκαία μείζονα συμπαράταξη. Πρέπει όμως να πούμε, ότι πετύχαμε μια επιμέρους, μια μικρότερη, αλλά κατά τη γνώμη μας πολύ σημαντική συσπείρωση και συμπαράταξη δυνάμεων αυτού του χώρου».


- Ποια είναι τα θέματα που εσείς, ως ΑΚΟΑ μέσα από τα ψηφοδέλτια του Συνασπισμού, θα δώσετε ιδιαίτερο βάρος κατά τη προεκλογική περίοδο;


Γ. Μπ.: «Θα πρέπει σας πω, ότι η συμπαράταξη αυτή έχει ως αιχμές της τα προβλήματα της ανάπτυξης, το δικαίωμα στην εργασία, το μεγάλο πρόβλημα που απασχολεί σήμερα την κοινωνία μας, αλλά και ολόκληρη την Ευρώπη, το πρόβλημα της ανεργίας. Το μεγάλο ζήτημα της αναδιανομής του εισοδήματος, που πάνω σ' αυτό υπάρχουν πολύ συγκεκριμένες προτάσεις διεξόδου από τα σημερινά αδιέξοδα. Το μεγάλο πρόβλημα της προστασίας του περιβάλλοντος και της οικολογικής ισορροπίας και τα προβλήματα της δημοκρατίας, της ισότητας και της ισονομίας. Είναι επίσης σαφής η διαφορετική αντίληψη, η προσέγγιση η διαφορετική που κάνουμε εμείς και η διαφορετική θέση μας στο πρόβλημα της κυβέρνησης και της εξουσίας. Εμείς μιλάμε για ένα νέο μπλοκ κοινωνικών και πολιτικών δυνάμεων, που θα ανοίξει καινούργιους δρόμους και θα μας βγάλει από τα σημερινά αδιέξοδα. Και πιστεύουμε, ότι αυτό μπορεί να γίνει μόνον με μία καθημερινή συνεχή πάλη και στο κοινωνικό και στο πολιτικό επίπεδο προκειμένου να αλλάξουν οι δυσμενείς σήμερα για τις δυνάμεις της εργασίας, της Αριστεράς και των Κινημάτων συσχετισμοί και να ανοίξει αυτός ο καινούργιος δρόμος για την άλλη κοινωνία που εμείς οραματιζόμαστε».


- Δεν σας προβληματίζει το γεγονός ότι υπάρχουν αρκετές πολιτικές και ιδεολογικές διαφορές, ανάμεσα στις δυνάμεις που συνεργάζεστε αυτή τη περίοδο;


Γ. Μπ.: «Ενα βασικό στοιχείο της συμπαράταξής μας που συνομολογούμε, είναι η συνεργασία αυτών των διαφορετικών πολιτικών δυνάμεων, των ρευμάτων και των ευαισθησιών να γίνει με σαφείς όρους, σεβασμού της αυτονομίας και της ισοτιμίας των επιμέρους συνιστωσών που συγκροτούν αυτή τη συνεργασία και τη συμπαράταξη. Αυτό που είπαμε και προηγούμενα, να πετύχουμε δηλαδή τη σύνθεση μέσα από μια δημιουργική πολυφωνία. Επίσης θέλουμε να τονίσουμε, ότι από την πρώτη στιγμή όλες μας οι ενέργειες είναι στη κρίση και ολόκληρης της κοινωνίας και ιδιαίτερα των δυνάμεων της Αριστεράς και των Κοινωνικών Κινημάτων. Γίνονται, λοιπόν, αυτές οι συζητήσεις, οι κινήσεις, οι διεργασίες με πλήρη διαφάνεια και δημοσιότητα. Εχει σημασία αυτό, γιατί δεν συμβαίνει έτσι συνήθως στην κοινωνική και πολιτική ζωή του τόπου μας. Τέλος, θα πρέπει να πούμε ότι αυτή η συμπαράταξη θέλουμε και θα επιδιώξουμε και στο μέλλον και μετά τις εκλογές, να είναι ανοιχτή προς όλες ανεξαιρέτως τις δυνάμεις της Αριστεράς, της οικολογίας και των κοινωνικών κινημάτων, διότι εμείς θέλουμε να υπάρξει αυτή η ευρύτερη συμπαράταξη, θα την επιδιώξουμε. Πιστεύουμε ότι κάνουμε ένα πρώτο σημαντικό βήμα προς αυτή την κατεύθυνση».


- Αφού μιλάμε για την αριστερά θα ήθελα ένα σχόλιο για την επιστολή του Μήτσου Κωστόπουλου και την απόφασή του να μην είναι υποψήφιος στις εκλογές με το ΚΚΕ. Τι σημαίνει για σας αυτή η κίνηση;


Γ. Μπ.: «Είναι μια εσωτερική υπόθεση του ΚΚΕ και πράγματι δεν μπορούμε να ξεπερνούμε ορισμένα όρια. Αλλά προφανώς, επειδή είναι ένα δημόσιο ζήτημα αυτό το πράγμα και από καιρό το έχουμε σχολιάσει γενικότερα όσον αφορά αυτό που λέμε διεργασίες και κινητικότητες σε όλους ανεξαιρέτως τους χώρους της Αριστεράς. Εμάς από την στιγμή που αυτά γίνονται προς θετικές κατευθύνσεις και θεωρούμε θετική κατεύθυνση όταν μιλούν για μια άλλη αντίληψη για την ενότητα και τη συμπαράταξη, μας ενδιαφέρουν και πιστεύουμε ότι μπορούν πράγματι να λειτουργήσουν θετικά».


-Πάντως το προηγούμενο διάστημα είχατε επαφές με το ΚΚΕ, συνεργαστήκατε μάλιστα με επιτυχία στις δημοτικές εκλογές και στον Δήμο της Αθήνας δημιουργήθηκε ένα πολύ καλό σχήμα η Συμπαράταξη με επικεφαλής τον Λέοντα Αυδή. Τώρα είχατε συζητήσει το ενδεχόμενο εκλογικής συνεργασίας;


Γ.Μπ.: «Βεβαίως, εμείς, όπως σας είπα, απευθυνθήκαμε σε όλες ανεξαιρέτως τις δυνάμεις της Αριστεράς, της οικολογίας και των κοινωνικών κινημάτων και ήρθαμε σε επαφή και με το ΚΚΕ. Η αντίληψη του ΚΚΕ, η οποία είναι και δημόσια εκφρασμένη, ήταν ότι δεν θέλει συνεργασία με άλλες πολιτικές δυνάμεις, παρά το γεγονός ότι στην αντίληψή του την στρατηγική για το μέτωπο μιλάει για συνεργασία και συμπαράταξη κοινωνικών και πολιτικών δυνάμεων. Αλλά πιστεύουμε ότι με ένα ανάπηρο τρόπο γίνεται στην πράξη αυτό, διότι λείπει το σκέλος των πολιτικών δυνάμεων. Πώς μπορεί να μιλάς για μέτωπο -αυτό είναι ιστορική πρωτοτυπία, όπως και στους ίδιους είπαμε- κοινωνικών και πολιτικών δυνάμεων και να μην υπάρχουν πολιτικές δυνάμεις με τις οποίες δέχεσαι ή μπορείς να συνεργαστείς; Μας είπανε, λοιπόν, ότι το μόνο που θα ήθελαν ήταν μία συμμετοχή κάποιων προσωπικοτήτων ενδεχομένως από όλους τους χώρους. Αυτό είναι ξένο προς τη δική μας αντίληψη και το εκθέσαμε προηγούμενα. Εμείς μιλάμε για συμπαράταξη δυνάμεων, ρευμάτων, ευαισθησιών, της Αριστεράς, της οικολογίας, των κοινωνικών κινημάτων».


- Σας ευχαριστούμε πολύ για την συνέντευξη και σας ευχόμαστε καλή επιτυχία στις εκλογές του Απριλίου.


Γ. Μπανιάς: «Και εγώ σας ευχαριστώ».

Για τον σύντροφο Γιάννη


Ο Γιάννης Μπανιάς, γραμματέας του ΚΚΕ Εσωτερικού ανάμεσα στην ιστορική ηγεσία του κόμματος τον Μπάμπη Δρακόπουλο και τον Λεωνίδα Κύρκο

Ο σύντροφος Γιάννης Μπανιάς ήταν ένας από τους ηγέτες της Ελληνικής Αριστεράς που κατάφερε μέχρι τη τελευταία μέρα της ζωής του να παραμείνει απλός αγωνιστής της αριστεράς. 
Ο σύντροφος Γιάννης είναι από τους ανθρώπους που σημάδεψαν τη πορεία μου στην Ανανεωτική Αριστέρα, το ΚΚΕ Εσωτερικού και την ΕΚΟΝ Ρήγας Φεραίος.  Η μοίρα έφερε να είμαστε σχεδόν πάντα από την ίδια πλευρά. Στο 4ο (και τελευταίο...) συνέδριο του ΚΚΕ Εσωτερικού ήμουν και εγώ ένας από τους "Μπανιάδες" που ήθελαν την αναβάθμιση και όχι τη διάλυση του ΚΚΕ Εσ., περπατήσαμε μαζί τον δύσκολο δρόμο του ΚΚΕ Εσωτερικού - Ανανεωτική Αριστερά και στη συνέχεια όταν μετασχηματίστηκε σε Ανανεωτική κομμουνιστική Οικολογική Αριστερά (ΑΚΟΑ) πάλι μαζί είμασταν στο αγώνα για την ανασύνθεση της αριστεράς. Οι δρόμοι μας χώρισαν για λίγο καθώς εγώ εντάχθηκα στον ΣΥΝασπισμό, ενώ αυτός έμεινε σταθερά στο μετερίζι της ΑΚΟΑ αλλά το 2004 η δημιουργία του ΣΥΡΙΖΑ μου έδωσε τη χαρά να αγωνιστώ δίπλα στο Γιάννη. Και η χαρά μου ήταν μεγάλη όταν το 2007 εκλέχθηκε βουλευτής επικρατείας. Εδωσε με ηπειρώτικη λεβεντιά τη μάχη με τον καρκίνο. Η απώλεια είναι μεγάλη. Αριστεροί σαν τον Γιάννη Μπανιά σπανίζουν στο τόπο μας!   

Ποιος ήταν


Ο σ.Γιάννης Μπανιάς γεννήθηκε στους Μελισσουργούς της Άρτας το 1939. Υπήρξε στέλεχος της ΕΔΑ και της Νεολαίας Λαμπράκη και είχε δραστηριοποιηθεί έντονα στον χώρο της πολιτικής όπου συμμετείχε σε κινήματα υπέρ της ανεξαρτησίας της Κύπρου, της εγκαθίδρυσης της δημοκρατίας από τα αυταρχικά καθεστώτα και άλλων εθνικών και πολιτικών αγώνων. 
Σπούδασε στην Σχολή Πολιτικών Μηχανικών του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου. Στην συνέχεια, κατά την διάρκεια των σπουδών του στο Γκρατς της Αυστρίας, αναπτύσσει έντονη συνδικαλιστική και πολιτική δράση, ενώ το εκλέγεται στο Διοικητικό Συμβούλιο των Ελλήνων Φοιτητών του Γκρατς και γίνεται μέλος του Κομμουνιστικού Κόμματος της Αυστρίας. Κατά την επιστροφή του στην Ελλάδα, εντάσσεται στην οργάνωση της σπουδάζουσας παράταξης της Δημοκρατικής Νεολαίας Λαμπράκη, στην οποία εκλέγεται γραμματέας και αργότερα στο μετέχει στο Κεντρικό Συμβούλιο του κινήματος. Κατά την διάρκεια της Δικτατορία των Συνταγματαρχών το 1967 υπηρετεί στις Ένοπλες Δυνάμεις. Μετά την διάσπαση του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας το 1968 εντάσσεται πολιτικά στο ΚΚΕ Εσωτερικού. Το1969 μετά την απόλυσή του από τον στρατό, αναπτύσσει αντιδικτατορική δράση με την νεολαία του Ρήγα Φεραίου του ΚΚΕ εσωτερικού και του Πανελλήνιου Αντιδικτατορικού Μετώπου. Τον ίδιο χρόνο συλλαμβάνεται και φυλακίζεται στο στρατόπεδο πολιτικών εξόριστων στο Παρθένι της Λέρου.Στην μεταπολίτευση, συνεχίζει την πολιτική του δράση στο ΚΚΕ Εσωτερικού και μετέχει ως συνδικαλιστής στο συνδικαλιστικό κίνημα των Πολιτικών Μηχανικών και του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας (ΤΕΕ). Το 1982 εκλέγεται γραμματέας του ΚΚΕ Εσωτερικού. Το 1987, μετά τη διάσπαση ΚΚΕ Εσωτερικού, συνεχίζει την πολιτική του δράση στο ΚΚΕ Εσωτερικού - Ανανεωτικής Αριστεράς όπου ήταν ο φυσικός ηγέτης του. Στην συνέχεια αγωνίστηκε με την Ανανεωτική Κομμουνιστική Οικολογική Αριστερά (ΑΚOΑ) που από το 2004 ήταν συνιστώσα του ΣΥΡΙΖΑ. Το 2007 εκλέγεται βουλευτής επικρατείας με τον ΣΥΡΙΖΑ και παραμένει μέλος του Κοινοβουλίου μέχρι τις βουλευτικές εκλογές 2009. Στις 28 Μαρτίου του 2012 "έφυγε" από τη ζωή.


Καλό ταξίδι σύντροφε...

Wednesday, March 28, 2012

Πρέπει να τολμήσουμε!

«Ανήσυχος κοιτάζω στον καθρέφτη μου: Βέβαια! Το βρίσκω δύσκολο να κάθομαι ν’ ακούω τι λεν οι άλλοι. Ακόμα δυσκολότερο να παραδέχομαι αυτά που λένε οι άλλοι. Όλο και πιο πολύ βολεύομαι μέσα στα ρήγματα που μ’ άνοιξε η πολιορκία. Άρχισα κιόλας να μην πολυανησυχώ που δεν είμαι σε θέση πια να κάνω μια επανάσταση κάθε βδομάδα».
Κώστας Κουλουφάκος  Προοίμιο γηρατειών 1963


Εν μέσω της μεγαλύτερης οικονομικής και κοινωνικής κρίσης η χώρα πορεύεται σε πρόωρες εκλογές, οι οποίες θεωρώ ότι είναι οι κρισιμότερες στην σύγχρονη ιστορία της. Οι πολίτες έχουν μοναδική ευκαιρία με την ψήφο τους να αναδιατάξουν το πολιτικό σκηνικό, να «γκρεμίσουν» το φαύλο πελατειακό, δικομματικό, σύστημα και να αναδείξουν νέες ριζοσπαστικές & μεταρρυθμιστικές δυνάμεις, στο προσκήνιο. 

Στη χώρα μας τις τελευταίες δεκαετίες δημιουργήθηκε ένα κοινωνικό πλαίσιο, το οποίο εν πολλοίς στηρίχτηκε, στον δανεισμό (από τους «κακούς» σήμερα Ευρωπαίους) και στις συνεχείς εισφορές των Κοινοτικών Πλαισίων Στήριξης. Έτσι λειτουργούσε και το πολιτικό σύστημα. Ένα σύστημα που είχε μάθει να «χαϊδεύει» τα αυτιά του λαού! Όμως η κατάρρευση της δανεικής οικονομίας και των επιδομάτων έφερε την κρίση. Και όπως σωστά είπαμε από τη πρώτη στιγμή ως Δημοκρατική Αριστερά η κρίση έφερε το μνημόνιο! Έτσι οι δανειακές συμβάσεις (και οι υποχρεώσεις που απορρέουν από αυτές) θα είναι για τα επόμενα χρόνια μέρος της πολιτικής & οικονομικής μας ζωής. Φαιδρότητες του τύπου «εδώ και τώρα να φύγει το Μνημόνιο» που «φωνάζουν» δεξιοί και αριστεροί είναι εύκολα λόγια χωρίς περιεχόμενο. Ήδη το ΑΕΠ της χώρας έχει φτάσει σ' αυτό του προ δεκαετίας, ενώ άμεσα πρέπει να ληφθούν νέα μέτρα ίσα με το 5,5 % του ΑΕΠ δηλαδή 13 δις ευρώ. Για τα επόμενα είκοσι χρόνια η χώρα, η κοινωνία πρέπει να δώσει μεγάλη μάχη για την ανόρθωσή της. Οι επιλογές δεν είναι πολλές. Ή θα αφήσουμε τη μάχη στις αντιευρωπαϊκές δυνάμεις, τα κόμματα της δραχμής με ό,τι καταστροφικό σημαίνει αυτό ή θα συσπειρωθούμε, θα αγωνιστούμε να αποκτήσουμε ένα σύγχρονο, ευρωπαϊκό κράτος και έτσι να ξανασταθούμε στα πόδια μας.

Σ’ αυτή τη μάχη η Ευρωπαϊκή Ένωση μπορεί και πρέπει να είναι αρωγός της Ελλάδας. Να προτείνουμε στα αρμόδια κοινοτικά όργανα συνολικό και συγκεκριμένο αναπτυξιακό πρόγραμμα επενδυτικών δραστηριοτήτων, (ενδεικτικά της τάξης των 20 δισ. Ευρώ), με χρηματοδότησή του (αλλά και με τον απαραίτητο έλεγχο) από τους μηχανισμούς της Ένωσης. Μια επενδυτική πρωτοβουλία για την αναπτυξιακή ώθηση της οικονομίας μας με τη σύμπραξη του προϋπολογισμού (Δημόσια Ταμεία/ΕΣΠΑ), της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕ) και ad hoc μηχανισμών (επενδυτικά ομόλογα κ.λ.π.).

Βέβαια για να υλοποιηθούν αυτές οι προτάσεις και να μην έχουν την τύχη των προηγούμενων ευρωπαϊκών ενισχύσεων πρέπει να υπάρξει δραστικός περιορισμός της σπατάλης στο δημόσιο, με κατάργηση-συγχώνευση οργανισμών που δεν προσφέρουν έργο και την ορθολογική κατανομή προσωπικού μέσα από τη διαδικασία των μετατάξεων.

Παράλληλα το σημερινό ελληνικό πολιτικό σύστημα έχει φτάσει στα όρια του και πρέπει να αλλάξει, να δώσει χώρο σε νέες ιδέες, φρέσκα πρόσωπα και εναλλακτική οργάνωση, διαφορετικά θα οδηγηθεί σε επικίνδυνες ατραπούς. Ο καθημερινός φασισμός των συντεχνιακών μειοψηφιών που βλέπουν να χάνονται προνόμια που κάποιοι έχουν ονομάσει κεκτημένα είναι το «καμπανάκι» του κινδύνου. Ο εκσυγχρονισμός του πολιτικού συστήματος αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση του συνολικού εκσυγχρονισμού της ελληνικής κοινωνίας. Το πελατειακό, δικομματικό, κράτος (που πέταγε και κανένα κοκαλάκι στην αριστερά) ή θα ανατραπεί ή θα συμπαρασύρει στην καταστροφή το πολιτικό σύστημα με ανεξέλεγκτες συνέπειες για την κοινωνία και τη χώρα.

Εδώ είναι καθοριστικό ο ρόλος των δυνάμεων του Δημοκρατικού Σοσιαλισμού. Ανανεωτές της Αριστεράς, Σοσιαλδημοκράτες, Αριστεροί Φιλελεύθεροι, Οικολόγοι, Μεταρρυθμιστές πρέπει να βρούμε κοινό βηματισμό και να αντιμετωπίσουμε με τις προτάσεις και θέσεις μας τα μεγάλα κοινωνικά προβλήματα. Ήδη έχουν γίνει σημαντικά βήματα στην κατεύθυνση αυτή και μαζί με τις δυνάμεις της Δημοκρατικής Αριστεράς πορεύονται τον ίδιο δρόμο πολίτες προερχόμενοι από το ΠΑΣΟΚ, το περιοδικό Μεταρρύθμιση, την Πολιτική Οικολογία.

Τώρα εν μέσω λαϊκίστικων συμπληγάδων πρέπει να αρθρώσουμε λόγο αριστερό, μεταρρυθμιστικό, ριζοσπαστικό, ευρωπαϊκό. Να πούμε αλήθειες που «πονάνε» και να μην χαϊδέψουμε άλλο τα αυτιά όλων εκείνων που τους άρεσε να τους νανουρίζουν τα δανεικά λόγια του λαϊκισμού, του καταναλωτισμού, του εικονικού πλουτισμού και του άκρατου κρατισμού. Το πολιτικό & εκλογικό κόστος θα είναι πολύ μικρότερο από όσο νομίζουμε. Μεγάλο μέρος της ελληνικής κοινωνίας απαιτεί την ριζική μεταρρύθμισης της χώρας. Μπορούμε και πρέπει να τολμήσουμε!


Αρθρο μου που δημοσιεύθηκε στο
protagon.gr

Tuesday, March 27, 2012

Περι κέντρων υποδοχής ο λόγος


Του Μιχάλη Γ.Τριανταφυλλίδη

Σε μια χώρα πολιτισμένη, όπου οι αρχές του ουμανισμού έχουν εμποτίσει τους αρμούς της πολιτικής και κοινωνικής ζωής, τα κέντρα υποδοχής των μεταναστών, χωρίς νομιμοποιητικά έγγραφα, είναι κάτι απολύτως φυσιολογικό, πάνω από όλα όμως απαραίτητο, για τον στοιχειώδη έλεγχο του τι συμβαίνει στη χώρα. 

Στη δική μας όμως , δυστυχώς, τίποτε δεν είναι σαφές και ξεκαθαρισμένο. Για την δημιουργία αυτών των περίφημων κέντρων, έχουν ρουφηχτεί (απόδοση στα ελληνικά του απορροφώ) πολλές δεκάδες, μάλλον εκατοντάδες εκατομμύρια Ευρώ χωρίς να έχει γίνει ποτέ τίποτε. Και για να μην είμαστε άδικοι έγινε ένα κέντρο υποδοχής στη Σάμο που ξεπεράστηκε πριν καν ολοκληρωθεί το κτίσιμο του, από τις ανάγκες που αναδείχτηκαν πολύ μεγαλύτερες των δήθεν μελετημένων. Και το τίποτε, όταν λέμε, είναι τα απολύτως απαραίτητα και στοιχειώδη. Να ελέγξεις ποιος έρχεται.

Την χώρα προέλευσης του, που καθίσταται υπερβολικά δύσκολο λόγω του ότι δεν υπάρχουν τα νομιμοποιητικά έγγραφα.  Να δεχτείς τα αιτήματα ασύλου, αδειών παραμονής κλπ.. Και να αποφασίσεις για την συνέχεια που και αυτή έχεις διάφορες εκδοχές.


Κι όλα αυτά σε γλώσσες δύσκολες αλλά στις δικές τους υποχρεωτικά και όχι στα άθλια τσάτρα πάτρα αγγλικά των λιμενικών ή των αστυνομικών. Υπάρχουν καταπληκτικές πρακτικές σε όλες τις χώρες του Ευρωπαϊκού Νότου για τον τρόπο διαχείρισης των μεταναστών, που μπαίνουν χωρίς νομιμοποιητικά έγγραφα στη χώρα.  Ακόμη και ο τρόπος επαναπροώθησης, είναι μελετημένος και προκαθορισμένος.
Η δε Ευρωπαϊκή Επιτροπή, εκτός των εισιτηρίων, διαθέτει μέχρι και κονδύλι για χρηματοδότηση ενός πρώτου ξεκινήματος στη χώρα κατάληξής τους. Κι εμείς εδώ το μόνο που κάνουμε , μέχρι σήμερα, είναι να κατασπαταλούμε το κοινοτικό χρήμα, κυρίως για προσωπικά οφέλη υπουργών και των κυκλωμάτων τους, και να διογκώνουμε ένα πρόβλημα σε βαθμό που να γίνεται πλέον πολύ δύσκολα διαχειρίσημο.

Και έτσι με τρόπο άθλιο πολώνουμε το σύνολο της κοινωνίας σε ένα απολύτως ψευδές δίλλημα, για το οποίο η απάντηση θα μπορούσε να έχει δοθεί ήδη. Όλα τα υπόλοιπα και κυρίως η προσπάθεια να κρυφτούμε πίσω από το δάχτυλό μας, με αερολογίες και μιαν αδιέξοδη δήθεν φιλανθρωπία, βοηθούν στο αυγό του φιδιού όχι να εκκολάπτεται απλώς, αλλά να γεννάει το δηλητήριο καθημερινά και όχι μόνο στις γειτονιές της Αθήνας, όπου και το μεγαλύτερο πρόβλημα.  Να γίνουν τε κέντρα υποδοχής χτες και το κυριότερο να σχεδιαστούν κοινές δράσεις στην παραλιακή ζώνη της Μικρασίας, με τους τούρκικους δήμους για ανάσχεση της ροής εισόδου.
Τώρα όχι να περιμένουμε την έκρηξη για να νομίσουμε ότι ακούσαμε κάποιον ψόφο…..

Λίγη Iστορία δεν βλάπτει

Της Αθηνας Kακουρη*

«H 25η Mαρτίου είναι φέτος η εθνική εορτή. Tην εισήγαγε τώρα για πρώτη φορά ο άνδρας μου ως ημέρα της έναρξης του Aγώνα της Eλευθερίας. Παρευρεθήκαμε στη δοξολογία, φορώντας την ελληνική ενδυμασία... μετά την εκκλησία όλοι οι χωρικοί παρήλασαν μπροστά από το σπίτι μας και μετά χόρεψαν τους εθνικούς χορούς... Eίχαν συγκεντρωθεί ένα αμέτρητο πλήθος... και όλα τα πρόσωπα έλαμπαν από χαρά και ευθυμία».
Aυτά έγραφε η βασίλισσα Aμαλία στον πατέρα της τον Mάρτιο του 1838.
Eκτοτε, την 25η Mαρτίου τη γιορτάζει το κράτος μας συνεχώς κάθε χρονιά και με τον ίδιο τρόπο: δοξολογία, στρατιωτική παράταξη ή παρέλαση, συμμετοχή μαθητών των δημοσίων σχολείων. Tιμά δηλαδή την Eκκλησία, τον στρατό και τη νέα γενιά.
H δυναστεία άλλαξε, η χώρα μεγάλωσε και ξανά μεγάλωσε, δοξάστηκε ή ταπεινώθηκε, μάτωσε ή ευτύχησε, αλλά ο εορτασμός έμενε ίδιος. Σταχυολογώ από εφημερίδες διαφόρων ετών:
25 Mαρτίου 1898. H ψυχή των ανθρώπων είναι μαύρη, γιατί έχουμε υποστεί την ήττα του 1897. Γίνεται όμως επίσημη δοξολογία, στρατιωτική παράταξη και οι μαθητές των δημοτικών σχολείων, αφού πάνε εν σώματι στον ναό, διασκορπίζονται κατά ομάδες στην πόλη και ψάλλουν πατριωτικά τραγούδια και εμβατήρια.
25 Mαρτίου 1905. Eχουμε διεθνή οικονομικό έλεγχο και πολεμάμε κρυφά στη Mακεδονία. Eντούτοις, η 25η Mαρτίου γιορτάζεται με δοξολογία και στρατιωτική παράταξη. Oι φοιτητές συγκεντρώνονται στα Προπύλαια και με τις σημαίες τους πηγαίνουν στο Πεδίον του Aρεως να αποτίσουν φόρον τιμής στο εκεί μνημείο των Iερολοχιτών.
25 Mαρτίου 1911. Kυβέρνηση Bενιζέλου. H χώρα είναι αισιόδοξη, κάτι νέο και σφριγηλό προετοιμάζεται. H δοξολογία γίνεται με ιδιαίτερη επισημότητα, η στρατιωτική παράταξη είναι μεγαλειώδης, οι εφημερίδες αναγράφουν μία μία όλες τις μονάδες που λαμβάνουν μέρος, οι μαθητές των στρατιωτικών σχολών συγκεντρώνουν την προσοχή, οι μαθητές των δημοτικών σχολείων προσέρχονται συντεταγμένοι στη δοξολογία και μετά καταθέτουν στεφάνους.
25 Mαρτίου 1926. Eχουμε ενάμισι εκατομμύριο πρόσφυγες από τη Mικρασία, τον Πόντο, τη Θράκη. Tα στρατιωτικά κινήματα διαδέχονται το ένα το άλλο. Oι κυβερνήσεις πέφτουν ανά οκτάμηνο. Aλλά την 25η Mαρτίου τη γιορτάζει η χώρα με μεγάλη δοξολογία στο Παναθηναϊκό Στάδιο. Διάφορες ομάδες νέων χορεύουν ελληνικούς χορούς. Oι στρατιωτικές μουσικές παιανίζουν εμβατήρια, μεγάλα στρατιωτικά τμήματα παρατάσσονται τιμητικά, καθώς και τα δημοτικά σχολεία.
Για εκατόν εβδομήντα τέσσερα χρόνια, τίποτα δεν αλλάζει. Eίτε με πολίτευμα μοναρχικό, είτε με Δημοκρατία, βασιλευομένη ή αβασίλευτη, είτε με ανοιχτές πληγές, όπως της ντροπής του ’97, είτε με τον σπαραγμό της Mικρασιατικής Kαταστροφής, είτε με τα ερείπια των σεισμών στα Eπτάνησα, στον Bόλο, στη Θεσσαλονίκη, η 25η Mαρτίου γιορτάζεται με δοξολογία, στρατιωτική παράταξη ή παρέλαση, συμμετοχή των δημοσίων σχολείων.
Tα μόνα έτη που δεν γιορτάστηκε φανερά η 25η Mαρτίου ήταν της γερμανικής κατοχής. Oι Γερμανοί απαγόρευσαν τότε την επίσημη διοργάνωση του εορτασμού. Σήμερα πάλι κάποιοι ζήτησαν να την εμποδίσουν.
Eίναι κομματάκι δύσκολο να πείσουν οι σημερινοί διαμαρτυρόμενοι εκπαιδευτικοί και άλλοι ότι υποφέρουν περισσότερο από τους Mικρασιάτες πρόσφυγες, από τον νου των οποίων, εντούτοις, ποτέ δεν πέρασε η ιδέα να παρεμποδίσουν τη γιορτή της 25ης Mαρτίου όλα τα πολλά χρόνια της σκληρής ταλαιπωρίας τους. Oπως δεν πέρασε από τον νου κανενός από το πλήθος των θανάσιμα υποσιτισμένων Eλλήνων της Kατοχής να χαρεί που δεν γινόταν παρέλαση ή να εμποδίσει τις ομάδες των παράτολμων νέων που στεφάνωναν την προτομή του Πατριάρχη και του Σολωμού, παίζοντας τη ζωή τους προκειμένου να κάνουν τη συμβολική αυτή κίνηση τιμής προς τους προγόνους μας.
Λίγη Iστορία δεν βλάπτει! Oταν ξέρεις τι έγινε, καταλαβαίνεις καλύτερα και το τι συμβαίνει τώρα, το ζυγιάζεις πιο σωστά και το κρίνεις πιο δίκαια. Kαλό είναι, λοιπόν, να φρεσκάρουμε στη μνήμη μας πως ο εορτασμός της 25ης Mαρτίου με δοξολογία, παρέλαση και συμμετοχή των δημόσιων σχολείων δεν είναι πρόσφατη επινόηση κάποιου ανόητου δικτάτορα. Tην εγκαινίασε ο Oθων από την αρχή της βασιλείας του και ανταποκρίθηκε τόσο καλά στη λαϊκή ψυχή, ώστε συνεχίζεται μέχρι σήμερα χωρίς διακοπή, κληροδοτώντας μας τη χαρά αλλά και το καθήκον της συνέχειας.



* Η κ. Αθηνά Κακούρη είναι συγγραφέας.

Πηγή: Εφημερίδα Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ


Monday, March 26, 2012

Ή τώρα ή ποτέ.


Ξέχνα ότι ήξερες, θυμήσου ότι έγινε.
Δεν είναι καιρός για πολλές λέξεις - κανείς μας δεν έχει πλέον την υπομονή ούτε να γράψει, ούτε να διαβάσει πολλά. Θα είμαι σύντομος λοιπόν, σχεδόν επιγραμματικός.
Money makes the world go round - βγαλμένο από τη ζωή το άσμαΤο δημόσιο χρήμα, δανεικό και μη, μοιράστηκε σε ομόκεντρους κύκλους γύρω από την πολιτική εξουσία που ήταν και ο βασικός δίαυλος. Ομοίως και η όποια παραγωγή, αυτή που ευνουχίστηκε με “επιδοτήσεις”. 
Προφανώς, όποιος έλεγχε τα μέλη της πολιτικής εξουσίας, έλεγχε αυτό το χρήμα και την παραγωγή. Είτε εμφανιζόταν ως “Δημοσιογραφικός Όμιλος”, είτε ως συνδικαλιστής για να μοιράσει κατόπιν πλασματικές υπερωρίες και επιδόματα “στα δικά του παιδιά”.
Ο λαϊκισμός δεν είναι ανοησία ή παραλογισμός, αλλά εργαλείο κλοπής.Βασικό εργαλείο για τα παραπάνω, ήταν η αδιαφάνεια και η ρητορική που κάλυπτε τις ανακολουθίες και τους παραλογισμούς με συναισθηματικές εξάρσεις. Ο συνδικαλιστής που διεκδικεί πλασματικές υπερωρίες (που έφταναν πολλές φορές σε δεύτερο μισθό) δεν μίλαγε για τα λεφτά των πλασματικών υπερωριών, αλλά για “τα δίκια τους”.
Ομοίως οι επιχειρηματίες που χρειαζόντουσαν κρατικό χρήμα για να μείνουν στην ζωή: διεκδικούσαν δάνεια με κρατικές εγγυήσεις που σχεδόν πάντα κατέληγαν να αποπληρώνονται από το κράτος ή τις τράπεζες του. Εργαλείο τους, κυρίως ο έλεγχος του τύπου, ηλεκτρονικού ή μη, αθλητικού, πολιτικού ή λιβελικού/παράδοξου/εθνικιστικού. 
Τέλος, η εκκλησία που δεν “διαχειρίζεται” μόνο την πίστη του λαού, αλλά την χρησιμοποιεί για να διαχειριστεί την περιουσία της. Εδώ το εργαλείο, ο άμβωνας, διαφέρει ελαφρά από τον τύπο αλλά συνεργάζεται με αυτόν ενώ λειτουργεί με τους ίδιους όρους. Αυτούς της συναισθηματικής χειραγώγησης. 
Παράδειγμα
Η εκκλησία ενίοτε, προχωράει σε κινήσεις δανεισμένες από τους συνδικαλιστές, όπως έγινε με τα συλλαλητήρια για τις ταυτότητες. Η ρητορική μιλούσε για τον “Εθνικό χαρακτήρα” του θρησκεύματος. Το πραγματικό διακύβευμα ήταν η μείωση της επιρροής της εκκλησίας στα κοσμικά ζητήματα. 
Δεν προσπάθησε δα κανείς να κλείσει εκκλησίες - ένα μικρό βήμα ήταν για τον διαχωρισμό Εκκλησίας - Κράτους. 
Τότε λοιπόν, δημιουργήθηκε και δημοσίως ένα αρραγές μέτωπο κατά της συγκεκριμένης μεταρρύθμισης. Τηλεόραση, εφημερίδες, πολιτικοί, παπάδες, συνδικαλιστικές οργανώσεις είπαν σύσσωμοι: “ξέχνα το - το σύστημα αυτό θα μείνει ως έχει”. Προστάτευσαν το σύστημα τους. 
Το σήριαλ που ακολούθησε στις επόμενες εκλογές, με το ποιον πολιτικό αρχηγό θα φιλήσει πιο εγκάρδια ο Χριστόδουλος έξω από την Αρχιεπισκοπική κατοικία στην Φιλοθέη, η υπογραφή του Κώστα Καραμανλή υπέρ των ταυτοτήτων κλπ, όπως και το εκλογικό αποτέλεσμα ανήκουν πλέον στην ιστορία. Όπως θα μείνουν στην ιστορία τα εικοσιτετράωρα των κάμεραμαν συγκεκριμένου καναλιού έξω από την πόρτα του Χριστόδουλου.
Η συμμαχία
Η λαϊκή Δεξιά, η παλαβή Αριστερά, η Εκκλησία, ο ψευτοσυνδικαλισμός. Οι τίτλοι τους είναι παραπλανητικοί εφόσον υποδηλώνουν ανοησία. Πιστέψτε με - μόνο ανόητοι δεν είναι. 
Τα εργαλεία
Τα ΜΜΕ, το συνδικαλιστικό σύστημα, ο Κυριακάτικος Άμβωνας, οι πολιτικοί και συνδικαλιστές που προωθεί και εκλέγει αυτό το σύστημα εδώ και δεκαετίες. Κύρια στοιχεία που εργαλειοποιούνται: ο φόβος και ο Εθνικισμός.
Η λύση
Η διαφάνεια στην διαχείριση του δημόσιου χρήματος είναι όρος για τον “αφοπλισμό” του συστήματος. Ναι, στην συγκεκριμένη περίπτωση το χρήμα είναι εκτός από σκοπός και “πολεμοφόδιο”. Με αυτό βρίσκεις πειθήνιους συμμάχους, αυτό μοιράζεις με όρους μαφίας στον στρατό σου προκειμένου να γίνει η δουλειά σου. 
Η αλλαγή του δίαυλου κλοπής του δημόσιου χρήματος, δηλαδή η αλλαγή των πολιτικών προσώπων και των κρατικών λειτουργών που συμπράττουν διοικητικά.
Άρα, πρέπει να αλλάξει το πειθαρχικό σύστημα στην δημόσια διοίκηση, και η ταχύτητα απόδοσης της δικαιοσύνης. Ακόμα και σήμερα, οι ίδιοι “δημόσιοι λειτουργοί” ενεργούν μέσα στο δημόσιο σχεδόν ανενόχλητοι. Μπλοκάρουν αλλαγές, στήνουν παγίδες, και διευκολύνουν καταστάσεις με ότι έχει απομείνει στο δημόσιο κορβανά κατόπιν κατάρρευσης.
Η αποκάλυψη του συστήματος και του τρόπου λειτουργίας του μέχρι σήμερα ούτως ώστε να μπορεί να ερμηνεύσει ο πολίτης τα τεκταινόμενα μέσα από αυτή την καθαρή οπτική, αντί του πρίσματος και της διάθλασης που προκύπτει από τα παραδοσιακά μέσα και την ρητορική τους.
Η συσπείρωση όσων διαφωνούν με τα παραπάνω πέρα από ιδεολογικές ή άλλες ανούσιες, σε αυτή την συγκυρία, διαφορές. Φιλελεύθεροι, σοσιαλδημοκράτες, αριστεροί, και υγιείς συνδικαλιστές οφείλουν, ναι οφείλουν, να ενωθούν ενόψει εκλογών και πλήρους καταστροφής της χώρας και να λειτουργήσουν από κοινού. Δεν υπάρχει ούτε χώρος, ούτε χρόνος για λεπτομέρειες και ιδεολογική “καθαρότητα” αυτή την ώρα. Η μόνη καθαρή θέση εδώ είναι η διάθεση για διάσωση της χώρας και στροφή προς την εξυγίανση και την μεταρρύθμιση που απαιτείται.
Η αντίδραση στην λύση
Θα είναι βίαιη. Θα σπιλωθούν πρόσωπα, θα κατηγορηθούν άνθρωποι, όχι με όσα σαχλά εθνικιστικά ακούμε μέχρι σήμερα περί Τρόικας και προσπάθειας “αφελληνισμού” που ξεσηκώνουν ανόητους και διαπλεκόμενους μαζί, αλλά με στημένες δικαστικές υποθέσεις και επιχειρήσεις λάσπης. 
Το μόνο που μπορεί να ζυγίσει κανείς για να αντέξει απέναντι σε μία τέτοια επίθεση είναι η εικόνα του χθες που μας έφτασε στο γκρεμό, και η πρόβλεψη του τι μέλλει γενέσθαι εάν δεν αντιδράσουμε τώρα. 
Η επόμενη μέρα
Εάν χάσουμε, το σύστημα θα χρειαστεί να βρει νέο χρήμα για να κινηθεί. Αυτό δεν πρόκειται πλέον να έρθει από δανεικά, άρα θα γυρίσουμε σε εθνικό νόμισμα το οποίο θα διαχειριστούν κατά το δοκούν όπως γινόταν μέχρι την είσοδο μας στην ΟΝΕ, και εν μέρει μετά (πριν μας τσιμπήσουν οι δανειστές μας). 
Εάν νικήσουμε, υπάρχει η ελπίδα να ζήσουμε αυτό που είδαμε την τελευταία δεκαετία ως preview ευρωπαϊσμού σε κανονικές συνθήκες ανάπτυξης, δημιουργίας και αξιοπρέπειας, αντί της μέχρι πρόσφατα πλαστής ευημερίας μπροστά από μία κουρτίνα που έκρυβε το πλιάτσικο. 
Έκκληση
Αφήστε τις πλατφόρμες, τα πολιτικά μαθηματικά, τις προβλέψεις, και τις προβολές και πιάστε δουλειά με όσους θέλουν και μπορούν. Έγιναν κάποια βήματα την περασμένη διετία, και κάποια μικρότερα παλιότερα. Τώρα δεν υπάρχει ούτε ο χώρος, ούτε ο χρόνος για αναζητήσεις και περιστροφές. Το πεδίο είναι σαφές. Το αντικείμενο επίσης. 
Σταματήστε να σκέφτεστε και πράξτε - ο καθένας από το μετερίζι του. Η ευθύνη μίας πραγματικής κατάρρευσης δεν θα βαρύνει μόνο αυτόν που πήρε την εξουσία και την χρησιμοποίησε λάθος, αλλά και αυτόν που ενώ ήξερε τι έπρεπε να κάνει και μπορούσε να διεκδικήσει την εξουσία, δείλιασε. Έκανε πίσω, γιατί δεν ακολούθησε την λογική, αλλά τις επιταγές συμβούλων και μελλοντολόγων/επικοινωνιολόγων που τους είπαν “περίμενε - δεν είναι ακόμα η ώρα”. 
Όχι. Τώρα είναι η ώρα. 
Ή τώρα ή ποτέ.

Πηγή:blog ΠΟΛΙΤΗΣ

Οι συνέπειες του μονόδρομου

Του Νίκου Μπίστη

Οι φίλοι της στήλης δεν μπορεί να έχουν παράπονο: Εδώ και μεγάλο διάστημα και σε ανύποπτο χρόνο τούς έχει προϊδεάσει για την άνοδο της εθνικιστικής δεξιάς και της Χρυσής Αυγής, ενώ έχει θεωρήσει αστάθμητο παράγοντα την αντοχή της Δημοκρατικής Αριστεράς. Δεν χρειαζόταν σοφία, απλώς γνώση της Ιστορίας από τον μεσοπόλεμο και αίσθηση των αδιεξόδων και της απελπισίας που προκαλεί ο εμφανιζόμενος ως μονόδρομος των μνημονίων.

Οι σφυγμομετρήσεις που είδαν το φως της δημοσιότητας το Σαββατοκύριακο επιβεβαίωσαν την άνοδο Καμμένου και Χρυσής Αυγής και παράλληλα κατέδειξαν ότι η μεγάλη και απότομη άνοδος της ΔΗΜΑΡ δεν ήταν συγκυριακή, με συνέπεια να σταθεροποιείται σε υψηλά ποσοστά. Κατά τα άλλα, η εικόνα είναι επίσης πολύ φυσιολογική και προβλέψιμη. Το ΠΑΣΟΚ παρουσιάζει μια μικρή άνοδο, η ΝΔ μεγάλη πτώση, ο ΛΑΟΣ συμπτώματα αποσύνθεσης, το ΚΚΕ στασιμότητα και ο ΣΥΡΙΖΑ σταθερότητα. Το ΠΑΣΟΚ είχε βυθιστεί στα μη περαιτέρω και η αλλαγή ηγεσίας τού έδωσε τη δυνατότητα να συμμαζέψει κάποια από τα κομμάτια του. Η επίπλαστη αισιοδοξία δεν δικαιολογείται, γιατί τα δύσκολα τώρα αρχίζουν, καθώς η διαμόρφωση ενός σαφούς και ελκυστικού σύγχρονου πολιτικού σχεδίου δεν φαίνεται να είναι στις προτεραιότητες της νέας ηγεσίας, ενώ και οι πρώτες επιλογές στελεχών δείχνουν μια εμμονή στην ανασύνθεση του «όλου ΠΑΣΟΚ», στο οποίο έχει γυρίσει την πλάτη η νέα γενιά. Η πτώση της ΝΔ και η καταβαράθρωση του ΛΑΟΣ τροφοδοτούν την εθνικιστική λαϊκή δεξιά και την εθνικοσοσιαλιστική (τώρα «ανακάλυψε» ο κ. Καρατζαφέρης ότι πρόκειται για ναζί) Χρυσή Αυγή.
Κυρίως όμως τους τροφοδοτεί η συνολική μετατόπιση της πολιτικής ατζέντας προς τα δεξιά. Στα μάτια πολλών συμπολιτών μας η ευρωπαϊκή προοπτική της χώρας και η ανάγκη μεταρρυθμίσεων κατέληξαν να ταυτίζονται με τα μνημόνια ατέρμονης περικοπής μισθών και συντάξεων, αύξηση της ανεργίας, κατάργηση εργασιακών δικαιωμάτων και ύφεση χωρίς ημερομηνία λήξης. Οσοι από αυτούς έχουν την ψυχραιμία και τη γνώση να αναζητήσουν μια θέση για τη χώρα μας στην Ευρώπη της αλληλεγγύης και της πληθυντικής Αριστεράς (όπως γίνεται για παράδειγμα στη Γαλλία), στρέφονται προς τη ΔΗΜΑΡ και διοχετεύουν γόνιμα την οργή τους. Αλλοι όμως κλείνονται στο εθνικό καβούκι και νοσταλγούν τη δραχμή, ανακαλύπτουν στον λαθρομετανάστη τον μοναδικό αίτιο της κακοδαιμονίας τους, αρχίζουν να κοιτάνε με μισό μάτι το Κοινοβούλιο, διοχετεύουν σε αντιδημοκρατικούς δρόμους βίας και ανομίας την απελπισία τους.
Δεν είναι αποτελεσματικό απλώς να εντοπίζουμε και να καταδικάζουμε το φαινόμενο. Αν δεν πάρει το ΠΑΣΟΚ αποστάσεις από τη λογική του μονόδρομου, αν οι πολίτες δεν μπορούν να δουν τη διαφορά ανάμεσα στις δηλώσεις του προέδρου του ΣΕΒ («Ευρώπη ή χάος» όπου Ευρώπη ισοδυναμεί με ύφεση, λιτότητα και ανεργία) και στο πρόγραμμα του ΠΑΣΟΚ που προετοιμάζει συγκυβέρνηση ΝΔ - ΠΑΣΟΚ, τότε τα νερά θα παραμένουν θολά και σε αυτά θα ψαρεύουν με άνεση οι αντιδημοκρατικές δυνάμεις του πραγματικού χάους.

Για την Αθήνα- συμβολή στον προβληματισμό της ΔΗΜΑΡ

Της Αννας Φίλινη

Κάνω μία αναδρομή για την κατάσταση του κέντρου της Αθήνας θέλοντας να αποδείξω ότι δεν είναι πρόσφατες οι αιτίες της εγκατάλειψης και της ερήμωσης, αλλά ότι η έξαρση του φαινομένου εδώ και μια πενταετία οφείλεται στο γεγονός ότι ΗΔΗ ΥΠΗΡΧΑΝ ΤΑ ΚΕΝΑ τα οποία καλύφθηκαν από τις μετακινήσεις των πληθυσμών στα τελευταία χρόνια, και κυρίως για να αποδείξω τις μεγάλες ευθύνες της ελληνικής άρχουσας τάξης , η οποία σύμφωνα με τα ανέκαθεν «κομπραδόρικα» χαρακτηριστικά της, εγκατέλειψε το ιστορικό κέντρο που παραδοσιακά δίνει την φυσιογνωμία και το πρεστίζ της άρχουσας τάξης κάθε χώρας για να αναζητήσει πρόσκαιρες ανέσεις στα προάστια. Η ανάλυση που κάνω παρακάτω δεν θέλει να παίξει ένα ρόλο καταγγελίας , αλλά να τεκμηριώσει την θέση ότι η σωτηρία του κέντρου της Αθήνας απαιτεί μια σειρά πολιτικών οικονομικού, κοινωνικού, αρχιτεκτονικού και πολεοδομικού χαρακτήρα, που κρίνονται απαραίτητες για την αναζωογόνηση και την σωτηρία του κέντρου. Δίχως μια τέτοια ευρύτερη αντίληψη, τα σκέτα μέτρα αστυνόμευσης, που με σωστή δόση είναι απαραίτητα για την ασφάλεια των πολιτών, θα πέσουν στο κενό ή μπορεί ακόμη να φέρουν και μεγαλύτερη όξυνση της κατάστασης ανασφάλειας. Η ανάπτυξη της Αθήνας για να μπορέσει να σταθεί ως πρωτεύουσα της χώρας, είναι άμεσα δεμένη με την συγκρότηση ενός οικονομικού, αλλά και κοινωνικού και πολεοδομικού σχεδιασμού, όπου και η αρχιτεκτονική και πολιτιστική αναβάθμιση της πόλης έχουν να παίξουν ενεργό ρόλο. Η Αθήνα είναι πρωτεύουσα και ιστορική πόλη, αυτά τα δύο πάνε αντάμα και κανένα πρόβλημα δεν πρόκειται να λυθεί αν δεν λαμβάνονται υπόψη πρώτα από όλα αυτά τα χαρακτηριστικά της.


(Στις παρακάτω σκέψεις δεν εντάσσω θέματα σχετικά με την ασφάλεια και αστυνόμευση, την μεταναστευτική πολιτική και την πολιτική για τους εξαρτημένους από ναρκωτικές ουσίες, εκτιμώντας ότι θα υπάρξουν άλλων τοποθετήσεις και ειδικές επεξεργασίες για αυτά τα θέματα.)

-Η κατάσταση που προέκυψε στην Ελλάδα μετά τον Β΄ παγκόσμιο πόλεμο και κυρίως μετά τον Εμφύλιο οδήγησε στην μεγάλη αστυφιλία, στην σταδιακή μείωση του πληθυσμού της υπαίθρου και στον υδροκεφαλισμό της χώρας, που έφερε η τεράστια συγκέντρωση πληθυσμού στην περιοχή Αθήνας – Πειραιά.

Μετά την 7ετία της Χούντας στην περίοδο της Μεταπολίτευσης κυριάρχησε το σύνθημα της αποκέντρωσης, όπου όμως οι πολιτικές που εφαρμόστηκαν δεν ανέτρεψαν τον υδροκεφαλισμό. Αντίθετα, η έλλειψη πολιτικών που να επεμβαίνουν δραστικά στα μεγάλα προβλήματα του κυκλοφοριακού, του νέφους και της μόλυνσης και κυρίως η μόνιμη διέξοδος της ελληνικής οικονομίας με την υπερβολική ενίσχυση του οικοδομικού τομέα, έφερε την τάση εγκατάλειψης του κέντρου της Αθήνας από την κατοικία προς αναζήτηση νέας κατοικίας στα προάστια Δηλαδή , ο υδροκεφαλισμός σε βάρος της υπαίθρου εντάθηκε, όμως τώρα με συνέπεια την εντεινόμενη αποδυνάμωση του κέντρου και την ολοένα μεγαλύτερη εξάπλωση του αστικού ιστού σε όλη την Αττική. Σε αυτό συνέτεινε και η συνεχής αναβολή λήψης μέτρων συντήρησης, επέκτασης, εκσυγχρονισμού των υποδομών του κέντρου της πόλης. ( χαρακτηριστικές είναι οι περιπτώσεις της τρομερής καθυστέρησης του μετρό, του τραμ, της ματαίωσης έργων για την υπογειοποίηση των γραμμών του τραίνου με αποτέλεσμα τα τριτοκοσμικά ατυχήματα στις ισόπεδες διαβάσεις αλλά και την μόνιμη αποκοπή των δυτικών συνοικιών από το κέντρο ,οι καθυστερήσεις σε έργα αποχέτευσης για ολόκληρες συνοικίες όπως Μαρκόνι – Βοτανικός , αλλά και ακόμη και για την πιο πλούσια Αθήνα του κέντρου που πάσχει από την έλλειψη συντήρησης του διχτύου εδώ και δεκαετίες κ.α. ).

Η υποβάθμιση της ποιότητας ζωής στο κέντρο αποτέλεσε καθοριστικό παράγοντα για την δραστική μείωση της κατοικίας σε αυτό. Η συνεχής παραμέληση των υπαρχόντων χώρων πρασίνου, η υποβάθμιση του δημόσιου χώρου , οδήγησαν στην αποξένωση τους κατοίκους του κέντρου. Κυρίως όμως η μεγάλη αύξηση των συντελεστών δόμησης μαζί με την συνεχή επέκταση της πόλης πάνω στους γύρω ορεινούς όγκους οδήγησε στο να γίνεται σχεδόν αφόρητη η διαβίωση στην Αθήνα ιδίως στη διάρκεια των ζεστών μηνών του χρόνου.

Άρα τα ζητήματα των υποδομών καθώς και η βελτίωση της ποιότητας ζωής όσον αφορά το πράσινο , τους ελεύθερους και δημόσιους χώρους και τα μεγάλα πάρκα όπως το πάρκο Γουδή και χώροι πρασίνου στον Ελαιώνα, είναι απαραίτητοι παράγοντες για να φέρουν πίσω την κατοικία στο κέντρο της Αθήνας. Σε συνδυασμό με αυτά πρέπει να ενισχυθεί μια κοινωνική πολιτική που να εξυπηρετεί παιδιά και νέες μητέρες(με επί τέλους ολοκλήρωση σχολείων, παιδικών σταθμών, παιδικών βιβλιοθηκών),ηλικιωμένους και νέους ανθρώπους που έχουν ανάγκη από πολιτισμό, άθληση, αναψυχή. Χρειάζεται κυρίως ένα σχέδιο της πόλης που να ρυθμίζει την αναβάθμισή της μέσα στον υπάρχοντα ιστό, βάζοντας τέλος στην παραπέρα επέκταση και διάχυσή της προς τους γύρω ορεινούς όγκους και την θάλασσα. Μια τέτοια πολιτική πρότεινε σε γενικές γραμμές το ρυθμιστικό σχέδιο που εκπόνησε πρόσφατα και πρότεινε ο ΟΡΣΑ . Η τελευταία όμως απόφαση της κυβέρνησης να αναστείλει την ψήφιση του νέου ρυθμιστικού σχεδίου ανοίγει διάπλατα την πόρτα για να προωθηθούν ξανά τα παλιά απαράδεκτα σχέδια που αναπτύχθηκαν επί υπουργίας Σουφλιά , οδηγώντας το υδροκέφαλο μοντέλο της χώρας σε νέα διόγκωση, στην πεπατημένη και χρεοκοπημένη πολιτική οικοπεδοποίησης της Αττικής και σε νέα αδιέξοδα.

-Η σταδιακή καταστροφή της βιοτεχνίας στην Μεταπολίτευση καθώς και η εγκατάλειψη της χειροτεχνίας οδήγησαν σε μαρασμό παραδοσιακές γειτονιές του Κέντρου, όπως Ψυρή , Κεραμικός, Πλ. Κουμουνδούρου , όπου έφυγε η κατοικία αλλά έκλεισαν και οι βιοτεχνίες και τα μικρομάγαζα με τα παραδοσιακά επαγγέλματα. Ταυτοχρόνως, η μεταφορά εκτός Ελλάδας μεγάλου τμήματος της μεσαίας και μεγάλης βιομηχανίας μεταποίησης καθώς και το κλείσιμο του μεγαλύτερου μέρους των ελληνικών εγκαταστάσεων ελαφριάς βιομηχανίας που είχανε ακμάσει γύρω από τις μεγάλες οδικές αρτηρίες που συνδέουν τις κεντρικές συνοικίες της Αθήνας με το λιμάνι του Πειραιά, τον Ρέντη κ. α., οδήγησε τις αρτηρίες αυτές να παραμένουν σήμερα με άπειρα άδεια κτήρια – κουφάρια και με τεράστιες επιπτώσεις για τις συνοικίες που γειτνιάζουν εκατέρωθεν στις αρτηρίες αυτές.

