Ορθοδοξία: Πίστη, και όχι Πολιτική Οργάνωση

του Αντώνη Σπυρόπουλου

Η Ορθοδοξία ως πνευματική και θεολογική υπόσταση, δίνει έμφαση στην πνευματική ολοκλήρωση, στις ηθικές διδασκαλίες και στην επιδίωξη της σωτηρίας του ανθρώπου. Ενώ η ορθόδοξη παράδοση μας διδάσκει πως οι πιστοί μπορούν να συμμετέχουν σε διάφορες πτυχές της κοινωνίας, είναι κρίσιμο να αναγνωρίσουμε ότι η ίδια η Ορθοδοξία δεν είναι ένας πολιτικός οργανισμός και δεν πρέπει να χρησιμοποιείται ως τέτοιος. Οποιαδήποτε εμπλοκή ή χρησιμοποίηση της Ορθοδοξίας και του θεολογικού της περιεχομένου με πολιτική και κομματική διάσταση αποτελεί ίσως τη μεγαλύτερη αίρεση και η επίσημη Ορθόδοξη Εκκλησία και ο εκκλησιαστικός κόσμος οφείλει να τοποθετηθεί και να καταγγείλει τέτοια αιρετικά φαινόμενα .

Διάκριση μεταξύ του Ουράνιου και του Επίγειου Βασιλείου

Η Ορθοδοξία διατηρεί μια σαφή διάκριση μεταξύ του ουράνιου και του επίγειου Βασιλείου. Το επίκεντρο της Ορθόδοξης Εκκλησίας είναι η πνευματική ευημερία και η σωτηρία των προσώπων, παρά η απόκτηση πολιτικής εξουσίας ή επιρροής. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται στη Καινή Διαθήκη, ο Ιωάννης 18:36 (Καινή Διαθήκη), ο Ιησούς διακήρυξε, «Η βασιλεία μου δεν είναι από αυτόν τον κόσμο». Αυτή η θεμελιώδης διδασκαλία υπογραμμίζει την υπερβατική φύση της Ορθοδοξίας.

Ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος (περίπου 349-407), Αρχιεπίσκοπος Κωνσταντινουπόλεως, ήταν σεβάσμιος Πατέρας της Εκκλησίας και εύγλωττος ιεροκήρυκας. Στα κηρύγματα και τα γραπτά του αναφέρθηκε στη σχέση Εκκλησίας και πολιτικών εξουσιών, υποστηρίζοντας τον διαχωρισμό των δύο σφαιρών.

Στις ομιλίες του, τόνισε ότι η Εκκλησία πρέπει να εστιάζει πρωταρχικά στα πνευματικά θέματα και τη σωτηρία των ψυχών. Προέτρεψε τους Χριστιανούς να είναι αφοσιωμένοι πολίτες και να προάγουν τη δικαιοσύνη, αλλά προειδοποίησε να μην επιδιώκει η Εκκλησία πολιτική εξουσία ή άμεση ανάμειξη στην κοσμική πολιτική.

Στο κήρυγμά του «Περί των Αγαλμάτων», ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος επέκρινε όσους επιθυμούσαν την πολιτική επιρροή της Εκκλησίας, δηλώνοντας: «Η πόλη μας είναι ουράνια, όχι γήινη. Τι ενδιαφέρον έχουμε για τα επίγεια πράγματα;” Ομιλία 6 περί Πράξεων των Αποστόλων. Αυτό το απόσπασμα απεικονίζει την πίστη του στην θεολογική φύση της Εκκλησίας και την απόσπασή της από τους νόμους και τις διαδικασίες της κοσμικής εξουσίας.

Ο ίδιος τόνισε ότι πρωταρχική αποστολή της Εκκλησίας ήταν να διδάσκει το Ευαγγέλιο, να παρέχει πνευματική καθοδήγηση και να λειτουργεί ως ηθική πυξίδα για την κοινωνία. Ενώ αναγνώριζε την ευθύνη των χριστιανών να ασχολούνται κοινωνικά, προειδοποίησε να μην συγχέεται ο ρόλος της Εκκλησίας με αυτόν του κράτους, καθώς θα μπορούσε να διαβρώσει την πνευματική ουσία και αποστολή της Εκκλησίας.

Η ιστορία, άλλωστε, παρέχει πολυάριθμα παραδείγματα των επιζήμιων επιπτώσεων της διαπλοκής της Εκκλησίας με την κοσμική πολιτική. Η Βυζαντινή Αυτοκρατορία χρησιμεύει ως εξέχουσα μελέτη περίπτωσης, όπου η πολιτική παρέμβαση σε εκκλησιαστικά ζητήματα είχε ως αποτέλεσμα συγκρούσεις, αγώνες εξουσίας και διαφθορά. Το Μεγάλο Σχίσμα του 1054, το οποίο χώρισε τον Χριστιανισμό σε Ανατολική Ορθόδοξη και Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία, προέκυψε επίσης εν μέρει λόγω πολιτικών διαφωνιών και εξουσίας.

Αυτονομία της κοσμικής σφαίρας

Η Ορθοδοξία αναγνωρίζει τη σημασία της ατομικής συνείδησης και σέβεται την αυτονομία της κοσμικής σφαίρας. Οι πιστοί ενθαρρύνονται να είναι αφοσιωμένοι πολίτες, προάγοντας τη δικαιοσύνη, την ειρήνη και το κοινό καλό μέσα στην κοινωνία. Ωστόσο, η Εκκλησία δεν επιδιώκει να επιβάλει τη συγκεκριμένη πολιτική ατζέντα της, καθώς αναγνωρίζει την διαφορετικότητα των απόψεων και την αναγκαιότητα των δημοκρατικών διαδικασιών λήψης αποφάσεων.

Συνέπεια με τις διδασκαλίες του Χριστού

Οι διδασκαλίες του Χριστού, όπως καταγράφονται στην Καινή Διαθήκη, τονίζουν την αγάπη, τη συγχώρεση, την ταπεινοφροσύνη και την επιδίωξη της δικαιοσύνης. Η εμπλοκή σε κομματικές πολιτικές μπορεί συχνά να οδηγήσει σε διχασμό, ιδεολογικές συγκρούσεις και συμβιβασμούς που μπορεί να έρχονται σε αντίθεση με τις βασικές αρχές της Ορθοδοξίας. Έτσι, η προσκόλληση στις διδασκαλίες του Χριστού συνεπάγεται τη διατήρηση μιας απόστασης από τον πολιτικό στίβο.

Η Ορθοδοξία δεν είναι ένας πολιτικός οργανισμός αλλά μια θρησκευτική πίστη που επιδιώκει να καθοδηγήσει τα άτομα στην πορεία τους προς τη σωτηρία. Με την τήρηση της αρχής του διαχωρισμού της Εκκλησίας από την κοσμική πολιτική, η Ορθοδοξία διατηρεί την πνευματική της ακεραιότητα και εστιάζει στην τροφή της πνευματικής ανάπτυξης και ηθικής ανάπτυξης των πιστών. Αυτή η προσέγγιση διασφαλίζει την ικανότητα της Εκκλησίας να είναι μια ενωτική δύναμη και μια ηθική πυξίδα μέσα στην κοινωνία, υπερβαίνοντας τις χρονικές προκλήσεις των πολιτικών ατζέντηδων.

Η προσπάθεια εκκοσμίκευσης και πολιτικοποίησης της Ορθοδόξιας δεν είναι ένα φαινόμενο που περιορίζεται σήμερα σε αιρετικά σχήματα όπως το νεοπαγές -κατά τ’ άλλα- κόμμα «ΝΙΚΗ» αλλά ξεκινά δεκαετίες πριν όταν ένα ιδιότυπο «κίνημα» με προτεσταντικά χαρακτηριστικά στο τρόπο λειτουργίας και επέκτασης εμφανίστηκε στους κόλπους της Ορθόδοξης Εκκλησίας. Αυτό το υποτιθέμενο «κίνημα» προσπάθησε να κανονικοποιήσει και να εκκοσμικεύσει την θεία ουράνια εξουσία χρησιμοποιώντας την ως άσκηση πολιτικής και παράγοντα σύστασης ενός πολιτικού οργανισμού.

Τα πράγματα ξεκίνησαν από τη δεκαετία του 60 όπου μια ομαδοποίηση θεολόγων, ίδρυσε την «Αδελφότητα Θεολόγων “Ο Σωτήρ”» ή οποία προερχόταν από μέλη της «Αδελφότητας Θεολόγων “Η Ζωή”», που αποχώρησαν από αυτήν. Ιδρυτικά μέλη της αποτέλεσαν οι θεολόγοι Παναγιώτης Τρεμπέλας, Ιωάννης Κολιόπουλος, Δημήτριος Παναγιωτόπουλος και άλλα 60 μέλη.

Η οργάνωση ήταν ορθόδοξη χριστιανική αδελφότητα οργανωμένη κατά τα αντίστοιχα προτεσταντικά πρότυπα αδελφοτήτων. Τα μέλη της υπόσχονται να τηρούν τις τρεις μοναχικές αρετές της παρθενίας, υπακοής και ακτημοσύνης. Ο ίδιος ο Μητροπολίτης Σερβίων και Κοζάνης Αμβρόσιος (2000), υποστήριξε πως το πέρασμα των οργανώσεων από την Ορθοδοξία απετέλεσε την νόσο της Εκκλησίας με τραγικές συνέπειες για την ζωή του τόπου ασκώντας έντονη κριτική στις πρακτικές των Αδελφοτήτων αυτών.

Σίγουρα για όλα αυτά έχει γνώση η επίσημη Ορθόδοξη Εκκλησία η οποία οφείλει να τοποθετηθεί. Και σίγουρα έχουν αφήσει μεγάλο αποτύπωμα στους κόλπους της Εκκλησίας μας συναρθρώνοντας ένα δίκτυο ανθρώπων, παραγόντων κλπ. Ωστόσο τα πράγματα περιπλέκονται καθώς τέτοιου τύπου αιρετικές σχηματοποιήσεις με προτεσταντικά χαρακτηριστικά έχουν διεισδύσει χρόνια τώρα στους κόλπους της Εκκλησίας. Σαφώς η Ορθόδοξη Ελληνική Παράδοση δεν έχει καμία σχέση με την ταύτιση της πίστης και της εκκοσμικευμένης πολιτικής.

Κι αυτό μπορεί κάποιος εύκολα να το διαπιστώσει στα άτομα που προσελκύονται από τέτοια αιρετικά σχήματα όπως η ΝΙΚΗ, τα οποία, ως σύγχρονοι Χριστέμποροι, χρησιμοποιούν τα θρησκευτικά τους ανακλαστικά, την απογοήτευσή τους, την οικονομική τους αδυναμία, την δυσαρέσκειά τους απέναντι στο κράτος για διάφορους λόγους για να μετατρέψουν την Ορθοδοξία σε πολιτικό όργανο.

Πηγή: Ιστολόγιο Αρδην

Erri De Luca: «Αισθάνομαι φιλοξενούμενος του χρόνου εκείνου που με διαβάζει»

Εκ των ιδρυτικών μελών της ακροαριστερής πολιτικής οργάνωσης Lotta Continua, συγγραφέας, μεταφραστής, ποιητής (και πολλά άλλα), ο Erri De Luca επισκέφτηκε πρόσφατα την Αθήνα προκειμένου να παρουσιάσει το πεζογράφημά του "Το αδύνατο". Το βιβλίο του αποτελεί μια ηθική «μονομαχία» μεταξύ ενός πρώην αντάρτη και ενός ανακριτή. Με την ακρίβεια και την περιεκτικότητα που διέπουν τη λογοτεχνική γραφή του απάντησε ο Erri De Luca και στις ερωτήσεις που του απεύθυνα.

Σε νεαρή ηλικία, 55 χρόνια πριν, υπήρξατε εκ των ιδρυτικών μελών της ακροαριστερής πολιτικής οργάνωσης Lotta Continua.

Ανασκοπώντας εκείνη την εποχή, ποια είναι τα κυρίαρχα συναισθήματά σας; Θεωρείτε ότι η πολιτική πάλη -ένοπλη και μη- υπήρξε ωφέλιμη σε ατομικό και συλλογικό επίπεδο;
Η Lotta Continua ήταν μια δημόσια επαναστατική οργάνωση, με ανοιχτές έδρες σε όλη την Ιταλία, με καθημερινή εφημερίδα, με δεκάδες χιλιάδες αγωνιστές.
Με ενεργή δράση από το 1969 έως και το 1976, δεν ήταν μια παράνομη οργάνωση που δρούσε με μεθόδους ένοπλου αγώνα. Ο 20ός αιώνας ήταν αιώνας επαναστάσεων με τις οποίες απελευθερώθηκαν τα καινούργια Έθνη του κόσμου από τους αποικιοκράτες.

Ποια είναι, λοιπόν, η παρακαταθήκη που έχει αφήσει στην ιταλική κοινωνία;

Ήμασταν μέρος διεθνούς κινήματος πολιτικής απελευθέρωσης των ανθρώπινων μαζών. Στην Ιταλία συμβάλαμε στη βελτίωση των συνθηκών ζωής των εργατών.

Μετά τη διάλυση της οργάνωσης αποσυρθήκατε, πάντως, από την ενεργό πολιτική. Ήταν μια -αναγκαία, ίσως- περίοδος αναστοχασμού;

Όταν διαλύθηκε η Lotta Continua, δούλεψα ως εργάτης επί 20 χρόνια, έως ότου η έκδοση βιβλίων μου επέτρεψε να σταματήσω αυτές τις δουλειές. Μετέφερα τη δέσμευσή μου ως πολίτης από τη συλλογική μορφή στην ατομική.
Για παράδειγμα, εδώ και έναν χρόνο πηγαίνω με ένα φορτηγάκι και έναν φίλο στην Ουκρανία για να βοηθήσω πρόσφυγες και ορφανοτροφεία.
Η επιστροφή του πολέμου στην Ευρώπη μας ώθησε να γίνουμε σταγόνες στην έρημο, τόπο που καμιά σταγόνα δεν πάει χαμένη. Αν δεν μπορούμε να είμαστε ποτάμι, μπορούμε να είμαστε σταγόνα.

Στις δεκαετίες που ακολούθησαν τη διάλυση της Lotta Continua συμμετείχατε αρχικά σε ανθρωπιστικές οργανώσεις. Κατόπιν στραφήκατε στον περιβαλλοντικό ακτιβισμό, εξαιτίας του οποίου μάλιστα προ λίγων ετών κινδυνέψατε να φυλακιστείτε. Τι σημαίνει αυτός για σας;

Αισθάνομαι ότι συμμερίζομαι τους λόγους των κοινοτήτων που μάχονται για τον σεβασμό της ζωής, την υγεία, την αξιοπρέπεια. Χρησιμοποιώ το δημόσιο όνομά μου για να αυξήσω τη δύναμη της φωνής μου. Η ελευθερία συνίσταται στον συνδυασμό λόγων και έργων. Αυτή η ελευθερία δεν περιορίζεται από καμία ποινική διαδικασία, αλλά αντίθετα ενισχύεται.

Ποια ήταν η αφετηρία της δικής σας πολύπτυχης -και συνεχιζόμενης- περιπέτειας με τη γραφή; Πήγαζε και από την ενασχόλησή σας με την πολιτική;

Είχα βιβλία στο σπίτι, τα διάβασα και άρχισα να γράφω ιστορίες για να έχω παρέα. Τα χρόνια του πολιτικού αγώνα μού αφαίρεσαν το γράψιμο. Ήταν μια διαφορετική συντροφιά. Ξανάρχισα να γράφω όταν ξαναβρέθηκα μόνος.

Είστε, εξάλλου, δεινός αλπινιστής και ορειβάτης, γεγονός που συχνά μετουσιώνεται στη συγγραφική σας δημιουργία. Τι αντλείτε από τη σχέση σας με το ορεινό σύμπαν; Αποκρυσταλλώθηκε αυτή η σχέση σταδιακά;

Πηγαίνω στο βουνό για να βρεθώ σε μια έρημο όπου η ανθρώπινη παρουσία είναι ελάχιστη. Ανεβαίνω για να αποκτήσω μια απόσταση. Σε μια κορυφή δε βρίσκομαι κοντά σε κάτι, είμαι μόνος, μακριά από το σημείο εκκίνησης. Η αναρρίχηση είναι η σωματική κίνηση που μου ταιριάζει καλύτερα.

Στο Αδύνατο, το πιο πρόσφατο μυθιστόρημά σας που έχει μεταφραστεί στα ελληνικά, αναμετριέται η ηθική ενός πρώην αντάρτη, που πιθανώς ενέχεται στον θάνατο ενός πρώην μέλους της ίδιας οργάνωσης και χαφιέ, και ενός ανακριτή. Το μυθιστόρημα συνταιριάζει το δικαστικό δράμα και την ερωτική επιστολογραφία. Γιατί αποφασίσατε να το δομήσετε κατ’ αυτόν τον τρόπο;

Η ανάκριση περιέχει αντιστάσεις και αποκρύψεις από πλευράς του κατηγορούμενου. Τα γράμματα επιτρέπουν να γίνει γνωστό αυτό που υπάρχει πίσω και κάτω από τις απαντήσεις. 

Επιπλέον, τα περισσότερα μυθιστορήματά σας, παρότι ταξινομούνται ως τέτοια, μοιάζουν περισσότερο με νουβέλες ή εκτενή διηγήματα. Τι σας σαγηνεύει στη «μικρή» φόρμα;

Αισθάνομαι φιλοξενούμενος του χρόνου εκείνου που με διαβάζει. Ο φιλοξενούμενος πρέπει να αφήνει το τραπέζι όσο είναι ακόμα επιθυμητός. Η μεγαλύτερη φιλοφρόνηση που μπορεί να μου γίνει είναι ότι κάποιος θα ήθελε περισσότερες σελίδες.

Σας ανησυχεί η άνοδος στην πρωθυπουργία της Ιταλίας μας ανοιχτά ακροδεξιάς πολιτικού; Ή εκτιμάτε πως ο φασισμός «εξημερώνεται» στο κοινοβουλευτικό πλαίσιο;

Με ανησυχεί η ακαταλληλότητα αυτής της κυβέρνησης, η φθίνουσα ποιότητα των υπουργών της.
Ο φασισμός, αντίθετα, είναι ασυμβίβαστος με την κοινοβουλευτική δημοκρατία και αυτοί οι κυβερνώντες, αν και είναι φασίστες εκ πολιτικών πεποιθήσεων, οφείλουν να υπακούουν στους Συνταγματικούς κανόνες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Ευχαριστώ θερμά την Κοραλία Τσαγκαράτου (Εκδόσεις Κέλευθος) για την καθοριστική συμβολή της στην πραγματοποίηση της συνέντευξης, καθώς και για την παραχώρηση της φωτογραφίας του συγγραφέα που συνοδεύει το κείμενο.

Τη συνέντευξη πήρε ο Ιωάννης Κοντός 

Το μυθιστόρημα του Erri De Luca Το αδύνατο κυκλοφορεί στα ελληνικά από τις Εκδόσεις Κέλευθος σε μετάφραση της Άννας Παπασταύρου.

Πηγη: πόλη Κ

“Εκλογές, αποχή & η πρόταση της άμεσης δημοκρατίας”

Αντίθετα με το προεκλογικό κλίμα των ημερών και τη “γιορτή της ανάθεσης”, ζητούμενο της παρούσας εκδήλωσης αποτελεί η ανάδειξη της πολιτικής πέρα από τα στερεότυπα της καθεστωτικής εξουσίας – των τραπεζών, των κομμάτων και των πολιτικών. Παρά τις νέες υποσχέσεις των υποψήφιων, παρατηρούμε πως οι εκλογικές αυταπάτες συνεχίζουν να συμβάλλουν στην όξυνση της κοινωνικής κρίσης. Η κρίση της (μετα-)αντιπροσώπευσης συνεχίζει να βαθαίνει συνεχώς στη χώρα ενώ η αποχή από τις κάλπες ετοιμάζεται να σπάσει ακόμη ένα ρεκόρ από τη μεταπολίτευση και μετά.

Στις 21 Μαϊου, το εκλογικό σώμα της χώρας καλείται να καταθέσει την ψήφο του στις κοινοβουλευτικές εκλογές. Η μέρα αυτή, “η γιορτή της δημοκρατίας” όπως ακούμε να διαφημίζεται, θα επιτρέψει στον απλό λαό να παίξει για μια φορά μέσα στα τέσσερα τελευταία χρόνια, ρόλο στη πολιτική πραγματικότητα της χώρας, καθώς από τα αποτελέσματα θα προκύψει μια νέα κυβέρνηση – αυτή αποτελεί την κρισιμότερη πράξη σε επίπεδο πολιτεύματος που έχει, όμως, ως μοναδικό της σκοπό την εκλογή κυβερνώντα. Όχι την καταμέτρηση συσχετισμών ούτε κάτι άλλο, όπως συχνά λέγεται. Γι’ αυτό και αρκεί η ψήφος ενός και μόνο ατόμου για να εκλεγεί κυβέρνηση, καθώς δεν ορίζεται θεσμικά ένα κατώτατο υποχρεωτικό όριο συμμετοχής στη διαδικασία.

Τόσο οι απλοί πολίτες, όσο και άνθρωποι των κοινωνικών κινημάτων, βρίσκονται μπροστά στο δίλημμα της συμμετοχής ή όχι στην επιλογή του κυβερνώντα. Μετά από τέσσερα χρόνια κυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας, η συζήτηση μονοπωλείται από την ανάγκη της πτώσης του Μητσοτάκη, ακόμα και αν αυτό σημαίνει τη στήριξη μιας μετριοπαθούς σοσιαλδημοκρατίας.

Αυτό που μεγάλο κομμάτι του κόσμου που τοποθετεί τον εαυτό του στο αντικαπιταλιστικό άξονα της πολιτικής πυξίδας αρνείται να δει, είναι η παγκόσμια τάση για αποχή από τη διαδικασία των εκλογών. Τόσο στην Ελλάδα, όσο και στον υπόλοιπο κόσμο, τα ποσοστά αποχής δείχνουν μια αυξητική τάση. Ο απλός κόσμος δεν βρίσκει νόημα στο να πηγαίνει μέχρι τις κάλπες και αν το κάνει το αντιλαμβάνεται περισσότερο ως φάρσα. Δεν θεωρεί ότι η ψήφος του επηρεάζει με κάποιο τρόπο τη ζωή του ή τη ζωή της κοινότητάς του.

Διαισθάνεται ότι οποιοσδήποτε και να είναι ο κυβερνητικός σχηματισμός, η πολιτική πραγματικότητα στην κοινωνία μας είναι υποταγμένη στην ανάθεση, στο κεφάλαιο, στις λογικές της αιώνιας μεγέθυνσης/ανάπτυξης και της συνεχούς εμπορευματοποίησης κάθε πτυχής της ζωής.

Παραδοσιακοί πολέμιοι της εκλογικής διαδικασίας, οι αναρχικοί, έχουν συνοψίσει την παραπάνω “διαίσθηση” με τη φράση “το κράτος έχει συνέχεια”. Και πράγματι, οι ιδιωτικοποιήσεις, η λεηλασία της φύσης και οι περαιτέρω αποκλεισμοί από δημόσιους χώρους και δομές που έρχονται από την Νέα Δημοκρατία με την καταστολή και το δόγμα “νόμος και τάξη” έρχονται με τον ΣΥΡΙΖΑ κάτω από την ταμπέλα της “ισομερούς ανάπτυξης” ή της “πράσινης μετάβασης”. Ένας συλλογισμός, ο οποίος εμάς ως Αυτενέργεια, μας βρίσκει απολύτως σύμφωνες-ους. Η όλη ουσία της εκλογικής διαδικασίας, δηλαδή, είναι η διαχείριση των εκ γενετής αντιφάσεων και ανισοτήτων που δημιουργεί ο καπιταλισμός και η ετερονομία της ανάθεσης και όχι η υπέρβασή τους. Το ζήτημα πως για τις ανισότητες του κόσμου σήμερα ευθύνονται συστημικοί και θεσμικοί λόγοι δεν υπάρχει ούτε καν στο τραπέζι.

