Wednesday, March 25, 2015

Η Ελληνική Επανάσταση ήταν Εθνική, παράγωγο της Γαλλικής του 1789

Του Σπ. Ι. Ασδραχα
Οι συγχρονικές καταγραφές των πεπραγμένων του 1821 δεν απόκρυψαν τη φρίκη του πολέμου. Η Ελευθερία, αντικρύζοντας το τείχος της Τριπολιτσάς, επιθυμεί να του ρίξει «φόβου, τρόμου αστροπελέκι»· η άλωση της πρωτεύουσας του Μωριά δεν έφερε άλλον ύπνο, πάρει θάνατο πικρό. Παλιότερα, προφητεύοντας, όπως λέγεται, το «ποθούμενο» ο Κοσμάς Αιτωλός, έλεγε ή υποτίθεται ότι έλεγε, ότι τούτο θα γίνει όταν το μοσχάρι θα κολυμπούσε στο αίμα. Το ίδιο πίστευε και ο Χατζή-Σεχρέτης: η εξέγερση των Βλαχαβαίων δεν εγγραφόταν στην τελεολογία του «ποθούμενου», δηλαδή την ανατροπή των όρων κυριαρχίας, γιατί δεν έγιναν αυτό που είχαν πει οι «γνωστικοί», δηλαδή οι «επαΐοντες», ότι το θεόδοτο σήμα θα ήταν η «πλεγή», το κολύμπι του μοσχαριού στο αίμα. Ωστόσο η επανάσταση του 1821 δεν περίμενε τα σήματα της προφητείας για να ξεσπάσει.

Ηταν μια επανάσταση εθνική, παράγωγο του γαλλικού 1789, όπως το κρυστάλλωσαν οι Ναπολεόντειοι πόλεμοι με το σύνδρομό τους, την αρχή των εθνικοτήτων: «όλα τα έθνη πολεμούν και στους τυράννους των ορμούν», όπως σάλπισε ο «Πατριωτικός Υμνος» του Ρήγα Βελεστινλή, πριν επέλθει η απογοήτευση που ακολούθησε το Καμποφόρμιο: επανάσταση με δημοκρατική ιδεολογία, δηλαδή αστική, με αστική τάξη τους βιοτέχνες, τους καραβοκυραίους και τους εμπόρους. Δεν αντιστοιχούσαν σε μια «τρίτη τάξη» -κυριολεκτικότερα κατάσταση- που αναζητούσε τη συμμετοχή της στην εξουσία, μάλιστα ανατρέποντας τις βαθμίδες της κοινωνικής ιεραρχίας και μετατρέποντας την οριζόντια σε κάθετη κινητικότητα. Η διχοτομία κατακτητική (ισλαμική) και κατακτημένη (χριστιανική) κοινωνία μετέτρεπε την κοινωνική σύγκρουση σε σύγκρουση κυριάρχων και κυριαρχούμενων· πολιτική και όχι οικονομική.

Αστοί
Αστική λοιπόν ως προς την ιδεολογία επανάσταση, αλλά όχι επανάσταση μιας οικονομικά ισχυρής, εκτός όμως του εξουσιαστικού συστήματος, τάξης. Με δυο λόγια, οι «αστοί» δεν ήθελαν ελεύθερο χώρο, για να αναπτύξουν την οικονομία τους: δεν ήθελαν να ανατρέψουν τους όρους παραγωγής, τις παραγωγικές σχέσεις, γιατί υπήρχαν χάρη σ' αυτές. Ηθελαν και κατόρθωσαν να εθνικοποιήσουν το παρελθόν, αυτοί και οι άλλοι συντελεστές της εθνικής επανάστασης. Φυσικά την οποιαδήποτε θεωρία της επανάστασης την έδωσαν όσοι μετείχαν στην κίνηση των ιδεών, οι «λόγιοι», οι διανοούμενοι: δεν ήταν όλοι τους της ίδιας κοπής και ο διαφωτισμός στον οποίο τους εντάσσουμε δεν ήταν μονοσήμαντος· ο διαφωτισμός, κυρίως μεταρρυθμιστικός, γινόταν επαναστατικός, όταν η σύγκρουση γινόταν ανάμεσα σε κατακτητές και κατακτημένους, κυριολεκτικότερα -καθώς λέγαμε- ανάμεσα σε μια κοινωνία κατακτητική και σε μια κοινωνία κατακτημένη, με επίκοινους οικονομικούς ρόλους, αλλά μόνο μερικώς ρόλους εξουσιαστικούς.

Αυτή η διχοτομία (παρά τις μακαριότητες μιας συνεχώς αναδυόμενης σκοπιμοθηρικής ιστοριογραφίας) είχε τα επαναστατικά της προηγούμενα, καθοριζόμενα από την πολιτική συγκυρία και τους πολιτικούς σχεδιασμούς όσων έβλεπαν στην οθωμανική εγκαθίδρυση μιαν απειλή. Οι σχεδιασμοί αυτοί προέβλεπαν και μια εδαφικότητα της αποδεσμευμένης από την κατάκτηση κοινωνίας. Η επανάσταση του 1821 συνδέθηκε μ' αυτά τα προηγούμενα και η ιστοριογραφία της την ενέτασσε σε αυτά ή τη διαχώριζε απ' αυτά προσδένοντάς την στην αρχή των εθνικοτήτων: και στις δύο περιπτώσεις η οντολογική ιστορία υποτασσόταν στη θεωρία της ιστορίας. Το ζητούμενο είναι να ιδούμε πώς οι κατακτημένοι βίωναν τους όρους της κατάκτησης.

Με τρόπους διαφορετικούς; Με την αποδοχή τους, με έκδηλο παράδειγμα τους εξισλαμισμούς· με την αποδοχή τους, υπό την προϋπόθεση της διατήρησης της ιδιοπροσωπίας τους, κυρίως θρησκευτικής· με την ανταρσία, δηλαδή με τη μη αποδοχή των όρων της κατάκτησης. Με προτίμηση άλλου ηγεμόνα μερικώς ή συνολικώς ομόδοξου· τελικώς, το 1821, με την εθνική χειραφέτηση, με την εθνική κυριαρχία, έστω κι αν έφεραν ηγεμόνες από άλλους τόπους, γιατί οι ίδιοι οι χειραφετημένοι δεν είχαν ηγήτορες γενικής αποδοχής· όταν βρήκαν έναν, αυτός ήταν προσωρινός, προσδεδεμένος σε μιαν από τις προστάτιδες δυνάμεις: τον άτυχο Ιωάννη Καποδίστρια που δεν κατάφερε να ενσωματωθεί σε μιαν άλλη μακροχρόνια παράδοση, εκείνη των χρησμών και των ερμηνειών της Αποκάλυψης.

Ληστές
Αυτή η αδρομερής και όχι βέβαια συστηματική αναδρομή στη συνθετότητα των μεταλλασσόμενων συντελεστών της εθνικής, τελικώς, επανάστασης (και συνάμα στους θρύλους της), μας ξαναφέρνει στους πρωτόγονους συντελεστές της, στους ληστές, που εκφράζανε ταυτόχρονα την ανταρσία και την προσαρμογή: στους ανθρώπους της λείας. Η τελευταία ήταν μια από τις κινητήριες δυνάμεις της εθνικής επανάστασης: δεν μάζευαν τα λάφυρα μόνο στο πεδίο των μαχών· λεηλατούσαν κατακτητές και κατακτημένους, μη αρκούμενοι στη μισθοδοσία. Από νωρίς τους κατήγγειλαν, ανάμεσα στα πολλά παραδείγματα ο Γεώργιος Αναγνώστης Ιατρίδης, όταν καταγράφει τα τεκταινόμενα στην πατρίδα του, το Καρπενήσι, με σκληρούς λόγους για τους δειλούς πλιατσικολόγους επαναστάτες. Οπως ο Σολωμός, έτσι κι αυτός δεν αποκρύψανε τη σκληρότητα, ο ένας, την ιδιοτέλεια ο άλλος, της εθνικής επανάστασης. Κοντά σ' αυτούς πολλοί άλλοι, περιγραφικώς ή και καταγγελτικώς. Κοντολογίς, δεν είμαστε άμοιροι μιας άμεσης και βιωμένης μαρτυρίας που αποσιωπήθηκε αργότερα από τη μαχόμενη ιστοριογραφία. Να «ανακαλύπτουμε» και να «αποκαλύπτουμε» σήμερα τα καταγραμμένα, είναι σαν να σκοτώνουμε ψόφια λιοντάρια. Ωστόσο, αυτοί οι ληστές και άκαρδοι δεν αποτελούν ηθικές αλλά ιστορικές κατηγορίες και η ιστορία δεν είναι ηθικοκεντρική αλλά ερμηνευτική, αν θέλει να είναι επιστήμη - ή απλώς διανοητική στάση. Ο Μακρυγιάννης έγραψε μια τριπλή ιστορία: τον βίο του, τις φαντασιώσεις του και την αλληλουχία των στρατιωτικών, κυρίως, γεγονότων. Η τελευταία ιστορία αποτυπώνεται στην εικονογραφία του: η Πόλη δεν παραδόθηκε, αλλά αλώθηκε· ο κατακτητής έβαλε στο ζυγό τους κατακτημένους και τους έκαμε σκλάβους· οι ανυπόταχτοι πήραν τα βουνά και το «άμαθο παιδί», ο Ρήγας, έσπειρε το σπόρο της ελευθερίας. Πρόκειται για το ερμηνευτικό σχήμα που υιοθέτησε η «δημόσια» ιστορία. Πρόκειται επίσης για κάτι άλλο, για την κατάκτηση με τις διαμεσολαβήσεις της: με το σπαθί, με τον σταυρό και με την πείνα, θα πει ο Πάμπλο Νερούδα. Η αναλογία είναι αυτόδηλη: με τη βία, με τη θρησκευτική ετερότητα, με την ιδιοποίηση της παραγωγής.

ΠΗΓΗ: εφημ. ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ 20-3-2011

Thursday, March 19, 2015

Ισραηλινές εκλογές: τα πρώτα συμπεράσματα

Του Βίκτωρα Ισαακ Ελιέζερ *

Οι Ισραηλινοί πολίτες είπαν τελικά όχι στην ανατροπή Νετανιάχου, και ο πολυπράγμων και χαρισματικός ρήτορας Μπίμπι θα εξακολουθήσει να είναι ο πρωθυπουργός του Ισραήλ. Θα είναι όμως το ίδιο ισχυρός; Ποια είναι τα μηνύματα που έστειλαν οι Ισραηλινοί ψηφοφόροι; Οι αριθμοί μάς οδηγούν σε συγκεκριμένα συμπεράσματα.

Τα δεδομένα:

• Ο Μπέντζαμιν Νετανιάχου κατέκτησε μια μεγάλη νίκη αυξάνοντας τις έδρες του κόμματός του από 21 σε 30, καθιστώντας το Λικούντ για μια ακόμη φορά τον αδιαμφισβήτητο πυρήνα της ισραηλινής δεξιάς, έναντι των 24 εδρών της κεντροαριστεράς «Σιωνιστικής Ενωσης» του Ιτσχάκ Χέρτσογκ και της Τζίπι Λίβνι και των 4 εδρών που κέρδισε το αριστερό κόμμα Μέρετς.

• Τα κόμματα της άκρας δεξιάς -του Ναφταλί Μπένετ και του Αβιγκτορ Λίμπερμαν- υπέστησαν οδυνηρή ήττα, κερδίζοντας μόνο από 8 και 6 έδρες αντιστοίχως. Συνολικά δηλαδή, η άκρα δεξιά διαθέτει 14 έδρες, έναντι των 26 που διέθετε στην προηγούμενη Κνεσέτ.

• Το κεντρώο κόμμα του δημοσιογράφου Γιαΐρ Λαπίντ κέρδισε μόλις 11 έδρες έναντι των 19 που διέθετε, ενώ στην πρώτη του εμφάνιση με το δικό του κόμμα «Κουλάνου», ο πρώην υπουργός Μοσέ Καχλόν κέρδισε 10 έδρες.

• Τα θρησκευτικά κόμματα Yaadut Tora και Shas κέρδισαν 13 έδρες έναντι των 18 που διέθεταν στην προηγούμενη Βουλή.

• Ο συνασπισμός των 4 αραβικών κομμάτων αναδείχθηκε στην τρίτη θέση του πολιτικού χάρτη του Ισραήλ με τις 14 έδρες που κέρδισε, 3 παραπάνω από αυτές που κατείχαν στην προηγούμενη Κνεσέτ.

Συμπεράσματα:

• Ο μεγάλος συνασπισμός των κομμάτων της δεξιάς -Λικούντ, Μπένετ, Λίμπερμαν και θρησκευτικά κόμματα- διαθέτουν 58 έδρες και δεν διαθέτουν την απόλυτη πλειοψηφία για τη δημιουργία κυβέρνησης χωρίς την υποστήριξη ενός εκ των κεντρώων κομμάτων. Οι Ισραηλινοί προτίμησαν τη σταθερότητα της σύγκρουσης έναντι της ελπίδας για ειρηνική διευθέτηση του παλαιστινιακού θέματος.

• Υπήρξε μια μετακίνηση ψηφοφόρων από τις ακραίες θέσεις των δύο κομμάτων της άκρας δεξιάς προς τις μετριοπαθέστερες θέσεις που εκφράζονται από το Λικούντ. Αυτό βέβαια μπορεί να είναι η συνέπεια της κινδυνολογίας που ανέπτυξε ο Νετανιάχου τις τελευταίες ημέρες για την επερχόμενη άνοδο της αριστεράς, συσπειρώνοντας γύρω του όλες τις δυνάμεις που αντιτίθενται στη δημιουργία παλαιστινιακού κράτους. Μπορεί όμως να ερμηνευθεί και ως μετακίνηση του Λικούντ σε πιο ακραίες θέσεις για να παραμείνει στην εξουσία. Από την πολιτική πρακτική της νέας κυβέρνησης Νετανιάχου θα κριθεί ποια ερμηνεία είναι η σωστή.

• Η μετακίνηση θρησκευομένων ψηφοφόρων προς τα κοσμικά κόμματα, εξέλιξη που ανατρέπει τη συνεχιζόμενη αύξηση της εκλογικής τους δύναμης από την ίδρυση του κράτους του Ισραήλ, θεωρείται θετική για την πρόοδο της ισραηλινής κοινωνίας που δείχνει μια τάση απεξάρτησης από τον θρησκευτικό φανατισμό που πρεσβεύουν τα δύο μεγάλα θρησκευτικά κόμματα.

• Η επιτυχής εμφάνιση του συνασπισμού των 4 κομμάτων απέδειξε το βάθος της ισραηλινής δημοκρατίας που έχει ενσωματώσει πλήρως τον αραβικό πληθυσμό στις δομές της. Σημειωτέον ότι στον συνδυασμό αυτό μετέχουν πρόσωπα που εκφράζουν θέσεις οι οποίες κινούνται από την υποστήριξη του διαλόγου και της ειρηνικής συμβίωσης με τον εβραϊκό πληθυσμό της χώρας μέχρι εκείνες που υιοθετούνται από το ακραίο Ισλάμ και τη Χαμάς.

Επόμενη μέρα με τους Παλαιστινίους:

Ο Νετανιάχου έπεισε πολλούς Ισραηλινούς ότι για να διασφαλιστεί η ποιότητα ζωής πρέπει πρώτα να διασφαλιστεί η ίδια η ζωή. Και αυτό είναι αποφασισμένος να κάνει, αντιμετωπίζοντας τις απειλές που εκτοξεύουν οι Χαμάς και Χεσμπολά εναντίον του Ισραήλ. Και παρά το γεγονός ότι είναι πολύ νωρίς να εκτιμηθεί ποια πολιτική τελικά θα εφαρμόσει η νέα κυβέρνηση Νετανιάχου, θα ήταν ωφέλιμη μια σύντομη ιστορική αναδρομή που ίσως δίνει κάποια ελπίδα για την επόμενη μέρα.

