Ταρίκ Αλί και Ροσάνα Ροσάντα:Δύο διαφορετικές απόψεις για τη Λιβύη

Ένας πόλεμος ενάντια στις αραβικές εξεγέρσεις

Του Ταρίκ Αλί

Η επέμβαση των Ηνωμένων Πολιτειών και του ΝΑΤΟ στη Λιβύη, με την κάλυψη του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, είναι τμήμα μιας ενορχηστρωμένης απάντησης για να φανεί η στήριξη του κινήματος που αντιτίθεται σε έναν ιδιαίτερο δικτάτορα, και κατ’ αυτόν τον τρόπο, να δοθεί ένα τέλος στις αραβικές εξεγέρσεις και να επιβεβαιωθεί ο δυτικός έλεγχος της κατάστασης, ανακόπτοντας την ορμή τους και τον αυθορμητισμό τους και επιδιώκοντας την παλινόρθωση του status quo.
Είναι παράλογο να σκέφτεται κανείς ότι ο λόγος των βομβαρδισμών πάνω από την Τρίπολη και η σκοποβολή γύρω από τη Βεγγάζη είναι για την προστασία του άμαχου πληθυσμού… «Κοιτάξτε μας», λένε οι σατράπηδες Ομπάμα/Κλίντον και οι αντίστοιχοι της ΕΕ, «καλά κάνουμε, είμαστε πλάι στο λαό». Ο κυνισμός είναι τόσο εμφανής που σου κόβεται η ανάσα. Υποτίθεται ότι πρέπει να πιστέψουμε ότι ορισμένοι ηγέτες που έχουν λερώσει τα χέρια τους με αίμα στο Αφγανιστάν και στο Πακιστάν υπερασπίζονται τώρα τον λιβυκό λαό. Τα εκφυλισμένα αγγλικά και γαλλικά μέσα μαζικής ενημέρωσης είναι ικανά να χάψουν τα πάντα, όμως το γεγονός ότι αξιοπρεπείς άνθρωποι της αριστεράς πέφτουν ξανά μέσα σ’ αυτόν το βούρκο καταντάει καταθλιπτικό. Η κοινωνία των πολιτών που συγκινείται εύκολα με κάποιες εικόνες και η ωμότητα του Καντάφι που βομβαρδίζει τον ίδιο το λαό του, ήταν η δικαιολογία που χρησιμοποίησε η Ουάσινγκτον για να βομβαρδίσει άλλη μια αραβική χώρα…
Οι Σαουδάραβες μπήκαν στο Μπαχρέιν, όπου ο πληθυσμός βασανίζεται και υπάρχουν μαζικές συλλήψεις. Δεν μιλάει πολύ γι’ αυτό το Αλ- Ζαζίρα. Αναρωτιέμαι γιατί… Η Λιβύη είναι άλλη μια περίπτωση, μια ακόμη, της επιλεκτικής επαγρύπνησης εκ μέρους των ΗΠΑ και των δυτικών κυνηγόσκυλών τους….
Ο Ομπάμα και οι ευρωπαίοι σατράπηδές του μιλούν για αλλαγή καθεστώτος. Οι στρατηγοί διστάζουν και λένε ότι αυτό δεν είναι μέρος της επιχείρησης. Το Στέιτ Ντιπάρτμεντ προσπαθεί πυρετωδώς να προετοιμάσει μια νέα κυβέρνηση που να αποτελείται από αγγλόφωνους λίβυους συνεργάτες. Δεν θα μάθουμε ποτέ πόσον καιρό θα παρέμενε ενωμένος ο στρατός του Καντάφι, που είναι πλέον υπό διάλυση και αποδυναμωμένος, απέναντι σε μια ισχυρή αντιπολίτευση…
Τα σύνορα αυτού του άθλιου προτεκτοράτου που η δύση ετοιμάζεται να δημιουργήσει θα αποφασιστούν στην Ουάσινγκτον. Ακόμη και οι Λίβυοι, που τώρα στηρίζουν τους βομβαρδισμούς του ΝΑΤΟ, από απελπισία, στο τέλος θα μετανιώσουν, όπως οι αντίστοιχοι Ιρακινοί…
Η επίθεση στη Λιβύη, στην οποία συνέβαλε πολύ η βλακεία του Καντάφι σε όλα τα μέτωπα, είχε το σκοπό να αρπάξει την πρωτοβουλία από τα πλήθη και να εμφανιστούν οι σύμμαχοι στην πρώτη γραμμή για την υπεράσπιση των πολιτικών δικαιωμάτων. Μα δεν θα πείσουν τους πολίτες του Μπαχρέιν και της Υεμένης, τους Αιγύπτιους, τους Τυνήσιους, τους Σαουδάραβες. Μέχρι και στην Ευρώπη και στη Βόρειο Αμερική είναι περισσότεροι εκείνοι που είναι αντίθετοι μ’ αυτή την περιπέτεια, παρά αυτοί που τη στηρίζουν. Το παιχνίδι απέχει πολύ από τη λύση του.
Ο Ομπάμα μιλάει για έναν ανηλεή Καντάφι , όμως το δυτικό έλεος δεν πέφτει ποτέ δωρεάν από τον ουρανό…

Μια φωνή μέσα από το βούρκο

Της Ροσάνας Ροσάντα

Τι πρέπει να κάνουμε εμείς οι αριστεροί, όταν στον αραβικό κόσμο πλαταίνει μια απρόσμενη διαμαρτυρία ενάντια σ’ αυτά τα δικτατορικά καθεστώτα; Τίποτα. Να ελπίζουμε ότι ο βασιλιάς του Μαρόκου ή ο Άσαντ στη Συρία ή ο Καντάφι στη Λιβύη θα παραχωρήσουν κάτι ή ότι θα χάσουν τις ένοπλες δυνάμεις τους. Αν αυτές περάσουν με το μέρος των εξεγερμένων, όλα πάνε καλά, μπορούμε να τους επαινέσουμε, τα βγάλανε πέρα με καμιά εκατοστή νεκρούς, και μπορούμε να επινοήσουμε ανούσια ονόματα για τις εξεγέρσεις τους: για παράδειγμα, «εξέγερση των γιασεμιών» ή «αραβική άνοιξη» (σε ανάμνηση της άνοιξης της Πράγας). Όταν όμως ένα βασιλιάς ή ένας δικτάτορας αρχίζει να πυροβολεί τους εξεγερμένους, αλτ!
Βλέπε την περίπτωση Καντάφι. Ποιοι είναι αυτοί οι εξεγερμένοι; Είναι λίγοι και ανοργάνωτοι. Μα είναι οπλισμένοι! Ποιος τους έδωσε τα όπλα; Όχι βέβαια η ευρωπαϊκή αριστερά, ο καιρός του Γκαριμπάλντι και των Διεθνών Ταξιαρχιών έχει τελειώσει. Και αν οι εξεγερμένοι ζητήσουν βοήθεια από τα Ηνωμένα Έθνη, να που αποκαλύπτονται: είναι ο δούρειος ίππος της Δύσης που θέλει να βάλει χέρι στα πετρέλαιά τους. Αυτοί που τους στηρίζουν είναι επικίνδυνοι ηλίθιοι –οι χρήσιμοι βλάκες των ημερών μας. Αυτόν τον τίτλο, και άλλους που έχουν σχέση με βούρκο, τον προσάπτει ο Ταρίκ Αλί σε κάποιους σαν κι εμένα. Θα απαντήσω στον Ταρίκ Αλί δύο- τρία πράγματα.
Δεν μου αρέσουν, στον Ταρίκ Αλί και στο Μανιφέστο, οι ίσες αποστάσεις μεταξύ των «νομιμοφρόνων» του Καντάφι και των «εξεγερμένων», επειδή δεν ξέρουμε ποιοι είναι. Ξέρουμε καλά ποιος είναι ο Καντάφι και το καθεστώς του. Ξέρουμε καλά τι είναι να λέει «φτάνει» ένας κόσμος που δε μπορούσε να εκφραστεί και να οργανωθεί για μερικές δεκαετίες, γνωρίζουμε την πενιχρότητα όλων των παράνομων δυνάμεων, βρίσκουμε ξεκάθαρα τα λόγια μέσα από τα οποία εκφράζεται η επιτροπή της Βεγγάζης. Δεν μου αρέσει που τα Ηνωμένα Έθνη διέταξαν έναν πόλεμο, που συνεπάγεται μια εισβολή και μια κατοχή, αλλά και μια επέμβαση με τα μη ξεκάθαρα όρια απαγόρευσης των βαρέων όπλων του καθεστώτος, σαν να θέλουν να δημιουργήσουν μια ισορροπία μεταξύ των μερών.
Αρνούμαι να υποστηρίξω ότι ενάντια στον Καντάφι και για βοήθεια εκείνων που δεν τον αποδέχονται πια δεν μπορούμε παρά να στείλουμε, έστω και με περιορισμένους στόχους, τρεις στρατούς ή τίποτα. Φοβάμαι ότι αυτό ερεθίζει οδηγώντας ενάντια στις εξεγέρσεις αυτούς που ήδη τις φοβούνται μέσα στο σπίτι τους. Ειλικρινά, όμως, δεν θα αποκαλούσα την αποστολή ιμπεριαλιστική, δεν θα τόνιζα τόσο τα νερά που μπάζει η επιχείρηση, που μπάζει όντως, όπως και τα αντίστοιχα του καθεστώτος. Καθώς και τα δικά μας, γιατί σε ποιον άλλον να αποδώσουμε τους τουλάχιστον 150 πνιγμένους από το σκάφος που ναυάγησε μπροστά στις ακτές μας; Δεν έχουμε μια Greenpeace για διάσωση ανθρώπων.
Δεν μου αρέσει, αντίθετα μου προκαλεί φρίκη, το γεγονός ότι ο Σαρκοζί πήρε πάνω του την απόφαση του ΟΗΕ για να επιδιορθώσει την εικόνα του, έπειτα από τη στήριξη που πρόσφερε μέχρι το τέλος στον Τυνήσιο Μπεν Αλί. Το γεγονός ότι τα μαχητικά αεροσκάφη Mirage και Rafale, που προμήθευσε η Γαλλία στη Λιβύη, έχουν στριμωχτεί από τα Mirage και τα Rafale αυτής της ίδιας, είναι κάτι που κινείται μεταξύ γελοίου και αιμοσταγούς.
Δεν έχω καταλάβει γιατί ο Ομπάμα επενέβη, παρόλο που επενέβη το λιγότερο δυνατό. Δεν τον θεωρώ σατράπη. Δεν πιστεύω ότι θέλει να αρπάξει το πετρέλαιο που ο Καντάφι τού πουλούσε χωρίς προβλήματα. Δεν ξέρω αν έχει δίκιο ο Ιμάνουελ Βάλερσταϊν, όταν βλέπει ένα καινούργιο 1968 των νέων Αράβων. Ξέρω ότι δεν έχω το δικαίωμα να τους ζητήσω ένα πιστοποιητικό, πριν αποφασίσω αν θα είμαι με το μέρος τους ή αν θα τους πυροβολήσω. Ξέρω ότι έκανα λάθος όταν πίστευα ότι οι αραβικοί λαοί χρειάζονται ένα δυνατό χέρι για να μάθουν να κυβερνώνται, γι’ αυτό και εμπιστεύτηκα τα κόμματα Μπάαθ, τον Καντάφι, μέχρι και τον Χομεϊνί. Δεν είναι αλήθεια ότι αρκεί να είμαστε εχθροί των Ηνωμένων Πολιτειών για να είμαστε από τη σωστή πλευρά. Δεν είναι αλήθεια ότι όποιος είναι εχθρός τους, είναι φίλος μας. Τουλάχιστον, δεν είναι δικός μου.
Θα προτιμούσα, και πολύ μάλιστα, σ’ όποιον παίρνει το λόγο να απαντούσαν πλήθη Ευρωπαίων, στολίσκοι αλληλεγγύης, γιατροί και, επίσης, αυτοί που είναι έτοιμοι να πολεμήσουν, αντί να κινηθεί ο ΟΗΕ, ο οποίος στο τέλος έδωσε την εντολή στο ΝΑΤΟ για μια επιχείρηση η οποία, φοβάμαι, δε θα επιλύσει τίποτα. Θυμάμαι όμως ότι κι εμείς χρειαστήκαμε τους «συμμάχους» για να απελευθερωθούμε από το φασισμό. Ναι, ο Καντάφι δεν είναι το Τρίτο Ράιχ και η επιτροπή της Βεγγάζης δεν έχει τα εύσημα της επιτροπής Εθνικής Απελευθέρωσης. Και τότε; Για να μιλήσω όπως ο Ταρίκ Αλί, είμαι κομμάτι του βούρκου, που, όταν βλέπει κόσμο να ζητάει συγκεχυμένα ψωμί και ελευθερία, σκέφτεται: «Είναι δικοί μου. Κι εγώ δικιά τους».

Μετάφραση: Τόνια Τσίτσοβιτς

Αυτά τα δύο κείμενα δημοσιεύτηκαν στο «Μανιφέστο» με διαφορά δύο ημερών: στις 8 Απριλίου του Τ. Αλί και στις 10 της Ρ. Ροσάντα. Είναι χαρακτηριστικά της διχογνωμίας που προκάλεσε στην αριστερά η στρατιωτική επέμβαση στη Λιβύη. Αλλά και ενδεικτικά της διαφορετικής οπτικής που ενεργοποιεί αυτή τη διχογνωμία: από τη μια η αποκλειστικά αντιιμπεριαλιστικής έμπνευσης οπτική, που όμως δεν προσφέρει επαρκή απάντηση στο ερώτημα «πώς αποτρέπεται η κατάπνιξη μιας εξέγερσης μέσα στο αίμα;», και από την άλλη η οπτική που προτάσσει την υπεράσπιση και προστασία των εξεγερμένων, έστω κι αν αυτοί χρειαστεί να βρεθούν την επομένη αντιμέτωποι με τους «σωτήρες» τους. Εκείνο που διακρίνεται, πάντως, μέσα από τις αντιπαρατιθέμενες επιχειρηματολογίες, είναι και η αντιφατική έκφραση ενός αισθήματος ενοχής της αριστεράς για τη σιωπή της –στην καλύτερη περίπτωση– απέναντι στα καθεστώτα που σήμερα προκαλούν τη λαϊκή οργή, εν ονόματι ενός μυωπικού και υπέρμετρα πραγματιστικού αντιιμπεριαλισμού.

Πηγή: Εφημερίδα ΕΠΟΧΗ