Σημαντικό ρόλο στην ερήμωση του κέντρου έχει παίξει επίσης η εγκατάλειψη κτηρίων υπουργείων και μεγάλων οργανισμών., όπου για να αποφευχθεί προφανώς η εύκολη πρόσβαση σε αυτά πορειών κλπ, βρέθηκε η « λύση» της μετακόμισης στην απομόνωση, όπως συνέβη με το υπουργείο Παιδείας, πρόσφατα με το υπουργείο Οικονομικών, επιχειρήθηκε χωρίς επιτυχία με το ΥΠΠΟ κ.α.

Άρα, δίχως ένα σχέδιο παραγωγικής ανάπτυξης της πόλης δεν είναι δυνατόν να υπάρξει αναζωογόνηση και σωτηρία του κέντρου.

- Η έλλειψη αποφασιστικών πολιτικών για την καλλιέργεια και φροντίδα του πολιτισμού στην πρωτεύουσα καθώς και για την συντήρηση της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς των κτηρίων του κέντρου και για την επανένταξή τους στη ζωή της πόλης, έχει συμβάλει καθοριστικά στην υποβάθμιση της Αθήνας ως πρωτεύουσας της χώρας και στην εγκατάλειψη του κέντρου της. Εκτός από τα κτήρια τραπεζών και μεγάλων οργανισμών που αναπαλαιώθηκαν, μετά από την καταγραφή και κήρυξη ως διατηρητέων, που έγινε επί Μελίνας από το ΥΠΠΟ, δεν δόθηκαν κονδύλια ούτε υπήρξαν πολιτικές στη συνέχεια για την σωτηρία της φυσιογνωμίας του κέντρου μέσα από συντήρηση και επανάχρηση των κηρυγμένων ως διατηρητέων κτηρίων . Σήμερα είναι κενά κατά εκατοντάδες ή στεγάζουν με ανύπαρκτους όρους υγιεινής μετανάστες είτε ναρκομανείς.

Στην κατεύθυνση της υποβάθμισης της φυσιογνωμίας της πρωτεύουσας συνέτεινε και μια συνολική πολιτική για τον τουρισμό που έριχνε βάρος στην εύκολη διέξοδο προς «θάλασσα- ήλιος», αδιαφορώντας στο να εκπονηθούν πολιτικές τέτοιες που να οδηγούν στην παράταση της διαμονής των τουριστών στην Αθήνα με την προβολή της πολυδιάστατης ιστορίας, της πόλης , του φυσικού πλούτου και της σύγχρονης ζωής, της πολιτιστικής παραγωγής της πόλης, πλην ελαχίστων εξαιρέσεων. Οι τουρίστες μένουν μόνο λίγες ώρεςστην Αθήνα και μετά διοχετεύονται αμέσως στα νησιά. Δεν είναι τυχαίο ότι αυτή τη στιγμή η επίσημη τουριστική πολιτική ωθεί αποκλειστικά προς το Μουσείο της Ακρόπολης, ενώ το Αρχαιολογικό Μουσείο της Αθήνας, το σπουδαιότερο αρχαιολογικό μουσείο στον κόσμο μαζί με αυτό του Καϊρου, βρίσκεται σε υποτίμηση από τα τουριστικά γραφεία και τους ξένους πράκτορες, που λοιδορούν την έλλειψη φυλάκων, την υποβαθμισμένη και εγκαταλελειμμένη γύρω περιοχή και τελικά υποτιμούν και το ίδιο το περιεχόμενο του μοναδικού αυτού μουσείου. Αλλά και παραπέρα, η τραγική καθυστέρηση πάνω από δέκα χρόνια , στην απόδοση κονδυλίων για την ανέγερση του Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης της Αθήνας σε μια εποχή μάλιστα που γινόταν κατασπατάληση κονδυλίων όπως στην εποχή των Ολυμπιακών Αγώνων, έχει φέρει την Αθήνα σε δυσμενή θέση σε σύγκριση με άλλες μεγαλουπόλεις όσον αφορά ένα αξιοσέβαστο ποιοτικά και ποσοτικά ντόπιο και ξένο κοινό που έχει απαιτήσεις σε αυτόν τον τομέα. Ευτυχώς το Βυζαντινό Μουσείο και το Μουσείο Μπενάκη πέτυχαν εξαιρετικά επιτεύγματα για την αναβάθμιση και την προβολή τους, ενώ επίσης θα είναι σημαντικό βήμα η προγραμματισμένη επέκταση της Εθνικής Πινακοθήκης.

Σημαντικός παράγοντας που πρέπει να ληφθεί υπόψη είναι η κάμψη της δραστηριότητας της Εταιρείας Ενοποίησης Αρχαιολογικών Χώρων Αθήνας (ΕΑΧΑ). Μετά το σπουδαίο έργο της ανάδειξης της Διονυσίου Αρεοπαγίτου, η ΕΑΧΑ ουσιαστικά ύστερα από τους Ολυμπιακούς Αγώνες δεν έχει προχωρήσει σε σημαντικά έργα που προγραμματίζονταν. Η αναστολή επί δεκαετία των έργων για την ανάδειξη της Ακαδημίας Πλάτωνος και την ανέγερση εκεί του Μουσείου της Αθήνας, στερεί τις δυτικές συνοικίες της Αθήνας από ένα σημαντικό μοχλό ανάπτυξης πολιτιστικού και τουριστικού χαρακτήρα, ενώ ταυτοχρόνως καθυστερεί και αναγκαία έργα γύρω από τον άξονα σύνδεσης του Κεραμικού με την Ακαδημία.

Η υποτίμηση της φυσιογνωμίας της πόλης και της αρχιτεκτονικής της κληρονομιάς δεν αφορά μόνον τα κτήρια του 19 ου αιώνα στο ιστορικό κέντρο . Αφορά και σειρά κτηρίων των αρχών του 20 ου αιώνα αλλά και τον μεγάλο πλούτο αρχιτεκτονικής του μεσοπολέμου και της εποχής του Μπαουχάους. Τα λαμπρά κτήρια με κατοικίες αυτής της περιόδου σε ολόκληρες συνοικίες όπως Εξάρχεια, Κολωνάκι, Κυψέλη, Πατήσια κ.α. έχουν ελάχιστα εκτιμηθεί και προβληθεί από την πολιτεία μας σε διεθνές επίπεδο. Η προβολή και διάσωση των κτηρίων αυτών σε συνεργασία με τους ιδιοκτήτες τους πρέπει να γίνει σοβαρό μέλημα της πολιτείας. Είναι πάμπολλα τα παραδείγματα αξιόλογων κτηρίων στα τελευταία χρόνια που κατεδαφίστηκαν σε μια νύκτα χωρίς να έχει διασφαλιστεί η απαραίτητη από το νόμο προστασία τους.

Τα πρόσφατα φαινόμενα βανδαλισμών δικαίως καταδικάστηκαν με σφοδρότητα και πόνο από τους Αθηναίους και την κοινή γνώμη. Τα καμένα κτήρια πρέπει να αποκατασταθούν άμεσα και να ξαναβρούν τις χρήσεις τους. Παράλληλα όμως χρειάζεται επί τέλους να εκπονηθεί μια πολιτική γενικότερη που θα προστατέψει αποτελεσματικά την αρχιτεκτονική κληρονομιά και την φυσιογνωμία της Αθήνας.

Τίποτα δεν θα διορθωθεί ουσιαστικά αν δεν ξαναγυρίσει η κατοικία , το εμπόριο, η βιοτεχνία και ο πολιτισμός στην Αθήνα και αν δεν ξεπεραστούν τα αίτια της εγκατάλειψης. Τα σχέδια για ενισχύσεις με ευρωπαϊκά προγράμματα νέων ζευγαριών και φοιτητών που είχαν διακηρυχθεί πριν δύο χρόνια, μέχρι τώρα παραμένουν ανεκπλήρωτα. Αντίθετα τα σχέδια που υπήρχαν παλιότερα επί Σουφλιά σε βάρος του χαρακτήρα και της κατοικίας στην Πλάκα, τώρα επεκτείνονται και σε συνοικίες όπως τα Εξάρχεια Για να θωρακιστεί η Αθήνα πρέπει να αναγνωριστεί η αξία και ο χαρακτήρας της με συνειδητή προσπάθεια και με έργα πνοής από την Πολιτεία, τον Δήμο, την κοινωνία των πολιτών της. 

Sunday, March 25, 2012

Πέθανε ο Αντόνιο Ταμπούκι

Ο Ιταλός συγγραφέας Αντόνιο Ταμπούκι πέθανε στη Λισαβόνα σε ηλικία 68 ετών ύστερα από μακρά ασθένεια, έγινε γνωστό τη Κυριακή από το Γάλλο μεταφραστή του Μπερνάρ Κομάν. Ο Ταμπούκι ήταν μία τις πιο αντιπροσωπευτικές φωνές της ευρωπαϊκής λογοτεχνίας: είχε γράψει περίπου 20 βιβλία που έχουν μεταφραστεί σε 40 γλώσσες μεταξύ τους και τα ελληνικά. Ήταν καθηγητής πορτογαλικής γλώσσας και λογοτεχνίας στο πανεπιστήμιο της Σιένας στην Ιταλία και μετέφρασε στα ιταλικά το έργου του Πορτογάλου συγγραφέα Φερνάντο Πεσόα.
Πολλά από τα μυθιστορήματά του μεταφέρθηκαν στη μεγάλη οθόνη, όπως το «Νυχτερινό στην Ινδία» και το «Έτσι ισχυρίζεται ο Περέιρα» με τον Μαρτσέλο Μαστρογιάννι. Επιπλέον υπήρξε χρονογράφος στην ιταλική εφημερίδα Corriere della Sera και στην ισπανική El Pais.
Μοναδικό παιδί ενός έμπορου αλόγων, ο Ταμπούκι γεννήθηκε στις 24 Σεπτεμβρίου του 1943 στην Πίζα της Τοσκάνης. Σπούδασε ιταλική φιλολογία και από το 1962 λογοτεχνία στο Παρίσι όπου ανακάλυψε τον Πορτογάλο συγγραφέα Φερνάντο Πεσόα διαβάζοντας τη γαλλική μετάφραση του ποιήματος «Το Καπνοπωλείο».
Ο ενθουσιασμός του τον έκανε να ανακαλύψει τη γλώσσα και τον πολιτισμό της Πορτογαλίας, η οποία έγινε δεύτερη πατρίδα του. Συνέχισε τις σπουδές του στην πορτογαλική λογοτεχνία στο πανεπιστήμιο της Σιένας. Παθιασμένος με το έργο του Πεσόα, το μετέφρασε στα ιταλικά μαζί με τη σύζυγό του την οποία γνώρισε στην Πορτογαλία. Ανάμεσα στα έργα του είναι τα «Ταξίδια και άλλα ταξίδια», «Νυχτερινό στην Ινδία», «Η νοσταλγία του πιθανού», «Έτσι ισχυρίζεται ο Περέιρα», «Ο Τριστάνο πεθαίνει». Μεγάλο μέρος του έργου του έχει μεταφραστεί και κυκλοφορεί και στα ελληνικά.

