Του Αntonio Guterres*Έπειτα από πέντε χρόνια σταθερούς μείωσης, ο αριθμός των προσφύγων και των εσωτερικά εκτοπισμένων αυξήθηκε για δεύτερη συνεχή χρονιά το 2007, φτάνοντας συνολικά τα 37,4 εκατ.- περίπου 11,4 εκατ. πρόσφυγες εκτός της πατρίδας τους, τα υπόλοιπα 26 εκατ. εσωτερικά εκτοπισμένοι. Και υπάρχουν δυσοίωνα σημάδια ότι στο μέλλον θα δούμε ακόμα περισσότερους ανθρώπους να ξεριζώνονται.
Τα προειδοποιητικά σημάδια είναι εμφανή εδώ, στα σύνορα Κένυας- Σομαλίας: σχεδόν 200.000 Σομαλοί έχουν αναζητήσει καταφύγιο στο διαρκώς επεκτεινόμενο σύμπλεγμα του Προσφυγικού Καταυλισμού Ντανταάμπ εξαιτίας της φαινομενικά ατέρμονης εμφύλιας διαμάχης στην πατρίδα τους. Και συνεχίζουν να έρχονται- 20.000 μόνο από τον Ιανουάριο.
Στον σημερινό κόσμο, ο ξεριζωμός είναι ένα φαινόμενο πολύ πιο περίπλοκο από ό,τι το 1951, όταν ιδρύθηκε η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες. Πολλά από τα εμπόδια στην ανθρώπινη κινητικότητα έχουν πλέον αρθεί και νέα, επαναλαμβανόμενα μοτίβα μετακινήσεων έχουν αναδυθεί.
Μπορεί οι συγκρούσεις να υποκινούνται από πολιτικά ζητήματα, σε ένα βαθύτερο επίπεδο όμως, είναι επίσης πιθανό να οφείλονται στην οικονομική κακοδιαχείριση, την κακή διακυβέρνηση και πλήθος άλλων παραγόντων, ανάμεσά τους και τον εκφυλισμό που προκαλεί στο περιβάλλον η κλιματική αλλαγή. Οι ακραίες αυξήσεις των τιμών παράγουν αστάθεια και συγκρούσεις σε πολλές περιοχές, με τον κίνδυνο πυροδότησης περισσότερων εκτοπισμών.
Η ακραία ένδεια είναι από μόνη της ένας εκλυτικός παράγοντας συγκρούσεων. H διαφοροποίηση ανάμεσα στον πρόσφυγα που δικαιούται προστασία και στον μη πρόσφυγα γίνεται όλο και πιο νεφελώδης. Υπάρχει λοιπόν επείγουσα ανάγκη να βρει η διεθνής κοινότητα τρόπους να αντιμετωπίσει τα ολοένα και πιο περίπλοκα γενεσιουργά αίτια του εκτοπισμού συντονισμένα και αποτελεσματικά.
Πρέπει επίσης να βρεθούν πλαίσια δράσης τα οποία θα διασφαλίσουν ότι η διεθνής κοινότητα μετέρχεται όλα τα διαθέσιμα εργαλεία- οικονομική βοήθεια, εμπόριο, διπλωματία, ασφάλεια και αρωγή- που μπορούν να οδηγήσουν διαλυμένες χώρες στη βιώσιμη σταθερότητα.
Στο μεταξύ, η πρόσβαση σε μια αποτελεσματική διαδικασία ασύλου και η δίκαιη αντιμετώπιση των αιτούντων άσυλο και των προσφύγων παραμένουν επιτακτική ανάγκη. Γίνονται όμως όλο και πιο δύσκολες σε πολλές χώρες, ανάμεσά τους και οι χώρες εκείνες στις οποίες οι προσπάθειες ελέγχου της παράνομης μετανάστευσης δεν καταφέρνουν να κάνουν τον πρέποντα διαχωρισμό ανάμεσα στους ανθρώπους που επιλέγουν να μετακινηθούν και εκείνους που τρέπονται σε φυγή.
Πάρα πολύ συχνά, πρόσφυγες που αναζητούν ασφάλεια απωθούνται στα σύνορα κατά ευθεία παράβαση της Σύμβασης του 1951 για τους Πρόσφυγες. Παρ΄ ότι οι κυβερνήσεις έχουν δικαίωμα να ελέγχουν τα σύνορά τους, παρόμοιοι έλεγχοι θα έπρεπε να λαμβάνουν υπ΄ όψιν τα δικαιώματα προστασίας των προσφύγων.
Οι πρόσφυγες επιδεικνύουν εκπληκτικό θάρρος και εγκαρτέρηση ξεπερνώντας τεράστια εμπόδια προκειμένου να ξαναχτίσουν τη ζωή τους. Βοηθώντας τους να λάβουν την προστασία που δικαιούνται βοηθάμε τους εαυτούς μας, διότι τα δικαιώματα των προσφύγων είναι ανθρώπινα δικαιώματα- δικαιώματα που ανήκουν σε όλους.
