Saturday, June 28, 2008

Το ιρλανδικό χαστούκι, τα αίτια και οι συνέπειές του


Της Μαρίας ΝΕΓΡΕΠΟΝΤΗ - ΔΕΛΗΒΑΝΗ*

Παρότι η ηγεσία της ΕΕ προσπαθεί απεγνωσμένα να υποβαθμίσει τη σημασία του βροντερού ΟΧΙ των Ιρλανδών, δεν κατορθώνει ωστόσο να συγκαλύψει το κλίμα πανικού, καθώς και την αμηχανία της σχετικά με τα επόμενα ευρωπαϊκά βήματα. Το θλιβερό ιστορικό του Ευρωπαϊκού Συντάγματος, που διαχρονικά βαθαίνει και διευρύνει επικίνδυνα το «δημοκρατικό έλλειμμα» της ΕΕ, έχει συνοπτικά ως εξής:

* Μετά την απόρριψη του Ευρωπαϊκού Συντάγματος από τη Γαλλία (9.5.2005) και την Ολλανδία (1.6.2005), το αρχηγείο της ΕΕ αποσύρθηκε σε μακρόχρονη «περίοδο περισυλλογής», όπως η ίδια χαρακτήρισε το μεσοδιάστημα ως την 12.12.2007. Εύλογα θα ήλπιζε κανείς ότι στα δυόμισι περίπου αυτά χρόνια «προγραμματισμένης σιωπής», αναφορικά με το Σύνταγμα, οι ιθύνοντες των τυχών της Ευρώπης θα είχαν μπορέσει να αναλύσουν και να κατανοήσουν τα βαθύτερα αίτια της απόρριψής του, από τη Γαλλία και την Ολλανδία. Η ευρωπαϊκή ωστόσο ηγεσία απαξίωσε να ασχοληθεί με τους λόγους της απόρριψης του Ευρωπαϊκού Συντάγματος, αρνήθηκε να συνειδητοποιήσει την ανερχόμενη δυσαρέσκεια των ευρωπαϊκών λαών, που οφείλεται στην αποστασιοποίηση της ΕΕ από τα μεγάλα προβλήματα, που τους απασχολούν, και που είναι η ανεργία, η μείωση της αγοραστικής δύναμης των εργαζομένων, η ακρίβεια, οι εκρηκτικών πια διαστάσεων ανισότητες σε όλους τους τομείς, η σταδιακή κατεδάφιση του ευρωπαϊκού Κοινωνικού Κράτους. Αντιθέτως, οι ιθύνοντες της ΕΕ προτίμησαν να στραφούν στην αναζήτηση και στην κατάστρωση εκλεπτυσμένων μεθοδεύσεων αποπροσανατολισμού των λαών της.

* Και, ξαφνικά, την 12.12.2007, οι Ευρωπαίοι ηγέτες εμφανίζουν στη διάσκεψη της Λισαβόνας ένα κείμενο, πανομοιότυπο κατά 90% περίπου, με εκείνο του 2004, το οποίο όμως βαφτίζουν, ύστερα από σχετική πρόταση της Γερμανίας, «Συνθήκη Μεταρρύθμισης» ή «Συνθήκη της Λισαβόνας». Ταυτόχρονα ισχυρίζονται ότι, δήθεν, πρόκειται για εντελώς διαφορετικό κείμενο από αυτό που είχε απορριφθεί το 2005, ότι δε φιλοδοξεί η «απλή αυτή Συνθήκη» να γίνει Σύνταγμα, και επομένως αποκλείεται το δημοψήφισμα. Το μεταμφιεσμένο αυτό Ευρωπαϊκό Σύνταγμα υπογράφεται τις πρώτες πρωινές ώρες της 13.12.2007, στη Λισαβόνα, με την πρόθεση να επιβληθεί στους λαούς της Ευρώπης από την 1η Ιανουαρίου του 2009.

* Η νέα αυτή και εντελώς ανορθόδοξη προσπάθεια εξασφάλισης Συντάγματος στην Ευρώπη διακρίνεται από συνοπτικές διαδικασίες, με στόχο να επιβληθεί όσο γίνεται πιο αθόρυβα. Ο διεθνής ημερήσιος, αλλά και περιοδικός Τύπος, καθώς και το σύνολο των ΜΜΕ υποτιμούν, σαφώς, τη σημασία του. Δεν υπάρχει η ελάχιστη σχέση με τις τυμπανοκρουσίες και τη γενικευμένη καμπάνια του 2005. Η δικαιολογία που προβάλλεται, γενικά, είναι ότι «ο κόσμος δεν ενδιαφέρεται πια για το Ευρωπαϊκό Σύνταγμα», αλλά ωστόσο αυτό είναι απαραίτητο για να δώσει «πνοή στην Ευρώπη που ασφυκτιά». Εύλογα, όμως, προκαλεί εντύπωση η πειθήνια στάση των επιμέρους εθνικών κυβερνήσεων που, αδιαμαρτύρητα, συναινούν στην αφαίρεση των κυριαρχικών τους δικαιωμάτων.

* Η επικίνδυνη ολισθηρότητα της οδού, που επέλεξε να ακολουθήσει η ΕΕ, στην επιθυμία της να επιβάλει το Ευρωπαϊκό Σύνταγμα στους πολίτες της ΕΕ, έστω και σε πείσμα της θέλησής τους, προβάλλει μέσα από την κυνικότητα του περιεχομένου σχετικών αναφορών, από επίσημα χείλη όπως, ανάμεσα και σε άλλα, ότι: «Η απαίτηση διενέργειας δημοψηφίσματος ισοδυναμεί με την κατάργηση των πολιτικών μας, που αφού εκλέχτηκαν, μπορούν αυτοί να αποφασίζουν... διαφορετικά τους προσβάλλουμε», «η Ευρώπη δεν μπορεί να προοδεύσει με δημοψηφίσματα, και είναι κοινό μυστικό σε όλους όσοι έχουν σχέση με την ΕΕ, ότι ούτε ευρώ θα υπήρχε, αλλά ούτε ευρωπαϊκή διεύρυνση και ούτε ενιαία αγορά, αν τα θέματα αυτά είχαν τεθεί σε δημοψήφισμα», «το κείμενο της Συνθήκης της Λισαβόνας περιέχει πλήθος υποσημειώσεων και διασταυρωμένων αναφορών, ακριβώς, για να βοηθηθούν έτσι οι κυβερνήσεις που, όπως στην περίπτωση της Μ. Βρετανίας, είχαν υποσχεθεί δημοψήφισμα... τώρα, ένας Αγγλος πρωθυπουργός μπορεί να ισχυριστεί ότι το κείμενο είναι εντελώς ακατανόητο, πρόκειται για τυπική Συνθήκη των Βρυξελλών και συνεπώς δεν υπάρχει λόγος δημοψηφίσματος», ή ακόμη ότι είναι «επικίνδυνο να απαιτεί κανείς τόσο μεγάλη διαφάνεια και σαφήνεια».

Αποστομώθηκαν, έτσι, οι λαοί της Ευρώπης, ενώ η ηγεσία της μπόρεσε να καθησυχάσει τις φοβίες της, σχετικά με τα αποτελέσματα δημοψηφισμάτων. Δημοψηφίσματα τέλος! Σιωπηρώς, δηλαδή, υιοθετήθηκε ένας τύπος «ολιγαρχικής δημοκρατίας» στους κόλπους της ΕΕ, ικανής για τη λήψη αποφάσεων που να υποκαθιστούν τις δήθεν ανώριμες και ατυχείς επιθυμίες των λαών της. Το ευρωπαϊκό αυτό στρατήγημα φάνηκε να είναι τέλειο στη σύλληψή του. Υπήρχε, βέβαια, η Ιρλανδία, που με βάση το Σύνταγμά της δεν μπορούσε να αποφύγει το δημοψήφισμα για το νέο αυτό κείμενο Συντάγματος, έστω κι αν επέμενε να εμφανίζεται ως «μη Σύνταγμα». Αλλά, η Ιρλανδία, που επί σειρά ετών αποτελούσε «παράδειγμα προς μίμηση» για τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές οικονομίες, δε θα μπορούσε να δώσει κακά αποτελέσματα.

Τελικά, όμως, μπόρεσε, μια και ήταν αυτή η μικρή Ιρλανδία, που έδωσε ηχηρότατο ράπισμα στην ηγεσία της ΕΕ, απορρίπτοντας συλλήβδην τα αβάσιμα επιχειρήματά της, εκθέτοντας τις θλιβερές μεθοδεύσεις επιβολής μεταμφιεσμένου Συντάγματος, και διανοίγοντας, ως σκαπανέας, διάπλατες λεωφόρους, για να ακολουθηθούν και από άλλους λαούς της Ευρώπης. Σε πείσμα των προσπαθειών υποβάθμισης της σημασίας αυτής της ιρλανδικής απόρριψης, με επίκληση του μικρού της μεγέθους, με απειλές ότι θα απομονωθεί, με πρόβλεψη ότι θα της επιβληθεί μελλοντικά και νέο δημοψήφισμα για το ίδιο θέμα, για «να ανανήψει», κ.ά., το ΟΧΙ των Ιρλανδών είναι, από πολλές πλευρές, σημαντικότερο από τα δύο προηγούμενα ΟΧΙ της Γαλλίας και Ολλανδίας. Πράγματι, η Ιρλανδία, στη φάση αυτή, ήταν το μοναδικό ανοχύρωτο σημείο του ευρωπαϊκού φρουρίου, μια και κάθε άλλο είχε επιμελώς ενισχυθεί. Ετσι, το ιρλανδικό ΟΧΙ, θεωρητικά τουλάχιστον, περικλείει και αντιδράσεις άλλων κρατών - μελών, από τα οποία με μη δημοκρατικές διαδικασίες αφαιρέθηκε η ελευθερία έκφρασης. Η Ιρλανδία, εξάλλου, αποκάλυψε περίτρανα, ότι το περιφερόμενο κείμενο της δήθεν «απλής Συνθήκης των Βρυξελλών» ήταν άλογο της Τροίας, με προορισμό να εξαπατήσει τους λαούς της Ευρώπης. Ακόμη, με το ΟΧΙ των Ιρλανδών συνειδητοποιήθηκε και η ψευδαίσθηση γύρω από το «ιρλανδικό θαύμα», που δήθεν οφειλόταν στην πιστή εφαρμογή των νεοφιλελεύθερων προδιαγραφών, και μάλιστα όφειλε και η Ελλάδα να συμμορφωθεί μ' αυτές. Αποδείχτηκε, δηλαδή, το τεράστιο χάσμα που δημιουργεί το δίδυμο της παγκοσμιοποίησης και του άκρατου νεοφιλελευθερισμού, ανάμεσα στη μεγέθυνση των οικονομιών και στην ευημερία των λαών, όταν οι καρποί της προόδου συσσωρεύονται σε ολοένα μικρότερο αριθμό δικαιούχων. Και πάνω απ' όλα το θαρραλέο ΟΧΙ των Ιρλανδών σηματοδοτεί το τέλος μιας εποχής, στο διάστημα της οποίας η ηγεσία της ΕΕ πίστευε ότι έχει την πολυτέλεια να αγνοεί τη βούληση των λαών της.

Τώρα, βρισκόμαστε σε πολύ κρίσιμο σταυροδρόμι, και οφείλουμε, εθνικές κυβερνήσεις και λαοί, να αξιοποιήσουμε την ευκαιρία, που προσφέρει το ιρλανδικό ΟΧΙ. Τώρα, πρέπει να αντιδράσουμε, και όχι μόνο για να μην επιβληθεί στην Ευρώπη ένα Σύνταγμα, που δεν έχει τη συναίνεσή μας, αλλά ακόμη και κυρίως επειδή η σημαντικότερη κατηγορία εναντίον αυτού του νέου κειμένου είναι η επιβολή στις οικονομίες της ΕΕ μιας ανανεωμένης «νεοφιλελεύθερης Συναίνεσης της Ουάσιγκτον». Μιας Συναίνεσης, δηλαδή, που στρέφεται εναντίον της κοινωνικής Ευρώπης, και που εκπροσωπεί τη σκληρότερη έκφανση του νεοφιλελεύθερου συνονθυλεύματος.

Το γενικό συμπέρασμα προκύπτει, αβίαστα, από τα παραπάνω. Επιβάλλεται, δηλαδή, να γίνει δημοψήφισμα για το Ευρωπαϊκό Σύνταγμα δεδομένου ότι, σε αντίθεση με τα επιχειρήματα των αρμοδίων, δεν υπάρχει γι' αυτό συναίνεση των λαών. Η άμεση αποστασιοποίηση από τις επικίνδυνες δοξασίες, με τις οποίες υποχρεωθήκαμε να συμβιώσουμε τα τελευταία 30 περίπου χρόνια, είναι τώρα, στα μέσα αυτής της τελευταίας σφοδρότατης κρίσης, υπόθεση ζωής και θανάτου. Γιατί, είναι ξεκάθαρο ότι για την ηγεσία της ΕΕ, ακόμη και τώρα που γενικεύεται η φτώχεια και η πείνα, η συνέχιση της φανατικής δημοσιονομικής πειθαρχίας εξακολουθεί να περνά πάνω από την ανάγκη επιβίωσης των εργαζομένων, των συνταξιούχων, των χαμηλόμισθων. Αλλά, βέβαια, αυτή η νοσηρή προσκόλληση στη νομισματική σταθερότητα σημαίνει, ειδικά σε πληθωριστικές περιόδους όπως η τωρινή, ότι η συνεχής άνοδος των τιμών δε θα συνοδεύεται από ανάλογες αυξήσεις μισθών. Δηλαδή, θα ενταθεί η αφαίμαξη των μισθών από τα κέρδη κι οι μάζες των νεόπτωχων θα πληθαίνουν. Ενα δημοψήφισμα για το Ευρωπαϊκό Σύνταγμα όχι μόνο μπορεί, αλλά και επιβάλλεται να συμπεριλάβει αυτά και άλλα ανάλογης σπουδαιότητας «συνημμένα».

*Η Μαρία Νεγρεπόντη - Δεληβάνη είναι Πρ. Πρύτανης και Καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας

Πηγή: ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

Η αφίσα είναι από τη νεολαία του Κομμουνιστικού Κόμματος Ιρλανδίας

No comments: