"ΑΝ ΕΧΩ ΕΝΑ «ΣΥΣΤΗΜΑ», τότε αυτό συνίσταται στο ότι διατηρώ κατά το δυνατόν επίμονα προ οφθαλμών αυτό που ο Κίρκεγκωρ αποκάλεσε «άπειρη ποιοτική διαφορά» χρόνου και αιωνιότητας, με τη θετική και την αρνητική της σημασία. «Ο Θεός βρίσκεται στον ουρανό και εσύ στη γη». Η σχέση αυτού του Θεού προς αυτόν τον άνθρωπο, η σχέση αυτού του ανθρώπου προς αυτόν τον Θεό είναι για μένα το θέμα της Βίβλου και η σύνοψη της φιλοσοφίας εν ταυτώ. Στο σταυροδρόμι αυτό η Βίβλος βλέπει τον Ιησού Χριστό.
Προσεγγίζοντας τώρα ένα κείμενο όπως η Προς Ρωμαίους επιστολή, ασχολούμαι με αυτό υπό την προσωρινή προϋπόθεση ότι η εξίσου λιτή όσο και απροσμέτρητη σημασία αυτής της σχέσης θα πρέπει να ήταν για τον Παύλο, καθώς οικοδομούσε τις έννοιές του, προ οφθαλμών, και μάλιστα με την ίδια τουλάχιστον οξύτητα που παρουσιάζεται και μπροστά μου, καθώς τώρα καταπιάνομαι με τον προσεκτικό αναστοχασμό πάνω στις έννοιές του.
Ο Καρλ Μπαρτ (1886-1968) είναι αναμφισβήτητα ο μεγαλύτερος χριστιανός θεολόγος του 20ού αιώνα. Γεννήθηκε στη Βασιλεία της Ελβετίας από οικογένεια με παράδοση στα θεολογικά γράμματα και στην εκκλησιαστική δράση. Από το 1904 έως το 1908 σπούδασε ευαγγελική θεολογία στη Βέρνη, στο Βερολίνο, στην Τυβίγγη και στο Μαρβούργο. Επί μία δεκαετία (1911-1921) υπηρέτησε ως πάστορας στην ενορία του Σάφενβιλ. Το ποίμνιό του αποτελούνταν κυρίως από αγρότες και βιομηχανικούς εργάτες. Ανέπτυξε έντονη κηρυκτική και κοινωνικοπολιτική δραστηριότητα, αγωνιζόμενος υπέρ των δικαιωμάτων των εργατών.
Μολονότι ο Μπαρτ δεν είχε ακολουθήσει τυπική ακαδημαϊκή διαδρομή (διδακτορική διατριβή, υφηγεσία κ.λπ.), χάρη ακριβώς στη μεγάλη σημασία της Προς Ρωμαίους επιστολής τού προσφέρθηκε καθηγητική έδρα στο Πανεπιστήμιο της Γοττίγγης το 1921, όπου και δίδαξε έως το 1925. Ακολούθησαν καθηγεσίες στο Μύνστερ (1925-1930) και στη Βόννη (1930-1935).
Η άνοδος του Χίτλερ στην εξουσία οδήγησε ευθύς εξαρχής τον Μπαρτ στην αντιστασιακή δράση. Η αντιναζιστική του στάση εκφράστηκε κυρίως μέσω της Ομολογούσας Εκκλησίας (Bekennende Kirche), της οποίας κατέστη θεολογικός μέντορας, και αποτυπώθηκε εύγλωττα στο ιστορικό κείμενό της, τη Θεολογική διακήρυξη του Μπάρμεν. Η άρνησή του να δώσει απροϋπόθετα όρκο πίστης στον Χίτλερ είχε ως συνέπεια την άσκηση πειθαρχικής δίωξης εναντίον του και, τελικά, την αναγκαστική συνταξιοδότησή του.
Σύντομα υποχρεώθηκε εκ των πραγμάτων να μετοικήσει στην ασφαλή γενέτειρά του Βασιλεία, όπου το 1935 εξελέγη καθηγητής του Πανεπιστημίου, και συνέχισε εκεί την αντιναζιστική του δραστηριότητα.
Μεταπολεμικά, έλαβε μέρος στην ιδρυτική συνέλευση του Παγκοσμίου Συμβουλίου Εκκλησιών (Άμστερνταμ 1948) και συμμετείχε σε διάφορες οικουμενικές συναντήσεις. Την εποχή του Ψυχρού Πολέμου ανέπτυξε πολύπτυχη αντιπολεμική δράση. Το κολοσσιαίο έργο του Εκκλησιαστική ∆ογματική (που αριθμεί περισσότερες από 9.000 σελίδες) έμεινε τελικά ανολοκλήρωτο. Η Προς Ρωμαίους επιστολή είναι το πρώτο έργο του Μπαρτ που μεταφράζεται στα ελληνικά, εκατό σχεδόν χρόνια μετά την πρώτη έκδοσή του.
Εκδόσεις: Αρτος Ζωής
Προσεγγίζοντας τώρα ένα κείμενο όπως η Προς Ρωμαίους επιστολή, ασχολούμαι με αυτό υπό την προσωρινή προϋπόθεση ότι η εξίσου λιτή όσο και απροσμέτρητη σημασία αυτής της σχέσης θα πρέπει να ήταν για τον Παύλο, καθώς οικοδομούσε τις έννοιές του, προ οφθαλμών, και μάλιστα με την ίδια τουλάχιστον οξύτητα που παρουσιάζεται και μπροστά μου, καθώς τώρα καταπιάνομαι με τον προσεκτικό αναστοχασμό πάνω στις έννοιές του.
Το να προϋποθέτω προσωρινά ότι ο Παύλος στην Προς Ρωμαίους επιστολή μίλησε όντως για τον Ιησού Χριστό και όχι για κάτι άλλο είναι κατ’ αρχήν μια παραδοχή τόσο καλή ή τόσο κακή όσο οποιαδήποτε άλλη από τις προσωρινές παραδοχές των ιστορικών. Αν με ρωτούσε βέβαια κανείς για ποιο λόγο προσεγγίζω την Προς Ρωμαίους επιστολή με αυτήν ακριβώς την παραδοχή, θα απαντούσα αντερωτώντας: θα μπορούσε ένας σοβαρός άνθρωπος να προσεγγίσει ένα κείμενο που εκ των προτέρων δεν είναι ανάξιο κάθε σεβασμού με μια άλλη παραδοχή από το να δεχτεί ότι ο Θεός είναι Θεός; Και αν επέμενε κανείς να παραπονιέται για το πόση βία ασκώ στον Παύλο με αυτή την παραδοχή, τότε θα έπρεπε να διατυπώσω το αντίθετο παράπονο, ότι δηλαδή άσκηση βίας στον Παύλο είναι τούτο: όταν κανείς τον κάνει να μιλάει κατ’ επίφασιν για τον Ιησού Χριστό, αλλά στην πραγματικότητα τον παρουσιάζει να ομιλεί για ένα ανθρωποσοφικό χάος από απόλυτες σχετικότητες και σχετικές απολυτότητες. Για το χάος αυτό ο Παύλος σε όλες του τις Επιστολές επιφυλάσσει μόνο εκφράσεις βαθύτατης απέχθειας". KARL BARTH (από τον Πρόλογο της δεύτερης έκδοσης)
Ο Καρλ Μπαρτ (1886-1968) είναι αναμφισβήτητα ο μεγαλύτερος χριστιανός θεολόγος του 20ού αιώνα. Γεννήθηκε στη Βασιλεία της Ελβετίας από οικογένεια με παράδοση στα θεολογικά γράμματα και στην εκκλησιαστική δράση. Από το 1904 έως το 1908 σπούδασε ευαγγελική θεολογία στη Βέρνη, στο Βερολίνο, στην Τυβίγγη και στο Μαρβούργο. Επί μία δεκαετία (1911-1921) υπηρέτησε ως πάστορας στην ενορία του Σάφενβιλ. Το ποίμνιό του αποτελούνταν κυρίως από αγρότες και βιομηχανικούς εργάτες. Ανέπτυξε έντονη κηρυκτική και κοινωνικοπολιτική δραστηριότητα, αγωνιζόμενος υπέρ των δικαιωμάτων των εργατών.
Μολονότι ο Μπαρτ δεν είχε ακολουθήσει τυπική ακαδημαϊκή διαδρομή (διδακτορική διατριβή, υφηγεσία κ.λπ.), χάρη ακριβώς στη μεγάλη σημασία της Προς Ρωμαίους επιστολής τού προσφέρθηκε καθηγητική έδρα στο Πανεπιστήμιο της Γοττίγγης το 1921, όπου και δίδαξε έως το 1925. Ακολούθησαν καθηγεσίες στο Μύνστερ (1925-1930) και στη Βόννη (1930-1935).
Η άνοδος του Χίτλερ στην εξουσία οδήγησε ευθύς εξαρχής τον Μπαρτ στην αντιστασιακή δράση. Η αντιναζιστική του στάση εκφράστηκε κυρίως μέσω της Ομολογούσας Εκκλησίας (Bekennende Kirche), της οποίας κατέστη θεολογικός μέντορας, και αποτυπώθηκε εύγλωττα στο ιστορικό κείμενό της, τη Θεολογική διακήρυξη του Μπάρμεν. Η άρνησή του να δώσει απροϋπόθετα όρκο πίστης στον Χίτλερ είχε ως συνέπεια την άσκηση πειθαρχικής δίωξης εναντίον του και, τελικά, την αναγκαστική συνταξιοδότησή του.
Σύντομα υποχρεώθηκε εκ των πραγμάτων να μετοικήσει στην ασφαλή γενέτειρά του Βασιλεία, όπου το 1935 εξελέγη καθηγητής του Πανεπιστημίου, και συνέχισε εκεί την αντιναζιστική του δραστηριότητα.
Μεταπολεμικά, έλαβε μέρος στην ιδρυτική συνέλευση του Παγκοσμίου Συμβουλίου Εκκλησιών (Άμστερνταμ 1948) και συμμετείχε σε διάφορες οικουμενικές συναντήσεις. Την εποχή του Ψυχρού Πολέμου ανέπτυξε πολύπτυχη αντιπολεμική δράση. Το κολοσσιαίο έργο του Εκκλησιαστική ∆ογματική (που αριθμεί περισσότερες από 9.000 σελίδες) έμεινε τελικά ανολοκλήρωτο. Η Προς Ρωμαίους επιστολή είναι το πρώτο έργο του Μπαρτ που μεταφράζεται στα ελληνικά, εκατό σχεδόν χρόνια μετά την πρώτη έκδοσή του.
Εκδόσεις: Αρτος Ζωής
No comments:
Post a Comment