Τα προειδοποιητικά σημάδια είναι εμφανή εδώ, στα σύνορα Κένυας- Σομαλίας: σχεδόν 200.000 Σομαλοί έχουν αναζητήσει καταφύγιο στο διαρκώς επεκτεινόμενο σύμπλεγμα του Προσφυγικού Καταυλισμού Ντανταάμπ εξαιτίας της φαινομενικά ατέρμονης εμφύλιας διαμάχης στην πατρίδα τους. Και συνεχίζουν να έρχονται- 20.000 μόνο από τον Ιανουάριο.
Στον σημερινό κόσμο, ο ξεριζωμός είναι ένα φαινόμενο πολύ πιο περίπλοκο από ό,τι το 1951, όταν ιδρύθηκε η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες. Πολλά από τα εμπόδια στην ανθρώπινη κινητικότητα έχουν πλέον αρθεί και νέα, επαναλαμβανόμενα μοτίβα μετακινήσεων έχουν αναδυθεί.
Μπορεί οι συγκρούσεις να υποκινούνται από πολιτικά ζητήματα, σε ένα βαθύτερο επίπεδο όμως, είναι επίσης πιθανό να οφείλονται στην οικονομική κακοδιαχείριση, την κακή διακυβέρνηση και πλήθος άλλων παραγόντων, ανάμεσά τους και τον εκφυλισμό που προκαλεί στο περιβάλλον η κλιματική αλλαγή. Οι ακραίες αυξήσεις των τιμών παράγουν αστάθεια και συγκρούσεις σε πολλές περιοχές, με τον κίνδυνο πυροδότησης περισσότερων εκτοπισμών.
Η ακραία ένδεια είναι από μόνη της ένας εκλυτικός παράγοντας συγκρούσεων. H διαφοροποίηση ανάμεσα στον πρόσφυγα που δικαιούται προστασία και στον μη πρόσφυγα γίνεται όλο και πιο νεφελώδης. Υπάρχει λοιπόν επείγουσα ανάγκη να βρει η διεθνής κοινότητα τρόπους να αντιμετωπίσει τα ολοένα και πιο περίπλοκα γενεσιουργά αίτια του εκτοπισμού συντονισμένα και αποτελεσματικά.
Πρέπει επίσης να βρεθούν πλαίσια δράσης τα οποία θα διασφαλίσουν ότι η διεθνής κοινότητα μετέρχεται όλα τα διαθέσιμα εργαλεία- οικονομική βοήθεια, εμπόριο, διπλωματία, ασφάλεια και αρωγή- που μπορούν να οδηγήσουν διαλυμένες χώρες στη βιώσιμη σταθερότητα.
Στο μεταξύ, η πρόσβαση σε μια αποτελεσματική διαδικασία ασύλου και η δίκαιη αντιμετώπιση των αιτούντων άσυλο και των προσφύγων παραμένουν επιτακτική ανάγκη. Γίνονται όμως όλο και πιο δύσκολες σε πολλές χώρες, ανάμεσά τους και οι χώρες εκείνες στις οποίες οι προσπάθειες ελέγχου της παράνομης μετανάστευσης δεν καταφέρνουν να κάνουν τον πρέποντα διαχωρισμό ανάμεσα στους ανθρώπους που επιλέγουν να μετακινηθούν και εκείνους που τρέπονται σε φυγή.
Πάρα πολύ συχνά, πρόσφυγες που αναζητούν ασφάλεια απωθούνται στα σύνορα κατά ευθεία παράβαση της Σύμβασης του 1951 για τους Πρόσφυγες. Παρ΄ ότι οι κυβερνήσεις έχουν δικαίωμα να ελέγχουν τα σύνορά τους, παρόμοιοι έλεγχοι θα έπρεπε να λαμβάνουν υπ΄ όψιν τα δικαιώματα προστασίας των προσφύγων.
Οι πρόσφυγες επιδεικνύουν εκπληκτικό θάρρος και εγκαρτέρηση ξεπερνώντας τεράστια εμπόδια προκειμένου να ξαναχτίσουν τη ζωή τους. Βοηθώντας τους να λάβουν την προστασία που δικαιούνται βοηθάμε τους εαυτούς μας, διότι τα δικαιώματα των προσφύγων είναι ανθρώπινα δικαιώματα- δικαιώματα που ανήκουν σε όλους.
Το άρθρο του Αντόνιο Γκουτέρες, του Ύπατου Αρμοστή του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, δημοσιεύεται στην Ελλάδα κατ΄ αποκλειστικότητα από «ΤΑ ΝΕΑ»
No comments:
Post a Comment