Η ιστορική αλήθεια για την εκ περιτροπής προεδρία - Ήταν τουρκική απαίτηση από το 1974

Η ελληνοκυπριακή πλευρά δέχθηκε την τουρκική αυτή θέση πριν από το σχέδιο Ανάν. Η «Χαραυγή» κατηγορούσε τον κ. Κληρίδη ότι τη δέχθηκε από το 1994, ενώ το θέμα συζητιόταν από το 1977. Το 1975 μπήκε στους σχεδιασμούς του Φόρεϊν Όφις και του Στέιτ Ντεπάρτμεντ

Σε σίριαλ έχει εξελιχθεί η τουρκική πρόταση της εκ περιτροπής προεδρίας, απλώς και μόνον επειδή εκείνοι οι ηγέτες αυτού του τόπου που γνωρίζουν, ουδέποτε λένε την αλήθεια σ΄ αυτόν το λαό. Ας πάρουμε τα πράγματα όπως έγιναν, με τη σειρά.

Στις 6.6.1992, η «Σημερινή» έγραψε ότι προωθείται φόρμουλα για εκ περιτροπής προεδρία από Αμερικανούς και ΟΗΕ, που θα ικανοποιεί την τουρκική αξίωση για εναλλασσόμενη προεδρία (τρεις θητείες Έλληνας και μια Τούρκος.

Στις 6.11.1992, η εφημερίδα επανήλθε και έγραψε ότι οι Τούρκοι επιμένουν στην εκ περιτροπής προεδρία, πολιτική ισότητα, διζωνικότητα και κυριαρχία.

Στις 31.1.1998, η «Χαραυγή» (σ.σ. η εφημερίδα του ΑΚΕΛ) κατηγόρησε τον τότε Πρόεδρο Γλ. Κληρίδη, ότι από το 1994 είχε δεχθεί την τουρκική απαίτηση και δημοσίευσε και επιστολή του Εργατικού Ρόπιν Κόρπιτ, ο οποίος έγραφε σ΄αυτήν ότι η πρώτη φορά που έγινε εισήγηση για εκ περιτροπής προεδρία ήταν το 1994, όταν η κυπριακή κυβέρνηση την εισηγήθηκε επίσημα. Δηλαδή, ο κ. Κληρίδης την εισηγήθηκε δύο χρόνια μετά που την απαιτούσαν οι Τούρκοι.

Εν τω μεταξύ, πριν από το δημοσίευμα της «Χαραυγής», προηγήθηκε η προεκλογική εκστρατεία των Εργατικών του 1997, όταν ο υποψήφιος ΥΠΕΞ κ. Ρόπιν Κουκ, επισκεπτόμενος την Κύπρο για ενίσχυση του εκλογικού του αγώνα, σε συνέντευξη στο Λήδρας Πάλας («Σάιπρους Γουίκλι» 31 Ιανουαρίου - 6 Φεβρουαρίου 1997), αναφέρθηκε σε εισήγηση σχεδίου λύσης που περιλάμβανε και το στοιχείο της εκ περιτροπής προεδρίας. Αντίδρώντας τότε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Γ. Κασουλίδης, δήλωσε ότι τέτοιες προτάσεις δεν είχαν καν γίνει προς την κυπριακή κυβέρνηση. Και όμως, σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες, η προεκλογική ομιλία του Εργατικού Τζον Πρέσκοτ στις 23 Ιανουαρίου 1997, στο Λονδίνο προς την ομογένεια (στην οποία διαφημίστηκε ότι θα μιλούσε και ο Ρόμπιν Κουκ, αλλά αντ΄ αυτού άφησε άφωνη την ομογένεια και βρέθηκε στην Κύπρο), κατ' αρχάς περιλάμβανε και συγκεκριμένη αναφορά για εκ περιτροπής προεδρία, καθ΄ υπόδειξιν ενδεικτικά του Φόρεϊν Όφις. Κατόπιν έντονων υποδείξεων, όμως, από ορισμένους Ελληνοκυπρίους υποστηρικτές του Εργατικού Κόμματος προς τον κ. Πρέσκοτ, ο τελευταίος με μεγάλη δυσκολία αναγκάστηκε να αφαιρέσει τη συγκεκριμένη αναφορά, εφόσον του τόνισαν ότι κάτι τέτοιο θα στερούσε ψήφους προς το Κόμμα.

Δηλαδή, η τουρκική πρόταση είχε υιοθετηθεί και προταθεί σε πρώτο στάδιο από την κυβέρνηση Κληρίδη και το 1997 την προωθούσε και το Φόρεϊν Όφις, επικαλούμενο ότι η δική μας πλευρά την εισηγήθηκε πρώτη!

Εν τω μεταξύ, στις 25 Φεβρουαρίου 2004, η «Σημερινή» αναφέρεται και πάλι στο θέμα με δηλώσεις του δρος Β. Λυσσαρίδη, ο οποίος κατάγγελλε τους Γιώργο Βασιλείου, Γλαύκο Κληρίδη και Αλέκο Μαρκίδη ότι μας οδήγησαν στο Σχέδιο Ανάν και ότι ο Αλέκος Μαρκίδης, επι προεδρίας Κληρίδη, σε συνεδρία του Εθνικού Συμβουλίου είχε παραδεχθεί ότι η πρόνοια για εκ περιτροπής προεδρία στο Σχέδιο Ανάν περιλήφθηκε στο Σχέδιο κατόπιν πρότασης της ελληνοκυπριακής πλευράς.Τελικά ποιος έχει δίκαιο; Πώς μας έπεισε η τουρκική, και πάλιν, απαίτηση της εκ περιτροπής προεδρίας, που και οι Τούρκοι ακόμα επικαλούνται ότι ήταν πρόταση του Γλ. Κληρίδη;

Ε, λοιπόν, η εκ περιτροπής προεδρία δεν μας ήλθε ούτε το 1992 ούτε το 1994 ούτε το 1997. Ήταν τουρκική απαίτηση από το 1974 και μπήκε στους σχεδιασμούς του Φόρεϊν Όφις και του Στέιτ Ντεπάρτμεντ από το 1975/76.Τον Οκτώβριο του 1975 ο Τζέιμς Κάλαχαν βρισκόταν σε έντονες διαπραγματεύσεις με την Ελλάδα και την Τουρκία, και τους είχε προτείνει πακέτο με τρία στοιχεία - Διζωνική ομοσπονδία, αναπροσαρμογή συνόρων και κεντρική κυβέρνηση με αδύνατες εξουσίες, δύο συνιστώντα κράτη (τότε ήταν που πρωτοαναφέρθηκαν στα δύο constituent states). Λίγο αργότερα εξελίχθηκε και η πρωτοβουλία Χένρι Κίσιγκερ με την «πρόταση αρχών», που απετελείτο από πέντε παραγράφους, αλλά η Βρετανία τις τροποποίησε όπως ήθελε και τις έκανε έξι. Σ΄ αυτές, για πρώτη φορά περιλαμβανόταν και η εκ περιτροπής προεδρία.

Στις 2 Φεβρουαρίου 1977, δέκα μέρες πριν από τις κατευθυντήριες γραμμές Μακαρίου/Ντενκτάς, ο Γλαύκος Κληρίδης είχε συνάντηση στο Λονδίνο με τον τότε ΥΠΕΞ Ντέιβιντ Όουεν, όπου μεταξύ άλλων συζήτησαν και την εκ περιτροπής προεδρία! Ο Μακάριος, είπε ο Κληρίδης, δεν τη δεχόταν. Ο Κληρίδης εισηγήθηκε εναλλακτική λύση, να υπάρχει ένας Έλληνας πρόεδρος και ένας Τούρκος αντιπρόεδρος ή ένας πρόεδρος και ένας πρωθυπουργός...

Δηλαδή, ο ίδιος ο Κληρίδης μας φανερώνει μέσω των βρετανικών πρακτικών ότι η εκ περιτροπής προεδρία συνεζητείτο κατ΄ απαίτησιν Τούρκων, Βρετανών και Αμερικανών. Ο ίδιος ήταν πλήρως γνώστης των ζυμώσεων, το είχαν υποδείξει στον Μακάριο, ο οποίος όμως, όπως και πολλά άλλα, την απέρριπτε, που ο Βάλτχαιμ κατόρθωσε να επιτύχει τις τέσσερις κατευθυντήριες γραμμές.

ΤΗΣ ΦΑΝΟΥΛΑΣ ΑΡΓΥΡΟΥ Εφημερίδα ΣΗΜΕΡΙΝΗ