Στο Πέραμα δεν έχουν ζωή...

«Μην το κοιτάς από τα ψηλά. Να κατεβείς εκεί κάτω, να μπεις μέσα, να δεις πως είναι η άβυσσος», μου λέει ο μπάρμπα-Γιώργος, χτυπώντας μου τον ώμο.

Ο μπάρμπα- Γιώργος, κοντά στα εβδομήντα πέντε και ακόμα δουλεύει στην ζώνη. Ούτε που θυμάται πότε πρωτόπιασε δουλειά.

Είχε φτάσει δίπλα μου χωρίς να τον καταλάβω. Με κοίταξε με δυο μεγάλα πεντακάθαρα μάτια και μάλλον διέκρινε τον θαυμασμό μου γιαυτούς που δούλευαν στα «έγκατα».

Την άνοιξη που μας πέρασε, για αρκετές μέρες φωτογράφησα μέσα στην ναυπηγοεπισκευαστική ζώνη Περάματος. Ήταν από τις φορές εκείνες που τι ίδιο το θέμα σου θέτει τους κανόνες. Δεν έχεις περιθώρια για ωραιοποιήσεις.

Είτε στην αμοβολή δουλεύεις, είτε στην οξυγονοκόλληση, όταν είσαι μέσα στην «κοιλιά» ή στις «τρύπες», η ανάσα είναι βαριά. Το φως λιγοστό. Ασθενικό.

Αλλά όταν με το κουτί ανεβαίνεις προς τα πάνω και εκείνο το ίδιο φως που τώρα σε υποδέχεται και λούζει την σκουριά στις λαμαρίνες, είναι σαν να σου κλείνει το μάτι και να σου λέει ψιθυριστά, «ζωντανός είσαι και σήμερα».

Και μόλις πατήσεις στο κατάστρωμα ένα χαμόγελο διαγράφετε στο καπνισμένο πρόσωπο.

Ναυπηγοεπισκευαστική ζώνη Περάματος. «Ένας κόσμος άλλος. Απόκοσμος», σκεφτόμουν καθώς κοίταγα τους εργάτες να τα «βάζουν» με το σίδερο και να το νικούν.

«Πόσο να είναι το μεροκάματο; Πόσο αμείβεται το φλερτ με τον θάνατο;» δεν είναι μόνον τα ατυχήματα, είναι και ότι αναπνέεις, ότι καίει τα μάτια σου. Οι συνθήκες είναι απίστευτα σκληρές και στο μυαλό μου έρχεται το κείμενο που γράφει το μνημείο στην είσοδο της ζώνης: «Στους συναδέλφους που δολοφονήθηκαν από την εργοδοσία στον βωμό του κέρδους. Στους εργάτες του κόσμου που θυσιάστηκαν αγωνιζόμενοι ενάντια στο κεφάλαιο και τις κυβερνήσεις του για μια καλύτερη ζωή, χωρίς εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο».

Δύο χέρια μπλεγμένα με τα σίδερα και τα σχοινιά και αν σκύψεις λίγο, αν γονατίσεις, θα συναντήσεις δύο μάτια, να σε κοιτάνε περίεργα αλλά με ενδιαφέρον. Θα τα ξεχωρίσεις από το λευκό τους. Και αν προσέξεις, θα συναντήσεις μια λεβεντιά που δεν την βρίσκεις στις μέρες μας συχνά.

«Αν έφερναν τα παιδιά από τα σχολεία εδώ εκδρομές, ίσως να έβλεπαν τα πράγματα διαφορετικά. Αν ανέβαιναν στις σκαλωσιές, αν μπερδευόντουσαν με τα σχοινιά, αν μουτζουρωνότανε το πρόσωπο τους και τα χέρια τους…»

Κοντεύει έντεκα η ώρα. Ώρα για διάλειμμα. Να είμαι στην «κουβέρτα» και να νομίζω πως είμαι μόνος. Να ακούω φωνές και να μην βλέπω ψυχή. Σιγά σιγά , να «βγαίνουν» οι εργαζόμενοι από το πουθενά και να γεμίζει ο χώρος. Από το αμπάρι, από τις τρύπες κάτω από τα πόδια μου, από πόρτες που δεν έβλεπα.

Οι περισσότεροι να μαζεύονται στην πλώρη, να βγάζουν από το τσαντάκι τους ψωμί, ντομάτα και τυρί ο ένας. Ένα μήλο ο άλλος, να το κόβει με τον σουγιά του στα δύο και να το μοιράζετε με τον διπλανό του. Τα μάτια τους να κοιτάνε ίσια μπροστά την θάλασσα που απλώνεται. Να μην βγάζουν μιλιά, μόνον να αγναντεύουν. Να ξέρουν πώς ετούτο το βαπόρι για να να είναι «καλοτάξιδο», για να είναι «μπερεκέτι», από τα χέρια τους πέρασε. Αυτοί το «σενιάρανε» και τώρα θα «τρώει» τις θάλασσες, όπως ετούτοι τρώνε το ψωμί.

Τριγύρναγα μέρες μέσα στην ζώνη, για τις ανάγκες τις φωτογράφησης. Μόνο χαμόγελα συνάντησα. Όλοι με έναν καλό λόγο στα χείλι. Ακόμα και εκείνοι που είχαν τους λόγους τους και δεν ήθελαν να είναι σε φωτογραφία, στο έλεγαν με μια ευγένεια που σε «υποχρέωναν» να κατεβάσεις την μηχανή και τα μάτια χαμηλά. Και όταν πηγαίνοντας πιο κάτω να φωτογραφήσω, εκεί που με τα οξέα «χτυπάνε» τα πλαϊνά να καθαρίσουν, οι ίδιοι άνθρωποι, να νοιάζονται να μην χαλάσει η μηχανή, ούτε και εσύ, «βάλε ένα μαντήλι στο στόμα και στην μύτη, ρε φίλε, μην εισπνέεις αυτό το δηλητήριο…»

Εχτές που άκουσα για το κακό που έγινε στην ζώνη, μου «κόπηκαν τα γόνατα». Δεν θέλησα να πάω εκεί κάτω. Δεν ήθελα να δω πρόσωπα που είχα φωτογραφήσει. Φοβήθηκα.

Όπως φοβάται κανείς για τους δικούς του ανθρώπους. Δεν είναι αναλώσιμοι οι άνθρωποι…

Σπύρος Τσακίρης από το blog Τρικλοποδιές

Επίσης διαβάστε στους "Ιθαγενείς": "Για τις δολοφονίες των εργατών στο Πέραμα"

Σχόλιο "Πιπεριάς": Μήπως, λεω μήπως, ο Αλέξης Τσίπρας στο Προεδρικό Μέγαρο μαζί με την συμπαθέστατη Καντίτσα από τη Σιέρα Λεόνε θα έπρεπε να πάρει και έναν εργάτη από την ναυπηγοεπισκυεαστική ζώνη του Περάματος; Λεω μήπως;