Της Αριστερας ή της Ευθύνης;

Της Κατερίνας Επιτροπάκη

Υπάρχουν μερικές στιγμές όπου με κάποιες αφορμές χαράσσονται διαχωριστικές γραμμές στην κοινωνία, άρα και στα πολιτικά κόμματα. Τις στιγμές αυτές, είναι από τα πράγματα αναγκαίο να επιλέξεις «με ποιους θα πας και ποιους θ’ αφήσεις». Οι συγκεκριμένες αυτές στιγμές, δεν χωρούν αμφισημίες, δεν χωρούν «ολίγον έγκυος», δεν χωρούν «ούτε-ούτε», δεν χωρούν δηλώσεις και τοποθετήσεις που απλά θα περιγράφουν μια κατάσταση χωρίς εμφανές «δια ταύτα». Πολλάκις οι διαχωριστικές αυτές γραμμές δεν αποτελούν αναγκαστικά συνέχεια και ακολουθία με το σύνολο των θέσεων, των προτάσεων, της στάσης που κράτησε κανείς στο παρελθόν, προκρίνοντας άλλα πράγματα.

Για παράδειγμα, το βιβλίο της 6ης Δημοτικού και η θύελλα που ξεσήκωσε, είχε προκαλέσει τότε μια διαχωριστική γραμμή στην κοινωνία ανάμεσα στο «πρόοδος» και «συντήρηση». Αυτή η διαχωριστική γραμμή διαπερνούσε κάθετα και τους πολιτικούς σχηματισμούς που υπήρχαν τότε, και εμφανίζονταν για παράδειγμα στο εσωτερικό των κομμάτων (εκτός ασφαλώς από χώρους «μπετόν» όπως ήταν η ακροδεξιά) ένθεν κακείθεν υποστηρικτές και κατήγοροι της Μαρίας Ρεπούση και της ομάδας της. Η Μαρία πήρε πάνω της το βάρος να υπερασπιστεί την πρόοδο και τον ορθολογισμό, ενώ η τότε υπουργός Παιδείας έδωσε επίσης μια πολύ δύσκολη μάχη στο εσωτερικό του συντηρητικού κατά τεκμήριο κόμματός της, της ΝΔ, πράγμα που της στοίχισε και την μη επανεκλογή της στις επόμενες εκλογές, εάν δεν με απατά η μνήμη μου.

Τις τελευταίες ημέρες έγινε φανερή, με δραματικό τρόπο, μία σύγκρουση με τέτοια χαρακτηριστικά: Σύγκρουση, πολιτική και κοινωνική. Είναι η μετωπική αντιπαράθεση ανάμεσα στις δυνάμεις της χρεοκοπίας και της επιστροφής στη δραχμή από τη μια πλευρά και στις δυνάμεις του αταλάντευτου ευρωπαϊκού προσανατολισμού της Ελλάδας. Και η διαχωριστική αυτή γραμμή, δυστυχώς, αποτυπώνεται με υπερψήφιση ή καταψήφιση της συμφωνίας της 27ης Οκτωβρίου, που είναι πακέτο με την υπερψήφιση/ανοχή ή καταψήφιση της προσωρινής κυβέρνησης. Και το δίλημμα είναι ΕΝΤΟΣ ή ΕΚΤΟΣ Ευρώπης. Ο χαρακτήρας take it or leave it, της δανειακής συμφωνίας, σήμερα έχει γίνει take or leave Εurope

Αυτή τη στιγμή, -όπως πολύ εύστοχα έγραψε ο Σάκης Κουρουζίδης, «Η δανειακή σύμβαση είναι το μόνο νήμα που κρατάει ζωντανό το ευρωπαϊσμό της χώρας μας». Στα δε καθ’ ημάς, «ο αριστερός ευρωπαϊσμός μας για να έχει νόημα θα πρέπει σήμερα να υπερασπιστούμε τον –σκέτο- ευρωπαϊσμό πρώτα».

Πιστεύω λοιπόν κι εγώ, ότι η ΔΗΜΑΡ πρέπει να δώσει ψήφο εμπιστοσύνης ή ανοχής στο νέο κυβερνητικό σχήμα όχι απλά «για να οδηγήσει τη χώρα σε εκλογές», αυτό κάλλιστα μπορούσε να το κάνει ακόμα και η ανίκανη καθ’ όλα κυβέρνηση ΓΑΠ, αλλά με το σκεπτικό που αναφέρεται στην εύστοχη προσθήκη σε δήλωση του προέδρου στο ΜΕΓΚΑ που μας έστειλε γραπτώς ο Τέλης Σαμαντάς.

Δηλαδή: «Η Δημοκρατική Αριστερά θα καθορίσει τη στάση της –με ψήφο εμπιστοσύνης ή ανοχής- απέναντι στο νέο κυβερνητικό σχήμα από τη σαφή προσήλωση του στην ευρωπαϊκή πορεία της χώρας, της οποίας αναπόσπαστο στοιχείο είναι η επικύρωση της νέας δανειακής σύμβασης. Σύμβαση, την οποία το κόμμα μας θεωρεί αναγκαία για την παραμονή της χώρας μας στην Ευρωζώνη αποφεύγοντας την πλήρη κατάρρευση».

Εάν η ΔΗΜΑΡ δεν το κάνει, αισθάνομαι κι εγώ ότι πραγματικά ακυρώνει το λόγο ύπαρξής της. Οι μόνες πολιτικές δυνάμεις που νομιμοποιούνται να μην ψηφίσουν τη συμφωνία της 27ης Οκτωβρίου, είναι αφ’ ενός μεν το ΚΚΕ και ο ΣΥΡΙΖΑ, όπου με παρρησία ομολογούντες οι μεν και τεχνηέντως υποκρύπτοντας οι δε επιθυμούν την έξοδο της χώρας από την Ευρωπαϊκή Ένωση, και αφετέρου η εθνικιστική δεξιά η οποία θέτει θέματα «εθνικής κυριαρχίας» εξαιτίας των όρων περί επιτήρησης κλπ, επειδή στο φαντασιακό τους θίγονται θέματα μέχρι και …εδαφικής ακεραιότητας, εγείρεται ενδεχομένως μέσα τους και το «του έλληνος ο τράχηλος που δεν υποφέρει ζυγόν και δη γερμανικό». Και εν πάσει περιπτώσει είναι πια αντανακλαστική τους λειτουργία, εξαιτίας της οποίας διακατέχονται έτσι κι αλλιώς από αντιευρωπαϊσμό. Ενδεχομένως, στην ίδια αντίληψη να είναι και μικρό κομμάτι του βαθειά πατριωτικού ΠΑΣΟΚ, αν και λόγω κρισιμότητας των στιγμών δεν νομίζω ότι θα εκφραστεί στη βουλή με αντίστοιχη ψήφο από την πλευρά τους.

Η ΔΗΜΑΡ δεν έχει σχέση με χώρους σαν τους παραπάνω

Αυτή τη στιγμή τα πράγματα είναι σοβαρά. Δεν πρόκειται π.χ. για το εάν βάλαμε σε μια ανακοίνωση στην πρώτη ή στην τρίτη παράγραφο τις ευθύνες της ΓΕΝΟΠ ΔΕΗ. Σήμερα δεν χωρούν αμφισημίες ή απλώς δημοσιογραφικές διαπιστώσεις. Καλούμαστε να απαντήσουμε συνολικά στο δια ταύτα: με ένα ΝΑΙ ή ΟΧΙ. Παρακάμπτοντας το σκεπτικό που συνοδεύει την άρνηση ή την κατάφαση όχι ως μη έχον αξία, αλλά ως μη έχον χρησιμότητα αυτή τη στιγμή. Καμιά συμβολή δεν θα έχει σε ένα καταστροφικό ΟΧΙ το εάν είμαστε γενικώς υπέρ μιας Ευρώπης των λαών, των εργαζομένων, ομοσπονδιακή, με ή χωρίς ευρωομόλογο ή ευρωστρατό. Το αποτέλεσμα είναι το ίδιο όπως με κάθε άλλο ΟΧΙ.

Και βεβαίως δεν χωρά στη ΔΗΜΑΡ η λογική ότι καταψηφίζουμε γιατί τους εκβιαστικούς όρους τους επιβάλλει το … «διευθυντήριο των Βρυξελλών!», για να χρησιμοποιήσω μια αγαπημένη έκφραση του Π. Λαφαζάνη! Τα πράγματα είναι ΕΤΣΙ. Μακάρι να μπορούσαν να είναι αλλιώς.

Η ΔΗΜΑΡ δεν μπορεί κατά τη γνώμη μου, να απαντά σύμφωνα με άποψη που εξέφρασε ο Δημήτρης Χατζησωκράτης σε άρθρο του «αυτοί που οδήγησαν τα πράγματα ως εδώ αυτοί να αναλάβουν την ευθύνη», που θυμίζει ΔΕΝ ΘΑ ΠΛΗΡΩΣΟΥΜΕ ΕΜΕΙΣ ΤΗΝ ΚΡΙΣΗ ΤΟΥΣ!

Η ΔΗΜΑΡ δεν μπορεί να αυτοακυρώνεται μέσα από αντιφάσεις που η ίδια θα εκπέμψει.

Στο ίδιο άρθρο, ο Δ.Χ. καταλήγει σε μία πρόταση που εμπεριέχει από μόνη της σχιζοφρενική αντίφαση, εάν αντιστοιχηθεί σε όσα γράφει στο προηγούμενο κείμενο. ΤΗΝ ΕΥΘΥΝΗ για την κύρωση αυτής της συμφωνίας ΔΕΝ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΜΕ.

Η κύρωση είναι απαραίτητη, (εφόσον ο ίδιος γράφει παραπάνω ότι το μείζον είναι η παραμονή της χώρας στην ευρωζώνη και η συνέχιση της χρηματοδότησης πράγμα που ωστόσο απαιτεί την κύρωση). Απομονώνοντας λοιπόν ως παρενθετική πρόταση την «κύρωση της συμφωνίας» που έτσι κι αλλιώς θα υπάρξει, αλλά από άλλους, στην ουσία η πρόταση μένει ΤΗΝ ΕΥΘΥΝΗ ΔΕΝ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΜΕ.

Το ζητούμενο ωστόσο, όπως λέει ο Κουρουζίδης, δεν είναι να χρεώσουμε την ευθύνη της καταστροφής σε κάποιους, αλλά η αποτροπή της καταστροφής της χώρας…

Εάν δεν επιθυμούμε το «Η ΑΡΙΣΤΕΡΑ ΤΗΣ ΕΥΘΥΝΗΣ» να μόνο κάτι σαν διαφημιστικό σποτ όπως λέμε «ΠΙΤΣΟΣ, ΕΓΓΥΗΣΗ ΠΟΙΟΤΗΣ», ή «ΚΟΤΣΟΒΟΛΟΣ και στην τιμή καλόβολος» αλλά να είναι ουσιαστικού περιεχομένου, πρέπει στα δύσκολα να δείξουμε ότι δεν παριστάνουμε τον πόντιο Πιλάτο, παίρνουμε την ευθύνη, αν χρειαστεί και σφίγγοντας τα δόντια.

Κατανοώ ότι για ορισμένους συντρόφους υπάρχει σήμερα μια σύγκρουση δύο αξιών που στη συγκεκριμένη χρονική στιγμή δεν αισθάνονται ότι συμβαδίζουν. Από τη μια η ΑΡΙΣΤΕΡΑ και από την άλλη η ΕΥΘΥΝΗ. Αποδέχομαι λοιπόν τη σύγκρουση των δύο αυτών αξιών και την τεράστια δυσκολία που προκύπτει από τη σύγκρουση αυτή. Προτείνω ωστόσο ότι εάν κάποιες φορές όλοι στο παρελθόν φωνάξαμε «ΗΡΘΕ Η ΩΡΑ ΤΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ», αυτή τη φορά για τη ΔΗΜΑΡ «ΗΡΘΕ Η ΩΡΑ ΤΗΣ ΕΥΘΥΝΗΣ», κι όπως λέει κι ο Σάκης Κουρουζίδης: «Ο δημοκρατικός σοσιαλισμός και ο αριστερός ευρωπαϊσμός, μπορούν να περιμένουν».

Θα τα υπερασπιστούμε κι αυτά στην ώρα τους, θα πρόσθετα εγώ.