Saturday, November 3, 2007

Kατάληψη και επανάληψη

Σιδερόφραχτα σχολεία, σπασμένα καθίσματα, αναποδογυρισμένα θρανία, στοιβαγμένα όλα στη λογική του αναχώματος, στις εισόδους των σχολικών συγκροτημάτων. Ξεθωριασμένα πανό κρεμασμένα στα κάγκελα, δηλωτικά μιας κατάληψης σε εξέλιξη, συνεπέστατης στο προγραμματισμένο ετήσιο ραντεβού της με την πλήξη και τη ρήξη, εκεί στα μέσα του Οκτώβρη. Από μέσα, η εφηβεία, με τον παρορμητισμό που δικαιούται η ηλικία της, να διαπληκτίζεται με γονείς και δασκάλους, να ειρωνεύεται με χιούμορ και να χειρονομεί με αυθάδεια προς τους απ’ έξω: Στους «αγανακτισμένους» γονείς, φανερά εκνευρισμένους, που αγωνιούν για την εφτάωρη «φύλαξη» των παιδιών τους και εξαντλούν την αυστηρότητά τους στο παιδί του «άλλου», σ’ αυτή τη σπάνια, ίσως και μοναδική, εμφάνισή τους στο χώρο του σχολείου. Στους καθηγητές, άλλοτε προβληματισμένους και ανήσυχους και άλλοτε απαθείς και συμβιβασμένους σε ρόλο θεατή των όσων συμβαίνουν έξω από τις αίθουσες.
Οι μαθητικές καταλήψεις, το φαινόμενο που έγινε θεσμός μιας άχαρης και μονότονης επανάληψης, προκαλούν εντάσεις και διαξιφισμούς. Από τη μια, η λογική των αντιλήψεων του «δε βαριέσαι», η οποία απολαμβάνει μαζοχιστικά το χαβαλέ της, προβάλλοντας ως ζήτημα αιχμής… το μέγεθος της τυρόπιτας που διατίθεται στα κυλικεία των σχολείων. Από την άλλη, το φρόνημα αντίστασης σε κάθε λογική ξεπουλήματος του δημόσιου χαρακτήρα της παρεχόμενης δημόσιας εκπαίδευσης, που μεθοδεύεται συστηματικά τα τελευταία χρόνια στην πατρίδα μας.
Ποιος ξέρει τι υπερισχύει στ’ αλήθεια; Λίγο το ένα, λίγο το άλλο, ίσως και τα δύο, μπορεί και ένα τίποτα. Ένα πελώριο και ακατανίκητο τίποτα, που χάσκει ανόητο πάνω απ’ τα σχολειά, και μηδενιστικά αδυνατεί να αντιτάξει ένα ανυπότακτο «όχι» ή να προτάξει ένα καθαρό «ναι».
Το πρόβλημα πάντως δεν είναι οι καταλήψεις των σχολείων!
Προβληματική είναι η απουσία του πάθους, της συγκίνησης, της οργής και της αγανάκτησης που χαρακτηρίζει, ως επί το πλείστον, τις μαθητικές κινητοποιήσεις. Οι απογοητευτικές μειοψηφίες που αλυσοδένουν τα σχολεία, προκαλούν το σαματά του ημιώρου στην έναρξη των μαθημάτων και κατόπιν εξαφανίζονται. Ο διασκορπισμένος οπουδήποτε μαθητόκοσμος, παντού εκτός από το χώρο του σχολείου και σε κάποιες περιπτώσεις στις αίθουσες των φροντιστηρίων, τα οποία αναπροσαρμόζουν το πρόγραμμά τους, μεταθέτοντας τα απογευματινά μαθήματα στην πρωινή ζώνη!
Το ενδεχόμενο, πάντως, κατάληψης των φροντιστηρίων, απορρίπτεται κατηγορηματικώς από όλους, ως ακραία επαναστατική ενέργεια, αμφιβόλου χρησιμότητος και υψηλού ρίσκου για το σύστημα εν όψει εξετάσεων…
Είναι θλιβερό, επίσης, να παρακολουθείς τους μαθητές μας να διατυπώνουν αιτήματα και θέσεις μπροστά στις κάμερες με λόγο και ύφος παρηκμασμένων αρχισυνδικαλιστών! Να εκδαπανάται έτσι αλόγιστα η εκρηκτικότητά τους, να μαραζώνει τόσο πρόωρα η τρυφερότητά τους…
Κι όμως, όσο αποκαρδιωτική κι αν εκδηλώνεται η πρακτική των καταλήψεων αγγαρείας, δεν είναι αυτός λόγος καταλογισμού ευθυνών στους μαθητές μας.
Οι ευθύνες για τον ανυπόφορο εκφυλισμό του εκπαιδευτικού μας συστήματος αλλού θα πρέπει να αναζητηθούν. Και όσοι με εισαγγελική νοοτροπία ενοχοποιούν αδιακρίτως την εφηβική διαμαρτυρία, οποιασδήποτε μορφής, ας συνειδητοποιήσουν επιτέλους το αυτονόητο, ότι δηλαδή οι μαθητές μας βιώνουν πρώτοι απ’ όλους τα αδιέξοδα μιας ανέραστης σχολικής διαδικασίας. Γι’ αυτό, δίπλα στον ενδεχόμενο απελπισμό για τη σκοπιμότητα ή την ποιότητα των αντιδράσεών τους, ας μην τσιγκουνευτούμε καθόλου συμπάθεια και κατανόηση γι’ αυτό που είναι και για ό,τι κάνουν.
Πίσω απ’ τα κλειστά σχολειά, οι ευθύνες όλων ημών των ωρίμων πολιτών. Και πίσω απ’ τις ευθύνες, το κενό νοήματος για τη ζωή, το έλλειμμα αξιών και πίστης, η απουσία οράματος για τον άνθρωπο.

Εφημερίδα ΡΗΞΗτου Γιώργου Μάλφα Πάτρα, 31/10/07

No comments: