Στις 5 - 15 Φεβρουαρίου 1968 συνήλθε στη Βουδαπέστη η 12η Πλατιά Ολομέλεια της ΚΕ του ΚΚΕ για να εξετάσει την πολιτική κατάσταση της Ελλάδας με τη δικτατορία και εσωκομματικά ζητήματα. Τρία μέλη του Πολιτικού Γραφείου, οι Μήτσος Παρτσαλίδης, Ζήσης Ζωγράφος, Πάνος Δημητρίου, και ακόμη οι Δημήτρης Βατουσιανός, Βασίλης Ζάχος, Σταύρος Καράς, Θανάσης Καρτσούνης, Λεωνίδας Τζεφρώνης, επτά αναπληρωματικά μέλη της ΚΕ και τα τρία μέλη της Κεντρικής Εξελεγκτικής Επιτροπής διαφώνησαν με την πλειοψηφία σε εσωκομματικά και κεντρικά πολιτικά ζητήματα, όπως η πολιτική των συμμαχιών και ο ρόλος της Σοβιετικής Ένωσης και αποχώρησαν.Αυτά τα στελέχη εκπροσωπούσαν μία τάση που από καιρό διαμορφωνόταν, δυσφορούσε για την απόλυτη εξάρτηση του κόμματος από τις επιλογές της σοβιετικής ηγεσίας και έβλεπε με ενδιαφέρον τις εξελίξεις στην Τσεχοσλοβακία και την «Άνοιξη της Πράγας».
Με απόφαση της 12ης Ολομέλειας καθαιρέθηκαν τα τρία διαφωνούντα μέλη του Π.Γ. και περιθωριοποιήθηκαν οι υπόλοιποι. Στην ψηφοφορία που ακολούθησε ο μόνος που μειοψήφησε ήταν ο Πέτρος Ρούσος που όμως δεν συντάχτηκε με τους αποχωρήσαντες και παρέμεινε στις γραμμές του ΚΚΕ που οδηγήθηκε φυσικά στη διάσπαση. Μαζί με τους διαφωνούντες συμπαρατάχτηκαν άλλα στελέχη του "Γραφείου Εσωτερικού", δηλαδή του τμήματος της ηγεσίας που δρούσε στο εσωτερικό της χώρας σε συνθήκες παρανομίας, όπως οι Μπάμπης Δρακόπουλος, Αντώνης Μπριλλάκης, Τάκης Μπενάς κ.ά. Έτσι συγκροτήθηκε το ΚΚΕ-Εσωτερικού.
Ο Γρηγόρης Φαράκος μετά από τριάντα χρόνια φέρνει ξανά στη μνήμη του τις σκηνές που εκτυλίχθηκαν κατά τη διάρκεια της «12ης Ολομέλειας».
«Η 12η Ολομέλεια», θυμάται,«έγινε στη Βουδαπέστη, στην περιοχή της Βούδας. Σε μεγάλο κομματικό οίκημα, που χρησιμοποιούνταν για ανάπαυση - περισυλλογή των στελεχών. Το οίκημα ήταν περιφραγμένο, μέσα σε ένα μεγάλο κήπο, με δενδροστοιχίες κλπ. Διέθετε αίθουσες ύπνου, δωμάτια συνάντησης - αναγνωστήρια, τραπεζαρία (το φαγητό παρασκευαζόταν εντός), σαλόνια και, φυσικά, αίθουσα συνεδριάσεων. Οι καθεαυτό εργασίες της Ολομέλειας κράτησαν 10 ημέρες (5 μέχρι 15 Φεβρουαρίου 1968). Πρέπει να υπολογισθεί ότι επί μία εβδομάδα πριν από την έναρξη κατέφθαναν, κατά ομάδες, όσοι πήραν μέρος και ότι δυο - τρεις ημέρες, μετά τη λήξη των εργασιών, διήρκεσε η αναχώρηση των συμμετασχόντων.
* Η επίμαχη απαρτία
Με πρόταση του Πολιτικού Γραφείου η 12η Ολομέλεια διεξήχθη ως "ευρεία". Πήραν δηλαδή μέρος, εκτός από τους συνήθως συμμετέχοντες τα τακτικά και τα αναπληρωματικά μέλη της Κεντρικής Επιτροπής καθώς και τα μέλη της Κεντρικής Εξελεγκτικής Επιτροπής (ΚΕΕ) , και "42 στελέχη που είχαν αναδειχθεί στις καθοδηγήσεις των οργανώσεων του ΚΚΕ στις σοσιαλιστικές χώρες, από τις οργανώσεις της Δυτικής Ευρώπης και των ναυτεργατών και στελέχη που δουλεύουν στο μηχανισμό της ΚΕ". Αυτοί είχαν δικαίωμα λόγου, όχι ψήφου. Ετσι, καταγράφονται στην αρχή της συνεδρίασης: 20 τακτικά μέλη, 14 αναπληρωματικά, τρία της ΚΕΕ και τα 42 στελέχη από τις οργανώσεις. Παρακολουθούν επίσης τις εργασίες, ως πρακτικογράφοι, άλλα δύο στελέχη».
Η «αριθμολογία» γύρω από το περίφημο θέμα της απαρτίας προκειμένου να υπάρξει πλειοψηφία μεταξύ των μελών της ΚΕ για να περάσουν οι διαγραφές και οι καθαιρέσεις των διαφωνούντων έπαιρνε και έδινε τα χρόνια της μεταπολίτευσης. Ο Γρήγορης Φαράκος δίνει τη δική του εκδοχή:
«Σύμφωνα με το καταστατικό και την καθιερωμένη κομματική διαδικασία, αποφασιστική είναι η ψήφος των τακτικών μελών. Ψηφίζουν επίσης τα αναπληρωματικά μέλη και τα μέλη της ΚΕΕ, αλλά η ψήφος τους έχει χαρακτήρα συμβουλευτικό. Επομένως, η απαρτία υπολογίζεται από τη συμμετοχή των τακτικών μελών, εκείνων που είναι δυνατό να συμμετέχουν, χωρίς, δηλαδή, να υπολογίζονται όσα μέλη βρίσκονται σε φυλακές ή εξορίες. Στις μετά το 8ο Συνέδριο ολομέλειες η απαρτία εξασφαλιζόταν με τη συμμετοχή των 21 μελών από το εξωτερικό (γιατί από τα άλλα 23 του εσωτερικού τα πέντε ήσαν στη φυλακή). Μετά τις προσλήψεις όμως που έγιναν στην 8η Ολομέλεια και την αποφυλάκιση μελών της ΚΕ τα πράγματα είχαν αλλάξει. Ετσι, στην 9η Ολομέλεια τέθηκε το πρόβλημα και αποφασίστηκε να συζητηθεί στην επόμενη ολομέλεια. Στη 10η Ολομέλεια (Δεκέμβρης 1966 Γενάρης 1967) το πρόβλημα αντιμετωπίστηκε με τη συμμετοχή μελών από το εσωτερικό. Η δικτατορία «έλυσε» το πρόβλημα με τις νέες συλλήψεις μελών της ΚΕ. Ωστόσο στην 11η Ολομέλεια, που έγινε αμέσως μετά τη δικτατορία, τον Ιούνη του 1967, αποφασίστηκε να γίνει αφού κάποια μέλη της ΚΕ έρθουν από το εσωτερικό.
Στην έναρξη των εργασιών της 12ης Ολομέλειας, μετά τη «μάχη θέσεων» γύρω από την εκλογή του Προεδρείου, μπήκε το ζήτημα του ερχομού μελών από το εσωτερικό και αμφισβητήθηκε ο ισχυρισμός περί τον Κολιγιάννη ότι αυτό δεν ήταν δυνατό να γίνει. Δεν τέθηκε όμως ανοικτά, από την αρχή, θέμα απαρτίας. Αλλωστε, τυπικά, υπήρχε στην αρχή απαρτία, αφού από τα 29 τακτικά, που ήσαν ελεύθερα, συμμετείχαν 20. Στην πορεία, όταν αποχώρησαν όσοι διαφώνησαν, δεν υπήρχε ούτε τυπικά απαρτία (από τους 29, συμμετείχαν 13 και ο ένας, μάλιστα, απ' αυτούς κατεψήφιζε).
Το μέλος της ΚΕ που παρ' ότι συμμετείχε καταψήφισε τις αποφάσεις της 12ης Ολομέλειας δεν ήταν άλλος από τον Πέτρο Ρούσο, ένα από τα πιο ιστορικά στελέχη του ΚΚΕ.
