Friday, May 30, 2008

«Ο σκοπός δεν αγιάζει τα μέσα...»

Ενα χρόνο μετά την ψήφιση του νόμου της «εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης», τα πρώτα του γενέθλια σκιάστηκαν με τον πιο θλιβερό απολογισμό. Εάν η διεξαγωγή των πρυτανικών εκλογών ήταν το «κρας τεστ» του νόμου, η κυβέρνηση έδωσε τις δικές της «εξετάσεις», με τις δηλώσεις της για τα μη κρατικά ΑΕΙ. Μήπως έχει «τυφλή εμπιστοσύνη στην... ιδιωτική πρωτοβουλία», αναρωτιέται ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Μιχάλης Παπαγιαννάκης.

Πώς σχολιάζετε τα προχθεσινά γεγονότα;

«Δεν είναι δυνατό να γίνει αποδεκτή η βία ως μέσο προώθησης πολιτικών απόψεων μέσα στο πανεπιστήμιο. Σε καμιά περίπτωση. Ο σκοπός δεν αγιάζει τα μέσα. Αντίθετα, τα μέσα χαρακτηρίζουν τον σκοπό!».

Πού οφείλεται αυτή η έκρηξη βίας;

«Υπάρχουν πολλές αιτίες και αφορμές. Από την πλευρά της κυβέρνησης, έχει κανείς την εντύπωση ότι ρίχνει λάδι στη φωτιά χωρίς να είναι σαφές τι επιδιώκει. Την ώρα που εξελίσσεται η διαδικασία ανάδειξης διοικήσεων των ΑΕΙ, θυμήθηκε πόσο επείγον είναι να μας διαβεβαιώσει ότι θα κάνει ό,τι μπορεί για να αγνοήσει την αποτυχία της να αναθεωρήσει το άρθρο 16 και να ερμηνεύσει διασταλτικά το Σύνταγμα ώστε να ιδρύσει μη κρατικά πανεπιστήμια! Δηλαδή τι λέει; Οτι δεν δεσμεύεται από τις αποφάσεις της Βουλής; Και περιμένει να μην αντιδράσει κανείς;».

Οι πολιτικές παρατάξεις αλληλοκατηγορούνται. Εχουν ευθύνη και σε ποιο βαθμό;

«Εχουν ευθύνες στον βαθμό που δεν εκφράζονται με ειλικρίνεια και διαφάνεια ως προς τις πραγματικές θέσεις τους, ιδιαίτερα η κυβερνητική. Αλλά και στην αντιπολίτευση επικεντρώνεται, δυστυχώς, η διαμάχη σε επιμέρους, έστω και σημαντικά, ζητήματα, αλλά παραμερίζονται τα ουσιαστικά: αυτοτέλεια, πρόγραμμα σπουδών, έρευνα, χρηματοδότηση, αξιολόγηση κ.λπ.».

Εχει κατηγορηθεί και η Αριστερά ότι δίνει κάλυψη σε αυτές τις συμπεριφορές.

«Η Αριστερά παρουσίασε τις θέσεις της πέρσι όταν κατέθεσε σχεδόν πλήρες αντινομοσχέδιο-πλαίσιο, το οποίο πολλοί κάνουν σήμερα ότι το ξεχνούν. Πουθενά δεν υποστηρίζονται θέσεις που να δικαιολογούν βία ή παρανομία. Αλλο πράγμα είναι να ζητάει την απόσυρση του κυβερνητικού σχεδίου ή να καταδικάζει μια ρύθμιση, ακόμα μέσα και από κινητοποιήσεις της φοιτητικής και πανεπιστημιακής κοινότητας, ή ακόμα αν ζητάει απεργία ή αποχή από κάποιες εκλογές. Αυτά είναι θεμιτά πράγματα, πολιτικού χαρακτήρα και κρίνονται πολιτικά. Είναι απαράδεκτο να κρίνονται "παράνομα" από εκείνους που διαφωνούν επί της ουσίας».

Ποια είναι η γνώμη σας για τη διάταξη που προβλέπει καθολική ψηφοφορία των φοιτητών στις πρυτανικές εκλογές;

«Τη θεωρώ θετική, την υποστηρίζω πολλά χρόνια τώρα και είναι η επίσημη άποψη του ΣΥΝ. Ξέρω πως υποστηρίζουν ορισμένοι ότι η καθολική ψηφοφορία είναι "ύποπτη" γιατί έτσι διευκολύνεται να περάσει η κυβέρνηση την άποψή της. Αυτά είναι αστεία πράγματα. Η ισχύς των πολιτικών απόψεων του καθενός και η δυνατότητά του να οικοδομήσει πολιτικές και συμμαχίες που να τις προωθούν δεν εξαρτώνται από το εκλογικό σύστημα. Εκτός κι αν εννοούν κάποιοι ότι η καθολική ψηφοφορία αφαιρεί την εξουσία από τους σημερινούς "εκλέκτορες" να περάσουν τη σωστή άποψη, η οποία όμως δεν περνάει στην πλειοψηφία των άμεσων ψηφοφόρων. Αλλά τότε πρόκειται για μια αντιδημοκρατική αντίληψη, την οποία μάλιστα η Αριστερά απορρίπτει και στη γενική πολιτική ζωή του τόπου...».

Πιστεύετε ότι ο νόμος-πλαίσιο πρέπει να αποσυρθεί;

«Καταρχήν δεν είναι "νόμος-πλαίσιο", αλλά περισσότερο μια συρραφή επιμέρους προτάσεων ή "λύσεων" σε τρέχοντα ζητήματα, με απουσία κατευθύνσεων σε άλλα, χωρίς συνολική στρατηγική, έμπνευση και πνοή. Το αν περιέχει και θετικά σημεία, όπως η καθολική ψηφοφορία, δεν δικαιολογεί πολλά άλλα. Καλό θα ήταν να αποσυρθεί και να συζητηθεί ξανά, χρονοδιάγραμμα και συμμετοχή. Υπάρχουν προηγούμενα σε άλλες χώρες και η "απώλεια" κάποιου χρόνου μπορεί να αποδειχθεί παραγωγικότερη από την ασυναρτησία που επικρατεί σήμερα».

Ποια είναι τα βαθύτερα αίτια της κρίσης στην ανώτατη παιδεία;

«Δεν μπόρεσε να προσαρμοστεί στις ταχύτατες αλλαγές που γίνονται στον κόσμο, ενώ σωστά προσανατολίστηκε προς τον μαζικό χαρακτήρα και τον εκδημοκρατισμό της, όπως είναι η τάση σήμερα σε όλη την Ευρώπη. Μαζικοποίηση και εκδημοκρατισμός απαιτούν άλλου τύπου οργάνωση, άλλο προγραμματισμό και συνεργασία του περιεχομένου διδασκαλίας και έρευνας, άλλη και μαζική χρηματοδότηση, μεγαλύτερη αυτοτέλεια των ιδρυμάτων κ.λπ».

Γιατί η κυβέρνηση προσπαθεί τώρα, με διασταλτική ερμηνεία του Συντάγματος, να ανοίξει την πόρτα στα μη κρατικά ΑΕΙ;

«Τι να σας πω; Πείσμα και γόητρο; Τυφλή εμπιστοσύνη στην... ιδιωτική πρωτοβουλία;»

Την κατηγορεί η αντιπολίτευση ότι προσπαθεί έτσι να υπονομεύσει το δημόσιο πανεπιστήμιο. Συμφωνείτε;

«Αντικειμενικά σίγουρα το υπονομεύει, έστω και με την αρνητική στάση που έχουν διάφοροι κυβερνητικοί εκπρόσωποι. Το θέλει πράγματι; Αν ναι, θα το βρει μπροστά της και μάλιστα με τρόπο αρνητικό και ως προς τις ίδιες της τις επιδιώξεις, όποιες και αν είναι αυτές».

Τα δημόσια πανεπιστήμια κινδυνεύουν από τα μη κρατικά;

«Θα κινδυνεύσουν αν τα μη κρατικά που ενδεχομένως γίνουν (δεν πιστεύω ότι μπορούν να γίνουν όπως και πολλοί κυβερνητικοί παράγοντες) ευνοηθούν συστηματικά ως προς τους πόρους, τις επενδύσεις και γενικότερα ευνοϊκές γι' αυτά κυβερνητικές ρυθμίσεις».

Η αναβάθμιση των ΑΕΙ πώς μπορεί να επέλθει;

«Εδώ χρειάζεται συζήτηση σε βάθος. Σας παραπέμπω στο σχεδόν πλήρες σχέδιο του Ομίλου Προβληματισμού ΑΡΣΗ».

Κατηγορείται και η ΠΟΣΔΕΠ ότι υπονομεύει το δημόσιο πανεπιστήμιο. Συμφωνείτε;

«Δεν θα μπω σε αυτήν τη συζήτηση που καμιά φορά μπορεί να γίνει δίκη προθέσεων! Το έχει κάνει ήδη η πλειοψηφία της ΠΟΣΔΕΠ απέναντι σε όσους διατύπωσαν αντιλήψεις διαφορετικές από τις δικές της (π.χ. απέναντι στην ΑΡΣΗ...)». *

Συνέντευξη στην Ολυμοπία Λιάτσου ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 30/05/2008

No comments: