Αντίθετα με το προεκλογικό κλίμα των ημερών και τη “γιορτή της ανάθεσης”, ζητούμενο της παρούσας εκδήλωσης αποτελεί η ανάδειξη της πολιτικής πέρα από τα στερεότυπα της καθεστωτικής εξουσίας – των τραπεζών, των κομμάτων και των πολιτικών. Παρά τις νέες υποσχέσεις των υποψήφιων, παρατηρούμε πως οι εκλογικές αυταπάτες συνεχίζουν να συμβάλλουν στην όξυνση της κοινωνικής κρίσης. Η κρίση της (μετα-)αντιπροσώπευσης συνεχίζει να βαθαίνει συνεχώς στη χώρα ενώ η αποχή από τις κάλπες ετοιμάζεται να σπάσει ακόμη ένα ρεκόρ από τη μεταπολίτευση και μετά.
Στις 21 Μαϊου, το εκλογικό σώμα της χώρας καλείται να καταθέσει την ψήφο του στις κοινοβουλευτικές εκλογές. Η μέρα αυτή, “η γιορτή της δημοκρατίας” όπως ακούμε να διαφημίζεται, θα επιτρέψει στον απλό λαό να παίξει για μια φορά μέσα στα τέσσερα τελευταία χρόνια, ρόλο στη πολιτική πραγματικότητα της χώρας, καθώς από τα αποτελέσματα θα προκύψει μια νέα κυβέρνηση – αυτή αποτελεί την κρισιμότερη πράξη σε επίπεδο πολιτεύματος που έχει, όμως, ως μοναδικό της σκοπό την εκλογή κυβερνώντα. Όχι την καταμέτρηση συσχετισμών ούτε κάτι άλλο, όπως συχνά λέγεται. Γι’ αυτό και αρκεί η ψήφος ενός και μόνο ατόμου για να εκλεγεί κυβέρνηση, καθώς δεν ορίζεται θεσμικά ένα κατώτατο υποχρεωτικό όριο συμμετοχής στη διαδικασία.
Τόσο οι απλοί πολίτες, όσο και άνθρωποι των κοινωνικών κινημάτων, βρίσκονται μπροστά στο δίλημμα της συμμετοχής ή όχι στην επιλογή του κυβερνώντα. Μετά από τέσσερα χρόνια κυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας, η συζήτηση μονοπωλείται από την ανάγκη της πτώσης του Μητσοτάκη, ακόμα και αν αυτό σημαίνει τη στήριξη μιας μετριοπαθούς σοσιαλδημοκρατίας.
Αυτό που μεγάλο κομμάτι του κόσμου που τοποθετεί τον εαυτό του στο αντικαπιταλιστικό άξονα της πολιτικής πυξίδας αρνείται να δει, είναι η παγκόσμια τάση για αποχή από τη διαδικασία των εκλογών. Τόσο στην Ελλάδα, όσο και στον υπόλοιπο κόσμο, τα ποσοστά αποχής δείχνουν μια αυξητική τάση. Ο απλός κόσμος δεν βρίσκει νόημα στο να πηγαίνει μέχρι τις κάλπες και αν το κάνει το αντιλαμβάνεται περισσότερο ως φάρσα. Δεν θεωρεί ότι η ψήφος του επηρεάζει με κάποιο τρόπο τη ζωή του ή τη ζωή της κοινότητάς του.
Διαισθάνεται ότι οποιοσδήποτε και να είναι ο κυβερνητικός σχηματισμός, η πολιτική πραγματικότητα στην κοινωνία μας είναι υποταγμένη στην ανάθεση, στο κεφάλαιο, στις λογικές της αιώνιας μεγέθυνσης/ανάπτυξης και της συνεχούς εμπορευματοποίησης κάθε πτυχής της ζωής.
Παραδοσιακοί πολέμιοι της εκλογικής διαδικασίας, οι αναρχικοί, έχουν συνοψίσει την παραπάνω “διαίσθηση” με τη φράση “το κράτος έχει συνέχεια”. Και πράγματι, οι ιδιωτικοποιήσεις, η λεηλασία της φύσης και οι περαιτέρω αποκλεισμοί από δημόσιους χώρους και δομές που έρχονται από την Νέα Δημοκρατία με την καταστολή και το δόγμα “νόμος και τάξη” έρχονται με τον ΣΥΡΙΖΑ κάτω από την ταμπέλα της “ισομερούς ανάπτυξης” ή της “πράσινης μετάβασης”. Ένας συλλογισμός, ο οποίος εμάς ως Αυτενέργεια, μας βρίσκει απολύτως σύμφωνες-ους. Η όλη ουσία της εκλογικής διαδικασίας, δηλαδή, είναι η διαχείριση των εκ γενετής αντιφάσεων και ανισοτήτων που δημιουργεί ο καπιταλισμός και η ετερονομία της ανάθεσης και όχι η υπέρβασή τους. Το ζήτημα πως για τις ανισότητες του κόσμου σήμερα ευθύνονται συστημικοί και θεσμικοί λόγοι δεν υπάρχει ούτε καν στο τραπέζι.
Μάλιστα, η ίδια η κουλτούρα της διαδικασίας προωθεί έναν ανθρωπολογικό τύπο που μας οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια στην καταστροφή. Έναν πολίτη που αναθέτει την εξουσία της διακυβέρνησης σε μια χούφτα επαγγελματίες πολιτικούς οι οποίοι του υπόσχονται να παλέψουν για τα συμφέροντα και τα ιδανικά του, αυτά της αύξησης των πόρων και προϊόντων που θα μπορεί να καταναλώσει με κάθε κόστος ή της ατομικής του ιδιοκτησίας. Η έννοια της πολιτικής εξουσίας λοιπόν γίνεται θέμα ενός “διακανονισμού συμφερόντων” και όχι ενός συλλογικού ορθολογικού διαλόγου με καποια background assumptions (όπως το να αντιλαμβάνεσαι τον εαυτό σου ως μέλος της παγκόσμιας κοινότητας ή το να υπολογίζεις την οικολογική ισορροπία).
Οι εθνικές κοινοβουλευτικές εκλογές μάλιστα, προωθούν και με έναν άλλο επίσης ενδιαφέρον τρόπο έναν ανορθολογικό τύπο πολίτη. Η συμμετοχή στις εκλογές ως μέρος του εκλογικού σώματος του ελληνικού έθνους-κράτους, μιας φανταστικής κοινότητας της οποίας το ανομοιογενές σώμα έχει κοινά συμφέροντα που έρχονται σε μετωπική σύγκρουση με άλλων, βοηθά στην επιβίωση και συνέχεια ενός κόσμου ολιγαρχικής εξουσίας και εκμετάλλευσης, ορίζοντας τον άνθρωπο πρώτα ως Έλληνα και δευτερευόντως ως πολίτη μιας κοινότητας. Άτομα δηλαδή με διαφορετικες πολιτισμικές, ταξικές, φυλετικές, έμφυλες ταυτότητες, συναινουν με τον ένα ή άλλο τρόπο στην καταπίεση τους για το καλό του έθνους. Ένα αφαιρετικό “καλό” το οποίο ορίζεται από τους ειδικούς, τους ολιγαρχες, τους άντρες κ.λπ.
Οι προβληματισμοί γύρω από την εκλογική διαδικασία δεν σταματούν όμως εδώ. Η γιορτή της ανάθεσης είναι ακόμη λιγότερο “δημοκρατική” όταν αναλογιστούμε και το θέμα της συμπεριληπτικότητας στο κομμάτι του δικαιώματος συμμετοχής. Η διαμονή στην ελληνική επικράτεια δεν συνεπάγεται και δικαίωμα ψήφου όπως θα φανταζόταν κανείς καθώς τα πάμπολλα άτομα χωρίς χαρτιά κ.ά. δεν έχουν το δικαίωμα ενεργής συμμετοχής στη διαδικασία. Αντιθέτως, μέσα σε αυτά τα εθνικιστικά πλαίσια της διαδικασίας, άνθρωποι που ζουν για χρόνια στο εξωτερικό, η λεγόμενη διασπορά, κατέχει αυτό το δικαίωμα συμμετοχής απλώς για λόγους καταγωγής.
Με όλα τα παραπάνω στο νου, ένα πράγμα είναι σίγουρο. Είτε ψηφίζει κάποιος, είτε όχι, πρέπει να αναγνωρίσει πως η πραγματική πολιτική δεν πραγματοποιείται στις κάλπες. Αν θέλουμε όντως να δημιουργήσουμε έναν κόσμο χωρίς ανισότητες και σε αρμονία με τη φύση θα πρέπει να παλέψουμε για τη θέσμιση μιας κοινωνίας όπου η εξουσία θα πηγάζει από τα κάτω και οι καθημερινές υποθέσεις θα αποφασίζονται από όλα τα άτομα μαζί. Θα πρέπει να αναλογιστούμε το πόσα θα μπορούσαμε να πετύχουμε αν δημιουργούσαμε λαϊκές συνελεύσεις σε κάθε γειτονιά, σε κάθε πόλη, συντονισμούς διαχείρισης των φυσικών πόρων και δομών, και έτσι ίσως σε επόμενες εκλογικές διαδικασίες να μην μπαίνουμε στη λογική της “λιγότερο κακής επιλογής”.
Ταυτόχρονα στη διεθνή εικόνα, οι κοινωνίες που βρέθηκαν σε κίνηση παγκοσμίως τα προηγούμενα χρόνια δεν κατάφεραν να θεσμίσουν μια ριζοσπαστική αλλαγή ενώ όσες επέμειναν στον αγώνα πνίγονται στο αίμα. Κι ενώ η Γαλλία ακόμη φλέγεται, γνωρίζουμε πως καμία από τις εντάσεις και τις εξεγέρσεις των τελευταίων χρόνων δεν έχει επιλυθεί. Από τις ΗΠΑ μέχρι τη Ρωσία και το Ιράν, οι κυβερνήσεις έχουν απλώς προσπαθήσει να καταστείλουν τη διαφωνία με ωμή βία καθώς οι άνθρωποι γίνονται σταθερά πιο απελπισμένοι, πιο θυμωμένοι, πιο μη κυβερνήσιμοι.
Η κρίση του κοινοβουλευτισμού και της αντιπροσώπευσης βλέπουμε πως βαθαίνει και πέρα από τη γειτονιά μας. Αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα ότι ο κόσμος θέλει να αυτοκυβερνηθεί, αλλά μόνο ότι εδώ και αρκετό καιρό δεν βλέπει νόημα (και σωστά) στην εκλογή ολιγαρχών με 4ετή θητεία. Και οι επιπτώσεις αυτού του γεγονότος είναι τεράστιες. Η αύξηση των ποσοστών αποχής είναι ένα παγκόσμιο φαινόμενο και απαιτεί σοβαρό προβληματισμό από τα κοινωνικά κινήματα για να επαναδιατυπώσουν ένα συνεκτικό εναλλακτικό πρόταγμα απέναντι στην ολιγαρχία και τον καπιταλισμό. Διαφορετικά οι άνθρωποι θα συνεχίσουν να βρίσκονται σε κατάσταση λήθαργου, ενώ οι ελίτ θα συνεχίσουν να ρημάζουν τις κοινωνίες και τη φύση.
Ένα βήμα, έστω και μικρό, είναι το ποσοστό της αποχής να προσμετράται στο συνολικό αποτέλεσμα, ώστε οι άνθρωποι να έχουν τη γυμνή κλίμακα της ολιγαρχίας μπροστά τους. Πάνω σε αυτή τη διεκδίκηση της άμεσης αναγνώρισης του ποσοστού της αποχής, η Αυτενέργεια άνοιξε το ζήτημα στην τελευταία της εκδήλωση με τίτλο “Η αποχή στο προσκήνιο”.
Το πιο σημαντικό σήμερα φαίνεται πως είναι να βρούμε τρόπους στη μετάδοση των πολιτικών μας εναλλακτικών προταγμάτων με το ευρύτερο δυνατό ποσοστό του πληθυσμού. Εάν δεν βρούμε τρόπους να επικοινωνούμε τα αμεσοδημοκρατικά προτάγματά μας με την κοινωνία, τότε οι σκοταδιστικές τάσεις που πλασάρονται ως εναλλακτική θα συνεχίσουν να φουντώνουν.
Με τις παραπάνω σκέψεις, θεωρούμε αυτή τη δημόσια συζήτηση ως απαραίτητη στον δρόμο για την επανεμφάνιση της πολιτικής και τη συγκρότηση ενός κινήματος που θα φέρει πιο κοντά μια ριζοσπαστική προοπτική για την άμεση συμμετοχή όλων στις κοινωνικές αποφάσεις.
ΔΕΝ ΨΗΦΙΖΟΥΜΕ ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΟΥΣ – ΚΑΜΙΑ ΑΝΑΘΕΣΗ – ΑΜΕΣΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
Πολιτική ομάδα “Αυτενέργεια”
No comments:
Post a Comment