Παναγιώτης Κονδύλης 1: "Η ομοιότητα της συμπεριφοράς εδράζεται σε ορισμένες σταθερές, ανάμεσα στις οποίες καθοριστική είναι η επιδίωξη της αυτοσυντήρησης μέσω της διεύρυνσης της οικείας ισχύος. Όμως οι σταθερές αυτές ενεργοποιούνται μόνο μέσα σε συγκεκριμένες ιστορικές καταστάσεις και μόνο μέσα σε τέτοιες καταστάσεις έχουν συγκεκριμένη υπόσταση και συγκεκριμένο περιεχόμενο", Η Παρακμή του Αστικού Πολιτισμού, σ. 329.
Είναι αναλυτικά σημαντικό να σκεφτούμε ότι μέσα στις συγκεκριμένες ιστορικές καταστάσεις έχουμε την ενεργοποίηση κάποιων στοιχείων. Εκείνο που είναι παραπλανητικό είναι να σκεφτούμε ότι τα στοιχεία αυτά, και συγκεκριμένα "η επιδίωξη της ισχύος", αποτελούν ένα είδος "ανθρωπολογικών σταθερών". Η σκέψη μου είναι ότι η "επιδίωξη της ισχύος" δεν αποτελεί σταθερά, αλλά ένα στοιχείο της ψυχικής ζωής, συνδεδεμένο με το ίδιο το ασυνείδητο, που ρίχνει τη σκιά του πάνω στην ανθρώπινη δράση, αλλά όχι με σταθερό τρόπο. Έτσι, μέσα στις συγκεκριμένες ιστορικές καταστάσεις καλούμαστε να δούμε από ποιες πολιτισμικές μορφές ενεργοποιείται και από ποιες ενδεχομένως ενεργοποιείται ένα είδος διέλευσής του. Αυτή η ένσταση είναι που με κάνει να διαφοροποιούμαι από τον κατά τα άλλα χαρισματικό στις αναλύσεις του, και κληρονόμο της μεγάλης νιτσεϊκής παράδοσης, Παναγιώτη Κονδύλη.
Παναγιώτης Κονδύλης 2: "Η άμεση επιδίωξη της ισχύος μέσα στις συνθήκες της οργανωμένης κοινωνίας μπορεί να γνωρίσει μακροπρόθεσμη επιτυχία μόνο με την παραίτηση από την αχαλίνωτη "ζωϊκή" ικανοποίηση των ψυχορμήτων", Ισχύς και Απόφαση, σ. 133.
Είναι φανερό ότι η "επιδίωξη ισχύος" δεν ανάγεται σε κάτι βιολογικό, αλλά σε κάποια "απόφαση", η οποία μπορεί να έρχεται και σε αντίθεση με τις ψυχικές ορμές. Αυτό που κάνει εντύπωση είναι το γεγονός ότι η εικόνα που δίνεται για την ψυχική ζωή είναι αποκλειστικά η εικόνα "ορμών" που πρέπει να πειθαρχηθούν προς χάριν μιας μακροπρόθεσμης επιδίωξης ισχύος. Η εικόνα αυτή δεν διαφέρει από την εικόνα που έχει για την ψυχική ζωή ένα σχήμα που διέπει τη σκέψη από τον Πλάτωνα μέχρι τον Freud. Ο Κονδύλης παραμένει δέσμιος σε αυτό, αδυνατώντας έτσι να σκεφτεί μία άλλη εικόνα της ψυχικής ζωής και μία άλλη δυνατότητα συνύφανσης του πολιτισμού με αυτή.
Σωτηρία Μπέλλου. Αν ζούσε, σήμερα 6 Αυγούστου θα γιόρταζε. Η Σωτηρία Μπέλλου δεν ήταν απλώς τραγουδίστρια, ήταν κάτι σαν σύμβολο. Γι' αυτό και ο Γιάννης Τσαρούχης είχε πει: «Αγαπώ την Μαρία Κάλλας και την Σωτηρία Μπέλλου. Και δεν αισθάνομαι διχασμένος». Tο 1976, για τις ανάγκες της εκπομπής Μουσική Βραδιά του Γιώργου Παπαστεφάνου, ενώ δεν τραγουδούσαν μαζί στο Χάραμα, η Σωτηρία Μπέλλου ανεβαίνει στο πάλκο και συναντά τον Βασίλη Τσιτσάνη. Στα χρόνια του Εμφυλίου, το 1946, δούλευαν μαζί στου «Τζίμη του Χοντρού». Μια βραδιά μια παρέα από χίτες μπήκαν στο μαγαζί και της ζήτησαν να πει το «Του αετού ο γιός». Η Μπέλλου τους απάντησε «Α πάενε ρε» και οι χίτες όρμησαν και την έδειραν. Η ίδια είπε κάποτε για το περιστατικό: «Έξι άτομα με βαράγανε στο πάλκο, αλλά αυτό που με πόνεσε πιο πολύ ήταν που δεν σηκώθηκε κανείς να με υπερασπιστεί».
Κώστας Βίρβος. Ο Κώστας Βίρβος, που πέθανε την Πέμπτη 6 Αυγούστου 2015, υπήρξε αντιπροσωπευτική μορφή στιχουργού τραγουδιών της δεκαετίας του 50 και του 60, γνωστών ως λαϊκά. Θα μπορούσε να είναι ολόκληρη συζήτηση το περιεχόμενό τους και τα μορφολογικά στοιχεία των στίχων και της μουσικής τους, καθώς και του κοινωνικού πλαισίου μέσα στο οποίο λειτούργησαν. Το γεγονός είναι ότι στα μέσα της δεκαετίας του 50 είχαν πια κυριαρχήσει έναντι της μουσικής κουλτούρας του ρεμπέτικου. Αργότερα, βρέθηκαν και αυτά αντιμέτωπα με το μετασχηματισμό του πολιτισμικού πλαισίου και ήρθε η ώρα που ο Θόδωρος Δερβενιώτης άκουσε τον Μάτσα να του λέει ότι εκπροσωπεί κάτι "παρωχημένο". Ωστόσο, σε καθετί "παρωχημένο" η ιστορία και τα δρώντα υποκείμενα μπορούν να επιφυλάσσουν μία επικαιροποίηση, όπως αυτή του να σηκώνεται κάποιος από την καρέκλα του σ' ένα καφενεδάκι, να πλησιάζει ένα νοητό Juke Βox και να πατά στα κουμπιά το Καράβι με σημαία ξένη, γραμμένο σε στίχους του Βίρβου, για να το αφιερώσει κάπου.
*Δρ. Κοινωνικής Ανθρωπολογίας και Ιστορίας
No comments:
Post a Comment