1 Δεκεμβρίου, ημέρα ενάντια στο AIDS!

Από τους "Γιατρούς χωρίς Σύνορα": Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Εκστρατείας των Γιατρών Χωρίς Σύνορα (ΓΧΣ) για Πρόσβαση στα Βασικά Φάρμακα, υπάρχει δραματική μείωση της τιμής των αντιρετροϊκών φαρμάκων «δεύτερης γραμμής» για το 2007, πράγμα το οποίο οφείλεται κυρίως στην «υποχρεωτική άδεια» για τα φάρμακα αυτά που εκδόθηκε από την κυβέρνηση της Ταϊλάνδης. Αλλά η έκθεση αυτή δείχνει και μια ανησυχητική τάση: το κόστος του νέου, λιγότερου τοξικού συνδυασμού φαρμάκων «πρώτης γραμμής» που προτείνει η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας (ΠΟΥ) έχει αυξηθεί κατά 500% (από 99 σε 487 δολάρια Αμερικής), κάτι που καθιστά την πρόσβαση στη θεραπεία αδύνατη για τις οικονομικά ασθενείς τάξεις.Είναι ενθαρρυντικό να βλέπουμε να μειώνονται οι τιμές των φαρμάκων «δεύτερης γραμμής», αλλά η απουσία ανταγωνισμού και οι δραματικά υψηλές τιμές για τα νέα προτεινόμενα από την ΠΟΥ φάρμακα «πρώτης γραμμής» συνεπάγεται πως οι ασθενείς στις αναπτυσσόμενες χώρες δεν θα έχουν πρόσβαση στη βελτιωμένη θεραπεία, όπως οι ασθενείς στις πλουσιότερες χώρες εδώ και χρόνια. Τον Ιανουάριο του 2007, η Ταϊλάνδη εξέδωσε μια «υποχρεωτική άδεια» για να ξεπεράσει τα εμπόδια των δικαιωμάτων ευρεσιτεχνίας για ένα σημαντικό φάρμακο «δεύτερης γραμμής», το lopinavir/ritonavir, δίνοντας στη χώρα τη δυνατότητα είτε να εισάγει το φάρμακο νόμιμα είτε να προχωρήσει σε εγχώρια παραγωγή.

Πριν από ένα χρόνο, το πρωτόκολλο θεραπείας ενός ασθενή με τη χορήγηση lopinavir/ritonavir στην Ταϊλάνδη κόστιζε 2.800 δολάρια το χρόνο. Χάρις στον ανταγωνισμό (ως αποτέλεσμα της υποχρεωτικής αυτής άδειας) η συγκεκριμένη θεραπεία κοστίζει πλέον 695 δολάρια, δηλαδή τέσσερις φορές φθηνότερα. Αλλά παραμένει και πάλι πολύ ακριβή για τους Ταϊλανδέζους ασθενείς, μιας και ο μέσος ετήσιος μισθός δεν ξεπερνά τα 1.000 δολάρια. Οι προσπάθειες της Ταϊλάνδης (όπως και της Βραζιλίας) να παράσχουν πρόσβαση σε αντιρετροϊκή θεραπεία σε όλους τους ασθενείς, ανεξάρτητα από το εισόδημά τους, δείχνει πως οι υποχρεωτικές άδειες είναι πολύ πιο αποτελεσματικές στη μείωση των τιμών για τα φάρμακα αυτά, από τις διαπραγματεύσεις με τις εταιρίες για μειώσεις τιμών ή από το να βασιζόμαστε στις διαφορετικές τιμολογιακές πρακτικές των εταιριών.Η εμπειρία των ΓΧΣ στην προσπάθεια να αποκτήσουμε νεότερα φάρμακα κατά του AIDS τα τελευταία δύο χρόνια δείχνει πως υπάρχουν πολύ σημαντικές καθυστερήσεις στην πρόσβαση των νεότερων φαρμάκων στις αναπτυσσόμενες χώρες, σε αντίθεση με τις ανεπτυγμένες.

«Εργάζομαι στο Σίδνεϋ και έχω επίσης περιθάλψει ασθενείς με AIDS σε χώρες όπως το Μαλάουι και η Μοζαμβίκη και οι καθυστερήσεις που έχω παρατηρήσει είναι ιδιαίτερα ανησυχητικές» τόνισε η Δρ. Αλεξάντρα Καλμύ (Dr Alexandra Calmy), σύμβουλος για θέματα HIV/ AIDS για την Εκστρατεία για την Πρόσβαση σε Βασικά Φάρμακα των ΓΧΣ. «Υπάρχουν νέα και ελπιδοφόρα φάρμακα που πρέπει να είναι διαθέσιμα την ίδια στιγμή είτε πρόκειται για πλούσιες χώρες είτε για αναπτυσσόμενες, και όχι έπειτα από χρόνια αγώνων για να υπάρξει πρόσβαση στους λιγότερο εύπορους. Αυτό σημαίνει πως οι ανάγκες των ασθενών στις αναπτυσσόμενες χώρες πρέπει να συμπεριλαμβάνονται στα σχέδια της έρευνας και ανάπτυξης από την αρχή». Επίσης, νέα στοιχεία για τη φροντίδα παιδιών με AIDS καταδεικνύουν τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουμε στην περίθαλψη των ασθενών αυτών με φάρμακα που δεν έχουν σχεδιαστεί για παιδιά. Ως αποτέλεσμα τις έλλειψης προσαρμοσμένων φαρμάκων για παιδιά, χρειάζεται να κόβονται οι ταμπλέτες που προορίζονται για ενήλικες στη μέση ή να χορηγούνται σιρόπια για τα οποία είναι δύσκολο να υπολογιστεί τη δοσολογία.
Περισσότερο από ένα χρόνο πριν, κατασκευαστές αντιγράφων φαρμάκων δημιούργησαν την πρώτη συνδυαστική θεραπεία για παιδιά, κάνοντας τη χορήγηση πιο εύκολη και τη θεραπεία πιο στοχευμένη. Αν και η ΠΟΥ έχει συμφωνήσει στην ανάγκη χρήσης της νέας αυτής θεραπείας, κινείται πολύ αργά σε σχέση με τη διαδικασία έγκρισης. Είναι απαράδεκτο τη στιγμή που επιτέλους υπάρχουν φάρμακα για τα παιδιά αυτά, η ΠΟΥ να μην προβαίνει στις απαραίτητες ενέργειες για την έγκριση των φαρμάκων αυτών ώστε να γίνουν διαθέσιμα σε όλους τους ασθενείς. Τα παιδιά χρειάζεται ήδη να περιμένουν πέντε (5) χρόνια περισσότερο από τους ενήλικες για μια συνδυαστική θεραπεία και δεν έχουν τη δυνατότητα να περιμένουν άλλο.«Είτε λοιπόν πρόκειται για ενήλικες ασθενείς με AIDS, είτε για παιδιά, αυτό που μπορούμε να παρατηρήσουμε είναι πως, αν και τα αποτελέσματα στον αγώνα κατά του AIDS είναι σε γενικές γραμμές θετικά (καινούργιες μελέτες για θεραπείες, μείωση θανάτων σε παγκόσμιο επίπεδο), η πρόσβαση στην περίθαλψη των ασθενών στις αναπτυσσόμενες χώρες γίνεται ολοένα και δυσκολότερη» τόνισε ο Απόστολος Βεΐζης, ιατρός και Διευθυντής Προγραμμάτων των ΓΧΣ.

Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα ΓΧΣ πραγματοποιούμε ένα μεγάλο αγώνα κατά του HIV/AIDS. Από τη δεκαετία του 1990 περιθάλπουμε ασθενείς και το 2000 ξεκινήσαμε την παροχή αντιρετροϊκής αγωγής. Τα αντιρετροϊκά είναι ένα κοκτέιλ φαρμάκων που, αν και αδυνατεί να θεραπεύσει οριστικά τον ασθενή, ενισχύει το ανοσοποιητικό του σύστημα, ο ασθενής κερδίζει βάρος και έχει τη δυνατότητα να ζήσει μια φυσιολογική και μακρόχρονη ζωή. Εκτός από παροχή αντιρετροϊκής θεραπείας, πραγματοποιούμε ενέργειες πρόληψης, συμβουλευτική, επισιτιστική και ψυχοκοινωνική υποστήριξη, καθώς και θεραπεία και προφύλαξη από τις ευκαιριακές λοιμώξεις. Σήμερα, χορηγούμε αντιρετροϊκή θεραπεία σε περίπου 105.000 ασθενείς σε 32 χώρες στον κόσμο, συμπεριλαμβανομένων και 7.000 παιδιών.

Πηγή: Γιατροί Χωρίς Σύνορα, http://www.msf-media.gr