Tuesday, September 29, 2015

Η αλήθεια της Ορθοδοξίας

Του Νικολάι Μπερντιάγιεφ

Ο χριστιανικός κόσμος γνωρίζει ελάχιστα την Ορθοδοξία. Γνωρίζουν μόνο τις εξωτερικά και κατά κύριο λόγο αρνητικές πλευρές της Ορθόδοξης Εκκλησίας, αλλά όχι τους εσωτερικούς, πνευματικούς της θησαυρούς. Η Ορθοδοξία ήταν περίκλειστη, απαρνήθηκε το πνεύμα του προσηλυτισμού και δεν αποκαλύφθηκε στον κόσμο. Για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα η Ορθοδοξία δεν είχε εκείνη την παγκόσμια σημασία, εκείνο τον ενεργό ρόλο στην ιστορία, όπως είχαν ο Καθολικισμός και ο Προτεσταντισμός. Δεν έλαβε μέρος στον ανελέητο θρησκευτικό πόλεμο, επί σειρά αιώνων, επί αιώνες ζούσε υπό την προστασία μεγάλων αυτοκρατοριών (του Βυζαντίου και της Ρωσίας) και προστάτευσε την αιώνια αλήθεια από τις καταστροφικές διαδικασίες της παγκόσμιας ιστορίας. Για τον θρησκευτικό τύπο της Ορθοδοξίας είναι χαρακτηριστικό το γεγονός ότι δεν ήταν επαρκώς επικαιροποιημένη και ανανεωμένη εξωτερικά, δεν ήταν μαχητική, αλλά γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο η επουράνια αλήθεια της χριστιανικής αποκάλυψης διαστρεβλώθηκε λιγότερο απ’ ότι αλλού. Η Ορθοδοξία είναι η μορφή του χριστιανισμού, η οποία λιγότερο απ’ οπουδήποτε αλλού διαστρεβλώθηκε κατ’ ουσίαν η ανθρώπινη ιστορία. Στην Ορθόδοξη Εκκλησία υπήρξαν στιγμές ιστορικής αμαρτίας, κατά κύριο λόγο σε σχέση με την εξωτερική εξάρτηση από το κράτος, αλλά η ίδια η εκκλησιαστική διαδικασία, ο εσωτερικός πνευματικός δρόμος δεν διαστρεβλώθηκαν. Η Ορθόδοξη Εκκλησία είναι πριν απ’ όλα Εκκλησία της παράδοσης σε αντίθεση με την Καθολική Εκκλησία, η οποία είναι Εκκλησία κύρους και των Προτεσταντικών Εκκλησιών, οι οποίες είναι, ουσιαστικά, εκκλησίες προσωπικής πίστης. Η Ορθόδοξη Εκκλησία δεν είχε ενιαία οργάνωση εξωτερικού κύρους και αταλάντευτα κρατιόταν από τη δύναμη της εσωτερικής παράδοσης και όχι του εξωτερικού κύρους. Παρέμεινε ως η πλέον συνδεδεμένη με τον πρώτο χριστιανισμό από τις υπόλοιπες εκδοχές του χριστιανισμού. Η δύναμη της εσωτερικής παράδοσης στην Εκκλησία είναι η δύναμη της πνευματικής εμπειρίας και της συνέχειας του πνευματικού δρόμου, η δύναμη της υπερατομικής πνευματικής ζωής, στην οποία κάθε γενιά βγαίνει από τη συνείδηση της αλαζονείας και της απομόνωσης και επικοινωνεί με την πνευματική ζωή όλων των προηγούμενων γενιών μέχρι τους Απόστολους. Στην παράδοση έχει την ίδια εμπειρία και το ίδιο όραμα με τον Απόστολο Παύλο, με τους μάρτυρες, με τους αγίους, με όλον τον χριστιανικό κόσμο. Στην παράδοση η γνώση μου δεν είναι μόνο προσωπική γνώση, αλλά και υπερατομική και ζω όχι απομονωμένα, αλλά εν σώματι Χριστού, στον ενιαίο πνευματικό οργανισμό με όλους τους εν Χριστώ αδελφούς μου.

Η Ορθοδοξία είναι πριν απ’ όλα ορθοδοξία ζωής και όχι ορθοδοξία της διδασκαλίας. Αιρετικοί γι’ αυτήν δεν είναι τόσο εκείνοι που κηρύττουν ένα ψευδές δόγμα, όσο εκεί που έχει ψευδή πνευματική ζωή και ακολουθούν ψευδή πνευματικό δρόμο. Η Ορθοδοξία, πριν απ’ όλα δεν είναι δόγμα, δεν είναι ένας εξωτερικός οργανισμός, δεν είναι μια εξωτερική φόρμα συμπεριφοράς, αλλά πνευματική ζωή, πνευματική εμπειρία και πνευματικός δρόμος. Στην εσωτερική πνευματική πράξη βλέπει την ουσία του χριστιανισμού. Η Ορθοδοξία είναι η πλέον ρυθμιστική φόρμα χριστιανισμού (υπό το νόημα της ρυθμιστικής – ορθολογικής λογικής και της ηθικού νομικισμού) και η πλέον πνευματική μορφή του. Και αυτή η πνευματικότητα και ο πλούτος της Ορθοδοξίας συχνά ήταν η πηγή της εξωτερικής της αδυναμίας. Η εξωτερική αδυναμία και η ανεπάρκεια διοίκησης, η ανεπάρκεια εξωτερικής δράσης και υλοποίησης ήταν εμφανή σε όλους, η δε πνευματική της ζωή και ο πνευματικός της θησαυρός παρέμεναν κρυπτικά και αόρατα. Και αυτό είναι χαρακτηριστικό για τον πνευματικό τύπο της Ανατολής σε αντίθεση με τον πνευματικό τύπο της Δύσης, ο οποίος είναι πάντα δραστήριο και εξωστρεφής, αλλά συχνά εξαντλεί τον εαυτό του πνευματικά με αυτή τη δραστηριότητα. Στον κόσμο της μη χριστιανικής Ανατολής η πνευματική ζωή της Ινδίας είναι ιδιαίτερα κρυμμένη από τα αδιάκριτα εξωτερικά βλέμματα και δεν επικαιροποιείται στην ιστορία. Η αναλογία αυτή θα μπορούσε να ισχύει, αν και ο πνευματικός τύπος της χριστιανικής Ανατολής διαφέρει πολύ από τον πνευματικό τύπο της Ινδία. Η αγιοσύνη στον ορθόδοξο κόσμο, σε αντίθεση με την αγιοσύνη στον καθολικό κόσμο, δεν άφησε πίσω της μνημεία γραμματείας, παρέμενε κρυπτική. Και αυτή είναι μία ακόμη αιτία γιατί είναι δύσκολο έξωθεν να κρίνουμε την πνευματική ζωή της Ορθοδοξίας.
Η Ορθοδοξία δεν είναι τον δικό της αιώνα σχολαστικής, έζησε μόνο τον αιώνα της πατρολογίας. Η Ορθόδοξη Εκκλησία μέχρι σήμερα στηρίζεται στους ανατολικούς διδασκάλους της Εκκλησίας. Η Δύση το θεωρεί ως σημείο υστέρησης της Ορθοδοξίας, ως απονέκρωση της δημιουργικής ζωής. Το γεγονός αυτό όμως μπορεί να ερμηνευτεί και διαφορετικά ∙ στην Ορθοδοξία ο χριστιανισμός δεν εξορθολογίστηκε τόσο πολύ, όπως εξορθολογίστηκε στη Δύση, στον Καθολικισμό με τη βοήθεια του Αριστοτέλη και των αντιλήψεων του ελληνικού διανοουμενισμού. Τα δόγματα ποτέ δεν απέκτησαν σε αυτή εκείνη την ιερή σημασία και τα δόγματα δεν δεσμεύτηκαν στις υποχρεωτικές διανοητικές θεολογικές διδασκαλίες, οι οποίες γίνονταν κατανοητές, πριν απ’ όλα ως μυστικιστικά γεγονότα. Στην θεολογική και στη φιλοσοφική ερμηνεία των δογμάτων παραμείναμε πιο ελεύθεροι. Τον 19ο αιώνα στη Ρωσία υπήρξε η δημιουργική ορθόδοξη σκέψη και σε αυτήν εκδηλώθηκαν περισσότερες ελευθερίες και πνευματικά χαρίσματα, απ’ ότι στην καθολική ή ακόμη και την προτεσταντική σκέψη.
Στον πνευματική τύπο της Ορθοδοξίας ανήκει ο πρωταρχικός και ακατάλυτος οντολογισμός, ο οποίος ήταν φαινόμενο της ορθόδοξης ζωής και στη συνέχεια και της ορθόδοξης σκέψης. Η χριστιανική Δύση ακολούθησε το δρόμο της κριτικής σκέψης, στην οποία το υποκείμενο αντιπαρατεθόταν στο αντικείμενο και είχε καταλυθεί η οργανική ολότητα της σκέψης και η οργανική σχέση με τη ζωή. Η Δύση είναι δυνατή στην περίπλοκη εξέλιξη της σκέψης, με την αντίδραση και την κριτική, με τον εκλεπτυσμένος διανοουμενισμό της. Εδώ όμως καταλύθηκε η σχέση του γνωρίζοντος και σκεπτόμενου με το πρωταρχικό Είναι και την πρωταρχική Ζωή. Η γνώση παραγόταν από τη ζωή, η σκέψη παραγόταν από το Είναι. Η γνώση και η σκέψη δεν ήταν απόρροια της πνευματικής ολότητας του ανθρώπου, στην οργανική σύνδεση όλων των δυνάμεών του. Στηριζόμενη σε αυτό η Δύση πέτυχε τις μεγάλες κατακτήσεις, εξαιτίας τους όμως διαλύθηκε ο πρωταρχικός οντολογισμός της σκέψης, η σκέψη δεν βυθιζόταν στα βάθη του είναι. Έτσι εξηγείται ο σχολαστικιστικός διανοουμενισμός, ο ορθολογισμός, ο εμπειρισμός, ο ακραίος ιδεαλισμός της δυτικής σκέψης. Για την Ορθοδοξία η σκέψη παρέμεινε οντολογική, συνδεδεμένη με το Είναι και αυτή είναι εμφανές σε όλη τη ρωσική θρησκευτική – φιλοσοφική και θεολογική σκέψη του 19ου και 20ου αιώνων. Είναι ξένοι προς την Ορθοδοξία ο ορθολογισμός και ο νομικισμός, όπως είναι ξένος και κάθε νορματιβισμός. Η Ορθόδοξη Εκκλησία δεν ορίζεται με ορθολογικές έννοιες, μπορεί να κατανοηθεί μόνο από εκείνους που ζουν σε αυτή, από εκείνους που έχουν μυηθεί στην πνευματική της εμπειρία. Οι μυστικιστικοί τύποι του χριστιανισμού δεν υπόκεινται σε κανένα διανοουμενιστικό ορισμό, καθώς επίσης δεν έχουν στοιχεία νομικά ή στοιχεία ορθολογικά. Η αυθεντική ορθόδοξη θεολογία είναι θεολογία πνευματική – εμπειρική. Η Ορθοδοξία δεν έχει σχολαστικά εγχειρίδια. Ο Ορθοδοξία συνειδητοποιεί τον εαυτό της ως θρησκεία της Αγίας Τριάδας ∙ δεν είναι ένας αφηρημένος μονοθεϊσμός, αλλά ένας συγκεκριμένος τριαδισμός. Στην πνευματική ζωή, στην πνευματική εμπειρία και στην πνευματική οδό αντανακλάται η ζωή της Αγίας Τριάδας. Η Ορθόδοξη λειτουργία αρχίζει με τα λόγια: «Ευλογημένη η βασιλεία του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος». Όλα εκπορεύονται άνωθεν, εκ της Αγίας Θείας Τριάδας, εκ της κορυφής του Είναι και όχι εκ του ανθρώπου και της ψυχή τους. Στην Ορθόδοξη αντίληψη η ίδια η Θεία Τριάδα κατέρχεται και δεν υψούται ο άνθρωπος. Στον δυτικό χριστιανισμό η Τριαδικότητα εκφράζεται κατά πολύ λιγότερο, είναι περισσότερο χριστοκεντρικός και ανθρωποκεντρικός. Η διαφορά αυτή εντοπίζεται ήδη στην ανατολική και δυτική πατρολογία, από τις οποίες η πρώτη θεολογεί εξ ονόματος της Θείας Τριάδας, ενώ η δεύτερη εξ ονόματος της ανθρώπινης ψυχής. Για το λόγο αυτό η Ανατολή αποκαλύπτει, κατά κύριο λόγο, τα μυστικά του τριαδικού και χριστολογικού δόγματος. Η δε Δύση, κατά κύριο λόγο, διδάσκει περί αρετής και ελευθερίας και της περί της οργάνωσης της Εκκλησίας. Στη Δύση υπήρξε μεγαλύτερος πλούτος και ποικιλομορφία της σκέψης.
Η Ορθοδοξία είναι ο χριστιανισμός, στον οποίο, περισσότερο απ’ οπουδήποτε αλλού, αποκαλύπτεται το Άγιο Πνεύμα. Η Ορθόδοξη Εκκλησία για το λόγο αυτό δεν αποδέχτηκε το Filique, επειδή σε αυτό βλέπειsubardinotionism στη διδασκαλία περί Αγίου Πνεύματος. Η φύση του Αγίου Πνεύματος αποκαλύπτεται περισσότερο με τα δόγματα και τις διδαχές, αλλά το Άγιο Πνεύμα ως προς τη δράση του μας είναι πολύ πιο κοντά απ’ ό,τιδήποτε άλλο, είναι έμφυτο του κόσμου. Το Άγιο Πνεύμα δρα άμεσα στον κτιστό κόσμο και μεταμορφώνει την πλάση. Η διδασκαλία αυτή διατυπώθηκε από τον μέγιστο Ρώσο άγιο τον Σεραφείμ του Σαρόφ. Η Ορθοδοξία όχι μόνο είναι ουσιαστικά τριαδικά, αλλά θεωρεί ως αποστολή της παγκόσμιας ζωής την μεταμόρφωση από την Αγία Τριάδα και έτσι είναι ουσιαστικά πνευματική.

Αναφέρομαι διαρκώς στα βάθη των μυστικών στην Ορθοδοξία και όχι στα επιφανειακά της κινήματα. Η πνευματολογική θεολογία, η προσδοκία μιας νέας επιφοίτησης του Αγίου Πνεύματος στον κόσμο, ευκολότερα από οπουδήποτε αλλού εμφανίζεται στο ορθόδοξο πεδίο. Αυτή είναι μια εκπληκτική ιδιαιτερότητα της Ορθοδοξίας: από τη μία πλευρά είναι πιο συντηρητική και παραδοσιακή απ’ ό,τι ο Καθολικισμός και ο Προτεσταντισμός, αλλά, από την άλλη πλευρά, στα βάθη της Ορθοδοξίας υπάρχει πάντα η μεγάλη προσδοκία της θρησκευτικής καινοτομίας στον κόσμο, η επιφοίτηση του Αγίου Πνεύματος, η εμφάνιση της Νέας Ιερουσαλήμ. Σχεδόν μια ολόκληρη χιλιετία η Ορθοδοξία δεν αναπτυσσόταν στην ιστορία ∙ της είναι ξένος ο εξελεγκτισμός, αλλά σε αυτόν κρυβόταν η δυνατότητα της θρησκευτικής δημιουργίας, η οποία σα να περίμενες τη νέα εποχή που δεν έχει ανατείλει ακόμη. Αυτό φάνηκε στα ρωσικά θρησκευτικά κινήματα του 19ου και 20ου αιώνων. Η Ορθοδοξία περιορίζει βαθιά τον θείο και κατά φύση κόσμο, τη Βασιλεία του Θεού και το βασίλειο του καίσαρα, και δεν αναγνωρίζει πιθανές αναλογίες, στις οποίες τόσο συχνά καταφεύγει η καθολική θεολογία. Η Θεία Ενέργεια δρα κρυφά στον άνθρωπο και στον κόσμο. Δεν μπορούμε να πούμε για τον κτιστό κόσμο ότι είναι θεότητα ή ότι έχει θεοποιηθεί, δεν μπορούμε να πούμε όμως και ότι είναι εκτός θεϊκής ενέργειας. Ο Θεός και η εν Θεώ ζωή δεν μοιάζουν με τον φυσικό κόσμο και τη κατά φύση ζωή, εδώ δεν υπάρχει καμιά αναλογία. Ο Θεός είναι άπειρος ∙ η κατά φύση ζωής πεπερασμένη και περιορισμένη. Η ενέργεια του Θεού όμως μεταδίδεται στον κατά φύση κόσμο, επιδρά σε αυτό και τον φωτίζει. Αυτή είναι η ορθόδοξη θεώρηση του Αγίου Πνεύματος. Για την ορθόδοξη συνείδηση η διδασκαλία του Φωμά Ακινάτη για τον φυσικό κόσμο, ο οποίος είναι το αντίθετο του υπερφυσικού κόσμου, είναι ήδη η φόρμα εκκοσμίκευσης του κόσμου.
Η Ορθοδοξία είναι πνευματική και αυτή είναι η ιδιομορφία της. Η πνευματικότητά της είναι η συνεπής μέχρι τέλος Τριαδικότητά. Η ευλογία δεν είναι ο ενδιάμεσος ανάμεσα στον υπερφυσικό και το φυσικό ∙ η ευλογία είναι η δράση της Θείας ενέργειας στον κτιστό κόσμο, η παρουσία στον κόσμο του Αγίου Πνεύματος. Η πνευματικότητα συγκεκριμένα της Ορθοδοξίας την κάνει την πιο ολοκληρωμένη μορφή χριστιανισμού, τονίζοντας την υπεροχή των καινοδιαθηκικών αρχών έναντι των παλαιοδιαθηκικών. Στο απόγειο της η Ορθδοξία κατανοεί ως στόχο της ζωής, ως άθλο, την απόκτηση της ευλογία του Αγίου Πνεύματος, ως πνευματική μεταμόρφωση της κτίσης. Η αντίληψη αυτή ουσιαστικά είναι αντίθετη με την νομικιστική αντίληψη, για την οποία ο κόσμος του Θεού και ο υπερφυσικός είναι ο νόμος και ο κανόνας για τον κτιστό και φυσικό κόσμο.
Η Ορθοδοξία, είναι πριν απ’ όλα, λειτουργική. Διδάσκει το λαό και τον αναπτύσσει όχι τόσο με τις διδαχές και την υπεροχή των κανόνων και των νόμων της συμπεριφοράς, όσο με το ίδιο το λειτουργικό δρώμενο, στο οποίο έχει δοθεί η πρωταρχική μορφή μεταμόρφωσης της ζωής. Διδάσκει επίσης το λαό με τις μορφές των Αγίων και εμπνέει τη λατρεία της αγιοσύνης. Οι μορφές των αγίων όμως δεν έχουν κανονιστικό χαρακτήρα ∙ σε αυτές τις μορφές υπάρχει η ευλογημένη φώτιση και η μεταμόρφωση της κτίσης χάρη στο Άγιο Πνεύμα. Αυτό το μη κανονιστικό χαρακτηριστικό της Ορθοδοξίας την κάνει πολύ πιο δύσκολη για τους δρόμους της ανθρώπινης ζωής, για την ιστορία και ελάχιστα ευνοϊκή για κάθε οργάνωση και για τη δημιουργία του πολιτισμού. Το κεκρυμμένο μυστικό της επίδρασης του Αγίου Πνεύματος δεν είχε μεταφερθεί επίκαιρα στους δρόμους της ανθρώπινης ζωής.

Για την Ορθοδοξία είναι χαρακτηριστική η ελευθερία. Αυτή η εσωτερική ελευθερία μπορεί να μη γίνεται έξωθεν αντιληπτή, αλλά είναι διάχυτη παντού. Η ιδέα της ελευθερίας, ως θεμέλιο της Ορθοδοξίας, αναλύθηκε από τη ρωσική θρησκευτική ζωή του 19ου και 20ου αιώνων. Η αποδοχή της ελευθερίας συνείδησης κάνει την Ορθόδοξη Εκκλησία να διαφέρει σημαντικά από την Καθολική Εκκλησία. Αυτή η κατανόηση της ελευθερίας στην Ορθοδοξία είναι διάφορη και από την κατανόηση της ελευθερίας στον Προτεσταντισμό. Στον Προτεσταντισμό, όπως και σε όλη τη δυτική σκέψη, η ελευθερία νοείται ατομικιστικά, ως δικαίωμα της προσωπικότητας, το οποίο την προστατεύει από την επιβουλή κάθε άλλης προσωπικότητας και η οποία αυτοπροσδιορίζεται αυτόνομα. Για την Ορθοδοξία είναι ξένος ο ατομικισμός, εγγενές χαρακτηριστικό της είναι ένας ιδιότυπος κολεκτιβισμός. Η θρησκευτική προσωπικότητα και η θρησκευτική κοινότητα δεν είναι η μία αντίθετη στην άλλη, ούτε και επιφανειακές η μία για την άλλη. Η θρησκευτική προσωπικότητα βρίσκεται στο εσωτερικό της θρησκευτικής κοινότητας και η θρησκευτική κοινότητα βρίσκεται στο εσωτερικό της θρησκευτικής προσωπικότητας. Γι’ αυτό και η θρησκευτική κοινότητα δεν είναι ένα εξωτερικό κύρος για τη θρησκευτική προσωπικότητα, το οποίο επιβάλει έξωθεν στην προσωπικότητα τη διδασκαλία και το νόμο της ζωής. Η Εκκλησία δεν είναι κάτι που βρίσκεται εκτός των θρησκευτικών προσωπικοτήτων, οι οποίες τις αντιπαρατίθενται. Βρίσκεται εντός αυτών και αυτές εντός Αυτής. Γι’ αυτό και η Εκκλησία δεν είναι κύρος. Η Εκκλησία είναι η ευλογημένη ένωσης της αγάπης και της ελευθερίας. Για την Ορθοδοξία είναι ξένη η υπεροχή του κύρους, γιατί η φόρμα αυτή προκαλεί τη ρήξη ανάμεσα στη θρησκευτική κοινότητα και τη θρησκευτική προσωπικότητα, ανάμεσα στην Εκκλησία και το μέλος της. Χωρίς την ελευθερία της συνείδησης, χωρίς την ελευθερία του πνεύματος, δεν υπάρχει πνευματική ζωή, δεν υπάρχει καν η παραμικρή αντίληψη περί Εκκλησίας, αφού η Εκκλησία δεν ανέχεται στους κόλπους τους σκλάβου και ο Θεός χρειάζεται μόνο ελεύθερους. Η αυθεντική ελευθερία της θρησκευτικής συνείδησης, η ελευθερία του πνεύματος αποκαλύπτεται όχι στην απομονωμένη, αυτόνομη προσωπικότητα, η οποία αυτοεπιβεβαιώνεται στον ατομικισμό, αλλά στην προσωπικότητα, η οποία έχει συνείδηση στην υπερατομικής πνευματικής ενότητας, στην ενότητα του πνευματικού οργανισμού, εν Σώματι Χριστού, δηλαδή στην Εκκλησία. Η προσωπική μου συνείδηση δε είναι κάτι που επιβάλλεται έξωθεν και δεν είναι αντίθετη με την υπερατομική συνείδηση, την εκκλησιαστική συνείδηση: αποκαλύπτεται μόνο στο εσωτερικό της εκκλησιαστικής συνείδησης. Χωρίς όμως την ενεργό, πνευματική εμβάθυνση στην προσωπική μου συνείδηση, στην προσωπική πνευματική μου ελευθερία δεν πραγματώνεται η ζωή της Εκκλησίας, γιατί αυτή η ζωή της Εκκλησίας δεν μπορεί να είναι εξωτερική για την προσωπικότητα, να της επιβάλλεται. Η παραμονή στην Εκκλησία απαιτεί πνευματική ελευθερία όχι μόνο στην πρώτη στιγμή εισόδου στην Εκκλησία, πράγμα που ομολογεί και ο Καθολικισμός, αλλά και κατά τη διάρκεια όλη της ζωής. Η ελευθερία της Εκκλησίας σε σχέση με το κράτος ήταν πάντα εν κινδύνω, αλλά η ελευθερία στο εσωτερικό της Εκκλησίας υπήρχε πάντα στην Ορθοδοξία. Στην Ορθοδοξία η ελευθερία συνδυάζεται οργανωτικά με τη συνοδικότητα, δηλαδή με την ενέργεια του Αγίου Πνεύματος στη θρησκευτική κοινότητα, η οποία ενυπάρχει στην Εκκλησία όχι μόνο κατά την εποχή των Οικουμενικών Συνόδων, αλλά πάντα. Η συνοδικότητα στην Ορθοδοξία, η οποία και είναι η ζωή του λαού της Εκκλησίας, δεν είχε εξωτερικά νομικά χαρακτηριστικά, αλλά είχε μόνο εσωτερικά, πνευματικά χαρακτηριστικά. Ακόμη και οι Οικουμενικοί Σύνοδοι δεν είχαν εξωτερικό, αδιαμφισβήτητο κύρος. Το αναμάρτητο του κύρους ομολογούνταν μόνο για την εκκλησιαστική ολότητα, κατά τη διάρκεια όλης της ιστορίας της και φορέας και προστάτης του κύρους αυτού ήταν ολόκληρος ο εκκλησιαστικός λαός. Οι Οικουμενικοί Σύνοδοι απολάμβαναν κύρος όχι γιατί ήταν αντίστοιχοι στα εξωτερικά νομικά χαρακτηριστικά της νομιμότητας, αλλά γιατί ο λαός της Εκκλησίας, όλη η Εκκλησία τις δεχόταν ως Οικουμενικές και αυθεντικές. Μόνο εκείνη η Οικουμενική Σύνοδος είναι αυθεντική, στην οποία υπήρξε η επιφοίτηση του Αγίου Πνεύματος ∙ η δε επιφοίτηση του Αγίου Πνεύματος δεν έχει εξωτερικά νομικά κριτήρια, αναγνωρίζεται από το λαό της Εκκλησίας από τις εσωτερικές πνευματικές μαρτυρίες. Όλα αυτά υποδεικνύουν στην μη κανονινιστικό και μη νομικό χαρακτήρα της Ορθόδοξης Εκκλησίας.

Ταυτόχρονα όμως η ορθόδοξη συνείδηση κατανοεί την Εκκλησία πιο οντολογικά, δηλαδή βλέπει στην Εκκλησία πριν απ’ όλα όχι μια οργάνωσή ή ένα θεσμό, ούτε απλά μια κοινωνία πιστών, αλλά τον θρησκευτικό πνευματικό οργανισμό, το μυστηριακό Σώμα του Χριστού.
Η Ορθοδοξία είναι πιο κοσμική από τον δυτικό χριστιανισμό. Ούτε στον Καθολικισμό, ούτε στον Προτεσταντισμό δεν εκφράστηκε με επάρκεια η κοσμική φύση της Εκκλησίας ως Σώμα Χριστού. Ο δυτικός Χριστιανισμός κατά κύριο λόγο είναι ανθρωπολογικός. Στην Εκκλησία όμως υπάρχει ο εκχριστιανισθείς κόσμος ∙ σε αυτή υπόκειται στην ενέργεια και την ευλογία του Αγίου Πνεύματος ο κτιστός κόσμος. Η εμφάνιση του Χριστού έχει κοσμική, κοσμογονική σημασία ∙ αυτό σημαίνει ότι είναι μια νέα κτίση, μια νέα ημέρα της δημιουργίας του κόσμου. Για την Ορθοδοξία είναι απολύτως ξένη η νομική θεώρηση της λύτρωσης, ως ετυμηγορία της δικαστικής διαδικασίας μεταξύ του Θεού και του ανθρώπου και είναι πιο χαρακτηριστική η οντολογική και κοσμική της θεώρηση ως εμφάνιση της νέας κτίσης και της νέας ανθρωπότητας. Κεντρική και ορθή ιδέα της ανατολικής πατρολογίας ήταν η ιδέα της Θεοδοσίας, την θεοποίησης του ανθρώπου και όλου του κτιστού κόσμου. Η σωτηρία είναι θεοποίηση. Και όλος ο κτιστός κόσμος υπόκειται στη θεοποίηση. Η σωτηρία είναι η μεταμόρφωση και η φώτιση της κτίσης και όχι δικαστική δικαίωση. Η Ορθοδοξία είναι στραμμένη προς το μυστήριο της Ανάστασης ως απόγειο και τελικό στόχο του Χριστιανισμού. Γι’ αυτό και κεντρική γιορτή στη ζωή της Ορθόδοξης Εκκλησίας είναι η γιορτή του Πάσχα, η Φωτεινή του Χριστού Ανάσταση. Οι φωτεινής αχτίνες της Ανάστασης διαπερνούν τον ορθόδοξο κόσμο. Στην ορθόδοξη λειτουργική η γιορτή του Πάσχα έχει πολύ μεγαλύτερη σημασία απ’ ότι στην Καθολικισμό, όπου το απόγειο είναι η γιορτή της Γεννήσεως του Χριστού. Στον Καθολικισμό, πριν απ’ όλα συναντούμε τον Εσταυρωμένο Χριστό, στην Ορθοδοξία τον Αναστάντα Χριστό. Ο σταυρός είναι η οδός του ανθρώπου, τον διαβαίνει όμως, όπως και όλος ο κόσμος, οδεύοντας προς την Ανάσταση. Το μυστήριο της Σταύρωσης μπορεί να επισκιάσει το μυστήριο της Ανάστασης. Αλλά το μυστήριο της Ανάστασης είναι το οριακό μυστήριο της Ορθοδοξίας. Το δε μυστήριο της Ανάστασης δεν είναι μόνο ανθρώπινο, αλλά και κοσμικό. Η Ανατολή ήταν πάντα πιο κοσμική από τη Δύση. Η Δύση είναι πιο ανθρώπινη ∙ σε αυτό έγκειται η δύναμη και η σημασία της, αλλά και ο περιορισμένος χαρακτήρας της. Στο πνευματικό πεδίο η Ορθοδοξία εμφανίζει την επιδίωξη για την σωτηρία των πάντων. Η σωτηρία γίνεται νοητή όχι μόνο ατομικά, αλλά και συνοδικά, μαζί με όλον τον κόσμο. Έτσι από τα σπλάχνα της Ορθοδοξίας δεν θα μπορούσαν να μην ακουστούν τα λόγια του Θωμά Ακινάτη, ο οποίος είπε ότι ο δίκαιος στον παράδεισο θα απολαμβάνει τα βάσανα του αμαρτωλού στην κόλαση. Επίσης, στην Ορθοδοξία δεν θα μπορούσε να εμφανιστεί η διδασκαλία περί προκαθορισμού, όχι μόνο στην μορφή του ακραίου Καλβινισμού, αλλά ούτε καν στη μορφή των αντιλήψεων του Θείου Αυγουστίνου. Το μεγαλύτερο μέρος των διδασκάλων της Εκκλησίας στην Ανατολή, από τον Κλήμη Αλεξανδρείας μέχρι τον Μάξιμο τον Ομολογητή, ήταν οπαδοί της αποκατάστασης, της σωτηρίας των πάντων και της ανάστασης. Αυτό είναι χαρακτηριστικό για τη σύγχρονη ρωσική θρησκευτική σκέψη. Η ορθόδοξη σκέψη ποτέ δεν καταπιέστηκε από την ιδέα της θείας δικαιοσύνης και ποτέ δε λησμόνησε τις ιδέες της αγάπης του Θεού. Το σημαντικότερο είναι ότι δεν όρισε τον άνθρωπο υπό την οπτική γωνία της θείας δικαιοσύνης, αλλά της ιδέας της μεταμόρφωσης και της θεοποίησης του ανθρώπου και του σύμπαντος.

Τέλος, ως τελευταίο και σημαντικό χαρακτηριστικό στην Ορθοδοξία θα πρέπει να θεωρούμε τη συνείδηση της εσχατολογίας. Στους κόλπους της Ορθοδοξίας πιο πολύ απ’ οπουδήποτε αλλού διατηρήθηκε η πρωτοχριστιανική εσχατολογία, η προσδοκία της Δευτέρας Παρουσίας του Χριστού, της μέλλουσας Ανάστασης. Η εσχατολογία της Ορθοδοξίας σημαίνει μικρότερη εξάρτηση από τον κόσμο και τη γήινη ζωή και μεγαλύτερη ενατένιση του ουρανού και της αιωνιότητας, δηλαδή του Βασιλείου του Θεού. Στον δυτικό Χριστιανισμό η επικαιροποίηση του χριστιανισμού στους δρόμους της ιστορίας, ο προσανατολισμός προς τη γήινη ευρυθμία και τη γήινη οργάνωση κάλυψε το μυστήριο της εσχατολογίας, το μυστήριο της Δευτέρας Παρουσίας του Χριστού. Στην Ορθοδοξία, συγκεκριμένα ως αποτέλεσμα της μικρότερης ιστορικής της δράσης, διατηρήθηκε η ένδοξη εσχατολογική προσδοκία. Η αποκαλυπτική πλευρά του χριστιανισμού ήταν η λιγότερο εκφρασθείσα στις δυτικές φόρμες του χριστιανισμού. Στην Ανατολή, πάλι, στο χώρο της Ορθοδοξίας, ιδιαίτερα στο χώρο της ρωσικής Ορθοδοξίας, εμφανίστηκαν κινήματα αποκαλυπτικού χαρακτήρα, με την προσδοκία των νέων επιφοιτήσεων του Αγίου Πνεύματος. Η Ορθοδοξία είναι πιο παραδοσιακά, είναι η πιο συντηρητική μορφή χριστιανισμού, γιατί διατήρησε την αρχαία αλήθεια, αλλά σε αυτήν υπάρχει η δυνατότητα μεγαλύτερης θρησκευτικής καινοτομίας, όχι καινοτομίας της ανθρώπινης σκέψης και πολιτισμού, η οποία είναι τόσο μεγάλη στη Δύση, αλλά καινοτομίας της θρησκευτικής μεταμόρφωσης της ζωής.
Το πρωτείο της ολοκληρωμένης ζωής επί του διαφοροποιημένου πολιτισμού ήταν πάντα ιδιαίτερα χαρακτηριστικό για την Ορθοδοξία. Στο χώρο της Ορθοδοξίας δεν δημιουργήθηκε εκείνος ο μεγάλος πολιτισμός, όπως συνέβη στο χώρο του Καθολικισμού και του Προεσταντισμού. Και αυτό μπορεί να συνέβη επειδή η Ορθοδοξία ήταν στραμμένη προς τη Βασιλεία του Θεού, η οποία θα πρέπει να εμφανιστεί όχι ως αποτέλεσμα των επιπτώσεων της ιστορικής εξέλιξης, αλλά ως αποτέλεσμα της μυστηριακής μεταμόρφωσης του κόσμου. Για την Ορθοδοξία δεν είναι χαρακτηριστική η εξέλιξη, αλλά η μεταμόρφωση.
Είναι αδύνατο να μάθει κανείς την Ορθοδοξία με βάση τα θεολογικά δοκίμια που σώθηκαν μέχρι τις ημέρες μας ∙ την Ορθοδοξια μπορεί κανείς να την μάθει μόνο μέσα στη ζωή της Εκκλησίας και όλου του λαού της. Η Ορθοδοξία λιγότερο απ’ όλα γίνεται κατανοητή μέσω των εννοιών. Η Ορθοδοξία όμως θα πρέπει να βγει από την κατάσταση της απομόνωσης, της εσωστρέφειας και θα πρέπει να επικαιροποιήσει τους πολύτιμους πνευματικούς της θησαυρούς. Μόνο τότε θα αποκτήσει παγκόσμια σημασία. Η ομολογία της εξαιρετικής πνευματικής σημασίας της Ορθοδοξίας, ως της πλέον καθαρής μορφής του χριστιανισμού, δεν θα πρέπει να προκαλέσει την εμφάνισης φαινομένων έπαρσης και να οδηγήσει στην άρνηση της σημασίας του δυτικού χριστιανισμού. Απεναντίας, θα πρέπει να μάθουμε τον δυτικό χριστιανισμό και να διδαχτούμε πολλά από αυτόν. Είμαι υποχρεωμένοι να επιδιώξουμε τη χριστιανική ενότητα. Η Ορθοδοξία είναι ευνοϊκή για την χριστιανική ένωση. Η Ορθοδοξία όμως είναι η λιγότερο εκκοσμικευμένη μορφή και για το λόγο αυτό έχει πολλά να δώσει στον εκχριστιανισμό του κόσμου. Ο εκχριστιανισμός του κόσμου δεν θα πρέπει να σημαίνει εκλαΐκευση του χριστιανισμο. Ο χριστιανισμός δεν μπορεί να είναι απομονωμένος από τον κόσμο και θα συνεχίσει να είναι ένα κίνημα, χωρίς να απομακρύνεται και να υστερεί, θα πρέπει να είναι ο νικητής του κόσμου και όχι ο ηττημένος.

Μετάφραση από τα ρωσικά Δημήτρης Β. Τριανταφυλλίδης

Πηγή: Samizdatproject2

Monday, September 28, 2015

Ζαπατίστας: Για τον πόνο, την οργή, την αλήθεια, τη δικαιοσύνη

Σεπτέμβριος 2015

Συντρόφισσες & σύντροφοι της έκτης διακήρυξης στο Μεξικό και στον κόσμο :

Αδελφές και αδελφοί των ανθρώπων της Γης:

Η συλλογική μας καρδιά γνωρίζει, πριν και τώρα, ότι η θλίψη μας δεν είναι ένας στείρος θρήνος.

Ξέρει ότι η οργή μας δεν είναι μια ανώφελη εκτόνωση.

Ξέρουμε ποιοι και τι είμαστε, ξέρουμε ότι οι λύπες και η οργή μας γεννιούνται και τρέφονται από τα ψέματα και τις αδικίες.

Είμαστε αυτό που είμαστε, γιατί αυτός που είναι πάνω, σε βάρος όσων από εμάς είμαστε κάτω, λέει ψέματα για να κάνει πολιτική και να στολίζει το θάνατο, την απαγωγή, τη φυλάκιση, την δίωξη και τη δολοφονία, με το σκάνδαλο της διαφθοράς του.

Αυτός που είναι πάνω είναι ένας εγκληματίας με ασυλία και χωρίς ντροπή, το χρώμα της πολιτικής του, δεν έχει σημασία. Δεν έχει σημασία, αν προσπαθεί να κρυφτεί πίσω από την αλλαγή ενός ονόματος και ενός πανό.

Είναι πάντα το ίδιο πρόσωπο, η ίδια αλαζονεία, η ίδια φιλοδοξία και η ίδια βλακεία.

Σα να θέλουν με την εξαφάνιση και τη δολοφονία, να εξαφανίσουν και να δολοφονήσουν και τη μνήμη.

Από τους πάνω και από εκείνους που εμμένουν στις διαστροφές και τη μιζέρια τους, θα λάβουμε μόνο το ψέμα ως μισθό και την αδικία ως πληρωμή.

Η αδικία και το ψέμα φτάνουν στην ώρα τους κάθε μέρα, όλες τις ώρες, παντού.

Η εκδίωξη από την εργασία μας, τη ζωή μας, τη γη μας και τον φυσικό κόσμο δεν τους ικανοποιεί.

Μας κλέβουν επίσης αυτούς που είναι γιοι, κόρες, αδελφές, αδελφοί, πατέρες, μητέρες, συγγενείς, σύντροφοι-ισσες και φίλοι μας.

Αυτός που είναι πάνω, μας διώκει, μας βάζει φυλακή, μας απαγάγει, μας εξαφανίζει και μας δολοφονεί.

Δεν αποτελειώνουν μόνο σώματα και ζωές.

Καταστρέφουν επίσης και ιστορίες.

Στην κορυφή της λήθης αυτός που είναι πάνω, χτίζει την ατιμωρησία του.

Λήθη είναι ο δικαστής που όχι μόνο τον απαλλάσσει, αλλά και τον ανταμείβει επίσης.

Γι’αυτούς και άλλους λόγους, η λύπη και η οργή μας αναζητά την αλήθεια και τη δικαιοσύνη.

Αργά ή γρήγορα θα καταλάβουμε, ότι αυτά δεν μπορούμε να τα βρούμε πουθενά, ότι δεν υπάρχει κανένα βιβλίο ή ομιλία, ούτε κανένα δικαστικό σύστημα, όργανο, υπόσχεση, ώρα ή τόπος που να τα δίνει.

Μαθαίνουμε ότι πρέπει να τα χτίσουμε.

Σαν ο κόσμος να μην ήταν ήδη σοφός, σαν ένα κενό να τραυμάτισε τη μήτρα της Γης, κομματιάζοντας την καρδιά του χρώματος εκείνων που ζουν στη Γη.

Με αυτόν τον τρόπο μαθαίνουμε, ότι χωρίς αλήθεια και χωρίς δικαιοσύνη, δεν υπάρχει συνετή ημέρα ή νύχτα. Το ημερολόγιο δεν παίρνει καμία μέρα ρεπό, η γεωγραφία δεν αναπαύεται.

Σε πολλές γλώσσες, ιδιώματα, σύμβολα, αναφέρουμε εκείνους που λείπουν.

Και κάθε θλίψη και κάθε οργή παίρνει ένα όνομα, ένα πρόσωπο, μια ιστορία, ένα κενό που πονάει και ντροπιάζει.

Ο κόσμος και η ιστορία του είναι γεμάτος με απουσίες.

Και οι απουσίες γίνονται ένα μουρμουρητό, μια ισχυρή λέξη, ένα κλάμα ή μια κραυγή.

Δεν ουρλιάζουμε για μεταμέλεια. Δεν κλαίμε για οίκτο. Δεν παραπονιόμαστε για παραίτηση.

Αυτά τα κάνουμε, έτσι ώστε εκείνοι που λείπουν, να μπορέσουν να βρουν το δρόμο τους πίσω.

Ώστε να ξέρουν ότι είναι εδώ, ακόμη κι αν λείπουν.

Ώστε να μην ξεχάσουν, ότι εμείς δεν ξεχνάμε, πάντα θυμόμαστε.

Για την θλίψη, την οργή, την αλήθεια, τη δικαιοσύνη.

Για την Ayotzinapa και για όλες τις Ayotzinapas, που τραυματίζουν τα ημερολόγια και τις γεωγραφίες αυτών που ανήκουν στους κάτω.

Γι’αυτό το λόγο η αντίσταση.

Γι “αυτό η εξέγερση.

Επειδή θα έρθει η στιγμή, που αυτοί που μας χρωστάνε τα πάντα, θα πληρώσουν.

Αυτός που διώκει θα πληρώσει, αυτός που φυλακίζει θα πληρώσει, αυτός που χτυπάει και βασανίζει θα πληρώσει. Αυτός που επέβαλε την απελπισία των εξαναγκαστικών εξαφανίσεων, θα πληρώσει. Αυτός που δολοφονεί, θα πληρώσει.

Επειδή το σύστημα που δημιούργησε, έθρεψε, προστάτεψε και με το οποίο κάλυψε εγκλήματα, ντυμένος σαν την κακή κυβέρνηση, θα καταστραφεί. Δεν θα καλλοπιστεί, δεν θα μεταρρυθμιστεί, δεν θα εκσυγχρονιστεί. Θα κατεδαφιστεί, θα καταστραφεί, θα τελειώσει, θα θαφτεί.

Γι “αυτό αυτή τη στιγμή το μήνυμά μας δεν ένα από κείνα, που στοχεύουν στην παρηγοριά όσων υποφέρουν εξαιτίας ενός ή πολλών απουσιών.

Το μήνυμά μας είναι για την οργή, για την ανδρεία.

Επειδή γνωρίζουμε την ίδια θλίψη.

Επειδή έχουμε στα σωθικά μας την ίδια οργή.

Επειδή, όντας διαφορετικοί, έτσι γινόμαστε ίδιοι.

Γι “αυτό και η αντίστασή μας, γι” αυτό η εξέγερση μας.

Για την θλίψη και την οργή.

Για την αλήθεια και τη δικαιοσύνη.

Γι’αυτό: Μην διστάζετε. Μην ξεπουλιέστε. Μην παραδίδεστε.

Γι’αυτό: Αλήθεια και τη δικαιοσύνη!

Από τα βουνά του νοτιοανατολικού Μεξικό,

Εξεγερμένος Moisés. Εξεγερμένος Γκαλεάνο.

Σε μια γωνιά του πλανήτη που ονομάζεται «Γη», Σεπτέμβρης 2015.

Νίκος Καρούζος (1926-1990)

1. Νὰ μὴν εἰρηνεύεις ἀνώφελα. 
2. Νὰ μὴν πολεμᾶς ἐπίσης ἀνώφελα. 
3. Ν” ἀγαπᾶς τὸν ἥλιο, μὰ ὄχι σὰν θεότητα. 
4. Ν’ ἀποστρέφεσαι τὴ σελήνη σὰν ἔδαφος. 
5. Νὰ πηγαίνεις καμιὰ φορά στὴν ἐκκλησία, δὲ χάνεις τίποτα. 
6. Νὰ θυμᾶσαι λιγάκι τὸ θάνατο, μὰ ὄχι σὰν θάνατο. 
7. Νὰ βλέπεις τὴ ματαιότητα καὶ τῆς ἰδέας τῆς ματαιότητας. 
8. Νὰ λὲς ἕλληνας καὶ νὰ νιώθεις ἄλλην ὀμορφιά, νὰ μὴ νιώθεις ἑλληνικότητα. 
9. Νὰ γράφεις ἀγαπώντας τὸ ἄγραφο. 
10. Νὰ στοχάζεσαι πέρ’ ἀπ” τοὺς στοχασμούς σου. 
11. Νὰ μὴν ξεχνᾶς τὴν ὕπαρξη τοῦ Ἀνύπαρχτου. 
12. Νά τὰ διαβάζεις κάθε μέρα τοῦτα. 
"Στὸν Ἠλία Πετροπουλο" Νίκος Καρούζος 21.12.71

Αγιονικοκαρούζος 
Τρίπτυχο αφιέρωμα στον Νίκο Καρούζο. Πρώτη Εικόνα. 

Του Γιώργου Ικαρου Μπαμπασάκη

1. Λυρισμός / Διαύγεια: Ο ποιητής Νίκος Καρούζος ήταν απολύτως ικανός να συνδυάζει το πάθος με τη λογική, τον διάπυρο λυρισμό με την ελεγκτική διαύγεια, με τα λόγια του Βλαντιμίρ Ναμπόκοφ διέθετε «το πάθος του επιστήμονα και την ακρίβεια του καλλιτέχνη». Ιδίως τα ποιήματα της ύστερης περιόδου του δείχνουν πόσο μεθοδικά προχώρησε στον εσκεμμένο κατακερματισμό της γλώσσας ώστε να φανερωθούν εκρηκτικά η ψίχα και η ψυχή της γλώσσας, η ουσία των λέξεων στην απογύμνωσή τους, εντέλει να προχωρήσουμε στην αναζήτηση ενός βαθύτερου νοήματος πέρα από τις συμβάσεις που επιβάλλει η κοινή, λεγόμενη, λογική.

2. Θρίαμβος Χρόνου: Φιλοσοφείς τρυφερότητα / χωρίς φιλοσοφία~/ στέργεις αιωνιότητα / μονάχα με το βλέμμα~/ είσαι μια ζωντανή βαθιά / σελίδα σώματος / π’ αστράφτει σε παρθενικότητα. / Ο χρόνος είν’ ακόμη για σένα / θρίαμβος / και σου τον εύχομαι πάντα.

3. Μοναξιά: Ο Καρούζος δεν έχανε την παραμικρή ευκαιρία να εκφράζει τη δυσαρέσκειά του απέναντι στα δεινά που ταλανίζουν την κοινωνία μας. Όντας βαθιά πολιτικός άνθρωπος, οπλισμένος με αχανή παιδεία (υπήρξε θηριώδης αναγνώστης όσο και θηριώδης καπνιστής), κατάφερνε με διαλεκτική δεινότητα να συνδέει τη μοναξιά, μια πληγή που ακόμη χαίνει, με την καταναλωτική κοινωνία. Ας ακούσουμε τι λέγει, στις 22 Οκτωβρίου του 1969, στην εφημερίδα «Νέα Πολιτεία» κι ας αναρωτηθούμε σε ποιο βαθμό τα όσα είπε τότε ισχύουν ακόμα: «Η μοναξιά, φίλε, είναι τρομερή στις μέρες μας. Το κακό το έκανε η περίφημη “καταναλωτική κοινωνία” στην οποία ζούμε. Πολλαπλασιάζουμε ολοένα τις επιθυμίες και τις ανάγκες μας, με αποτέλεσμα να μην έχουμε ούτε λεπτό της ώρας για ανθρώπινη επαφή, για γνησιότητα επικοινωνίας. Η μοναξιά μας γίνεται έτσι το σκληρό τίμημα της παγερής ομαδικότητας, που καθορίζεται από δύο θεότητες: την ταχύτητα και τη διαφήμιση».

4. Με τους σκοτωμένους: «Τελικά, για να το πω με μια ποιητική κουβέντα, εγώ είμαι με τους σκοτωμένους, ενώ οι πολιτικοί ποιητές είναι με επιζήσαντα ποικίλα συμφέροντα των ηττημένων υπάρξεών τους. Εγώ είμαι με τους σκοτωμένους. Απ’ αυτό και η βαθύτατη μοναξιά μου. Δεν αισθάνομαι αυτήν τη φοβερή και αβανταδόρικη κοινωνία, πέρα απ’ το ότι είναι άγρια κι εκμεταλλευτική. Εγώ συνεχώς πληρώνω» (σε συνομιλία του με τη Νατάσα Χατζιδάκι και τον εκδότη του καλού περιοδικού «Σήμα», τον Νίκο Παπαδάκι, δεκαετία του 1980).

5. Σιωπή: «Η σιωπή είναι η φόδρα της ομιλίας~ και όλων των κραυγών, των ουρλιαχτών, των θορύβων, των πάντων. Όλα είναι σιωπή – και να σας πω γιατί: Διότι όλα φεύγουν – μην κοιτάτε που τα κρατεί το μαγνητόφωνο. Ό,τι έχουμε πει έχει φύγει, έχει πάει στη σιωπή. Το μαγνητόφωνο είναι, απλώς, μια υπόμνηση της σιωπής. Η σιωπή είναι η δεξαμενή της ομιλίας~ και όλων των θορύβων» (Η Θεία Βλακεία – Η τελευταία συνέντευξη, στον Κωνσταντίνο Αν. Θεμελή).

6. Πολλαπλή Συνέντευξη: Ο Καρούζος δεν διστάζει να εκφέρει τολμηρές γνώμες για ποιητές του διαμετρήματος του Δάντη. Αντιπαραθέτοντας στον ποιητή της Θείας Κωμωδίας τον Μεγάλο Βάρδο, χαροποιεί τους πιστούς λάτρεις του δεύτερου, λέγοντας: «Ο Σαίξπηρ είναι ωμό κρέας, η ζωή σε ένα πλήθος διαλεκτικές, ανυπόταχτος. Ο Δάντης τα ’χει όλα περάσει απ’ το θεολογικό σουρωτήρι και πλαισιώσει. Τελικώς είναι ήσυχος. Αλλά σ’ αυτό τον κόσμο δεν ήρθαμε για να μαγειρέψουμε» (από την περιλάλητη, και μεγάλης σημασίας, «Πολλαπλή Συνέντευξη», πρώτο μέρος, με τον Ανδρέα Μπελεζίνη, περιοδικό «Διαβάζω», τεύχος 48, Δεκέμβριος 1981).

7. Ποίηση / Δρόμος / Γεγονότα: «Όπως έλεγε ο Novalis, δεν είναι τίποτα πιο ασυνήθιστο απ’ το ίδιο το συνηθισμένο. Η ποίηση τρέχει στους δρόμους. Κι ο ποιητής πιάνει κάποια ελάχιστα της φαντασμαγορικής αυτής διαδικασίας. Η βίωση προέχει. Για σκεφτείτε ένα μακρινό σαξόφωνο από ένα φωτισμένο δωμάτιο, που μπορούμε να το απολαύσουμε ωσάν ηχητική μπαλάντα του απείρου. Δεν είν’ έτσι; Η ποίηση βατεύει τα γεγονότα. Κι ανασταίνει το παραδείσιο στοιχείο οπουδήποτε. Άμα έχεις ποίηση στο ψυχικό θυμιατό σου, τι να την κάνεις τη γραφόμενη ποίηση;» (Η νοσταλγίατου παρελθόντος).

8. Ναι / Όχι / Ναι: Στην «Πολλαπλή Συνέντευξη», στο δεύτερο μέρος της (δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Πολιτεία», τεύχος 3, 1982), διαβάζουμε: «Δεν ανήκω σε καμιά κατάφαση. Ας αντιμετωπίζουμε το Ναι ως Όχι του Όχι και όχι ως Ναι, κάπως έτσι λέει ο δικός μου μηχανισμός. Η μπεκρουλιασμένη κατάφαση, μην το ξεχνάτε, τη διάνοια του Nίτσε την καταρράκωσε, μην το ξεχνάτε, σ’ αυτόνε τον κόσμο τον κυανοδρόμωνα. Πρέπει να οδεύουμε προς τον θάνατο κρατώντας την παρτιτούρα, όχι από μνήμης, με καταλαβαίνετε, βέβαια». Ας σημειώσουμε ότι πάντα στοχαζόταν ο Καρούζος διαλεκτικά, πάντα αναιρούσε την τυπική λογική και αναζητούσε νοήματα πέρα από αυτήν. «Μέσα υπάρχει το Όχι~ έξω κοχλάζει το Ναι» είχε γράψει.

Πηγή: www.lifo.gr

"Δεν υπήρξα ποτέ στρατευμένος ποιητής". Διαβάστε εδώ τη συνέντευξη του Νίκου Καρούζου στον Δημήτρη Γκιώνη   
Βιβλιογραφία Νίκου Καρούζου

Saturday, September 26, 2015

Ο Χριστός σταμάτησε και στην Ειδομένη

Του Πέτρου Παναγιωτόπουλου

«Ο Χριστός σταμάτησε στο Έμπολι» λεγόταν ένα κλασικό λογοτεχνικό έργο. Σήμερα ίσως σταματάει στη Συρία, την Κω, τη Λέσβο, τα σύνορα της Κροατίας ή της Ουγγαρίας. Σ’ έναν τέτοιο σταθμό πήγαμε ένα Σαββατιάτικο απόγευμα, την Ειδομένη. Για δεκάδες χιλιάδες ταλαιπωρημένα πόδια, ένας ενδιάμεσος σταθμός από τη φρίκη προς το άγνωστο.
Περιμένοντας τις επόμενες ομάδες…Στο βάθος οι σκηνές του “Ερυθρού Σταυρού” και των “Γιατρών του Κόσμου”
Πριν μερικές βδομάδες ενημέρωσε τηλεφωνικά ο Δημήτρης, παλιός μαθητής. «Σάββατο θ’ ανέβω, πάω να δω τι γίνεται, πάω να βοηθήσω, δεν αντέχω άλλο μ’ αυτά π’ ακούω… Έρχεσαι;». Ήμουν εκτός Θεσσαλονίκης, δεν μπόρεσα να πάω. Ξαναμιλήσαμε μετά από λίγες μέρες στο τηλέφωνο. Ο Δημήτρης έχει ελάχιστη σχέση με την Εκκλησία. Τα λόγια του έβγαιναν όμως από μια μακρά εκκλησιαστική παράδοση. «Πήγα, τα είδα… Κόσμος πολύς, πόνος πολύς… Δεν είναι όπως τα λένε τα κανάλια, αλλά δεν είναι και να μένουμε στα σπίτια μας… Από τότε δεν ησυχάζω, δεν μπορώ να ησυχάσω, ετοιμάζομαι για την επόμενη φορά, θα ξαναπάω να βοηθήσω».

Τελικά αξιώθηκα να πάω με την ομάδα της Α.ΠΑ.Ν., από τη Νεάπολη Θεσσαλονίκης. Όλη τη βδομάδα οι προετοιμασίες, Σάββατο πρωί τα τελευταία ψώνια και το μεσημέρι ξεκίνησε η αυτοκινητοπομπή. Σύντομη η διαδρομή από τη Θεσσαλονίκη, και ακόμα πιο σύντομα έμειναν πίσω η εκλογολογία και οι εκ του ασφαλούς αφορισμοί για οτιδήποτε σημαντικό συμβαίνει στον τόπο αυτόν.
Στο βάθος ο καταυλισμός που ετοιμάζεται, δίπλα στα σιδηροδρομικά σύνορα
Φτάνουμε. Η μέρα είναι ζεστή. Διψάμε, αλλά δεν υπάρχει τίποτα να βοηθήσει εκεί. Η περιοχή των σιδηροδρομικών συνόρων είναι σχετικά ήσυχη. «Τις προηγούμενες εβδομάδες που οι Σκοπιανοί άφηναν λίγους να περνάνε, εδώ γύρω γινόταν χαμός… Όλα τα χωράφια που βλέπετε ήταν γεμάτα πρόσφυγες… Υπήρχε μεγάλη ένταση… Και μετά, παντού σκουπίδια», εξηγεί μια κοπέλα της ομάδας.

Λίγο πιο πέρα, βρίσκονται οι μεγάλες σκηνές του καταυλισμού. «Δεν είναι έτοιμες όλες οι υποδομές ακόμα… Σε λίγες μέρες ελπίζουμε ότι θα είναι έτοιμες», μάς πληροφορεί ένας εθελοντής που εργάζεται εκεί.

Στο χώρο της υποδοχής ήδη βρίσκονται κάποιες σκηνές. Ο «Ερυθρός Σταυρός» και οι «Γιατροί του Κόσμου» είναι έτοιμοι να δεχθούν όσους πρόσφυγες θα χρειαστούν πρώτες βοήθειες. Λίγο πιο πέρα, σε άλλες σκηνές, βρίσκονται εγκαταστάσεις με ρούχα, νερά, είδη πρώτης ανάγκης, κάποια φρούτα, παιδικά παιχνίδια, για να διαλέξουν οι διερχόμενοι πρόσφυγες ό,τι τους λείπει και να το πάρουν στο μακρινό ταξίδι τους, λίγο πριν περάσουν τα σύνορα.

Την ώρα εκείνη δεν υπάρχουν πρόσφυγες. Τρεις Αφγανοί μόνο επιστρέφουν από την ΠΓΔΜ αγανακτισμένοι και ταλαιπωρημένοι. Καταγγέλλουν ότι οι Σκοπιανοί αστυνομικοί τούς πήραν τα χαρτιά και τα χρήματά τους. Ξεκουράζονται λίγο και τραβούν για τη Θεσσαλονίκη.

Στο χώρο μένουν οι αστυνομικοί, οι άνθρωποι της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες και οι συνεργαζόμενες μαζί τους οργανώσεις («Πράξις», «Μεταδράση» κ.ά.), άλλες εθελοντικές οργανώσεις (οι «Γιατροί Χωρίς Σύνορα», εθελοντές από τη Φύλαξη του δάσους Σέιχ Σου, από την Πεντηκοστιανή εκκλησία Θεσσαλονίκης κ.ά.), καθώς και μεμονωμένοι εθελοντές, ορισμένοι από τους οποίους αλλοδαποί (από την Ιταλία, τη Γερμανία, τις ΗΠΑ, τον Καναδά). Οι περισσότερες έχουν μεταφραστές, ενώ κάθε πινακίδα είναι γραμμένη στα Αραβικά και τα Αγγλικά.

Το μέρος είναι καθαρό. «Κάναμε μεγάλη προσπάθεια τις τελευταίες μέρες», εξηγούν οι εθελοντές. «Ευτυχώς χτες είχαμε πολύ κόσμο από τους φιλάθλους του ΠΑΟΚ από το Πανόραμα… Τα μάζεψαν όλα και μετά μπορέσαμε και κάναμε και απολύμανση», συμπληρώνουν.

Στην πλειονότητά τους οι εθελοντές είναι νεαροί. Αγόρια με μακριά μαλλιά και σκουλαρίκια, κορίτσια με τατουάζ, «οι νέοι που τους έλεγαν αλήτες» -όπως έλεγε ο ποιητής στο Άξιον Εστί. Η κούραση από τις πολλές ώρες προσφοράς είναι εμφανής στα πρόσωπά τους κι ας τη σκεπάζει η αποφασιστικότητα. Οι πληροφορίες λένε πως τις επόμενες ώρες θα περάσουν περί τα 6.000 άτομα που κατευθύνονται εκεί με λεωφορεία από την Αθήνα, πιθανόν και με το τρένο.

Στο μεταξύ, φτάνουν διαρκώς ιδιώτες από παντού με Ι.Χ., μεταφέροντας βοήθειες. Ανάμεσά τους αυτοκίνητα από την Ενορία του Νέου Μυλοποτάμου Γιαννιτσών, με επικεφαλής τον εφημέριό τους. Ένα λεωφορείο και φορτηγά, μικρά και μεγάλα, αδειάζουν πλήθος κούτες. Κάποιοι έχουν συνεννοηθεί με τους συντονιστές της βοήθειας και κάποιοι όχι. Κάποιοι συμφωνούν μαζί τους για τον τρόπο διανομής και κάποιοι όχι. Εντάσεις δεν αποφεύγονται και η κούραση από την πολύωρη παραμονή στο χώρο συντελεί σ’ αυτό. «Πολλοί θέλουν να βοηθήσουν, όλοι έχουν την άποψή τους, πρέπει όμως να συντονιστούμε… Υπάρχουν μέρες που έρχονται πολλοί άνθρωποι εδώ –αλλά υπάρχουν και ώρες με μεγάλα κενά και δεν προλαβαίνουμε», εξηγούν οι εθελοντές που επωμίζονται το βάρος της εύρυθμης λειτουργίας και της οργάνωσης του χώρου.

Αφού φύγαμε, πληροφορηθήκαμε πως μετέβη και ο επιχώριος Επίσκοπος, ο Σεβ. Μητροπολίτης Γουμενίσσης κ. Δημήτριος. Μαθαίνουμε ότι επισκέπτεται κάθε βράδυ, την ίδια περίπου ώρα, το σημείο διέλευσης των μεταναστών και απευθύνει σε κάθε ομάδα λίγα λόγια συμπαράστασης: Τους καλωσορίζει, τους κατευοδώνει και τους δηλώνει ότι, ανεξάρτητα από το θρήσκευμά τους, η Εκκλησία βλέπει στα πρόσωπά τους τον ίδιο το Χριστό. Οι πρόσφυγες χειροκροτούν και κάποιες μητέρες τού πηγαίνουν τα παιδιά τους να τα ευλογήσει. Ορισμένες φορούν μαντήλες -το πιθανότερο είναι να πρόκειται για μουσουλμάνες.
Πρόχειρες εγκαταστάσεις εθελοντών, για τα είδη πρώτης ανάγκης των προσφύγων
Από το βάθος βλέπουμε τα πρώτα καραβάνια. Τα λεωφορεία τούς αφήνουν στο Σταθμό του χωριού και περπατούν γύρω στα 10 λεπτά μέχρι τα σύνορα. Εκεί σταματούν από τις εθελοντικές ομάδες, οι μεταφραστές τούς εξηγούν ότι μπορούν να προμηθευθούν είδη πρώτης ανάγκης από το χώρο, ότι υπάρχουν πρόχειρα ιατρεία και τι πρόκειται να συναντήσουν σε γενικές γραμμές αφού περάσουν τα σύνορα. Μετά από μερικά χιλιόμετρα περπάτημα, θα βρεθούν στη γειτονική χώρα.

Σπανιότατα οι ομάδες περιλαμβάνουν κάποιον ηλικιωμένο. Μια γιαγιά με το μπαστούνι της ταλαιπωρείται στο χοντρό χαλίκι ανάμεσα στις ράγες. Οι περισσότεροι είναι νέοι άντρες. Αρκετοί όμως συνοδεύουν γυναίκες και παιδιά.
Έρχεται μια ομάδα…Εθελοντές σπεύδουν να τους καθοδηγήσουν για τη συνέχεια
Αν και τα περισσότερα είδη παραδόθηκαν στον κεντρικό χώρο διανομής, κρατήθηκαν ορισμένα για να παραδοθούν ιδιοχείρως σε όσους περιμένουν. Το ίδιο κάνουν και μέλη άλλων ομάδων. Οι άνθρωποι δέχονται συνεσταλμένα και οπωσδήποτε με αξιοπρέπεια την προσφορά. Είναι φανερό ότι οι περισσότεροι είναι αστοί και φέρουν τη σχετική κουλτούρα. «Thank you Greece! Thank youfriend!» (Eυχαριστώ Ελλάδα! Ευχαριστώ φίλε) οι απαντήσεις τους. Σε λίγο αδειάζουν οι τσάντες. Κοιτάμε απολογητικά όσους δεν πρόλαβαν να πάρουν και σπεύδουμε να εξηγήσουμε ότι λίγο πιο κάτω θα βρουν και άλλα πράγματα. Η ευγένειά τους σε καθησυχάζει.

Ένα παιδάκι σπεύδει βιαστικό να προλάβει να πάρει ένα μπλοκ ζωγραφικής. Το προλαβαίνει ο μπαμπάς του και του κάνει αυστηρές παρατηρήσεις. Το παιδί παίρνει διστακτικά το δώρο που του προσφέρεται, με την ενθάρρυνση του εθελοντή.

Μια κοπέλα έχει μπροστά της σε σάκο ένα βρέφος. Ζητά ένα καπελάκι γι’ αυτό και παιδικό γάλα. «Το δικό μου κόπηκε», διευκρινίζει. Κινητοποιούνται όλοι και της βρίσκουν. «Πόσο είναι το παιδί;», τη ρωτούν. «20 ημερών», απαντά και το τοπίο βουβαίνεται.

Μια επόμενη παρτίδα πλησιάζει με κάποιους ήχους. Ένα κοριτσάκι 12-15 χρονών με ειδικές ανάγκες κρατά το χέρι της μητέρας της και κάπου κάπου αφήνει μια άναρθρη κραυγή. Η μητέρα κοιτάζει ίσια μπροστά. Κανείς δεν ενοχλείται, όλοι αναλογίζονται προβληματισμένοι τη συνέχεια.

Κοιτάς τα πρόσωπα των ανθρώπων και σου ‘ρχονται άλλοι ήχοι και εικόνες. Η κατεστραμμένη πατρίδα τους κι οι κατεστραμμένες απόψεις στη δική σου. «Δειλοί, που φεύγουν και δεν πολεμάνε τους ισλαμιστές», «Με επιλογή τους φεύγουν, τι τους λυπάσαι;», «Οι Μουσουλμάνοι κατακλύζουν την Ευρώπη», «Οι Ισλαμιστές ανάμεσά τους στέλνουν πράκτορες και μαχητές». Ξανακοιτάς και βλέπεις Πρόσωπα. Που κουβαλάν το βιος τους σε δύο τσάντες. Και παιδάκια που παραπατούν. Ένας μπόμπιρας 5-6 χρονών τινάζεται ως επάνω από το σφύριγμα μιας εμπορικής αμαξοστοιχίας που περνά και ψάχνει βιαστικά το χέρι της μάνας του. Ίσως και να είσαι εύπιστος ή αφελής, ποιος ξέρει;

Σφίγγεται το στομάχι όμως. Ήδη εδώ και ώρα έχεις ξεχάσει και δίψα και όλα. Και αποστρέφεις το βλέμμα. Ένα παληκάρι από ένα γκρουπ το αγκιστρώνει. Τον κοιτάς και δεν το πιστεύεις: μοιάζει να σου δίνει κουράγιο! «Εμείς φύγαμε απ’ το χαλασμό και πάμε πάνω για κάτι καλύτερο… Κοίτα εσύ εδώ να τα βγάλεις πέρα…», μοιάζει να σου λέει η ματιά του.

Κοιτάς το τρένο που ξεκινά. Αργά οι ρόδες του γυρνούν. Πάλι και πάλι ο κύκλος τους… Πάλι και πάλι οι στρατιές των αθώων αυτού του κόσμου πίνουν το πικρό ποτήρι της δυστυχίας, σε κύκλους πόνου, μοναξιάς και εγκατάλειψης… Κύκλοι ατέρμονες της Ιστορίας.

Οι περισσότεροι πρόσφυγες είναι απ’ τη Συρία. Κάποιοι, λίγοι, απ΄το Ιράκ και την Παλαιστίνη. Καναδυό βγάζουν τα κινητά τους και ενημερώνουν τους δικούς τους, πίσω, στην Ευρώπη, ή σε άλλα γκρουπ. Μοιάζουν βιαστικοί. Ξέρουν ήδη ότι τα δύσκολα είναι πιο πέρα, με τα κλειστά σύνορα. «Κι εδώ τις πρώτες μέρες ήταν πολύ δύσκολα τα πράγματα», υπενθυμίζει ένας εθελοντής. «Έρχονταν οι άνθρωποι καθαροί και ήρεμοι, οι άλλοι άνοιγαν τα σύνορα με το σταγονόμετρο, έμενε εδώ ο κόσμος 15 και 20 ώρες στη ζέστη και τη βρωμιά, αγρίευε, τι να κάνει;…». Κανείς δε θέλει να σκέφτεται τι θα γίνει αν το ντόμινο των κλειστών συνόρων εξαπλωθεί, τι θα γίνει με τα νέα κύματα που θα ‘ρθουν, τι θα γίνει με το χειμώνα, τι θα γίνουν αυτά τα πρόσωπα που τώρα σου χαμογελούν, όταν προχωρήσουν στο Βορρά.

Ήρθε η ώρα να φύγουμε. Κοιτάς τα καραβάνια που οδεύουν στο Βορρά και σου ‘ρχεται στο μυαλό εκείνη η ταινία με τον Καθολικό παπά που έμαθε την τύχη των Εβραίων στα Στρατόπεδα Συγκέντρωσης, είδε την αδιαφορία της γραφειοκρατίας της Εκκλησίας του, τα παράτησε όλα και πήγε να χαθεί (;) μαζί τους.

Σε λίγο βραδιάζει και η προσέλευση μοιάζει να αραιώνει. Στο πορτοκαλί φως ρίχνεις μια αποχαιρετιστήρια ματιά στις ομάδες που περιμένουν. Κάτι μέσα σου σε κάνει σίγουρο πως κι Εκείνος είναι ανάμεσά τους. Στους ελάχιστους.

Πηγή: Εφημερίδα Η Χριστιανική

Thursday, September 24, 2015

Έκκληση για βοήθεια από την Κιβωτό του Κόσμου

Ας βοηθήσουμε όλοι με ρουχαλάκια, παπουτσάκια, γραφική ύλη και παιχνίδια
Από ιδρύσεως της Κιβωτού ήταν ο απλός ο κόσμος που αγάπησε το έργο και συμπαραστάθηκε με όποιο τρόπο μπορούσε. Υπάρχουν άνθρωποι που είναι στο πλάι μας όλα αυτά τα χρόνια, συνοδοιπόροι και συμπαραστάτες σε αυτό το έργο αγάπης, δείχνοντας με τον τρόπο τους την,,,
αγάπη τους για την Κιβωτό και τον ανθρωπισμό τους κάνοντας τα παιδιά πιο χαρούμενα και βοηθώντας να μη τους λείπουν πολλά, συμβάλλοντας έτσι σημαντικά στο έργο της Κιβωτού.

Παρακαλούμε θερμά τους αναγνώστες μας, όσοι από εσάς έχετε ρουχαλάκια, παπουτσάκια, κουβερτούλες, γραφική ύλη, που δεν χρειάζεστε, να καλέσετε στα τηλέφωνα:

Για την Αθήνα: 210 5141935 7 210 5141953
Για την Χίο: 22710 81953
Για την Παγωνιανή Ιωάννινων: 26570 31251, 26570 31005, 26570 31006

Οι εθελοντές φροντίζουν ανιδιοτελώς τις βασικές ανάγκες των παιδιών όπως:
– σίτιση
– ένδυση
– υπόδηση
– ιατροφαρμακευτική περίθαλψη
– ψυχαγωγία
– πολιτισμός
– σχολική ένταξη καθημερινά φροντιστηριακά μαθήματα δημοτικού, γυμνασίου και λυκείου
– επαγγελματική αποκατάσταση
– κοινωνική ένταξη και πνευματική καθοδήγηση

Η αγάπη και συμπαράσταση αυτών των ανθρώπων είναι πολύ σημαντική για εμάς και είναι κάτι που μας συγκινεί βαθύτατα.

Στα 18 χρόνια λειτουργίας μας πια, όλα έχουν γίνει με πολύ πολύ κόπο και αποκλειστικά από την αγάπη του κόσμου, χωρίς καμία κρατική επιχορήγηση.
Βασιζόμαστε στον κόσμο να μας βοηθάει για κάθε μία από τις ανάγκες μας. Οι δράσεις μας ενδεικτικά περιλαμβάνουν:

· Την καθημερινή σίτιση 500 παιδιών, και κάλυψη των αναγκών αυτών και των οικογένειών τους για ένδυση, υπόδηση, ιατροφαρμακευτική και οδοντιατρική περίθαλψη κλπ.
· Το Κοινωνικό μας παντοπωλείο που εξυπηρετεί και ανακουφίζει 200 οικογένειες διαφορετικές από αυτές που μετέχουν στο ημερήσιο πρόγραμμά μας.
· Το πρόγραμμα «Στέγη για τη μητέρα και το παιδί», όπου άστεγες και άπορες μητέρες ενισχύονται μηνιαίως οικονομικά, πληρώνοντας 150 μισθώματα μικρών κατοικιών και οικονομικά βοηθήματα.
· Τα σπίτια φιλοξενίας παιδιών στην Αθήνα, στον Πειραιά, στην Πωγωνιανή Ηπείρου και στη νήσο Χίο, όπου φιλοξενούνται 150 παιδιά συνολικά.

Στις δύσκολες μέρες που διάγουμε όλοι μας, ο ευπαθής πληθυσμός που φροντίζουμε επηρεάζεται περισσότερο. Απευθυνόμαστε στην αγάπη σας να μας βοηθήσετε στις ανάγκες μας.
Πέρα από τα αναλώσιμα είδη, είναι ευχής έργον για μας, είναι άμεση ανάγκη να “υιοθετήσετε” και να αναλάβετε μία πάγια ανάγκη για τις δομές μας στην Αθήνα, στην Πωγωνιανή και στη Χίο. Πάγιες ανάγκες είναι πχ η πληρωμή ενός μισθού παιδαγωγού, ενός λογαριασμού ηλεκτρικού ρεύματος για τις δομές μας ή τα διαμερίσματά μας, η πληρωμή για την αγορά βενζίνης για τις μετακινήσεις μας και πετρελαίου για τη θέρμανσή μας κλπ.

Επικοινωνήστε μαζί μας για οποιαδήποτε πληροφορία.

Δείτε την ιστορία της Κιβωτού στο διαδίκτυο ΕΔΩ

Thursday, September 17, 2015

Ο πιο σκληρός άνθρωπος πήγαινε στην "εκκλησία"....

π. Λίβυος

Βρεθήκαμε στην παρουσίαση ενός βιβλίου. Φίλοι όλοι παλιοί. Από το σχολείο και το πανεπιστήμιο. Τρεις άντρες και δυο γυναίκες. Μονάχα μια μεσήλικη κυρία δεν γνώριζα. Αλλά έμαθα ότι ήταν φίλοι των φίλων μου.
Η συζήτηση ήρθε γρήγορα γύρω από το θέμα των προσφύγων. Όντως δύσκολο ζήτημα. Πρώτα για τους ανθρώπους που εκπατρίζονται και περιφέρονται στα αζήτητα της ιστορίας δίχως όνομα. Έπειτα για εκείνους που τους υποδέχονται. Ανασφάλεια, φόβος και ταλαιπωρία.
Όλοι πήραμε θέση. Είπαμε την γνώμη μας. Κάποια στιγμή πήρε τον λόγο κι΄κείνη η κυρία που δεν γνώριζα. Η φίλη των φίλων μου.
Σφιγμένο πρόσωπο. Αγχωμένα στήθη δίχως παλμό. Χέρια τρεμάμενα τρομοκρατημένα. Κυρίως όμως το βλέμμα της. Σκοτεινό και παγερό, γεμάτο κακία και επιθετικότητα. «Γιατί δεν τους αφήνουν να πνιγούν στην θάλασσα», είπε με μια αδιαφορία να κυματίζει στο ειρωνικό της γέλιο. «Ποιος τους είπε να φύγουν από εκεί που ήταν; Εμείς τι να τους κάνουμε εδώ;».
Σαστίσαμε όλοι στην παρέα. Όχι τόσο από μια διαφορετική έστω και ακραία άποψη που εκφράστηκε, όσο από την παγωμένη απάνθρωπη συνείδηση της. Για το γεγονός οτι υπάρχουν καρδιές για τις οποίες ο θάνατος μοσχοβολά αδιάφορα.
Όταν σηκώθηκε να φύγει μας χαιρέτισε όλους, ευγενικά και τυπικά τόσο... που πάγωσα. Τότε ήταν που έγινε η πλήρη κατάρρευση μέσα μου.
«Ποια είναι η κυρία αυτή;», ρώτησα την παρέα.
«Την λένε Ελένη και είναι άνθρωπος της εκκλησίας. Πολύ πιστή.» μου απάντησαν.Έσκυψα το κεφάλι γεμάτος ντροπή. Ο πιο σκληρός άνθρωπος σε όλη την παρέα ήταν εκείνος που πήγαινε στην εκκλησία. Ήταν προφανές οτι δεν είχε γνωρίζει τον Χριστό αλλά τους νόμους και τύπους μιας θρησκείας.

Πηγή: Blog π. Λίβυου

Wednesday, September 16, 2015

«Και να ξαποστείλουμε τους κακομούτσουνους»…

Δεν είναι εύκολο να θυμηθεί κάποιος πότε ξανά οι Έλληνες οδηγήθηκαν στις κάλπες με τέτοια παντελή έλλειψη ελπίδας. Η απερχόμενη κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ πρόλαβε και κατέστρεψε όχι μόνο ό,τι ελάχιστο είχαν αφήσει όρθιο οι προηγούμενοι μνημονιακοί σε επίπεδο οικονομίας αλλά και την αίσθηση που είχε διαμορφωθεί σε ένα μεγάλο τμήμα του λαού ότι «κάτι θα γίνει, θα δεις» και θα χαλαρώσει η μέγγενη της εξάρτησης από τα μνημόνια και τους δανειστές.

Η πρόσφατη τηλεμαχία των πολιτικών αρχηγών και το όλο αξιοθρήνητο επίπεδο της προεκλογικής αντιπαράθεσης επιβεβαιώνουν με τον χειρότερο δυνατό τρόπο αυτό το βαθύ αίσθημα απελπισίας και ανημπόριας. Η ουσιαστική αλαλία τόσο αυτών που θέλουν να μας (ξανα)κυβερνήσουν – είτε σαν κύριος κορμός είτε σαν κυβερνητικές τσόντες (ΣΥΡΙΖΑ, ΝΔ, ΑΝΕΛ, ΠΑΣΟΚ, ΠΟΤΑΜΙ συν ο απών αλλά ορμητικά ερχόμενος από τη λούμπεν γωνίτσα του Λεβέντης) – όσο και η πλήρης ανυπαρξία πραγματικού σχεδίου εξόδου από την κρίση από τους υπόλοιπους (ΚΚΕ, ΛΑ.Ε), τίποτα καλό δεν προοιωνίζονται για μετά τις εκλογές, όποιο και αν είναι το αποτέλεσμα. Ο ελληνικός λαός πηγαίνει στις κάλπες για τρίτη φορά μέσα σε 8 μήνες εν μέσω ενός ανατιναγμένου οικονομικού, κοινωνικού και γεωπολιτικού τοπίου, με το χειρότερο δυνατό πολιτικό προσωπικό, χωρίς κινήματα στη βάση της κοινωνίας και με καμένες όλες τις εφεδρείες που πίστευε ότι διέθετε. Θα πρέπει να είναι αθεράπευτα αισιόδοξος κάποιος για να πιστεύει ότι η συγκεκριμένη κάλπη θα δώσει λύσεις άλλες από αυτές που έχει ήδη δρομολογήσει η Μέρκελ, τη συνεπικουρία του θιάσου που μας κυβέρνησε για 7 μήνες.

Είναι φανερό ότι αν κάποιος προχωρήσει στην παραπάνω εκτίμηση δεν έχει άλλη λύση μπροστά στις κάλπες από το άκυρο, το λευκό ή την αποχή καθώς αυτή η επιλογή αποτυπώνει πιο καθαρά από ποτέ την αναντιστοιχία ανάμεσα στις ανάγκες της πατρίδας και του ελληνικού λαού και την υπαρκτή κατάσταση των πολιτικών υποκειμένων που ζητούν την ψήφο μας. Βέβαια, η πλειοψηφία των συμπολιτών μας, είτε από συνήθεια είτε από υποχρέωση, θα βρεθεί στην κάλπη και θα επιλέξει κάποιο ψηφοδέλτιο τελικά. Αυτοί που θα το κάνουν έχουν παρ’ όλα αυτά τη δυνατότητα να τιμωρήσουν παραδειγματικά αυτούς που θέλουν να μας κυβερνήσουν, με δύο τρόπους. Πρώτον, να τιμωρήσουν το δίδυμο της συμφοράς και της πολιτικής απάτης, ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, που με ξεδιάντροπα ψέματα υφάρπαξε την ψήφο του λαού το Γενάρη τάζοντας λαγούς με πετραχήλια και σκισίματα μνημονίων για να φέρει νέα σκληρότερα μνημόνια και αποικιοκρατικές συμβάσεις, υψώνοντας ταυτόχρονα νέους σωρούς οικονομικών και κοινωνικών ερειπίων. Δεύτερον, να ψηφίσουν έτσι ώστε να εξαναγκάσουν τις κυβερνώσες δεξιά, αριστερά και κέντρο να συγκυβερνήσουν ώστε να λάβουν στο τέλος όλοι μαζί τα επίχειρα της μνημονιακής ενσωμάτωσής τους και των τραγικών πολιτικών επιλογών τους. Οι κυβερνητικοί «κακομούτσουνοι» του άταφου πτώματος του μεταπολιτευτικού πολιτικού συστήματος – μετά τη μνημονιακή νέκρωση και του τελευταίου ακμαίου μέρους του, της τάχα ριζοσπαστικής αριστεράς – θα πρέπει να καταδικαστούν στη διακυβέρνηση της χώρας χωρίς να έχουν τη δυνατότητα να ξεφύγουν αποδρώντας στη θέση κάποιας υποτιθέμενης «αντιπολίτευσης». Οι διαφορές τους εξάλλου στα μεγάλα και σημαντικά είναι ελάχιστες πια. Είτε ακούς σήμερα το μεταμνημονιακό Τσίπρα, είτε άκουγες τους απελθόντες Σαμαρά και Βενιζέλο, το ίδιο και το αυτό είναι. Μέχρι και τα ίδια επιχειρήματα χρησιμοποιούν για να δικαιολογήσουν τα αδικαιολόγητα. Εξάλλου, σε αυτό το σχέδιο φαίνεται να έχουν κατ’ αρχήν συμφωνήσει όλοι τους και με τους επικυρίαρχους, εξ ου και η επίσπευση των εκλογών και οι πρωτοφανείς θετικές εκδηλώσεις των ευρωπαίων αξιωματούχων και της Μέρκελ για τις πρόωρες εκλογές στην Ελλάδα. Μια τέτοια ευρεία συγκυβέρνηση όλων των μνημονιακών δυνάμεων, πέρα του ότι αντικατοπτρίζει την ωμή πολιτική πραγματικότητα, παράλληλα θα οδηγήσει σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα στη συντριβή όλου του παλαιού πολιτικού κόσμου (όσο και αν φτιασιδώνονται ως «νέο», π.χ. ΠΟΤΑΜΙ) καθώς τα αδιέξοδα που έχουν σωρεύσει η ανικανότητα, η ιδεοληψία και ο ενδοτισμός τους είναι ανυπέρβλητα.

Τέλος, για εκείνους τους λίγους που εξακολουθούν ακόμη να πιστεύουν στην ύπαρξη του πολιτικού δίπολου μνημόνιο/αντιμνημόνιο (παρά την οριστική ενσωμάτωση του «αντιμνημόνιου» στο «μνημόνιο» δια της κυβερνητικής οδού των κύριων πολιτικών εκπροσώπων του πρώτου, ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ) τότε η επιλογή της ΛΑΕ (αν κάποιος έλκεται από δραχμαυταπάτες) ή του ΚΚΕ (αν κάποιος επιθυμεί κάτι μαυσωλειωδώς «σοβαρό») δείχνουν μονόδρομος. Αρκεί να αντιλαμβάνεται ότι η ικανοποίηση πολιτικών φαντασιώσεων δεν αποτελεί σώνει και καλά και πολιτική πράξη με χειροπιαστό αποτέλεσμα…[2]

Τελειώνοντας, τίθεται εύλογα το ερώτημα τι μπορεί να γίνει, λοιπόν, μέσα σε τόση «μαυρίλα» και όταν το πανηγύρι των εκλογών παρέλθει; Nec spe, nec metu υποστήριζαν οι Λατίνοι («Χωρίς ελπίδα, χωρίς φόβο»). Η κατάρρευση της ελπίδας του ελληνικού λαού για μια γρήγορη και σχετικά αναίμακτη απεμπλοκή από την εξάρτηση του μνημονίου θα φέρει βαρύ το αποτύπωμά της στα κοινωνικά και πολιτικά πράγματα από εδώ και πέρα. Μπορεί να έχει όμως απελευθερωτικές συνέπειες, ιδιαίτερα αν αναλογιστεί κανείς ότι την ελπίδα αυτή επεδίωξαν τέσσερα χρόνια τώρα να την εκφράσουν πολιτικοί απατεώνες, εξουσιοφρενείς και διαταραγμένοι. Ελπίδα που ανατέθηκε σε πρόσωπα όπως ο Τσίπρας, ο Καμμένος, ο Φλαμπουράρης, ο Παππάς, η Ζωή, ο Βαρουφάκης, όπως παλιότερα ο ΓΑΠ και ο «αντιμνημονιακός» Σαμαράς δεν είναι ελπίδα αλλά αυταπάτη… Τέτοια ελπίδα και τέτοιοι εκφραστές να μας λείπουν πια! Μια τέτοια εξέλιξη, όσο κόπο και δάκρυα αν σωρεύει, αποδιώχνει το φόβο της υποτιθέμενης διάψευσης και μπορεί να λειτουργήσειλυτρωτικά. Τώρα έρχεται η ώρα που ο ίδιος ο λαός, σιγά-σιγά και επώδυνα, καταλαβαίνει ότι πρέπει να βγει μπροστά ο ίδιος και ότι η λογική της ανάθεσης συνάντησε τα καταστρεπτικά της όρια. Τώρα, που όλοι οι «κακομούτσουνοι» του πάση θυσία κυβερνητισμού και του σεσηπότος πολιτικού συστήματος θα βρεθούν αντιμέτωποι με τα καταστροφικά αποτελέσματα των επιλογών τους, έρχεται η ώρα για την κινητοποίησητης ίδιας της κοινωνίας. Έρχεται η ώρα για τη δημιουργία ενός δημοκρατικού πολιτικού σχεδίου σωτηρίας του λαού και της πατρίδας μας από τα κάτω καθώς οι κάθε λογής ελίτ βουλιάζουν στην ανεπάρκεια και την παρακμή. Το σχέδιο αυτό θα εκφραστεί από νέα πολιτικά υποκείμενα στα οποία θα αποτυπώνεταιαδιαμεσολάβητα η μέγιστη κοινωνική και εθνική ανάγκη για μια ριζική αλλαγή σε όλα τα επίπεδα που συνθέτουν την νεοελληνική πραγματικότητα. Στους πολιτειακούς θεσμούς, στην παραγωγή, στην δημόσια και την τοπική αυτοδιοίκηση, στην Παιδεία, στον πολιτισμό. στις διεθνείς σχέσεις… Τώρα που οι ελπίδες που έταξαν με το αζημίωτο οι πάσης φύσεως και ιδεολογικού προσανατολισμού πολιτικοί απατεώνες διαψεύδονται με κρότο, τώρα μπορούμε πραγματικά να ελπίζουμε ξανά ως λαός!

Θόδωρος Ντρίνιας

Πάτρα, Σεπτέμβρης ’15

[1] Ελαφρά παράφραση τίτλου του μεταπολεμικού αλληγορικού έργου του Μπορίς Βιάν που αποδόθηκε στα ελληνικά ως «Και να καθαρίσουμε τους κακομούτσουνους».

[2] Συνειδητά δεν γίνεται αναφορά στη Χρυσή Αυγή καθώς δεν κρίνεται σωστό να μπλέκουμε ένα πολιτικό σχόλιο με το ποινικό ρεπορτάζ.

Πηγή: Αρδην-Ρήξη

Thursday, September 3, 2015

Αν ο Χριστός χτυπήσει την πόρτα σας

O παπα Στρατής αγκαλιά με τον μικρό Aylan Kurdis...
Αν ο Χριστός χτυπήσει την πόρτα σας, θα τον αναγνωρίσετε;.
Θα έλθει ίσως σαν άλλοτε φτωχός
Κι αποδιωγμένος.
Σαν ένας εργάτης,
Σαν ένας άεργος
Η ένας απεργός που αγωνίζεται σε δίκαιη απεργία.
Μπορεί να είναι ασφαλιστής
Κι ακόμη πωλητής ανεμιστήρων…
Θ’ ανεβαίνει, αδιάκοπα σκαλοπάτια,
Θα σταματά σε κεφαλόσκαλα
Μ΄ ένα χαμόγελο γλυκό
Στο θλιμμένο του πρόσωπο…
Μα το κατώφλι σας είναι τόσο σκοτεινό…
Άλλωστε, πως να δεις το χαμόγελο αυτών που διώχνεις!
«Δεν μ’ ενδιαφέρει…», θα πείτε,
πριν ακόμη τον ακούσετε.
Κι αν βγει η μικρή σας υπηρέτρια, θα επαναλάβει το μάθημά της:
«Η κυρία έχει τους φτωχούς της»
και θα βροντήξει την πόρτα
καταπρόσωπο στον Φτωχό
που είναι ο ίδιος ο Σωτήρας.
Μπορεί ακόμη να είναι πρόσφυγας,
Ένας από τα δεκαπέντε εκατομμύρια προσφύγων,
Με κάποιο διαβατήριο του Ο.Η.Ε. στο χέρι,
Ένας από αυτούς που κανείς δεν τους θέλει
Και που περιπλανιούνται σ’ αυτή την έρημο,
Τον Κόσμο,
Ένας από εκείνους που πρέπει να πεθάνουν,
«γιατί κανείς δεν ξέρει από που έρχονται
άνθρωποι σαν κι αυτούς…».
Μπορεί να είναι κάποιος μαύρος,
Στην Αμερική,
Ένας νέγρος, όπως τον λεν,
Που κατάκοπος ζητιανεύει άσυλο μες στα ξενοδοχεία της Νέας Υόρκη,
Σαν άλλοτε, στην Ναζαρέτ,
Η Παναγία.
Αν ο Χριστός χτυπήσει αύριο την πόρτα σας, θα τον αναγνωρίσετε;
Θα έχει όψη κουρασμένη,
Καθώς είναι εξαντλημένος,
Συντριμμένος,
Αφού πρέπει να βαστάζει
Όλα τα βάσανα της γης…
Πρόσεξε!…Κανείς δεν δίνει δουλειά
Σ’ έναν τόσο κουρασμένο…
Καθώς μάλιστα αν Τον ρωτήσεις:
«Τι ξέρεις να κάνης;»
Δεν μπορεί ν’ απαντήσει: όλα.
«Από που έρχεσαι;»
Δεν μπορεί να σου πει: από παντού.
«Τι θέλεις να κερδίσεις:»
Δεν μπορεί να πει: εσάς!
Έτσι, θα ξαναφύγει,
πιο κουρασμένος και συντριμμένος,
παίρνοντας μαζί Του, μες στα γυμνά Του χέρια,
την Ειρήνη.

Ραούλ Φολλερώ

Αλέξης Μητρόπουλος: η επιτομή της μεταπολιτευτικής μιζέριας

γράφει ο θείος Άκης

Αν μας ρωτήσουνε μετά από 30, 40 χρόνια πως θυμόμαστε τους πατεράδες μας θα τους απαντούσαμε με ένα σχήμα οξύμωρο. Να ζούνε σε μεγάλα άνετα σπίτια με δεκάδες έπιπλα και συσκευές, να ακούνε τραγούδια για φτώχεια και να… κλαίνε. Να τραγουδάνε για κάποιους «επτά νομά σε ένα δωμά» σε ένα περιβάλλον εντελώς διαφορετικό από στερήσεις και πόνο. Υπάρχει κάποια δικαιολογία για αυτή την παράξενη συμπεριφορά τους. Οι σημερινοί 50αρηδες και 60αρηδες βίωσαν ως ενήλικες την τρομακτική ανάπτυξη μετά το ’70 που άλλαξε συνήθειες αιώνων. Ραγδαία ανοικοδόμηση, αστικοποίηση και πρόοδος της τεχνολογίας μετέβαλαν τα πάντα. Τα σπίτια όλο και μεγάλωναν αλλά παράλληλα συνέβαινε και ένα άλλο παράδοξο. Όσο αυτά μεγάλωναν, τόσο οι ιδιοκτήτες του μίκραιναν και μίκραιναν στο κάδρο του ευρύχωρου σπιτιού. Έτσι γεμίσαμε από αρχοντικά και χάσαμε τους άρχοντες.

Η επιτομή αυτής της κατηγορίας στην πολιτική σκηνή είναι ο Αλέξης Μητρόπουλος. Ενώ γνωρίζεις την πολύ καλή οικονομική του κατάσταση σου αποπνέει μία επαρχιώτικη μιζέρια, έναν αθεράπευτο μικροαστισμό. Καμία σχέση με τη περηφάνια και την αρχοντιά του λαϊκού σώματος. Είναι εργατολόγος, δικηγόρος εκατοντάδων εργαζόμενων και απολυμένων με ένα γραφείο που κάνει χρόνια χρυσές δουλειές. Όταν τον ακούς νομίζεις πως μένει με άλλους δέκα σε μία σοφίτα και τα ρούχα τα κρεμάει στην πρόκα πάνω στο τοίχο. Σαν σκηνικό από παλιά ταινία με τον αντιπρόεδρο της βουλής στο ρόλο του εμίρη-κακομοίρη όπως τον υποδυόταν ο συνάδελφός του Γιώργος Πάντζας.

Η υπόθεση με το έμβασμα που ξαναήρθε στη δημοσιότητα, τον έβγαλε πάλι σε πανελλήνια σύνδεση. Τον βλέπεις να μιλάει με μία σοβαροφανή καθαρεύουσα και κάτι δακρύβρεχτους σουσουδισμούς που σου έρχεται να βάλεις τα γέλια με τόση υποκρισία. Δεν τον νοιάζει αν έκανε κάτι παράνομο, αρκεί να μην το «διασύρουν» τα κανάλια. Το τι θα πει ο κόσμος τον ενδιαφέρει σαν παλιά νοικοκυρά της αυλής. Μπροστά σου έχεις ολοζώντανο τον διαχρονικό μεταπολιτευτικό παράγοντα. Επαρχιωτόπουλο, προέρχεται από τον κόσμο της εσωτερικής μετανάστευσης που έφτασε πένης στην Αθήνα, έμαθε να ελίσσεται, τρούπωσε σε θέσεις και θεσούλες και γεύτηκε την ευημερία των τελευταίων δεκαετιών. Και αφού τα έκανε μαντάρα και παραδίδει συντρίμμια στους νεότερους χρησιμοποιεί την ευχή της μάνας του ως άλλοθι για τις παρανομίες του. Μιλάει για παλιές αξίες που δεν χάθηκαν ενώ ο ίδιος τις ξεπούλησε όσο-όσο.

Είναι ο πασόκος που εν μία νυκτί πήγε στο σύριζα επειδή το καράβι βούλιαζε. Στάσιμος καθηγητής στην σχολή του, τακτικός θαμώνας στον Αυτιά και στον Λαζόπουλου που τον έβγαλαν βουλευτή στο υπόλοιπο Αττικής. Κυριολεκτικά μας έπρηξε κάθε μέρα! Στα πρωϊνάδικα, την προσωποίηση της ελληνικής μιζέριας, για τις επιπτώσεις των μνημονίων. Και τώρα που κατανοεί την βοή των πλησιαζόντων γεγονότων έχει το θράσος να μιλάει για κυβέρνηση εθνικής ενότητας. Μα ενωμένοι με «μνημονιακούς» κύριε καθηγητά;

Μην ξεχνάμε πως αντιπροσωπευτικό είναι το πολίτευμα, κατά δικό μας. Δεν έχουμε απαιτήσεις για οραματιστές που θα κοιτάξουν το μέλλον. Κανένα ρουσφετάκι θέλουμε να μας κάνουνε κάποιοι Χαϊκάληδες, πρόσωπα γνώριμα της τηλεοπτικής μας θαλπωρής. Να πηγαίνουμε σαν κακομοίρηδες να ζητάμε κάποια χάρη από κάτι νάνους.

Και κάτι τελευταίο αλλά πολύ ουσιαστικό. Έχουμε να σκεφτούμε και να στεναχωρηθούμε για πολλούς. Για μακροχρόνια άνεργους, για νέους που σαπίζουν στα καφενεία και γέροντες που μοναδική καθημερινή συντροφιά τους είναι τα διαφημιστικά φυλλάδια των σουπερ-μάρκετ. Για αυτούς που δεν κραυγάζουν στα ανυπόληπτα κανάλια του λαϊκισμού και της οχλαγωγίας γιατί ψάχνουν καθημερινά τροφή. Δεν μας μένει χρόνος να μυξοκλαίμε για κάποιους που έχουν εξασφαλισμένα και τα δισέγγονα τους επειδή άκουσον-άκουσον δεν θα κατέβουν υποψήφιοι…

Πηγή: ΑΡΔΗΝ-ΡΗΞΗ

'' Να σταθώ στα πόδια μου '' Λεωνίδας Μπαλάφας - Γιώργος Νικηφόρου Ζερβάκης



"Τοποθέτηση" ψήφου για τις εκλογές της 20ης Σεπτεμβρίου