Στην πλευρά των μελών της Κεντρικής Επιτροπής που ψήφισαν τις αποφάσεις βρέθηκαν, εκτός από τον τότε γραμματέα του κόμματος Κώστα Κολιγιάννη, οι: Πολυχρόνης Βάης, Κώστας Γάτζιος, Απόστολος Γκρόζος, Νίκος Καλούδης, Μήτσος Κωτούζας, Παναγιώτης Μαυρομάτης, Λεωνίδας Στρίγκος, Γεράσιμος Στεφανάτος, Κώστας Τσολάκης, Παναγιώτης Υφαντής και Γρηγόρης Φαράκος. Στην αντίπερα όχθη στάθηκαν, εκτός από τον Πέτρο Ρούσο, οι: Δημήτρης Βατουσιανός, Πάνος Δημητρίου, Βασίλης Ζάχος, Ζήσης Ζωγράφος, Σταύρος Καράς, Θάνασης Καρτσούνης, Δημήτρης Παρτσαλίδης και Λεωνίδας Τζεφρώνης.
Με τους «12» της αμφιλεγόμενης πλειοψηφίας συντάχθηκαν και επτά από τα αναπληρωματικά μέλη της Κεντρικής Επιτροπής που είχαν συμβουλευτική ψήφο, ενώ με τους διαφωνούντες «πέρασαν» επίσης επτά αναπληρωματικά μέλη της ΚΕ καθώς και τα τρία μέλη της Κεντρικής Εξελεγκτικής Επιτροπής». Ολόκληρο το δημοσίευμα του Γρηγόρη Φαράκου "Ετσι έγινε η διάσπαση του ΚΚΕ" στο "Βήμα" http://tovima.dolnet.gr/print_article.php?e=B&f=12481&m=A28&aa=1
Αρθρο Νίκου Κιάου στην Ελευθεροτυπία http://www.enet.gr/online/online_fpage_text/id=7979864
Η χαμένη άνοιξη του 1968, «Ιος της Ε» http://www.iospress.gr/ios2008/ios20080203.htm
5 comments:
Μάκη
ιδού τα κατορθώματα των ...τωρινών ΚΚΕ-εσ
εδώ στην κατακόκκινη Φιλαδέλφεια
http://environmentfood.blogspot.com/2008/02/blog-post_15.html
@ izabet δεν υπάρχουν τωρινοί ΚΚΕ Εσ. Υπάρχουν πολιτικές πρακτικές που διαφωνείς ή συμφωνείς! Ασε το ΚΚΕ Εσωτερικού στην ησυχία του...
η Φιλαδελφεια ειναι κατακοκκινη πολιτικα ή αθλητικα?
Γιάννη μπορεί να διαφωνούμε με την αύξηση των δημοτικών τελών όπως διαφωνούμε με κάθε αύξηση είτε αφορά σε τέλη ανταποδοτικού χαρακτήρα είτε όχι, ωστόσο δεν μπορούμε να θεωρήσουμε ότι η πολιτική του Δήμαρχου στο συγκεκριμένο ζήτημα οφείλεται στην αριστερή ταυτότητά του. Πόσο μάλλον να παρασύρουμε μαζί του όλους τους αριστερούς Δήμαρχους. Άλλωστε θα κριθεί τόσο από το λαό όσο και από το ΣΥΝ. Όσο για το ΚΚΕ εσ. έγραψε τη δική του ιστορία μέσα από τους δικούς του αγώνες. Οι όποιες κρίσεις περιττεύουν.
Η πολιτική και το πρόγραμμα του Ενιαίου Μετώπου σήμερα
(....)
Αυτή η πολιτική συναίνεσης, μια μακρόχρονη συμφωνία της Βάρκιζας με τον καπιτα-λισμό, απομαζικοποίησε τα κινήματα κι’ έστειλε φυσικά ένα σωρό αγωνιστές στην ιδιώτευση. Το ίδιο ισχύει ασφαλώς όχι μόνο για το ΚΚΕ αλλά και για την εκτός ΚΚΕ αριστερά: Κινούμενη ελεύθερα σ’ ολόκληρο το φάσμα από τον ρεφορμισμό ως τον άκρατο σεχταρισμό δεν μπόρεσε να διαφοροποιηθεί από το ΚΚΕ σε οτι αφορά τις πρακτικές προτάσεις. Η αριστερά έπρεπε να είναι επαναστατική χωρίς να είναι σεχτα-ριστική, έπρεπε να είναι διεκδικητική χωρίς να διαλύει την πολιτική στο άμεσο διεκδι-κητικό, χωρίς να διαλύει το Όλο στο Μέρος, και σ’ αυτό απέτυχε είτε από συνειδητή επιλογή (ΚΚΕ και ΣΥΡΙΖΑ) είτε από αντικειμενική αδυναμία (η λεγόμενη άκρα ή αντικαπιταλιστική, επαναστατική αριστερά).
(....)
★ ΜΑΡΞΙΣΤΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ & ΠΡΑΞΗ
www.theorystudies.blogspot.com
Post a Comment