Με τίτλο «Οι Μπιτλς ήταν μόνο καπιταλιστές» η "Καθημερινή" αναδημοσίευσε το παρακάτω κείμενο από τον Βρεττανικό The Guardian όπου ο καθηγητής Ντέιβιντ Φάουλερ καταθέτει τις απόψεις του για τους Beatles, αλλά και το κίνημα των Mods. Παρουσιάζει ενδιαφέρων και γι' αυτό το αναδημοσιεύθω.
Με τη διάσημη όσο και αμφιλεγόμενη δήλωσή του, ο Τζον Λένον είχε υποστηρίξει ότι οι Μπιτλς ήταν πιο διάσημοι από τον Χριστό. Είναι επίσης αλήθεια ότι εξαιτίας της υστερίας και αφοσίωσης που προκαλούσαν, έγιναν συνώνυμοι της νεανικής κουλτούρας, στη μυθική δεκαετία του 1960. Σήμερα, όμως, ιστορικός του πανεπιστημίου του Κέμπριτζ ισχυρίζεται ότι οι Μπιτλς δεν ήταν ήρωες της αντικουλτούρας αλλά καπιταλιστές που με κυνικό τρόπο εκμεταλλεύθηκαν τη νεανική κουλτούρα για να κερδίσουν χρήματα. Ο καθηγητής Ντέιβιντ Φάουλερ υποστηρίζει ότι «οι Μπιτλς εξέφρασαν τα ιδεώδη των νεαρών Βρετανών όσο και οι Spice Girls στη δεκαετία του 1990».
Επειδή οι Μπιτλς ήταν τόσο δημοφιλείς στη δεκαετία του 1960 -ίσως και πιο διάσημοι από το Χριστό όπως είπε ο Λένον το 1966-, δεν σημαίνει ότι ήταν και οι ηγέτες της γενιάς τους, λέει ο Φάουλερ. Αντιθέτως, θεωρεί ότι ο ονειροπόλος Ρολφ Γκάρντινερ, ο αναβιωτής της φολκ μουσικής και πατέρας του διευθυντή ορχήστρας, σερ Ελιοτ Γκάρντινερ, είναι ο πραγματικός πιονιέρος της νεανικής κουλτούρας του 20ού αιώνα στη Βρετανία. Ο Φάουλερ αναπτύσσει τη θεωρία του σε μελέτη που κυκλοφόρησε με τον τίτλο «Νεανική Κουλτούρα στη Σύγχρονη Βρετανία».
Εκτιμά επίσης ότι πολλά από όσα έχουν γραφτεί για τους Μπιτλς, όπως π. χ. ότι ήταν πρωτοπόροι ενός νεανικού κινήματος, δεν ευσταθούν. «Ηταν νεαροί καπιταλιστές που αντί να αναπτύσσουν τη νεανική κουλτούρα, την εκμεταλλεύονταν καλλιεργώντας τη λατρεία των θαυμαστών στα πρόσωπά τους, τις ανόητες κραυγές τους και την παθητικότητα των εφήβων καταναλωτών». Το ότι οι Μπιτλς εμφανίζονταν σε τηλεοπτικά προγράμματα το 1963 αποδεικνύει για τον Φάουλερ ότι η μουσική τους ήταν οικογενειακή διασκέδαση και δεν βρισκόταν στην πρωτοπορία.
Μετά την απομυθοποίηση των Μπιτλς, ο Φάουλερ εξετάζει το κίνημα των mods, που ξεκίνησε σε προάστια του Λονδίνου όπως το Στόουκ Νιούιγκτον και το Στάμφορντ Χιλ και το οποίο στην τριετία 1964-67, εξαπλώθηκε σε όλη τη Βρετανία. Για τον καθηγητή του Κέμπριτζ, οι mods ήταν πολύ σημαντικότερο πολιτιστικό φαινόμενο από τους Μπιτλς επειδή δημιούργησαν το πρώτο εθνικό κίνημα στο οποίο προσχώρησαν χιλιάδες κορίτσια και αγόρια. Συγκροτήματα, λέει, όπως οι Μπιτλς και οι Ρόλινγκ Στόουνς, ενδιαφέρονταν μόνον να πωλούν δίσκους.
Επειδή οι Μπιτλς ήταν τόσο δημοφιλείς στη δεκαετία του 1960 -ίσως και πιο διάσημοι από το Χριστό όπως είπε ο Λένον το 1966-, δεν σημαίνει ότι ήταν και οι ηγέτες της γενιάς τους, λέει ο Φάουλερ. Αντιθέτως, θεωρεί ότι ο ονειροπόλος Ρολφ Γκάρντινερ, ο αναβιωτής της φολκ μουσικής και πατέρας του διευθυντή ορχήστρας, σερ Ελιοτ Γκάρντινερ, είναι ο πραγματικός πιονιέρος της νεανικής κουλτούρας του 20ού αιώνα στη Βρετανία. Ο Φάουλερ αναπτύσσει τη θεωρία του σε μελέτη που κυκλοφόρησε με τον τίτλο «Νεανική Κουλτούρα στη Σύγχρονη Βρετανία».
Εκτιμά επίσης ότι πολλά από όσα έχουν γραφτεί για τους Μπιτλς, όπως π. χ. ότι ήταν πρωτοπόροι ενός νεανικού κινήματος, δεν ευσταθούν. «Ηταν νεαροί καπιταλιστές που αντί να αναπτύσσουν τη νεανική κουλτούρα, την εκμεταλλεύονταν καλλιεργώντας τη λατρεία των θαυμαστών στα πρόσωπά τους, τις ανόητες κραυγές τους και την παθητικότητα των εφήβων καταναλωτών». Το ότι οι Μπιτλς εμφανίζονταν σε τηλεοπτικά προγράμματα το 1963 αποδεικνύει για τον Φάουλερ ότι η μουσική τους ήταν οικογενειακή διασκέδαση και δεν βρισκόταν στην πρωτοπορία.
Μετά την απομυθοποίηση των Μπιτλς, ο Φάουλερ εξετάζει το κίνημα των mods, που ξεκίνησε σε προάστια του Λονδίνου όπως το Στόουκ Νιούιγκτον και το Στάμφορντ Χιλ και το οποίο στην τριετία 1964-67, εξαπλώθηκε σε όλη τη Βρετανία. Για τον καθηγητή του Κέμπριτζ, οι mods ήταν πολύ σημαντικότερο πολιτιστικό φαινόμενο από τους Μπιτλς επειδή δημιούργησαν το πρώτο εθνικό κίνημα στο οποίο προσχώρησαν χιλιάδες κορίτσια και αγόρια. Συγκροτήματα, λέει, όπως οι Μπιτλς και οι Ρόλινγκ Στόουνς, ενδιαφέρονταν μόνον να πωλούν δίσκους.
Ο συγγραφέας αφιερώνει σημαντικό κομμάτι της μελέτης του στον Ρολφ Γκάρντινερ, ο οποίος ενώ φοιτούσε στο Κέμπριτζ στη δεκαετία του 1920, διατύπωσε ιδέες για «μια κουλτούρα των νέων», στο πλαίσιο της οποίας οι νέοι άνθρωποι θα αμφισβητούσαν τις απόψεις των ενηλίκων. Ο Γκάρντινερ είχε επηρεαστεί από την Jugendkultur, το νεανικό κίνημα κατά την περίοδο της Δημοκρατίας της Βαϊμάρης. Αργότερα η φήμη του αμαυρώθηκε επειδή κατηγορήθηκε ως φιλοναζιστικό.
2 comments:
Θα είχε ενδιαφέρον να μας εξηγήσει ο κύριος καθηγητής πώς ορίζεται πραγματικά ένα "σημαντικό πολιτιστικό φαινόμενο", αν όχι από την επίδραση που έχει στην παγκόσμια κουλτούρα. Αν δηλαδή δεν εξελίχτηκαν οι Beatles (και γενικότερα η ροκ κουλτούρα των '60s της οποίας ήταν σημαιοφόροι) σε ένα από τα σημαντικότερα πολιτιστικά φαινόμενα του προηγούμενου αιώνα, τότε μάλλον ζούμε σε κάποιο παράλληλο σύμπαν με τον καθηγητή...
Φίλε gazakas σε καλωσορίζω στη "Πιπεριά". Ευχαριστώ που με εχεις στα λινκ σου (και ανταποδίδω...). Σίγουρα οι Beatles ήταν ένα σημαντικό (πολύ σημαντικό) πολιτιστικό φαινόμενο, αλλά πιθανότατα ο καθηγητής εξετάζει από μια άλλη σκοπιά (;)... Πάντως για τους Mods έχει απόλυτο δίκιο. Απλά δεν αναφέρει ότι οι mods συνεχίζουν μέχρι σήμερα να είναι ένα σημαντικό πολιτιστικό φαινόμενο...
Post a Comment