Εκλογές 1977. Ο ηγέτης του Λικούντ Μεναχέμ Μπέγκιν, στην προεκλογική του κίνηση διακήρυξε την πολιτική «Ούτε σπιθαμή εδάφους δεν θα επιστραφεί στους Αραβες».
Το 1978 ο Ανουάρ Σαντάτ επισκέπτεται επίσημα το Ισραήλ και βγάζει ιστορικό λόγο στην Κνεσέτ και το 1980 ο Μεναχέμ Μπέγκιν επιστρέφει στην Αίγυπτο ολόκληρη τη Χερσόνησο του Σινά και αποσύρει 25.000 εποίκους, έναντι ειρήνης.

Εκλογές 2015. Ο ηγέτης του Λικούντ Μπέντζαμιν Νετανιάχου, στην προεκλογική του κίνηση διακήρυξε ότι δεν θα συμφωνήσει στη δημιουργία παλαιστινιακού κράτους.

Το 2016, ίσως ο Μπέντζαμιν Νετανιάχου να είναι ο Ισραηλινός πρωθυπουργός που θα υποδεχθεί τον πρόεδρο ενός ανεξάρτητου παλαιστινιακού κράτους, δίπλα στο κράτος Ισραήλ με ασφαλή για τους πολίτες του σύνορα, στο πλαίσιο μια συμφωνίας ειρήνης που θα θέτει τέρμα στην αιματοχυσία.

* Ο κ. Ελιέζερ είναι δημοσιογράφος, ανταποκριτής της εφημερίδας Yediot Achronot του Ισραήλ.

Friday, March 13, 2015

Το «βουλευτιλίκι» ως ιδιότητα

Της Μαρίας Κατσουνάκη

Αναρωτιέται κανείς αν αρκεί ως ερμηνεία η ηδύτητα της εξουσίας για να εξηγήσει την εμμονή των βουλευτών με τα υπηρεσιακά αυτοκίνητα. Γιατί με τόση άνωθεν πίεση -επανειλημμένως ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας έχει εκφράσει τη «σφοδρή δυσαρέσκειά» του για τη στάση τους-, εκείνοι αντιστέκονται. Ελάχιστοι από τον ΣΥΡΙΖΑ αλλά και από τα άλλα κόμματα απαρνήθηκαν αυτό το προνόμιο.

Και μολονότι ο κ. Τσίπρας ανακοίνωσε ήδη στις προγραμματικές δηλώσεις του το νέο ύφος και ήθος που θα κομίσουν στην εξουσία, χρησιμοποιώντας ως παράδειγμα τα βουλευτικά αυτοκίνητα, προσέκρουσε σε μεγάλη απροθυμία. Και προφανώς δεν είναι (μόνο) η εξοικονόμηση των 3 εκατ. ευρώ ετησίως, που θα προσφέρει η βουλευτική «θυσία», αλλά και το συμβολικό βάρος αυτής της κίνησης. Ομως, σχεδόν ενάμιση μήνα αργότερα, η εξαγγελία προκαλεί έως και δυσφορία. Τα αυτοκίνητα είναι «εργαλεία δουλειάς», αντιτείνουν οι εκλεγμένοι εκπρόσωποι, ενώ υπάρχουν κι εκείνοι που δεν έχουν δικό τους Ι.Χ. και θα αναγκαστούν να μετακινούνται με λεωφορείο...

Και στο σημείο αυτό, έρχεται ως αρωγός η απλή αριθμητική:
κάθε βουλευτής στοιχίζει πάνω από 15.000 ευρώ τον μήνα στα δημόσια ταμεία. Οι μηνιαίες ακαθάριστες απολαβές ανέρχονται από 7.670 ευρώ μέχρι 8.198,79 ευρώ. Σε αυτό το ποσό προστίθενται: επίδομα οργάνωσης γραφείου (από 738,88 έως 935,88 ευρώ)· ατέλεια τηλεφωνικής επικοινωνίας· δωρεάν διαμονή σε κεντρικό ξενοδοχείο για τους βουλευτές της επαρχίας ή ρευστό, περίπου 1.000 ευρώ, σε όσους επιθυμούν να μείνουν σε διαμέρισμα· ταχυδρομική ατέλεια, ένα προνόμιο που υπολογίζεται σε 909,31 ευρώ· ατέλεια στις μετακινήσεις με λεωφορεία, σιδηρόδρομο και πλοία· οι βουλευτές της επαρχίας έχουν στη διάθεσή τους 104 αεροπορικά εισιτήρια τον χρόνο για να πηγαίνουν στις εκλογικές τους περιφέρειες· συμμετοχή σε κοινοβουλευτικές επιτροπές και θερινά τμήματα (μπορεί να φτάσει και τα 1.000 ευρώ μηνιαίως, 75 ανά συνεδρίαση μετά τις περικοπές) κ.ο.κ. Ασυλία, απαλλαγές, άτοκα δάνεια, δυνατότητα αγορών σε μειωμένες τιμές κ.ά. Για να το θέσουμε κομψά: η περιγραφή της γενικής συνθήκης, με τις γενναιόδωρες παροχές, δεν συνάδει με την κατάσταση της χώρας.

Θα έπρεπε; Εάν σκεφτεί κανείς ότι οι 300 εκλεγμένοι κρατούν, εν μέρει, την τύχη της χώρας στα χέρια τους και ότι οι αποφάσεις τους επηρεάζουν τη ζωή εκατομμυρίων ανθρώπων, δεν θα έπρεπε ούτε να υποφέρουν ούτε να πένονται. Δεν χρειάζεται ούτε να «τιμωρηθούν» ούτε να απαξιωθούν.

Εκείνο που περιμένει όμως κανείς από τους βουλευτές είναι να λειτουργήσουν ως «παράδειγμα». Να δηλώσουν με τις επιλογές τους ότι παράγουν ενέργεια. Ψυχική και ηθική. Οτι αντιλαμβάνονται τις «θυσίες του ελληνικού λαού» όχι μόνο ως αγορευτές από το βήμα της Βουλής αλλά και ως συν-πολίτες.

Οτι σε αυτήν την κρίσιμη συγκυρία δεν νομιμοποιούν με τη στάση τους την αδιατάρακτη πορεία των προνομίων αλλά απαρνούνται ορισμένα από αυτά, για να ανακουφίσουν, έστω, την τραυματισμένη συλλογική συνείδηση.

Το «νέο ύφος και ήθος» είναι πολύ πρακτική υπόθεση. Καθόλου θεωρητική και περιγραφική. Και μέχρι στιγμής, τα δείγματα διακυβέρνησης δεν συγκλίνουν με την πρωθυπουργική προγραμματική επιθυμία.

Τα υπηρεσιακά αυτοκίνητα μπορεί να μην είναι το μείζον θέμα της εποχής. Η μεγάλη αντίσταση - άρνηση που συναντάει όμως η διακοπή της παροχής έχει πολλά συνδηλούμενα. Κυρίως, δηλώνει απροκάλυπτα ότι το «βουλευτιλίκι» εξακολουθεί να μετράει περισσότερο από την ιδιότητα του βουλευτή. Να μην απολαμβάνει μόνο γενική ασυλία αλλά και ανοσία.

Πηγή: Εφημερίδα Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ

Tuesday, March 3, 2015

Ο σταυραετός του Μαχαιρά

Ήταν μισή ώρα μετά τις τέσσερις τα ξημερώματα, όταν οι αγγλικές αρβύλες πατούσαν στο στόμα του κρησφυγέτου. «Μας πρόδωσαν» ψιθύρισε ένα απ’ τα παλληκάρια του Αυξεντίου, αφού άλλος τρόπος να ανακαλύψουν την κρυψώνα τους, δεν υπήρχε. Όπως δεν υπήρχε και τρόπος να διαφύγουν. Όχι βέβαια πως το ήθελαν…

«Βγείτε έξω, αλλιώς πυροβολούμε» απειλούσαν οι Βρεττανοί στρατιώτες. Με ριπές απαντούσαν οι αγωνιστές στο κρησφύγετο. Όταν έπεσαν οι πρώτοι νεκροί, οι αποικιοκράτες άρχισαν να καλούν ενισχύσεις. Ο Υπαρχηγός της Οργάνωσης, ζήτησε από τους συναγωνιστές του, Ανδρέα Στυλιανού, Αυγουστή Ευσταθίου, Αντώνη Παπαδόπουλο και Φειδία Συμεωνίδη, να παραδοθούν. Απρόθυμοι και οι τέσσερις, μα ο Αίας δεν ήταν απ’ αυτούς που μπορούσες να αψηφήσεις τις διαταγές του.

«Σας έδειξα πως να πολεμάτε» τους είπε. «Τώρα, ήρθε η ώρα να σας δείξω και πως να πεθαίνετε». Οι Άγγλοι λύσσαξαν. Απειλούσαν, φοβέριζαν, πυροβολούσαν ακατάπαυστα, έριχναν χειροβομβίδες… τίποτα! Ο Σταυραετός του μαχαιρά απαντούσε με το κροτάλισμα του όπλου του. «Γρηγόρη, παραδώσου» φώναζε σε σπαστά ελληνικά ο Εγγλέζος στρατιώτης. «ΜΟΛΩΝ ΛΑΒΕ» ακουγόταν η φωνή του Λεωνίδα απ’ τα βάθη της Ιστορίας!

Μια χειροβομβίδα έσκασε στο στόμιο του κρησφυγέτου και τ’ όπλο του Γρηγόρη σίγησε. Κανένας όμως δεν τολμούσε να πλησιάσει και να δει. Οι Βρετανοί, έστειλαν τον Αυγουστή Ευσταθίου να τραβήξει τον Ζήδρο έξω. Αυτός ωστόσο μπήκε στη σπηλιά. Μισοκαμένος ο Αυξεντίου, με το αίμα να κυλά στο ταλαιπωρημένο κορμί του, ήταν έτοιμος για τον δεύτερο γύρο της μάχης. Απλά ξαπόσταινε για λίγο…

Μεσημέριασε. 47 στρατιώτες είχαν πέσει νεκροί στη μάχη με τον Ανταίο της ΕΟΚΑ. Η ξεφτίλα των Άγγλων ήταν ασήκωτη. Το ρεζίλεμα που κατέγραφαν οι παρόντες δημοσιογράφοι, οι οποίοι κλήθηκαν να αποθανατίσουν τη… «σύλληψη» του μάστρου, πρωτοφανές. Η μάχη έπρεπε να τελειώσει άμεσα. Έστω και με κλεψιά. Οι στρατιωτικοί και μηχανικοί, απεφάνθησαν ότι μόνο με ανατίναξη του κρησφυγέτου, θα απαλλάσσονταν από το πείσμα του Ρήγα.

Το ελικόπτερο σηκώθηκε γεμάτο με μπιτόνια βενζίνης. Τα άδειασε στην κορυφή του λοφίσκου και τα πυρπόλησαν. Λαμπάδιασε ο Γλιόρης. Άναψε το Άγιο, το ανέσπερο φως του Ελληνισμού. Πετάχτηκε η ψυχή απ’ το σώμα. Ορθώθηκε λεύτερη, περήφανη, σπινθηροβόλα. Φωτίστηκε απ’ τις φλόγες του Γρηγόρη και φωταγώγησε ολόκληρη την Κύπρο, ολάκερο τον Ελληνισμό. Έγινε σύμβολο ανδρείας, αυταπάρνησης και ηρωισμού για ένα ολόκληρο γένος. Ηταν 3 Μάρτη 1957.

Από τα φυλακισμένα μνήματα όπου είναι θαμμένες οι χοντρές κοκκάλες του Γρηγόρη και λιπαίνουν τα κυπριακά χώματα, από τον Μαχαιρά όπου λεβέντικα στέκει ο ανδριάντας του και αγναντεύει την Κύπρο, από το πάνθεο των ηρώων που φτερουγίζει η ψυχή του, ο Γρηγόρης Αυξεντίου μας δείχνει την στράτα την ίσια. Την στράτα της αρετής και την εντιμότητας. Την στράτα προς την αγαπημένη του Λύση που μας καρτερά. Την στράτα προς την Κερύνεια, τη Μόρφου, την Αμμόχωστο…»

Πενηνταοκτώ χρόνια συμπληρώνονται σήμερα, από την ημέρα που ο Γρηγόρης Αυξεντίου πέρασε στην αθανασία. Όταν ο Σταυραετός του Μαχαιρά, δίδαξε στον κόσμο πως πολεμούν οι ήρωες και ενέπνευσε τους συναγωνιστές του να πεθαίνουν ως Έλληνες.