Να είμαστε, όχι να έχουμε


Του Γιώργου Κοτανίδη

Πριν δούμε τι είναι εθνικό σήμερα, θα μου επιτρέψετε –λόγω και της επετείου της 25ης Μαρτίου- να αναφέρω  μερικά παραδείγματα για το τι θεωρώ εθνικό και τι όχι στη νεότερη ιστορία μας.

Θεωρώ εθνική τη στάση του Καραϊσκάκη όταν, κατά τον αγώνα της εθνικής παλιγγενεσίας, αποφάσισε να παραδώσει το καπετανλίκι των Αγράφων για να αποφύγει εμφύλια μάχη.
Θεωρώ εθνική την απάντηση του Μακρυγιάννη όταν του πρότειναν χίλια γρόσια μισθό για να ενταχθεί σε φατρία: «Πενήντα χιλιάδες να μου δώσετε, κρέας δια εμφύλιον πόλεμον δεν πουλώ».
Θεωρώ αντεθνική τη δολοφονία του Καποδίστρια από τους κοτζαμπάσηδες γιατί ήθελαν να διατηρήσουν τα προνόμια που είχαν από τους Τούρκους και βύθισαν τη χώρα στο χάος όπου κόμματα και οπλαρχηγοί με τους στρατούς τους λεηλατούσαν το λαό, ώσπου οι «προστάτιδες δυνάμεις» μας επέβαλλαν το Βαυαρό βασιλιά Όθωνα.
Θεωρώ αντεθνική τη στάση των μοναρχικών το 1922. Ενώ τα στρατεύματά μας ήταν στη Μικρά Ασία, απαιτούσαν εκλογές με το σύνθημα να γυρίσει πίσω ο στρατός μας με το σύνθημα «οίκαδε», και όταν ήρθαν στην εξουσία, έκαναν το αντίθετο, άλλαξαν συμμάχους και έστειλαν τον αποδυναμωμένο στρατό μας στην Άγκυρα φέρνοντας τον όλεθρο και την εθνική καταστροφή.
Θεωρώ εθνικό το ΟΧΙ του Μεταξά στον άξονα και εθνικό το γράμμα του ηγέτη του ΚΚΕ Νίκου Ζαχαριάδη με το οποίο καλούσε, μέσα από τα μπουντρούμια της δικτατορίας, τον λαό να πολεμήσει κάτω από την διεύθυνση του Μεταξά.


Σήμερα, την εποχή του παγκοσμιοποιημένου καπιταλισμού,  που η χώρα βρέθηκε στο χείλος του γκρεμού, το εθνικό κρίνεται από το αν προσπαθούμε να τη σώσουμε ή την σπρώχνουμε να γκρεμιστεί.
Εθνικό σήμερα είναι να μην γίνουμε το σκουπίδι των αγορών, το θύμα των δανειστών και να μην απομονωθούμε γιατί θα είμαστε πολύ πιο ευάλωτοι.
Εθνικό είναι να μείνουμε στην Ευρώπη με την πλούσια επαναστατική παράδοση και μαζί με τους λαούς της να πολεμήσουμε την εξουσία των δανειστών και των αγορών. Όλοι μαζί θα είμαστε πολύ πιο δυνατοί.
Εθνικό είναι να κλείσουμε τα αυτιά μας στο λαϊκισμό.
Εθνικό σήμερα είναι να βάλουμε το εμείς πάνω από το εγώ. Να αγαπήσουμε ξανά την πατρίδα μας και να αλλάξουμε τη μοίρα της.
Εθνικό είναι να μην καταστρέφουμε τη χώρα μας, να μην χτίζουμε αυθαίρετα και να προστατεύουμε το περιβάλλον.
Εθνικό είναι να πάψουμε να πυρπολούμε και να λεηλατούμε τις πόλεις μας. Η κουλτούρα της καταστροφής δεν είναι επανάσταση, ανοίγει το δρόμο στο φασισμό.
Εθνικό είναι να απαιτήσουμε την ΚΑΘΑΡΣΗ. Την τιμωρία των πολιτικών που λήστεψαν τη χώρα και τη διαλεύκανση όλων των σκανδάλων.
Εθνικό είναι να τσακίσουμε τη διαφθορά (και την ασυλία της) στο δημόσιο βίο.
Εθνικό είναι να καταγγέλλουμε τον διεφθαρμένο και όχι να γινόμαστε συνένοχοί του.
Εθνικό είναι να πληρώνουμε όλοι τους φόρους μας.
Εθνικό είναι να πληρώσουν οι πλούσιοι αυτό που τους αναλογεί και κάτι παραπάνω.
Εθνικό είναι να δείξουμε αλληλεγγύη στους αδύναμους.
Εθνικό είναι να αντιμετωπίσουμε την λαθρομετανάστευση χωρίς να γίνουμε ρατσιστές.
Εθνικό είναι να υπερασπίσουμε τη δημοκρατία, την ελευθερία και τη δικαιοσύνη.
Εθνικό είναι να εμπνεόμαστε από τον Σωκράτη.
Εθνικό είναι να μελετάμε τον Καρλ Μαρξ.
Εθνικό είναι ο Σολωμός, ο Παπαδιαμάντης και ο καρμπονάρος Ανδρέας Κάλβος.
Εθνικό είναι ο Καζαντζίδης, ο Χατζηχρήστος, ο Βέγγος, ο Αυλωνίτης  και η Βασιλειάδου.
Εθνικό είναι να διδαχτούμε από το μεγαλύτερο επίτευγμα του ανθρώπινου πνεύματος, την τραγωδία. Να παραδεχτούμε ότι παραδοθήκαμε στη λατρεία του χρήματος και τον ψεύτικο πλουτισμό.
Εθνικό είναι να δούμε τα δικά μας λάθη και να τα διορθώσουμε.
Εθνικό είναι να αφήσουμε τα μεγάλα λόγια και να αρχίσουμε τα μεγάλα έργα.
Εθνικό είναι να αναζητήσουμε «τα δίκαια και τα ανεκτίμητα εύγε».
Εθνικό είναι να (τους) δείξουμε ποιοι είμαστε.
Εθνικό είναι να ξυπνήσουμε από τον καταναλωτικό λήθαργο.
Εθνικό είναι να είμαστε, όχι να έχουμε!
Εθνικό σήμερα είναι η παγκόσμια επανάσταση!

*Ο Γιώργος Κοτανίδης είναι ηθοποιός και συγγραφέας, το βιβλίο του «Όλοι μαζί, τώρα!» κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Καστανιώτη.
Πηγη: www.protagon.gr

Saturday, March 24, 2012

Ανάπτυξη χωρίς εξυγίανση

Του Μάνου Ματσαγγάνη

Η Έκθεση της Τράπεζας της Ελλάδος για τη Νομισματική Πολιτική 2011-2012 που δημοσιεύθηκε χθες επιβεβαίωσε αυτό που όλοι ξέραμε: το πόσο κρίσιμη είναι η κατάσταση της οικονομίας. Η ύφεση είναι βαθιά και παρατεταμένη: το τελευταίο τρίμηνο του 2011 το ΑΕΠ ήταν κατά 17,2% χαμηλότερο από ό,τι 4 χρόνια νωρίτερα. Η αύξηση της ανεργίας δεν δείχνει σημεία επιβράδυνσης: έφτασε το 20,7% το τελευταίο τρίμηνο του 2011 – πάνω από 1 εκατομμύριο άτομα βρίσκονται χωρίς δουλειά. Παρά την κάποια ανάκαμψη των εξαγωγών, το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών μειώθηκε ελάχιστα: σε 9,8% του ΑΕΠ το 2011 (από 10,1% το 2010).

Από την άλλη, η δημοσιονομική προσαρμογή – ο βασικός στόχος των Μνημονίων – φαίνεται να ανακόπτεται. Παρά τα μέτρα, το έλλειμμα του κρατικού προϋπολογισμού αυξήθηκε το 2011 σε 10,6% του ΑΕΠ (έναντι 9,8% το 2010). Το πρωτογενές έλλειμμα (χωρίς τη δαπάνη εξυπηρέτησης του χρέους) μειώθηκε (από 4% σε 3% του ΑΕΠ), αλλά μόνο χάρη στη συρρίκνωση του προγράμματος δημοσίων επενδύσεων: το πρωτογενές έλλειμμα του τακτικού προϋπολογισμού αυξήθηκε (κατά 18 εκατ).

Είναι προφανές ότι κάτι δεν πάει καλά. Τι ακριβώς όμως;

Αντιπαρέρχομαι την εύκολη απάντηση: «φταίνε τα Μνημόνια». Όχι επειδή τα συγκεκριμένα Μνημόνια με έχουν ενθουσιάσει. Αλλά επειδή η επιστροφή στην προ Μνημονίων εποχή μου φαίνεται εντελώς αδιανόητη.

Όταν μια οικονομία τρέχει ντοπαρισμένη, όπως έτρεχε η δική μας με φτηνά δανεικά μέχρι το 2008, η προσγείωση είναι αναπόφευκτη. Το μοναδικό άξιο λόγου ερώτημα είναι εάν η προσγείωση θα είναι ομαλή ή εάν αντίθετα θα μοιάζει περισσότερο με χαοτική κατάρρευση. Η διεθνής οικονομική βοήθεια απέτρεψε τον κίνδυνο χαοτικής κατάρρευσης. Επί πλέον, η δανειακή σύμβαση έκανε την εξυπηρέτηση του χρέους λιγότερο δυσβάσταχτη. Κάπου εκεί όμως εξαντλείται η υποστήριξη της διεθνούς κοινότητας. Τα υπόλοιπα είναι δική μας δουλειά.

Ποια είναι τα υπόλοιπα; Η δίκαιη κατανομή των αναγκαίων θυσιών. Η προστασία των πιο αδύναμων από όλα τα θύματα της κρίσης. Η διάλυση της συμβιωτικής σχέσης μεταξύ πολιτικής εξουσίας και ομάδων συμφερόντων, συνδικαλιστικών ή επιχειρηματικών. Και, κυρίως, η ανασυγκρότηση του κράτους και η αποκατάσταση της νομιμότητας. Χωρίς μια εθνική συμφωνία πάνω σε αυτά τα ζητήματα, χωρίς δηλ. ένα δικό μας Μνημόνιο, οι θυσίες κινδυνεύουν να πάνε χαμένες.

Αυτό μου φαίνεται ότι είναι το πραγματικό διακύβευμα της φάσης που άνοιξε με την υπογραφή της δανειακής σύμβασης και την προσφυγή στις κάλπες. Όχι το πόσο ανιδιοτελής υπήρξε η διεθνής βοήθεια (εμάς πάντως μας ωφέλησε). Ούτε πόσο νεοφιλελεύθερα ήταν τα Μνημόνια (κανείς δεν μας εμποδίζει να φτιάξουμε ένα δικό μας).

