Η πολιτεία του πράσινου βουνού

Ο πρώτος σοσιαλιστής βουλευτής στην ιστορία είναι ο Μπέρνιο Σάντερς. Και είναι από το Βερμόντ. Η «πολιτεία του πράσινου βουνού», όπως ονομάζεται το Βερμόντ, αποτελούσε πάντα την εξαίρεση στην αμερικανική ομοσπονδία: Πολύ πριν τον αμερικανικό εμφύλιο αντιτάχθηκε στο σύστημα της δουλείας και ζήτησε την κατάργησή της. Εχει μια ισχυρή παράδοση κοινοτισμού και αυτονομίας, σε σημείο να διαχειρίζονται οι τοπικές κοινότητες σχεδόν τα πάντα, με αποφάσεις που λαμβάνονται σε λαϊκές συνελεύσεις. Το Βερμόντ εξάλλου έστειλε στις εκλογές του 2004 στη Βουλή των Αντιπροσώπων τον Μπέρνιο Σάντερς, τον πρώτο σοσιαλιστή βουλευτή στην ιστορία.

Το Μονπελιέ, η πολιτειακή πρωτεύουσα, είναι η μόνη στις ΗΠΑ που στερείται των υπηρεσιών της αλυσίδας Μακντόναλντ, ενώ έχει κρατήσει σε απόσταση και τα υπερμεγέθη εμπορικά κέντρα πολυεθνικών προς όφελος των μικρομεσαίων επιχειρηματιών, έχει θεσπίσει περιβαλοντικούς νόμους από τους αυστηρότερους στις ΗΠΑ, ενώ έχει απαιτήσει από τις αυτοκινητοβιομηχανίες οχήματα αυστηρότερον προδιαγραφών.

Το Βερμόντ αποτελεί ιδιοτροπία του συστήματος και ακριβώς αυτό εκφράζεται και πολιτικά με μια κίνηση που βρίσκει μεγάλη ανταπόκριση από τους κατοίκους: Τώρα έχει αρχίσει να σκέφτεται την ανεξαρτησία του, ή για την ακρίβεια την απόσχισή του από την αμερικανική ομοσπονδία!

Οι ακτιβιστές της «Δεύτερης Δημοκρατίας»

Η κίνηση δεν είναι καινοφανής, καθώς υπήρξε ανεξάρτητο κράτος από το 1771 έως το 1791 και έχει μεγάλη παράδοση ανυπακοής απέναντι στην κεντρική εξουσία. Η σύγχρονη έκφραση του κινήματος ανεξαρτησίας συνδέεται επίσης με το αντιπολεμικό κίνημα και την αντίθεση στον πόλεμο του Ιράκ. Ιδρυτής του κινήματος είναι ένας 70χρονος συνταξιούχος καθηγητής οικονομικών του Πανεπιστημίου Ντιουκ, ο Τόμας Νέιλορ, ο οποίος έχει διαμορφώσει και την πολιτική πλατφόρμα της απόσχισης σε ένα μανιφέστο 112 σελίδων: «Θέλουμε ένα πράσινο Βερμόντ, εθελοντική ένωση των τοπικών κοινοτήτων του, με δημοκρατία και συμμετοχή των πολιτών στα κέντρα λήψης των αποφάσεων, με ήθος και σεβασμό στους πολίτες», λένε οι ακτιβιστές της «Δεύτερης Δημοκρατίας του Βερμόντ», όπως ονομάζουν το κίνημά τους.

Πρακτικά, θέλουν μια Ελβετία της Βορείου Αμερικής. Οι δημοσκοπήσεις έδιναν στους αυτονομιστές 8% το 2006 και τώρα έχουν ξεπεράσει το 13%. Οι συμπαθούντες φαίνεται να είναι πολλοί περισσότεροι. Τα μαγαζιά που πουλάνε τα μπλουζάκια με το σήμα του ανεξάρτητου Βερμόντ κάνουν χρυσές δουλειές.

Η τελευταία φορά που τέθηκε θέμα απόσχισης αμερικανικής πολιτείας από την Ομοσπονδία ήταν το 1861, όταν υπερψηφίστηκε σχετική πρόταση από τη Βουλή της Βόρειας Καρολίνας. Ανάλογο ζήτημα είχε προκύψει την ίδια περίοδο και με το Τέξας, όμως το Ομοσπονδιακό Δικαστήριο έθεσε νομικό φραγμό στο εγχείρημα το 1868 και από τότε ισχύει η νομολογία του.

Η περίπτωση Βερμόντ δεν είναι η μόνη σήμερα, είναι πάντως η πιο σοβαρή και η πιο μαζική από όλες τις άλλες που εκφράζονται κινηματικά στις ΗΠΑ. Κινήσεις αυτονομίας υπάρχουν στη Χαβάη, την Αλάσκα, το Τέξας, την Καλιφόρνια, ακόμη και τη Νέα Υόρκη.

"Παραφωνία στην αστερόεσσα", του Νικόλα Ζηργάνου, "Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία" - 04/11/2007

Για την Δημοκρατία του Βερμόντ (Vermont Republic) διαβάστε ΕΔΩ