Μάλιστα, η ίδια η κουλτούρα της διαδικασίας προωθεί έναν ανθρωπολογικό τύπο που μας οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια στην καταστροφή. Έναν πολίτη που αναθέτει την εξουσία της διακυβέρνησης σε μια χούφτα επαγγελματίες πολιτικούς οι οποίοι του υπόσχονται να παλέψουν για τα συμφέροντα και τα ιδανικά του, αυτά της αύξησης των πόρων και προϊόντων που θα μπορεί να καταναλώσει με κάθε κόστος ή της ατομικής του ιδιοκτησίας. Η έννοια της πολιτικής εξουσίας λοιπόν γίνεται θέμα ενός “διακανονισμού συμφερόντων” και όχι ενός συλλογικού ορθολογικού διαλόγου με καποια background assumptions (όπως το να αντιλαμβάνεσαι τον εαυτό σου ως μέλος της παγκόσμιας κοινότητας ή το να υπολογίζεις την οικολογική ισορροπία).

Οι εθνικές κοινοβουλευτικές εκλογές μάλιστα, προωθούν και με έναν άλλο επίσης ενδιαφέρον τρόπο έναν ανορθολογικό τύπο πολίτη. Η συμμετοχή στις εκλογές ως μέρος του εκλογικού σώματος του ελληνικού έθνους-κράτους, μιας φανταστικής κοινότητας της οποίας το ανομοιογενές σώμα έχει κοινά συμφέροντα που έρχονται σε μετωπική σύγκρουση με άλλων, βοηθά στην επιβίωση και συνέχεια ενός κόσμου ολιγαρχικής εξουσίας και εκμετάλλευσης, ορίζοντας τον άνθρωπο πρώτα ως Έλληνα και δευτερευόντως ως πολίτη μιας κοινότητας. Άτομα δηλαδή με διαφορετικες πολιτισμικές, ταξικές, φυλετικές, έμφυλες ταυτότητες, συναινουν με τον ένα ή άλλο τρόπο στην καταπίεση τους για το καλό του έθνους. Ένα αφαιρετικό “καλό” το οποίο ορίζεται από τους ειδικούς, τους ολιγαρχες, τους άντρες κ.λπ.

Οι προβληματισμοί γύρω από την εκλογική διαδικασία δεν σταματούν όμως εδώ. Η γιορτή της ανάθεσης είναι ακόμη λιγότερο “δημοκρατική” όταν αναλογιστούμε και το θέμα της συμπεριληπτικότητας στο κομμάτι του δικαιώματος συμμετοχής. Η διαμονή στην ελληνική επικράτεια δεν συνεπάγεται και δικαίωμα ψήφου όπως θα φανταζόταν κανείς καθώς τα πάμπολλα άτομα χωρίς χαρτιά κ.ά. δεν έχουν το δικαίωμα ενεργής συμμετοχής στη διαδικασία. Αντιθέτως, μέσα σε αυτά τα εθνικιστικά πλαίσια της διαδικασίας, άνθρωποι που ζουν για χρόνια στο εξωτερικό, η λεγόμενη διασπορά, κατέχει αυτό το δικαίωμα συμμετοχής απλώς για λόγους καταγωγής.

Με όλα τα παραπάνω στο νου, ένα πράγμα είναι σίγουρο. Είτε ψηφίζει κάποιος, είτε όχι, πρέπει να αναγνωρίσει πως η πραγματική πολιτική δεν πραγματοποιείται στις κάλπες. Αν θέλουμε όντως να δημιουργήσουμε έναν κόσμο χωρίς ανισότητες και σε αρμονία με τη φύση θα πρέπει να παλέψουμε για τη θέσμιση μιας κοινωνίας όπου η εξουσία θα πηγάζει από τα κάτω και οι καθημερινές υποθέσεις θα αποφασίζονται από όλα τα άτομα μαζί. Θα πρέπει να αναλογιστούμε το πόσα θα μπορούσαμε να πετύχουμε αν δημιουργούσαμε λαϊκές συνελεύσεις σε κάθε γειτονιά, σε κάθε πόλη, συντονισμούς διαχείρισης των φυσικών πόρων και δομών, και έτσι ίσως σε επόμενες εκλογικές διαδικασίες να μην μπαίνουμε στη λογική της “λιγότερο κακής επιλογής”.

Ταυτόχρονα στη διεθνή εικόνα, οι κοινωνίες που βρέθηκαν σε κίνηση παγκοσμίως τα προηγούμενα χρόνια δεν κατάφεραν να θεσμίσουν μια ριζοσπαστική αλλαγή ενώ όσες επέμειναν στον αγώνα πνίγονται στο αίμα. Κι ενώ η Γαλλία ακόμη φλέγεται, γνωρίζουμε πως καμία από τις εντάσεις και τις εξεγέρσεις των τελευταίων χρόνων δεν έχει επιλυθεί. Από τις ΗΠΑ μέχρι τη Ρωσία και το Ιράν, οι κυβερνήσεις έχουν απλώς προσπαθήσει να καταστείλουν τη διαφωνία με ωμή βία καθώς οι άνθρωποι γίνονται σταθερά πιο απελπισμένοι, πιο θυμωμένοι, πιο μη κυβερνήσιμοι.

Η κρίση του κοινοβουλευτισμού και της αντιπροσώπευσης βλέπουμε πως βαθαίνει και πέρα από τη γειτονιά μας. Αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα ότι ο κόσμος θέλει να αυτοκυβερνηθεί, αλλά μόνο ότι εδώ και αρκετό καιρό δεν βλέπει νόημα (και σωστά) στην εκλογή ολιγαρχών με 4ετή θητεία. Και οι επιπτώσεις αυτού του γεγονότος είναι τεράστιες. Η αύξηση των ποσοστών αποχής είναι ένα παγκόσμιο φαινόμενο και απαιτεί σοβαρό προβληματισμό από τα κοινωνικά κινήματα για να επαναδιατυπώσουν ένα συνεκτικό εναλλακτικό πρόταγμα απέναντι στην ολιγαρχία και τον καπιταλισμό. Διαφορετικά οι άνθρωποι θα συνεχίσουν να βρίσκονται σε κατάσταση λήθαργου, ενώ οι ελίτ θα συνεχίσουν να ρημάζουν τις κοινωνίες και τη φύση.

Ένα βήμα, έστω και μικρό, είναι το ποσοστό της αποχής να προσμετράται στο συνολικό αποτέλεσμα, ώστε οι άνθρωποι να έχουν τη γυμνή κλίμακα της ολιγαρχίας μπροστά τους. Πάνω σε αυτή τη διεκδίκηση της άμεσης αναγνώρισης του ποσοστού της αποχής, η Αυτενέργεια άνοιξε το ζήτημα στην τελευταία της εκδήλωση με τίτλο “Η αποχή στο προσκήνιο”.

Το πιο σημαντικό σήμερα φαίνεται πως είναι να βρούμε τρόπους στη μετάδοση των πολιτικών μας εναλλακτικών προταγμάτων με το ευρύτερο δυνατό ποσοστό του πληθυσμού. Εάν δεν βρούμε τρόπους να επικοινωνούμε τα αμεσοδημοκρατικά προτάγματά μας με την κοινωνία, τότε οι σκοταδιστικές τάσεις που πλασάρονται ως εναλλακτική θα συνεχίσουν να φουντώνουν.

Με τις παραπάνω σκέψεις, θεωρούμε αυτή τη δημόσια συζήτηση ως απαραίτητη στον δρόμο για την επανεμφάνιση της πολιτικής και τη συγκρότηση ενός κινήματος που θα φέρει πιο κοντά μια ριζοσπαστική προοπτική για την άμεση συμμετοχή όλων στις κοινωνικές αποφάσεις.

ΔΕΝ ΨΗΦΙΖΟΥΜΕ ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΟΥΣ – ΚΑΜΙΑ ΑΝΑΘΕΣΗ – ΑΜΕΣΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

Πολιτική ομάδα “Αυτενέργεια”

Αρχισε το πανηγύρι των εκλογων...

Του Κώστα Καμαριάρη*

Μας λένε ότι ξεκίνησε η προεκλογική περίοδος. Ότι οι πολιτικοί αρχηγοί, τα μεγάλα κόμματα, οι εκλογολόγοι, οι αναλυτές άρχισαν να βγάζουν λόγους, συνθήματα, στατιστικές ποικίλες, αναλύσεις επί αναλύσεων με στόχο και όραμα τη νίκη, την επικράτηση, την δικαίωση, την αυτεπιβεβαίωση.

Προφανώς οι παραπολιτικές αναλύσεις δίνουν και παίρνουν, τα ταξίματα, οι δεσμεύσεις, οι αναστοχασμοί και οι θεωρήσεις. Οι μεν αύξησαν λίγο τους μισθούς και τις συντάξεις, οι δε υποσχέθηκαν ακόμα περισσότερα. Άλλοι υποσχέθηκαν να γίνουμε περισσότερο Ευρώπη, άλλοι διαπίστωσαν ότι πρέπει να είμαστε Ευρώπη.

Όμως οι πιο σπουδαίοι πολιτικοί αρχηγοί ακολουθούν συμβουλές ειδικών εκλογολόγων – διαμορφωτών της κοινής γνώμης και για να «πλησιάσουν» τα «ειδικά κοινά» (νέους, άνεργους, επαρχιώτες κ.λπ.) κάνουν αστειάκια στην T.V., στα Ραδιόφωνα, στους δρόμους και τις πλατείες. Προσπαθούν να μας δείξουν – πείσουν ότι είναι «σαν και μας», τον απλό κόσμο, με τα καθημερινά προβλήματα της ακρίβειας, της ανασφάλειας, της αγχωτικής ζωής, της σύγχρονης αστυφιλίας – μυρμηγκοφωλιάς (Η τελευταία απογραφή έδειξε το 35% περίπου του πληθυσμού της χώρας να ζει στην Αθήνα και το Νομό Αττικής). Έτσι με αστεία και χαμόγελα κυνηγούν τις ψήφους μας.

Αλλά εδώ και δύο τετραετίες (μία του ΣΥΡΙΖΑ και μία της Ν.Δ.) είδαμε τα Μνημόνια να μην καταργούνται με ένα άρθρο-νόμο, δημοψήφισμα του ΟΧΙ με περίπου 60% να γίνεται σε μια μέρα ΝΑΙ, είδαμε το «επιτελικό» κράτος με «ετσιθελικό» τρόπο να διαλύει την Υγεία με αφορμή την καραντίνα, να διαλύει τις δημόσιες υπηρεσίες κοινής ωφέλειας (Ηλεκτρικό, Νερό, Παιδεία κ.λπ.), είδαμε μια χιονόπτωση μισής βραδιάς να διαλύει τον «Ευρωπαϊκό» Αττικό αυτοκινητόδρομο ατιμώρητα, είδαμε το δεύτερο σε μέγεθος νησί της χώρας (Εύβοια) σε δύο μέρες να κατακαίγεται χωρίς κρατική «επιτελική» βοήθεια (να θυμηθούμε το Μάτι, τη Μάντρα), είδαμε τους πλούσιους επιτελικούς (πλούσιους με τους φόρους που πληρώνει ο κοσμάκης) να μοιράζουν ψίχουλα-επιδόματα και να περηφανεύονται αντί να ντρέπονται που άφησαν την αγορά να «αυτορυθμιστεί», δηλαδή να φάνε τα μεγάλα ψάρια τα μικρά.

Με άλλα λόγια είδαμε αδιαφορία και ψεύδος. Αλλά «είμαστε με την σωστή πλευρά της ιστορίας», ώσπου κάποιο πυρηνικό να δεχτούμε κατακέφαλα και τότε να προβληματιστούμε, αν προλάβουμε.

Αυτά τα οχτώ χρόνια είδαμε το ΤΑΙΠΕΔ να ξεπουλά τη δημόσια περιουσία (τα τοπικά αεροδρόμια που πήραν οι Γερμανοί και τα τρένα που έχουν οι Ιταλοί μας δείχνουν την Ευρώπη τους) την ακρίβεια να επελαύνει, τους νέους να ξενιτεύονται προς ζημιά του κράτους και του Λαού μας, τα σκανδαλάκια των «ηθοποιών» επιβητόρων πάσης φύσεως, τα σκάνδαλα των τηλεπαρακουθήσεων (ο ανηψιός φταίει, Αυτός μόνο προήδρευε – πού νάξερε;), τη σαπίλα της παραπληροφόρησης των επιδοτούμενων κρατικά ΜΜΕ, είδαμε τόσα και τόσα άλλα…

Και μαζί μ’ όλα τούτα είδαμε μετά το Ιράκ και τη Συρία, την Ουκρανία να διαλύεται, την Τουρκία να απειλεί θεούς και δαίμονες για τη θάλασσά της (που μήπως κατά λάθος τυχαίνει να είναι δικιά μας με τα νησιά της) για τους πυραύλους που θα μας στείλει αντίδωρο της βοήθειας στους σεισμούς!

Είδαμε μεγάλες ευρωπαϊκές χώρες (Γαλλία, Αγγλία, Γερμανία) να περνούν κρίση με απεργίες, διαδηλώσεις κ.λπ. Είδαμε Πρόεδρο των ΗΠΑ να τον συλλαμβάνουν και τη χώρα αυτή να κινδυνεύει να πέσει σε ανυποληψία!

Και όμως οι πολιτικοί μας υπεύθυνοι μας χαμογελούν και μας τάζουν μέρες καλύτερες!

Λοιπόν ως εδώ! Ας είναι η ευκαιρία αυτών των εκλογών αφορμή για σοβαρή σκέψη, για προσεκτική προσέγγιση, για απόφαση ανασύνταξης και απελευθέρωσης. Ας λένε ό,τι θέλουν, πρέπει στα ψέματα τους να είμαστε «αδιάβροχοι». Πρέπει στην κατασκευασμένη ονειρική πραγματικότητα να βλέπουμε τον κίνδυνο της κοινωνικής και πνευματικής μας παράλυσης!

Δεν είναι το πρόβλημα τι και ποιον θα ψηφίσουμε. Είναι το πώς θα ξεφύγουμε από τα χαμογελαστά ψέματα (πόσα εγκαίνια Μετρό της Θεσσαλονίκης έγιναν ως τώρα;) τις ενθουσιαστικές μπουρμπουλήθρες, τα λόγια που χτίζουν ανώγεια και κατώγεια, το πώς δεν θα γίνουμε μέρος του παραμυθιού. Αυτήν ακριβώς την σκέψη ας έχουμε ως παραμυθία! Και ο καθείς ας πάρει τον δρόμο του.

* Ο Κωνσταντίνος Καμαριάρης είναι υποψήφιος βουλευτής Α' Αθηνων με τον σχηματισμό Πολιτική Πρωτοβουλία στον οποίο μετέχουν η Δημοκρατική Αναγέννηση  και η Χριστιανική Δημοκρατία  

Πηγή: Εφημερίδα Χριστιανική