Θα αντιτείνει κάποιος: «Τι σημασία έχουν όλα αυτά; Το θέμα είναι η ανάπτυξη». Ίσως - αλλά εάν δεν αποφασίσουμε να ξεκολλήσουμε οριστικά από όλα όσα μας έφεραν εδώ που βρισκόμαστε σήμερα, δηλ. από το μοντέλο της ντοπαρισμένης οικονομίας με δανεικά (τα οποία ούτως ή άλλως πια δεν υπάρχουν, παρά με το σταγονόμετρο), η ανάπτυξη δεν πρόκειται να έρθει. Ή, όταν έρθει, θα είναι μίζερη και αντιπαθητική: πάλι θα τρώμε από τα έτοιμα (ήλιος, θάλασσα, αρχαία), κι άλλο τσιμέντο, made in Greece χαμηλής ποιότητας ή/και σε ασύμφορες τιμές, επιχειρήσεις και θέσεις εργασίας χαμηλής ειδίκευσης, χαμηλοί μισθοί.

Χρήσιμο το ΕΣΠΑ. Όμως, χωρίς εξυγίανση οι πόροι του θα σπαταληθούν, όπως συνέβη με το Γ’ ΚΠΣ, τα πακέτα Σαντέρ και Ντελόρ, ή τα Ολοκληρωμένα Μεσογειακά Προγράμματα. Πολύτιμη η αναθέρμανση της ευρωπαϊκής οικονομίας μέσω ενός προγράμματος δημοσίων επενδύσεων για πανευρωπαϊκά δίκτυα και υποδομές. Αλλά χωρίς ανασυγκρότηση του κράτους, τα οφέλη για εμάς θα είναι περιορισμένα.

Πόσο μάταιη είναι η προσδοκία της ανάπτυξης χωρίς εξυγίανση το έδειξε η είδηση της περασμένης εβδομάδας: «Εκατόν είκοσι χιλιάδες ευρώ ζητούσαν εκβιαστικά, δύο υπάλληλοι του υπουργείου Ανάπτυξης, από τον ιδιοκτήτη ξενοδοχειακής μονάδας στην Αργολίδα, προκειμένου να προωθήσουν τον φάκελό του για επιχορήγηση επένδυσης ύψους 4,7 εκατομμυρίων ευρώ, η οποία μάλιστα είχε εγκριθεί.» (Καθημερινή/ΑΠΕ, 13 Μαρτίου 2012).

Όταν οι κρατικοί υπάλληλοι καθυστερούν τις υποθέσεις που τους έχουν ανατεθεί, μέχρι να εισπράξουν γενναίες «μίζες». Όταν οι διευθυντές τους δεν τους ελέγχουν (ή ασχολούνται μόνο με το πώς θα μοιραστεί «σωστά» το μαύρο χρήμα). Όταν οι πολιτικοί προϊστάμενοι και των μεν και των δε κάνουν ότι δεν βλέπουν (είτε επειδή το πελατειακό σύστημα που δημιούργησαν έχει ξεφύγει από τον έλεγχό τους, είτε επειδή είναι διεφθαρμένοι οι ίδιοι). Τότε ποιος σοβαρός επιχειρηματίας θα θελήσει να κάνει μια υγιή επένδυση σε αυτή τη χώρα; Και αν δεν γίνουν επενδύσεις, και μάλιστα υγιείς, τότε για ποια ανάπτυξη μιλάμε;

Αυτό που χρειαζόμαστε είναι φιλοπατρία

Του Δημήτρη Ψυχογιού

Η Ελλάδα έχει ανάγκη σήμερα από τον πατριωτισμό των πολιτών της ή από τη φιλοπατρία τους; Θα πρέπει να κάνουμε σαφή διάκριση ανάμεσα στις δύο έννοιες γιατί με τη «φιλοπατρία» έχει συμβεί στη χώρα μας ό,τι και με τον όρο «Αριστερά»: όπως οι κομμουνιστές έχουν οικειοποιηθεί τον όρο και δεν αναγνωρίζουν ως αριστερούς παρά τους εαυτούς τους, το ίδιο και οι πατριώτες αναγνωρίζουν ως φιλοπάτριδες μόνο τους δικούς τους. Ομως η φιλοπατρία είναι αρχέγονη και ενστικτώδης κατάσταση - από την εποχή που οι αγέλες των ανθρώπων όριζαν την επικράτειά τους -, θετικό συναίσθημα σε σχέση με τον χώρο, την ιστορία, τους ανθρώπους, την πατρίδα δηλαδή, ενώ ο πατριωτισμός είναι πολιτική έννοια που εμφανίστηκε με τη Γαλλική Επανάσταση. Ο όρος είναι άλλωστε αντιδάνειο από τη γαλλική γλώσσα και μου φαίνεται πως πρωτοχρησιμοποιήθηκε από τον Ρήγα Φεραίο. Πατριωτισμός ήταν η ιδεολογία των πολιτών, αυτών που συναποτελούσαν το έθνος - πολιτική έννοια και αυτή, αφού δήλωνε το μέτωπο εναντίον των ευγενών και του κλήρου. Και για τον Ρήγα, το «πολιτικό έθνος» συναποτελούσαν μουσουλμάνοι και χριστιανοί, Ελληνες ή Ρουμάνοι ή Βούλγαροι που είχαν κοινό εχθρό την οθωμανική δεσποτεία. Αλλά άλλη ήταν η πορεία της Ιστορίας.
Ο πατριωτισμός είχε κατά τον 19ο αιώνα κοσμοϊστορικές συνέπειες: κατέλυσε τις αυτοκρατορίες, οργάνωσε στην Ευρώπη και την Αμερική τα έθνη-κράτη. Μετά την επανάσταση των μπολσεβίκων, ο πατριωτισμός θα συνδεθεί με τα κομμουνιστικά κινήματα και στη διάρκεια του 20ού αιώνα, με την κατάρρευση και των αποικιοκρατικών αυτοκρατοριών, θα οικοδομηθούν σε παγκόσμια κλίμακα έθνη-κράτη. Η Ιστορία των δύο τελευταίων αιώνων είναι Ιστορία σύγκρουσης πατριωτισμών - δηλαδή εθνικισμών, γιατί ενώ υποτίθεται ότι τα όρια είναι σαφή (πατριωτισμός είναι να αγαπάς τη χώρα σου, εθνικισμός είναι να μισείς τις άλλες χώρες) στην πολιτική πρακτική δεν ήσαν πάντα ορατές οι διαφορές ανάμεσα σε εθνικιστές και πατριώτες, ιδιαίτερα στους επιθετικούς, απελευθερωτικούς πολέμους, όπως αυτοί του 1912-13.
Δεν είμαι καθόλου σίγουρος ότι συνιστούν φιλοπατρία οι επιθετικοί-πατριωτικοί πόλεμοι, προφανώς όμως είναι φιλοπατρία ο αμυντικός πατριωτισμός, το «αμύνεσθαι περί πάτρης» απέναντι σε επιθέσεις ή η αντίσταση σε δυνάμεις κατοχής. Αλλά την ιστορία της χώρας μας, όπως και των περισσότερων ευρωπαϊκών χωρών, τη διαμόρφωσε ο επιθετικός πατριωτισμός, ο αλυτρωτισμός. Ως τη Μικρασιατική Καταστροφή ονομαζόταν «Μεγάλη Ιδέα», ως την Κυπριακή Καταστροφή ονομαζόταν «Ενωση», έκτοτε δεν τολμά να πει το όνομά του και κρύβεται πίσω από την «απειλή» που αποτελούν για τη χώρα διάφοροι γείτονες. Δεν μπορούμε να κάνουμε κάτι για να αλλάξουμε το γεγονός ότι οι πρόγονοί μας του 19ου και του 20ού αιώνα ήσαν εθνικιστές πατριώτες, όπως δεν μπορούμε να αλλάξουμε το γεγονός ότι ήσαν αναλφάβητοι, δεν είχαν δώσει δικαίωμα ψήφου στις γυναίκες, είχαν την καθαρεύουσα ως επίσημη γλώσσα του κράτους και της εκπαίδευσης, έκαναν μπάνιο μόνο Χριστούγεννα και Πάσχα αλλά εκκλησιάζονταν πολύ συχνότερα από εμάς. Λίγο ως πολύ, αυτά συνέβαιναν σε όλες τις χώρες του κόσμου, εκείνες τις εποχές. Δεν έχουμε όμως και υποχρέωση να κάνουμε τα ίδια με αυτούς σε ό,τι αφορά τον πατριωτισμό, όπως δεν επιτρέπεται οι άνδρες να στερήσουμε το δικαίωμα ψήφου από τις γυναίκες, επειδή έτσι συνέβαινε ως το 1950.
Υπάρχουν όμως οι παραδοσιοκράτες συντηρητικοί που μας προτείνουν να υιοθετήσουμε όλο το σετάκι αυτών των παλαιών ιδεολογιών και νοοτροπιών - πρωτίστως τον επιθετικό πατριωτισμό αλλά ακόμα και τον εκκλησιασμό και την καθαρεύουσα, αν θυμηθούμε τις συνεχείς αναφορές του Αντώνη Σαμαρά στη «βοήθεια του Θεού» και την ανάγκη επιστροφής Παπαδιαμάντη - Βιζυηνού στα σχολεία.
Υπάρχουν όμως και οι οπαδοί του αμυντικού πατριωτισμού, αυτοί που θεωρούν ότι η χώρα είναι μονίμως υπό κατοχή, επειδή υπάρχουν βάσεις του ΝΑΤΟ και των ΗΠΑ, όπως υποστηρίζει το ΚΚΕ, ή ότι υποδουλώθηκε πρόσφατα λόγω του μνημονίου, όπως υποστηρίζουν διάφορες ανασούμπαλες δυνάμεις, ανάμεσά τους και ο ΣΥΡΙΖΑ. Μας παροτρύνουν να αντισταθούμε στους «κατακτητές», όπως την εποχή του ΕΑΜ - αλλά αφού βρίσκονται εντός συνόρων, στην πραγματικότητα έχουμε παρότρυνση για εμφύλια σύγκρουση και όχι για αντίσταση σε ξένους.
Ο πατριωτισμός, επιθετικός ή αμυντικός, μας οδηγεί σε άσχημες εποχές. Στη Δυτική Ευρώπη έσβησε με τις μεγάλες σφαγές του Α' και του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Εκτοτε βρισκόμαστε σε διαδικασίες υπέρβασης των εθνικών κρατών, δύσκολες και με πισωγυρίσματα, όπως γνωρίζουμε. Αλλά άλλη λύση από το να υποκαταστήσουμε τον πατριωτισμό με τη φιλοπατρία δεν υπάρχει. Η Ελλάδα δεν βρίσκεται υπό κατοχή και η μεγαλύτερη απειλή που αντιμετωπίζει προέρχεται από εσωτερικούς εχθρούς: θεσμική καθυστέρηση, πολιτική βία, ευτελισμένο πολιτικό σύστημα, ανεπαρκέστατο εκπαιδευτικό σύστημα, διαφθορά, οικογενειοκρατία, τοπικισμός, εγωιστικές ελίτ, διαλυμένο κράτος. Φιλοπατρία είναι να ανατρέψουμε όλα αυτά, να επιτρέψουμε να ανθήσουν οι ικανότητες των νεότερων γενεών, να αναγνωρίσουμε ότι οι διαδικασίες ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης απαιτούν οικουμενικότητα και όχι πατριωτισμό.
Η φιλοπατρία είναι δυσκολότερη από τον πατριωτισμό, όπως και το «φιλόπατρις» κλίνεται πιο δύσκολα από το «πατριώτης». Αλλά αυτό χρειαζόμαστε σήμερα.

Πηγή: Το ΒΗΜΑ