"Εφυγε" ο Αγγελος Ελεφάντης

«Έφυγε» σε ηλικία 72 χρονών ο κοινωνιολόγος και δημοσιογράφος Αγγελος Ελεφάντης, εκδότης του περιοδικού «Πολίτης». Δημοσίευσε πολλά άρθρα και δοκίμια σχετικά με την πολιτική, την ιστορία, την εκπαίδευση και τις μειονότητες.
Ο Αγγελος Ελεφάντης γεννήθηκε το 1936 στο Καρπενήσι. Σε νεαρή ηλικία, το 1948, εγκαταστάθηκε στην Αθήνα, όπου ολοκλήρωσε τη βασική εκπαίδευση στο γυμνάσιο Χαλανδρίου και το 1962 αποφοίτησε από τη Νομική σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών.
Τη δεκαετία 1964-1974 έζησε στο Παρίσι, όπου σπούδασε κοινωνιολογία στη Σορβόννη και ιστορία στην Ecole Pratique des Hautes Etudes.
Από το 1976 είναι διευθυντής και εκδότης του περιοδικού «Ο Πολίτης». Το 2000 και το 2004 ήταν υποψήφιος βουλευτής με το Συνασπισμό.
Έχει δημοσιεύσει πολλά άρθρα και δοκίμια σχετικά με την πολιτική, την ιστορία, την εκπαίδευση και τις μειονότητες. Το 1976 εκδόθηκε το πρώτο βιβλίο του με τίτλο: Η επαγγελία της αδύνατης επανάστασης-ΚΚΕ και αστισμός στον μεσοπόλεμο.
Έχει γράψει, επίσης, τα βιβλία: Στον αστερισμό του λαϊκισμού (1991), Ο ανεύρετος σοσιαλισμός (1982), Διά γυμνού οφθαλμού (1998), Minima Memoralia-Η ιστορία του παππού μου (2001), Μας πήραν την Αθήνα. Ξαναδιαβάζοντας την ιστορία 1941-50 (2002).

'Aγγελος Ελεφάντης - εις μνήμην...

Με το θάνατο του Άγγελου Ελεφάντη, η Ανανεωτική Αριστερά χάνει μια ξεχωριστή ηγετική φυσιογνωμία. Ο Άγγελος ήταν ένας πρωτοπόρος διανοούμενος, ένας ακούραστος εργάτης των Μαρξιστικών ιδεών, ευαίσθητος δέκτης των καημών των αδικουμένων και καταπιεσμένων, κήρυκας του ανειρήνευτου αγώνα για την πνευματική και υλική αναγέννηση της κοινωνίας. Το όνομά του συνδέθηκε με το περιοδικό "Ο Πολίτης", την έπαλξη της καλλιέργειας των σύγχρονων ιδεών, της πάλης ενάντια στο σκοταδισμό, την άγνοια, τη συντήρηση όλων των μορφών. Το περιοδικό αυτό, κάτω από την εμπνευσμένη διεύθυνσή του υπήρξε το φυτώριο μιας γενιάς φωτισμένων διανοούμενων, στους οποίους εκφράζω τη βαθειά μου λύπη για την απώλεια του αλησμόνητου αγαπημένου Άγγελου.

Λεωνίδας Κύρκος

Στις πρώτες αντιδράσεις που προκαλεί σε πολλούς μας η απώλεια του Άγγελου Ελεφάντη περιλαμβάνονται πιεστικά και αυτές που ο ίδιος θεωρούσε τυποποιημένες και ανούσιες, και τις χλεύαζε με την απαράμιλλη ειρωνεία του. Φρόντισε να μας «αφοπλίσει» εκ των προτέρων, να παραμερίσει συναισθηματισμούς και τον πληθωρισμό των λόγων και των επαίνων. Πάντα ανεδείκνυε τη λιτότητα και την αυστηρότητα της έκφρασης, την μεγάλη αξία της σιωπής που μοιράζεσαι, περιφρονούσε διακριτικά τα λόγια τα μεγάλα προς κατανάλωση και επίδειξη. Επαναλαμβάνοντας τακτικά ότι επανάσταση είναι η κατάργηση του αυτονόητου, μας ωθούσε όλους σε ένα είδος λυτρωτικής λογοκρισίας των αυτοματισμών μας, ακόμα και όταν προκαλούνταν από την επιθυμία προσέγγισης με πρόσωπα υψηλής ευγένειας, σπάνια δηλαδή και φίλτατα όπως ο ίδιος. Το έκανε εν ζωή και συνεχίζει έτσι να μας επηρεάζει.

Γι αυτό και δεν θα επεκταθώ στη θέση που κατέλαβε και στο ρόλο που έπαιξε στην ελληνική πολιτική ζωή και ιδιαίτερα την ανανεωτική αριστερά, στη διαμόρφωση των ιδεών και της πολιτικής παιδείας γενεών, στην κοινωνική του ανιδιοτέλεια μέχρις ακαμψίας και στην πολιτική διαθεσιμότητα του. Τα σημειώνω όμως γιατί δεν αντέχω και την παρασιώπηση τους, έστω και αν βλέπω ήδη να σχηματίζεται το ενοχλημένο χαμόγελο του αν τα άκουγε...Άλλοι θα ιστορήσουν την πορεία του, την κομματική και την πολιτική, από την κομμουνιστική ανανέωση έως τη διαυγέστατη διατύπωση του δημοκρατικού δρόμου προς το σοσιαλισμό και τη διαμόρφωση μέσα των ευρύτερων δυνατών κοινωνικών και πολιτικών συσπειρώσεων και συγκλίσεων της εναλλακτικής πρότασης διακυβέρνησης με τη σοσιαλδημοκρατία. Θα αναλύσουν την επίμονη και συστηματική, τη συνεχή παρέμβαση του στην κίνηση των ιδεών γενικότερα, ήδη από το Παρίσι και την Πορεία και στη συνέχεια με τον Πολίτη αδιάκοπα μέχρι σήμερα, με εκδόσεις βιβλίων, με συμβολή στην οργάνωση των αρχείων της κοινωνικής ιστορίας, με απρόσμενες τοποθετήσεις για τη γλώσσα, την Ευρώπη, τον εθνικισμό ...Όσοι συναντηθήκαμε σε τέτοιους χώρους και συζητήσεις, με συγκλίσεις και με διαμάχες, κρατάμε τις πιο δυνατές αναμνήσεις ανάτασης και ποιότητας, με κάποια νοσταλγία για το παρελθόν αλλά και πολλή ελπίδα για το μέλλον. Βασικά στοιχεία της ακτινοβολίας του Άγγελου...

Μιχάλης Παπαγιαννάκης Βουλευτής Β΄Αθηνών