Ανορθόδοξος φονταμενταλισμός

Toυ Αρχιμανδρίτη Σωφρόνιου Γκουτζίνη

Η Θεολογική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, με συντριπτική πλειοψηφία των μελών ΔΕΠ των Τμημάτων της, αποφάσισε τη δημιουργία και λειτουργία Προγράμματος Ισλαμικών Σπουδών. Η απόφαση αυτή πρόσφατα εγκρίθηκε και από το αρμόδιο Υπουργείο Παιδείας. Πρέπει δε ο αναγνώστης να γνωρίζει ότι στα πλαίσια της ακαδημαϊκής ελευθερίας και της επιστημονικής έρευνας η πανεπιστημιακή κοινότητα είναι η μόνη υπεύθυνη για τη διαμόρφωση του προγράμματος σπουδών της. Παρόλα αυτά οι πρωτεργάτες του εγχειρήματος ζήτησαν και έλαβαν την ευλογία του Οικουμενικού Πατριαρχείου για την ευόδωση της προσπάθειάς τους. Επίσης το εγχείρημα στηρίχτηκε και από το σύνολο των Αρχιερέων της Θράκης μας.

Η λειτουργία Προγράμματος Ισλαμικών Σπουδών μέσα στο ακαδημαϊκό περιβάλλον δεν είναι κάτι πρωτόγνωρο και πρωτάκουστο στην πανεπιστημιακή κοινότητα. Ο αναγνώστης θα πρέπει να γνωρίζει πως ένας από τους σπουδαιότερους ισλαμολόγους στην Ευρώπη είναι ο ελληνικής καταγωγής καθηγητής του Πανεπιστημίου του Στρασβούργου Αστέριος Αργυρίου, τον οποίο ο γράφων είχε την τύχη να έχει καθηγητή κατά την περίοδο των σπουδών του, οπότε και ο φημισμένος καθηγητής δίδασκε ως επισκέπτης στη Θεολογική Σχολή ΑΠΘ. Επίσης ο αναγνώστης θα πρέπει να μάθει πως για δεκαετίες η Θεολογική Σχολή Θεσσαλονίκης παραχωρούσε το αίθριο του 4ου ορόφου της προκειμένου να προσεύχονται οι μουσουλμάνοι φοιτητές του ΑΠΘ στην λατρεία της Παρασκευής. Έχει λοιπόν η Θεολογική Σχολή Θεσσαλονίκης μία μακροχρόνια συνεισφορά στη συνάντηση και στην αλληλογνωριμία με τις άλλες θρησκείες και ειδικότερα το Ισλάμ. Η δημιουργία του Προγράμματος Ισλαμικών Σπουδών έρχεται ως συνέχεια αυτής της πολυετούς διαδρομής.

Η διαδρομή αυτή όμως δεν είναι εύκολη. Η καλή θέληση δεν είναι πάντα δεδομένη. Έτσι η δημιουργία Προγράμματος Ισλαμικών Σπουδών και οι εμπνευστές της σπιλώθηκαν, συκοφαντήθηκαν, έγιναν στόχος λασπολογίας και κακοπροαίρετης κριτικής. Σε αυτή πρωτοστατούν εθνικιστικοί κύκλοι οι οποίοι κρύπτονται πίσω από ταμπέλες «αγωνιζωμένων χριστιανικών κινήσεων», στρατευμένες ιστοσελίδες θρησκευτικής παραπληροφόρησης, μεμονωμένοι ιερομόναχοι που βλέπουν παντού εχθρούς, καθώς και μειοψηφούντες καθηγητές της Θεολογικής Σχολής ΑΠΘ. Όλοι αυτοί συναθροίσθηκαν στο Βελλίδειο Συνεδριακό Κέντρο την προηγούμενη Κυριακή 14/2/2016 σε εκδήλωση κατά της λειτουργίας του Προγράμματος Ισλαμικών Σπουδών, που διοργάνωσε η τοπική Ιερά Μητρόπολις.

Παρακολούθησα μέσω internet την ως άνω εκδήλωση. Τα συμπεράσματα πικρά: ένοιωσα πως στο Βελλίδειο δεν συναθροίσθηκε η Εκκλησία του Χριστού ,γιατί στην Εκκλησία του Χριστού και των Αγίων κυριαρχεί η χαρά, στην εν λόγω εκδήλωση κυριάρχησε ο φόβος: ο φόβος απέναντι στον ξένο, απέναντι στο σήμερα,   στις προκλήσεις του μέλλοντος, ο φόβος που δεν άφηνε πουθενά χώρο για την αγάπη. Όπου υπάρχει φόβος είναι αδύνατον να ανθίσει ο παράδεισος. Τελικά στην εκδήλωση του Βελλιδείου ο Χριστός ήταν απών. Μπορεί κάποιοι να νοιάζονταν για το έθνος, μπορεί κάποιοι να προσκόμισαν αδιάσειστα στοιχεία για το δημογραφικό, ο Χριστός όμως ήταν απών. Ο Χριστός του Βελλιδείου ήταν ένα ιδεολόγημα και όχι το πρόσωπο του Θεανθρώπου. Όχι εκείνος που μίλησε κυρίως με τις πόρνες, με τους τελώνες, με τη Σαμαρείτιδα, την Χαναναία, τον Άσωτο, των Ρωμαίο Εκατόνταρχο. Μπορεί να ήταν παρών ο «Χριστός» του ελληνοχριστιανισμού, απουσίαζε όμως ο Χριστός της Εκκλησίας που αναστήθηκε και νίκησε τον θάνατο. Στο Βελλίδειο όμως κρύφτηκε ο Χριστός της Εκκλησίας και νίκησε ο θάνατος: ο θάνατος της αγάπης, ο θάνατος της ελευθερίας, ο θάνατος της αλήθειας. Ευτυχώς όμως η Θεσσαλονίκη έχει μνημεία και για αύτο στο σώμα της πόλεως διασώζεται η αλήθεια. Στον ίδιο τον Ιερό Ναό του πολιούχου της Θεσσαλονίκης Αγίου Δημητρίου υπάρχει ένα ενδιαφέρον ψηφιδωτό, το οποίο βρίσκεται στην ανατολική πλευρά του νότιου πεσσού. Η εικόνα παριστά ολόσωμο το Μεγαλομάρτυρα να ακουμπά το χέρι του με προστατευτικό τρόπο στον ώμο ενός επίσης ολόσωμου διακόνου.

Κάτω από τα πόδια των δύο μορφών αναγράφεται το εξής: “Πανόλβιε, Χριστού μάρτυς, φιλόπολις / φροντίδα τίθη, και πολιτών και ξένων” Δηλαδή: Μακάριε Μάρτυρα του Χριστού, εσύ που αγαπάς την πόλη σου, φρόντιζε και τους πολίτες της και τους ξένους.

Τελικά, αγαπητέ μου αναγνώστη, η συνάθροιση του Βελλιδείου δεν ήταν εκκλησιαστικό γεγονός, αλλά τραγική μαρτυρία αν-ορθόδοξου φονταμενταλισμού.

  

*Ο Αρχιμανδρίτης Σωφρόνιος Γκουτζίνης είναι Εκπαιδευτικός