Sunday, August 10, 2014

Περηφάνια και προκατάληψη

Του Δημήτρη Ρηγόπουλου

Παρασκευή βράδυ, πρώτες ημέρες του Αυγούστου, με ένα αναπάντεχο μπουρίνι να αναστατώνει την καλοκαιρινή ρουτίνα της μικρής λουτρόπολης. Ξαφνικά, η σύντομη ανέμελη απόδραση στο τέλος της εβδομάδας αποκτά χαρακτηριστικά λιλιπούτειου θρίλερ: τα νερά της θάλασσας ξεβράζονται με μανία στον δημόσιο παραλιακό δρόμο, πανικόβλητοι παραθεριστές τρέχουν να προφυλαχθούν, ανήσυχοι οδηγοί προσπαθούμε να βγάλουμε άκρη πίσω από δαιμονισμένους υαλοκαθαριστήρες.

Αλλά μικρή σημασία έχουν όλα αυτά όταν είσαι σε διακοπές και σε περιμένουν φίλοι και επιστρατεύονται ομπρέλες και ξεχασμένες νιτσεράδες, και η καθησυχαστική οσμή από το σπιτικό φαγητό που μαγειρεύεται.

Σε λίγο το περαστικό μπουρίνι θα είναι μακριά και στο τραπέζι η «τρομερή»καταιγίδα δεν θα είναι πια το πρώτο θέμα συζήτησης. Γρήγορα ο ανέμελος τόνος θα έχει εξατμιστεί: «Κάποιο νέο από τη Γάζα;».

Ξέχασα να σας πω ότι η πλειονότητα των συνδαιτυμόνων μου είναι Ελληνες Εβραίοι.

Η τελευταία μου επαφή με το θέμα ήταν το ίδιο πρωί μέσα από τον ραγισμένο καθρέφτη των μέσων κοινωνικής δικτύωσης: οργή για τους βομβαρδισμούς των Ισραηλινών και αποτρόπαιες εικόνες νεκρών αμάχων. Τώρα οι φίλοι μου, ομόθρησκοι της εμπόλεμης πλευράς που κατηγορείται για ασύμμετρη χρήση βίας, κουβεντιάζουν το νέο κεφάλαιο μίσους στη Μέση Ανατολή και στον τόνο της φωνής τους διακρίνω το υλικό μιας ανεπαίσθητης θλίψης που δεν εκφράζεται.

Φυσικά, η γενική στάση είναι πιο φιλική για το Ισραήλ. Οταν όμως σκέφτομαι πόσο άνιση είναι η παρουσίαση του μεσανατολικού ζητήματος στην Ελλάδα, καταλαβαίνω πως έχει αναπτυχθεί μέσα τους ένας εσωτερικός μηχανισμός «άμυνας». Αντιλαμβάνονται πλήρως την ήττα του Ισραήλ σε επίπεδο εντυπώσεων και όταν τους ρωτάω πώς ένα ανεπτυγμένο κράτος σαν το Ισραήλ δεν ενδιαφέρεται για τη διεθνή του εικόνα, παίρνω μια απάντηση που δεν είχα σκεφτεί καθόλου: «Είναι τόσο πεπεισμένοι για το δίκαιο της πολιτικής τους, που δεν τους ενδιαφέρουν καθόλου οι εντυπώσεις».

Ο πιο νέος της παρέας, λίγο μετά τα 30, μοιράζεται ένα παράπονο: «Στην Ελλάδα είναι τόσο μεγάλη η άγνοια γι’ αυτά τα θέματα, που πολύς κόσμος δεν μπορεί να διαχωρίσει τη διαφορά ανάμεσα σε έναν Εβραίο και σε έναν Ισραηλινό». Η φίλη του θα μου πει αργότερα ότι απέφευγε να μιλάει για το θρήσκευμά της όταν σπούδαζε στο εξωτερικό, και η μοίρα το έφερε να συγκατοικεί με δύο συμφοιτήτριές της από μουσουλμανικές χώρες. Λίγο μετά κάνει χιούμορ με τις κάπως χοντροκομμένες αντιδράσεις φίλων και γνωστών της όταν μαθαίνουν πως είναι Εβραία. Μια φίλη της, σε επίδειξη ακραίας αμηχανίας, της είπε πως δεν περίμενε ένας τόσο ωραίος και ευχάριστος άνθρωπος να είναι Εβραία. Το έλεγε σαν κοπλιμέντο.

Στιγμιαία αισθάνομαι άσχημα. Σκέφτομαι αυτά τα δύο νέα παιδιά: τις προσβολές και την αγένεια, το δυσάρεστο καθήκον να «πρέπει» να απολογηθούν σε ανθρώπους που δεν τους γνωρίζουν και, φυσικά, δεν τους σέβονται.

Πολλές φορές έχουμε την αυταπάτη ότι μεγαλώνουμε σε μια κοινωνία ανοχής και σεβασμού. Αρκεί η σπίθα του πολέμου (ή ένα status update στο Facebook) για να μας θυμίσει πόσο δρόμο έχουμε μπροστά μας.

Πηγή: Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ

No comments: