Ούτε βιαστικά ούτε κατόπιν εορτής

Του Γιωργου Φλωριδη*

Μετά τρία χρόνια βαθιάς κρίσης και μεγάλων θυσιών, o ελληνικός λαός ενστερνίζεται πλέον, στην πλειοψηφία του, την άποψη ότι για τα δεινά μας δεν φταίνε κάποιοι άλλοι, αλλά το παρηκμασμένο πολιτικό σύστημα και το διαρθρωτικό παραγωγικό μας πρόβλημα.

Με άλλα λόγια, κατανοούμε πως το σύγχρονο ελληνικό ζήτημα δεν είναι πρόβλημα «έλλειψης ανεξαρτησίας» και «κατοχής», αλλά πρόβλημα εσωτερικής πολιτικής χρεοκοπίας και παρασιτικής οικονομίας. Γι’ αυτό και αρκετοί από εμάς που παρεμβαίνουμε στον δημόσιο διάλογο επιμένουμε, σχεδόν μονότονα, ότι η αρχή της διεξόδου βρίσκεται στην πραγματοποίηση ριζικών αλλαγών στο πολιτικό, κρατικό και παραγωγικό σύστημα. Η καθήλωση σε μια ρητορική «περί το Μνημόνιο» μας εκτρέπει συστηματικά από το να δούμε κατάματα τις αιτίες της κρίσης και να επιλέξουμε τους σωστούς τρόπους αντιμετώπισής της. Οσο το κρατικό καθεστώς και η κομματική μεταπολιτευτική γεωγραφία παραμένουν ανέγγιχτα, τόσο θα οδηγείται σε αδιέξοδο οποιαδήποτε πρόταση, είτε «μνημονιακή» είτε «αντιμνημονιακή».

Το γεγονός ότι οι μισοί Ελληνες υποστηρίζουν την τρικομματική κυβέρνηση για να μην καταρρεύσει η χώρα και οι άλλοι μισοί την αντιμνημονιακή αντιπολίτευση, δεν λέει απολύτως τίποτα. Αντίθετα, αυτό που λέει πολλά είναι ότι όλοι, ανεξαρτήτως παράταξης, το κάνουν με μισή καρδιά. Το κάνουν εξ ανάγκης, ασφυκτιώντας στο πλαίσιο ενός καθολικά ξεπερασμένου πολιτικού συστήματος, το οποίο εμποδίζει συστηματικά την αναγέννηση της χώρας και που πρέπει ν’ αλλάξει άμεσα πριν μας καταπιεί οριστικά στη δίνη ενός αλληλοτροφοδοτούμενου φαύλου κύκλου.

Σε αυτό το περιβάλλον κρίσης που διαρκώς υποτροπιάζει, χαρακτηριστική είναι η περίπτωση του λεγόμενου «κεντροαριστερού χώρου». Ο όρος ανήκει στην παλιά κομματική ονοματολογία, παράγει σε μεγάλο βαθμό σύγχυση και είναι καλύτερα να αντικατασταθεί από τον όρο «δημοκρατική προοδευτική (ή σοσιαλιστική) παράταξη». Εδώ, λοιπόν, επικρατεί η απόλυτη Βαβέλ: πολυαρχία, πολυπαραγοντισμός, πολυδιάσπαση -εννοείται, με ευθύνη όλων μας. Απ’ τη μια μεριά κυριαρχεί η αγωνία επιβίωσης των φθαρμένων κομματικών «μαγαζιών» κι από την άλλη εμφανίζονται πρόχειρες, προσωποπαγείς και θνησιγενείς απόπειρες που υποδύονται «το νέο» και «τη λύση».

Πιστεύω πως η προοπτική αναθεμελίωσης του δημοκρατικού προοδευτικού χώρου, προκειμένου να συμβάλει στην ανασυγκρότηση της χώρας προϋποθέτει την υπέρβαση αυτών των δύο καθηλωτικών ορίων, δηλαδή του παλαιού-φθαρμένου και του μεμονωμένου-προσωποπαγούς. Η απάντηση που απαιτεί η κοινωνία και ζητεί ο κόσμος είναι, επίσης, διπλή. Είναι το Νέο και το Ενιαίο. Είναι το αίτημα για τη Νέα και Ενιαία Δημοκρατική Σοσιαλιστική Παράταξη.

Είναι, λοιπόν, ώρα να μιλήσουμε καθαρά γι’ αυτήν την πολιτική και κοινωνική πρόκληση. Χωρίς υπεκφυγές, χωρίς αναστολές, χωρίς υστεροβουλίες. Βεβαίως και χωρίς προχειρότητες και βιασύνες. Με προγραμματικό αναστοχασμό, αλλά και με καθαρό στόχο. Με πολιτική συζήτηση, αλλά και με χρονοδιάγραμμα. Με συμμετοχή, αλλά με φιλοδοξίες και κίνητρα ενταγμένα σε συλλογικό πλαίσιο.

Σ’ αυτό το σημείο θα πρέπει να διαλύσουμε ένα φόβο και να επισημάνουμε δύο κινδύνους. Ο φόβος σχετίζεται με το κατά πόσον οι διεργασίες στον χώρο μπορεί να διαταράξουν την κυβερνητική και πολιτική σταθερότητα. Πιστεύω ότι ισχύει το ακριβώς αντίθετο. Τέτοιες διεργασίες μόνο δυναμική και πολιτικές συνέργειες θα επιφέρουν, για την αντιμετώπιση των μεγάλων προβλημάτων της χώρας. Θα δημιουργήσουν θετικό κλίμα και θα γεννήσουν πολιτική ελπίδα και κοινωνική προσδοκία. Θα βοηθήσουν να ξεπεραστεί η σημερινή μίζερη και ανόρεχτη παρουσία των κομμάτων στην αναγκαία κυβερνητική σύμπραξη. Εκτός αν -όπως είναι και το πιο πιθανό- ο «φόβος» της ενδεχόμενης αστάθειας προβάλλεται για να μην αλλάξει τίποτε στο φθαρμένο κομματικό περιβάλλον.

Οι δύο πολιτικοί κίνδυνοι αφορούν την προοπτική της παράταξης. Πρώτον, η καθυστέρηση ν’ ανταποκριθεί στο νέο και το ενιαίο εγκυμονεί τον κίνδυνο μακροχρόνιας πολιτικής περιθωριοποίησης ανάμεσα στις συμπληγάδες του συντηρητικού φιλελευθερισμού και της λαϊκίστικης Αριστεράς. Δεύτερον, η καθυστέρηση να δημιουργηθεί αυτόνομα και ανταγωνιστικά, με άφθαρτα πρόσωπα, παλιά και νέα, αφήνει σ’ έναν ΣΥΡΙΖΑ με παλαιο-πασοκικά χαρακτηριστικά την πρωτοβουλία να καταλάβει μόνιμα τον πολιτικό και κοινωνικό χώρο αναφοράς της και στη συνέχεια να επιχειρήσει την επαναπροώθηση ενός παρωχημένου κινήματος κρατισμού και λαϊκισμού, με συνέπειες την καθήλωση του δημοκρατικού προοδευτικού χώρου και, κυρίως, την ένταξη της χώρας σε έναν κύκλο αντιφατικών πειραματισμών με απροσδιόριστο εθνικό και κοινωνικό κόστος. Τα ζητήματα, λοιπόν, του δημοκρατικού προοδευτικού χώρου δεν είναι μόνο μεγάλα, δύσκολα και υπαρξιακά από εθνική και πολιτική άποψη, αλλά και τίθενται πιεστικά, ώστε να μη φτάσει κατόπιν εορτής στο ραντεβού της Ιστορίας. Με άλλα λόγια, «οι καιροί ου μενετοί» για τα αξιόπιστα πρόσωπα και τις αναγεννητικές δυνάμεις του χώρου. Οφείλουν να κινηθούν άμεσα για την οργάνωση της πολιτικής του έκφρασης, με στόχο τη ριζική αλλαγή του πολιτικού συστήματος και τη συγκρότηση κινήματος δημιουργίας και παραγωγής.

* Ο κ. Γιώργος Φλωρίδης είναι πρώην υπουργός.

Πηγή: Εφημερίδα Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