Thursday, October 31, 2013

Να τολμήσουμε, να συζητήσουμε!

photo: oriolsalvador@flickr
Άρθρο μου στο protagon.gr

Η ελληνική κοινωνία βιώνει μια μεγάλη πολιτική, οικονομική, ανθρωπιστική και πολιτισμική κρίση. Οι «σταθερές» και τα «δεδομένα» προηγούμενων ετών έχουν γίνει… καπνός. Πολιτικά «ζούμε» έναν διπολισμό-δικομματισμό, που σωστά έχει χαρακτηρισθεί καρικατούρα. Από τη μια πλευρά υπάρχει μια νεοσυντηρητική δεξιά που μέχρι τον Μάιο του 2012 δήλωνε αντιμνημονιακή (sic) δύναμη και από την άλλη Ο ΣΥΡΙΖΑ που κινείται ως εκκρεμές από την κατάργηση των μνημονίων με ένα άρθρο μέχρι την πάση θυσία διατήρηση της χώρας στην ευρωζώνη.

Στη χώρα μας τις τελευταίες δεκαετίες δημιουργήθηκε ένα κοινωνικό πλαίσιο, το οποίο εν πολλοίς στηρίχτηκε στον δανεισμό (από τους «κακούς» σήμερα Ευρωπαίους) και στις συνεχείς εισφορές των Κοινοτικών Πλαισίων Στήριξης. Έτσι λειτουργούσε και το πολιτικό σύστημα. Ένα σύστημα που είχε μάθει να «χαϊδεύει» τα αυτιά του λαού! Όμως η κατάρρευση της δανεικής οικονομίας και των επιδομάτων έφερε την κρίση. Και όπως σωστά είπαμε από τη πρώτη στιγμή ως Δημοκρατική Αριστερά, η κρίση έφερε το μνημόνιο! Έτσι, οι δανειακές συμβάσεις (και οι υποχρεώσεις που απορρέουν από αυτές) θα είναι για τα επόμενα χρόνια μέρος της πολιτικής και οικονομικής μας ζωής. H χώρα, η κοινωνία, οι πολίτες δίνουν μεγάλη μάχη για να ξεπεράσουν την κρίση, για την ανόρθωση της Ελλάδας. Πολιτικά, οι επιλογές δεν είναι πολλές. Ή θα αγωνιστούμε να αποκτήσουμε ένα σύγχρονο, ευρωπαϊκό κράτος, το οποίο θα λειτουργεί με αξιοκρατία, αλληλεγγύη και κοινωνική πρόνοια ή ας μην «κλαίμε» όταν οι σειρήνες του λαϊκισμού «περί εύκολων λύσεων» σαγηνεύσουν τους πολίτες!

Είναι πλέον πασιφανές ότι τα σημερινά δύσκολα ερωτήματα δεν μπορούν να απαντηθούν με παλιές «εύκολες» απαντήσεις, τύπου από εδώ εμείς οι «καλοί αριστεροί» και από εκεί οι «κακοί δεξιοί». Αυτά τα απλοϊκά ιδεολογικά σχήματα τελείωσαν μαζί με τις αυταπάτες για… αιώνια «δανεική» ευδαιμονία! Σ’ αυτή τη συγκυρία το κάλεσμα των «58+» πιστεύω ότι υπηρετεί την αναγκαιότητα να ανιχνεύσουμε ιδεολογικές (και πολιτικές…) προτάσεις και θέσεις, προκειμένου να αντιμετωπίσουμε καλύτερα εξοπλισμένοι τα μεγάλα οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα. Σήμερα είναι αναγκαίο όσο ποτέ να συζητήσουμε τι σημαίνει προοδευτική, αριστερή πολιτική και παράλληλα, να αναζητήσουμε νέους τρόπους εφαρμογής των ιδεών μας με δικαιοσύνη, αλληλεγγύη και ισονομία. Σε μια πολύ δύσκολη εποχή για τη κοινωνία, τους πολίτες και τη χώρα πρέπει να καταθέσουμε απόψεις για το πώς η Ελλάδα και η Ευρώπη θα βρουν προοδευτικό δρόμο ανάπτυξης και πραγματικής ευημερίας, μακριά από τα «δανεικά» μέσα του αχαλίνωτου καταναλωτισμού, του εικονικού πλουτισμού και του άκρατου κρατισμού.

Ο Βρετανός ιστορικός Τόνι Τζαντ υποστήριζε ότι «… οι σοσιαλδημοκράτες είναι ανάγκη να ξαναμάθουν πώς να σκέφτονται πέρα από τα σύνορά τους: υπάρχει κάτι βαθιά ανακόλουθο σε μια ριζοσπαστική πολιτική βασισμένη σε προσδοκίες ισότητας ή κοινωνικής δικαιοσύνης, που κωφεύει μπροστά σε ευρύτερες ηθικές προκλήσεις και ανθρωπιστικά ιδεώδη». Αυτό πρέπει κατά την άποψή μου να κάνουμε όλοι όσοι τοποθετούμαστε στον χώρο του δημοκρατικού σοσιαλισμού. Να συζητήσουμε με νηφαλιότητα, ισοτιμία, χωρίς αυτιστικούς αποκλεισμούς και φυσικά με αυστηρή αυτοκριτική για τη μέχρι σήμερα πορεία όλων μας, προκειμένου να μην επαναληφθούν τα ίδια λάθη στο μέλλον. Χρειάζεται να διερευνήσουμε τους τρόπους για τη συνολική ανασυγκρότηση του προοδευτικού, μεταρρυθμιστικού χώρου.

Θεωρώ ότι ο ρόλος και η θέση της Δημοκρατικής Αριστεράς στη διαμόρφωση του νέου πολιτικού τοπίου στον χώρο του Δημοκρατικού Σοσιαλισμού, είναι πολυποίκιλος και καθοριστικός. Δεν πρέπει κανείς να ξεχνά ότι τα πρώτα σημαντικά (και νικηφόρα...) βήματα προς την κατεύθυνση για την όσμωση των όμορων χώρων της σύγχρονης Σοσιαλδημοκρατίας, σε πολύ δύσκολες εποχές, έγιναν με την καθοριστική συμβολή της ΔΗΜΑΡ. Αρχικά στις δημοτικές εκλογές του 2010 (με το ΠΑΣΟΚ στη αρχή της μνημονιακής του πορείας…) με τις εξαιρετικές πρωτοβουλίες και τη συγκρότηση των νικηφόρων ψηφοδελτίων του Γιώργου Καμίνη στην Αθήνα, του Γιάννη Μπουτάρη στη Θεσσαλονίκη και σ’ άλλες μεγάλες πόλεις της χώρας, όταν ο χώρος του δημοκρατικού σοσιαλισμού και των μεταρρυθμιστικών δυνάμεων, κόντρα στις προβλέψεις πέτυχε να «γκρεμίσει» συντηρητικά πολιτικά κατεστημένα δεκαετιών.

Στη συνέχεια, στις εθνικές εκλογές του 2012, όταν τα ψηφοδέλτια της ΔΗΜΑΡ στηρίχθηκαν από πολίτες προερχόμενους από το ΠΑΣΟΚ, το περιοδικό Μεταρρύθμιση, την Πολιτική Οικολογία. Αλλά και στο συνδικαλιστικό κίνημα, αρχικά στην ΠΟΣΔΕΠ, στη συνέχεια με τη συνδικαλιστική παράταξη «Ενωμένοι Δημοσιογράφοι» που συσπείρωσε τις μεταρρυθμιστικές δυνάμεις του δημοσιογραφικού χώρου κερδίζοντας την πρώτη θέση στις εκλογές της ΕΣΗΕΑ πριν από λίγους μήνες, αλλά στις επερχόμενες εκλογές του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος οι δυνάμεις της ΔΗΜΑΡ συγκρότησαν το ενωτικό ψηφοδέλτιο με τις δυνάμεις του ΠΑΣΟΚ κι άλλες μεταρρυθμιστικές δυνάμεις, «Δημοκρατική Συμπαράταξη Μηχανικών». Έχουμε αποδείξει λοιπόν ως Δημοκρατική Αριστερά ότι και ξέρουμε και μπορούμε να συμβάλλουμε στη συνεργασία των μεταρρυθμιστικών δυνάμεων…

Εν κατακλείδι…

Είναι η δεύτερη απόπειρα να ανοίξει ο διάλογος για τη συνεργασία των δυνάμεων του προοδευτικού, μεταρρυθμιστικού χώρου στην Ελλάδα. Η προηγούμενη τέτοιες μέρες περίπου πριν από έναν χρόνο, το Φόρουμ, είχε κακώς κατά την άποψή μου τορπιλιστεί (από πολλές πλευρές) και ναυαγήσει. Ίσως τα πράγματα να ήταν εντελώς διαφορετικά στο πολιτικό σκηνικό αν τότε είχαμε τολμήσει να βρούμε κοινό βηματισμό. Τώρα η δεύτερη προσπάθεια έρχεται σε μια εποχή όπου η χώρα και η κοινωνία δίνει μάχη για να επιβιώσει, ξεπερνώντας τη βαθιά οικονομική, πολιτική και πολιτισμική κρίση που την οδήγησε στην ουσιαστική χρεοκοπία το 2009.

Είναι η κατάλληλη στιγμή να τολμήσουμε, να συζητήσουμε ακόμα και μ’ αυτούς που διαφωνούμε. Χρειάζονται ενωτικές πρωτοβουλίες καθώς τα γεγονότα «τρέχουν» και πολλές φορές μας προσπερνούν. Χρειάζεται, πέρα από τη δράση των κομμάτων, ένας ζωντανός, ανοιχτός, πλουραλιστικός χώρος διαλόγου, που θα τροφοδοτεί τις πολιτικές δυνάμεις με ιδέες και προτάσεις, προκειμένου να δοθεί ώθηση στις προοδευτικές απόψεις. Μόνο έτσι θα προχωρήσει η ριζοσπαστική μεταρρύθμιση της χώρας, που τόσο έχουν ανάγκη οι πολίτες και κυρίως η νέα γενιά αυτού του τόπου.

Tuesday, October 29, 2013

Καταθέτει τις προτάσεις της η «Πρωτοβουλία των 5» Δημάρχων

Την πρώτη της δημόσια εκδήλωση θα πραγματοποιήσει την Τετάρτη 6 Νοεμβρίου, στις 17.30 το απόγευμα, στο Δημαρχείο του Βόλου, η «Πρωτοβουλία των 5 Δημάρχων», με θέμα: «Τοπική Αυτοδιοίκηση και κοινωνική πολιτική».

Στην εκδήλωση θα παρουσιαστούν:
-Η στρατηγική κατεύθυνση της «Πρωτοβουλίας των 5» σε θέματα κοινωνικής πολιτικής.
-Οι τρόποι αντιμετώπισης της κρίσης.
-Τα εμπόδια που συναντούν οι Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης στην άσκηση κοινωνικής πολιτικής.
-Καινοτόμες / πετυχημένες δράσεις στους 5 Δήμους.

Την Πέμπτη 7 Νοεμβρίου θα γίνουν ομάδες εργασίας όπου με την βοήθεια ειδικών επιστημόνων θα διατυπωθούν ολοκληρωμένες προτάσεις προς την Πολιτεία και τους πολίτες, για την ενίσχυση του ρόλου των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης σε θέματα κοινωνικής πολιτικής.

Οι προτάσεις αυτές θα ανακοινωθούν σε κοινή συνέντευξη Τύπου των 5 Δημάρχων την ίδια μέρα στις 12.00 στο Δημαρχείο του Βόλου.

Να υπενθυμίσουμε ότι, την «Πρωτοβουλία των 5» αποτελούν οι Δήμαρχοι Γιώργος Καμίνης (Αθηναίων), Γιάννης Μπουτάρης (Θεσσαλονίκης), Γιάννης Δημαράς (Πατρέων), Πάνος Σκοτινιώτης (Βόλου), και Φίλιππος Φίλιος (Ιωαννιτών).

Στο πλαίσιο αυτό, έχουν προγραμματιστεί επίσης για την συνέχεια οι εξής εκδηλώσεις:
Ανάπτυξη / θέσεις εργασίας στη Θεσσαλονίκη.
Βελτίωση ποιότητας υπηρεσιών προς τον δημότη στη Πάτρα.
Συμμετοχή του πολίτη / κοινωνία πολιτών στα Ιωάννινα.
Μεταρρύθμιση στην Τ.Α.: Οικονομική / διοικητική αυτοτέλεια στην Αθήνα.

Monday, October 28, 2013

Κεντροαριστερά: Η αυτογνωσία κοστίζει…

Του Χαρίδημου Κ. Τσούκα

Αν και απαιτητικό, δεν είναι ιδιαίτερα δύσκολο να γράψεις ένα καλό πολιτικό κείμενο. Αρκεί η γλώσσα σου να είναι αρκούντως ελκυστική και διαφωτιστικά αναλυτική. Είναι όμως εξόχως δύσκολο να γράψεις ένα καλό πολιτικό κείμενο που να εμπνέει. Οι απαιτήσεις εδώ ανεβαίνουν: δεν αρκεί η αναλυτική σου ικανότητα, χρειάζεται η γλώσσα σου να έχει δραστικότητα, να συν-κινεί.

Γιατί είναι πιο δύσκολο ένα τέτοιο εγχείρημα; Διότι η γλώσσα δεν περιγράφει ούτε αναλύει μόνο τον κόσμο αλλά εν μέρει τον συγκροτεί - παράγει αποτελέσματα. Μια έκκληση ή μια διακήρυξη δεν αποσκοπεί μόνο να πείσει αλλά κυρίως να κινητοποιήσει. Το πετυχαίνει μόνο στο μέτρο που συντονίζεται με την κοινή εμπειρία, αρθρώνει αυτό που πολλοί αισθανόμαστε αλλά δυσκολευόμαστε να εκφράσουμε και συγχρόνως μορφοποιεί τα κοινά αισθήματά μας παράγοντας καινούργια γεγονότα. Δεν είναι εύκολο.

Η Εκκληση των 58 προσωπικοτήτων για την ανασυγκρότηση της Κεντροαριστεράς είναι ένα καλό αλλά ξέπνοο πολιτικό κείμενο. Προτείνει αλλά δεν συγκινεί, διατυπώνει αλλά δεν συμβολίζει, αναλύει αλλά δεν εμπνέει. Λέει αρκετά σωστά, πλην τετριμμένα, πράγματα για τον ρόλο του κράτους, το νέο παραγωγικό μοντέλο που χρειάζεται η χώρα, την αναγκαιότητα των μεταρρυθμίσεων, τη σταθερή προσήλωση στην ενωμένη Ευρώπη. Ολα τούτα είναι πλέον ανώδυνες γενικότητες. Δεν ερεθίζουν γιατί δεν απηχούν την κοινή εμπειρία - την εμπειρία της οικονομικής καταστροφής και της καθοριστικής ευθύνης της υπαρκτής Κεντροαριστεράς στην παραγωγή της και στη διαχείρισή της. Οι αποσιωπήσεις είναι περισσότερο ηχηρές από τις διατυπώσεις.

Πρώτον, η κριτική στο πολιτικό σύστημα είναι έμμεση, όχι ευθύβολη, μαχητική και κεντρική. Η χώρα χρεοκόπησε διότι την ιστορική της παθογένεια (πελατειακό κράτος, ισχνοί θεσμοί, λαϊκισμός, πόλωση) όχι μόνο δεν θεράπευσε η για τρεις δεκαετίες κυβερνητική Κεντροαριστερά (αυτή στην οποία κυρίως απευθύνεται το κείμενο) αλλά, αντίθετα, εν πολλοίς, την ανέχθηκε και την προήγαγε. Τον θυμό του πολίτη οι συντάκτες της Εκκλησης τον περιγράφουν σαν ανταποκριτές ξένων ειδησεογραφικών πρακτορείων, δεν τον κατανοούν σε βάθος, γι' αυτό και αδυνατούν να τον εκφράσουν.

Δεύτερον, η Εκκληση σωστά ζητεί μια «νέα εθνική αυτογνωσία», μόνο που, όπως οι πολιτικάντηδες, δεν την πραγματώνει η ίδια, μιλάει απλώς γι' αυτήν. Η διακήρυξη θα συνεισέφερε στην εθνική αυτογνωσία αν καταδείκνυε ρητά τις νοοτροπίες, τις πρακτικές και τους πρωταγωνιστές της φαυλότητας, της οικογενειοκρατίας, της απαξίωσης των θεσμών, του πελατειακού κρατισμού, του λαϊκισμού και της ηγετικής ανεπάρκειας στον δικό της χώρο. Μόνο όποιος μπορεί γενναία να ξαναδεί κριτικά την παράδοσή του και αυτούς που την ενσάρκωσαν μπορεί να σκεφθεί διαφορετικά και να πείσει για την ειλικρίνειά του. Η αυτογνωσία κοστίζει.

Τρίτον, η Εκκληση ζητεί ουσιαστικά τη συγκόλληση των υπαρχόντων κομμάτων της Κεντροαριστεράς σε ένα ευρύτερο σχήμα. Οι συντάκτες της μιλάνε βεβαίως για την ανάγκη της «αυτοκριτικής» αλλά απλώς μιλάνε γι' αυτήν, δεν την πραγματώνουν. Θεωρούν ότι ο οργανωτικός κερματισμός της παράταξης είναι το μείζον πρόβλημα, ενώ αυτό είναι η ηθικοπολιτική της χρεοκοπία. Δεν αντιλαμβάνονται ότι, για να μην είναι η επανίδρυση της Κεντροαριστεράς απλή αλλαγή περιτυλίγματος, πρέπει να συνοδεύεται με την αυτοδιάλυση των συναφών κομματικών σχηματισμών και τον παραμερισμό των περισσότερων ιστορικών στελεχών της. Νέα πολιτικά γεγονότα δημιουργούνται μέσα από γενναίες πράξεις διακινδύνευσης (σαν αυτήν του 1974).

Φανταστείτε αν το ΠαΣοΚ και η ΔΗΜΑΡ αυτοδιαλύονταν (αν έκαναν, δηλαδή, αυτό που η Εκκληση ζητεί να μην κάνουν!) και οι ηγετικές τους ομάδες παραιτούνταν καλώντας συγχρόνως τους πολίτες να πλαισιώσουν το νέο εγχείρημα. Αυτή, ναι, θα ήταν μια ύψιστη πράξη αυτογνωσίας και ένα συγκλονιστικά καινοτόμο πολιτικό γεγονός. Το παλιό θα παραμέριζε ενσυνείδητα για να κάνει χώρο στο καινούργιο. Κάτι τέτοιο όμως θα απαιτούσε αυτοπεριορισμό, υπαγωγή ηγετικών φιλοδοξιών στον κοινό σκοπό, θυσιαστική ανιδιοτέλεια - συμπεριφορές που, ας το πω ευγενικά, δεν καλλιεργήθηκαν επαρκώς στην υπαρκτή Κεντροαριστερά της Μεταπολίτευσης.

Η επανίδρυση της Κεντροαριστεράς είναι τόσο απαραίτητη όσο η βαθιά συνειδητοποίηση των ευθυνών της για το δράμα της χώρας. Μπορούμε να ελπίζουμε μόνο αν επιτρέψουμε στον εαυτό μας να απογοητευθεί βαθιά για τις αστοχίες μας. Ολα τα άλλα είναι άσφαιρα λόγια κομμάτων και επαγγελματιών πολιτικών που πασχίζουν για την επιβίωσή τους.

Ο κ. Χαρίδημος Κ. Τσούκας (tsoukas@gmail.com) είναι καθηγητής στα Πανεπιστήμια Κύπρου και Warwick.
Πηγή: Εφημερίδα ΤΟ ΒΗΜΑ

Saturday, October 26, 2013

Οι 58, το ΠΑΣΟΚ και η Ελιά

Του Γιώργου Παγουλάτου*

«Αυτό δεν είναι Διακήρυξη δημιουργίας νέου κόμματος. Είναι έκκληση και πρόσκληση». Ετσι ξεκινά το κείμενο των 58 που καλεί για την ανασυγκρότηση του χώρου, τη δημιουργία μιας ελληνικής «Ελιάς». Σε ποιους απευθύνεται; Σε πολίτες, κόμματα και φορείς, από τη σοσιαλδημοκρατία, το φιλελεύθερο κέντρο, τη δημοκρατική αριστερά, την πολιτική οικολογία, τον προοδευτικό ευρωπαϊσμό. Εν ολίγοις, στο σύνολο του κερματισμένου χώρου μεταξύ Ν.Δ. και ΣΥΡΙΖΑ, που συνηθίζουμε να ονομάζουμε κεντροαριστερά.

Ορισμένοι εναντιώθηκαν στη συμπερίληψη του ΠΑΣΟΚ μεταξύ των αποδεκτών της πρόσκλησης. «Γιατί προς το ΠΑΣΟΚ;». «Μα το ΠΑΣΟΚ είναι νεκρό». «Αταφο πτώμα», «σε τυμπανιαία κατάσταση». Ο ιατροδικαστικός λόγος ασκούσε πάντα μια μακάβρια πολιτική γοητεία. Γιατί λοιπόν το ΠΑΣΟΚ; Διότι, πρώτον, καμία κεντροαριστερά δεν μπορεί να ανασυσταθεί ερήμην των μόνων κομμάτων που διαθέτουν κοινοβουλευτική εκπροσώπηση. Ακόμα και σκιά του εαυτού του, το ΠΑΣΟΚ ψηφίζεται από ένα σημαντικότατο μέρος του εκλογικού σώματος. Δεύτερον, σε κάθε καχύποπτο που φοβάται ότι η Ελιά θα λειτουργήσει ως μακρύ χέρι του ΠΑΣΟΚ, αντιστοιχεί ένας Πασόκος που ανησυχεί ότι η Ελιά είναι όχημα διάλυσης του ΠΑΣΟΚ. Τρίτον, μια διάλυση του ΠΑΣΟΚ, που ορισμένοι υπερφίαλα ζητούν, θα γκρέμιζε την κυβέρνηση και μαζί την πολιτική σταθερότητα που χρειάζεται απεγνωσμένα η οικονομία. Τέταρτον, η ανανέωση στην πολιτική δεν είναι παρθενογένεση, ούτε το νέο εμφανίζεται από το πουθενά. Η αλλαγή είναι εξέλιξη, μεταρρύθμιση, συνέχεια. Συμβαίνει όταν το παλιό μπολιαστεί με το νέο, κι η σύνθεση δημιουργήσει μια νέα ισορροπία. Η Ελιά εκφράζει το μοναδικό εγχείρημα συνένωσης όλων, υπό μια νέα κοινή στέγη. ΠΑΣΟΚ και ΔΗΜΑΡ θα είναι αυτόνομες συνιστώσες ανάμεσα σε άλλες ποιοτικές πρωτοβουλίες και δυνάμεις. Η Ελιά είναι ο καταλύτης που θα γεννήσει το νέο που τις υπερβαίνει.

Αλλά κι αυτή η συζήτηση χάνει τη μεγάλη εικόνα. Ποια είναι η μεγάλη εικόνα; Μια μεγάλη κεντροαριστερή παράταξη είναι απαραίτητη για τη δημοκρατία, την οικονομία, την κοινωνία, και την οποιαδήποτε αυριανή διακυβέρνηση της χώρας.

Η δημοκρατία χρειάζεται μια μεγάλη κεντροαριστερά. Η χώρα είναι βαθιά πολωμένη με όρους σχεδόν μετεμφυλιακούς. Η ακραία σύγκρουση Ν.Δ. - ΣΥΡΙΖΑ δημιουργεί συνθήκες εθνικού διχασμού, σε μια περίοδο που η δημοκρατία πρέπει να επουλώσει τα τραύματα της Μεγάλης Υφεσης και της διαίρεσης «Μνημόνιο-Αντιμνημόνιο», ανακτώντας ένα μίνιμουμ εθνικής ενότητας. Ενας ισχυρός πόλος κεντροαριστεράς θα λειτουργούσε γεφυροποιητικά, ως δύναμη εξισορρόπησης και καταλλαγής μεταξύ Δεξιάς και Αριστεράς. Θα συνέβαλλε στην αποκατάσταση μιας ελάχιστης εθνικής συναίνεσης «ώστε ο πολιτικός αντίπαλος να μη γίνει πάλι εσωτερικός εχθρός» (κείμενο 58).

Η οικονομία χρειάζεται κι αυτή μια σοβαρή μεταρρυθμιστική κεντροαριστερά, που θα ξεπερνά το πελατειακό και κρατικίστικο παρελθόν του ΠΑΣΟΚ. Που θα μπορέσει να διευρύνει την ιδεολογική εμβέλεια και αξιοπιστία του υπό διαμόρφωση νέου παραγωγικού προτύπου της χώρας, η μετάβαση στο οποίο είναι επείγουσα όσο ποτέ. Καμία μεγάλη μεταρρύθμιση διεθνώς δεν εμπεδώθηκε σε ιστορική διάρκεια χωρίς διακομματική αποδοχή. Το ΕΣΥ της Βρετανίας θεσπίστηκε από τους Εργατικούς και παγιώθηκε επειδή το διατήρησαν οι Συντηρητικοί. Η κοινωνική οικονομία της αγοράς στη Γερμανία θεμελιώθηκε από τους χριστιανοδημοκράτες αλλά στηρίχθηκε από τους σοσιαλδημοκράτες, όπως και οι μεταρρυθμίσεις Σρέντερ από την κυβέρνηση Μέρκελ. Η μετάβαση σε ένα διατηρήσιμο, εξωστρεφές αναπτυξιακό πρότυπο απαιτεί ισχυρούς διακομματικούς υπερασπιστές, δεξιά και κεντροαριστερά. Ιδίως εφόσον ο οικονομικός λόγος του ΣΥΡΙΖΑ περιφρονεί την αγορά, περιπλανώμενος μεταξύ νεοκομμουνισμού, πρώιμου παπανδρεϊσμού, και λατινοαμερικάνικου λαϊκισμού.

Η κοινωνία χρειάζεται προοδευτικές πολιτικές που θα συνθέτουν τη μεταρρύθμιση με την κοινωνική δικαιοσύνη. Την ανασύσταση ενός οικονομικά βιώσιμου κράτους πρόνοιας «ως συμμαχία των λαϊκών και των μεσαίων στρωμάτων, ώστε να ανταποκριθεί στις νέες ανάγκες που γέννησαν η ανεργία, η περιθωριοποίηση και η ανασφάλεια», και ενός ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος, όπως γράφει και το κείμενο των 58. Αλίμονο εάν το αίτημα της κοινωνικής προστασίας παραδοθεί αμαχητί στον λαϊκισμό της μαξιμαλιστικής αριστεράς ή της λαϊκής δεξιάς, ή στις «μόνο για Ελληνες» πρωτοβουλίες της φασιστικής Χ.Α.

Οποιαδήποτε αυριανή κυβέρνηση, και η χώρα, πιθανότατα θα χρειαστεί έναν μετριοπαθή κεντροαριστερό εταίρο που να λειτουργεί σταθεροποιητικά, αγκυρώνοντας την κυβέρνηση στην πραγματικότητα, και τη χώρα στον ευρωπαϊκό της προσανατολισμό. Μετριάζοντας τα συντηρητικά κι εθνικιστικά αντανακλαστικά μιας κεντροδεξιάς πλειοψηφίας, ή αντίστοιχα τον ιδεολογικό βολονταρισμό μιας αριστερής. Και επιτρέποντας σε οποιαδήποτε κυβέρνηση, στη μεγάλη διαπραγμάτευση της Ευρώπης, να υπερασπιστεί τα συμφέροντα της Ελλάδας και του Νότου από μια καλύτερη βάση γνώσης και εμπειρίας.

Ολες αυτές οι προτεραιότητες απαντούν και στο ερώτημα για τον ρόλο του ΠΑΣΟΚ στην Ελιά. Η Ελιά δεν θα αποκτήσει ποτέ το αναγκαίο πολιτικό εκτόπισμα εάν δεν ενσωματώσει το ΠΑΣΟΚ, ιδεωδώς και τη ΔΗΜΑΡ, τα δύο μοναδικά μαζικά κόμματα του χώρου. Αλλά η Ελιά δεν θα καταφέρει ποτέ να ανταποκριθεί στις ποιοτικές απαιτήσεις των καιρών εάν δεν μπορέσει, τα υπάρχοντα κόμματα, να τα υπερβεί και να τα ξεπεράσει.

* Ο κ. Γ. Παγουλάτος είναι καθηγητής Ευρωπαϊκής Πολιτικής και Οικονομίας στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο και επισκέπτης καθηγητής στο Κολέγιο της Ευρώπης.

Πηγή: Εφημερίδα ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ

Friday, October 25, 2013

Η κλεψύδρα του πολιτικού χρόνου

Του Γιάννη Βούλγαρη

«Η πρωτοβουλία των 58, όπως κι αν σχολιάστηκε, δηλαδή θετικά ή αρνητικά, αναποδογύρισε την πολιτική κλεψύδρα. Ο χρόνος για την ανασυγκρότηση του χώρου του δημοκρατικού σοσιαλισμού τρέχει και θα διατρέξει όλον τον πολιτικό χάρτη» («Το Βήμα», 20-10-2013). Με αυτή την παραστατική περιγραφή ο γραμματέας της ΔΗΜΑΡ Σπύρος Λυκούδης συνόψισε καίρια το ζήτημα που έθεσε η έκκληση - πρόσκληση των 58 για την ανασυγκρότηση της δημοκρατικής προοδευτικής παράταξης, όπως επίσης και την απήχηση που είχε. Πολλοί έχουν θυμίσει ότι η συζήτηση για την «Κεντροαριστερά» εμφανιζόταν κατά καιρούς στην ημερήσια διάταξη της μεταπολιτευτικής Ελλάδας. Σωστά. Με μια μεγάλη όμως διαφορά. Τότε αφορούσε τον στρατηγικό προσανατολισμό και την πολιτική κουλτούρα ενός χώρου που ηγεμόνευε και εξέφραζε το μισό εκλογικό σώμα. Τώρα η συζήτηση περιλαμβάνει μεν το ζήτημα της ταυτότητας του χώρου, αλλά πρωτίστως αφορά την πολιτική επιβίωσή του. Δεν συζητάμε τι μορφή θα πάρει αυτό που υπάρχει, αλλά αν θα υπάρχει αυτό που σήμερα εμφανώς φθίνει.
Η απήχηση που είχε η έκκληση των 58, οι συναινέσεις και οι επιθέσεις που δέχτηκε οφείλονται κατ' αρχάς στη ρηματοποίηση του υπαρξιακού προβλήματος του ευρύτερου χώρου. Στην περιγραφή των αρνητικών επιπτώσεων που θα έχει η περιθωριοποίησή του. Κυρίως όμως οφείλεται στη σύνδεση της προσπάθειας αναζωογόνησής του με την έξοδο από την κρίση, με τη βαθμιαία επούλωση του τραύματος του νέου διχασμού και τη μελλοντική εικόνα της Ελλάδας στην Ευρώπη και στον κόσμο.
Γιατί το κείμενο των 58 περιείχε μια προειδοποίηση. Δεν αρκεί να παρακολουθούμε με αγωνία την εξέλιξη του δημοσιονομικού πλεονάσματος, ούτε τον ρυθμό μείωσης της ύφεσης, ούτε τις παλινωδίες των δανειστών. Το πρόβλημα είναι ευρύτερο και σοβαρότερο. Οι συμπεριφορές και οι πρακτικές του πολιτικού - συνδικαλιστικού κατεστημένου, παλαιού και νέου, φιλοευρωπαϊκού και αντιμνημονιακού, μένουν απογοητευτικά κολλημένες στο κακό παρελθόν και επομένως προοιωνίζονται μια επισφαλή, ασταθή και αγκομαχούσα έξοδο από την κρίση. Η παραδοσιακή δημαγωγική πόλωση χωρίς ελάχιστο προγραμματικό υπόβαθρο όχι μόνο συνεχίζεται αλλά έχει λάβει εμφυλιοπολεμικά χαρακτηριστικά. Οι νέες υπόγειες διαπλοκές στο μεταβαλλόμενο τοπίο των νέων κομματικών συσχετισμών και της αναδιάταξης των μεγάλων συμφερόντων προμηνύουν την αναπαραγωγή της συστημικής διαφθοράς. Η άρνηση να αναληφθεί οποιαδήποτε σοβαρή πρωτοβουλία για τη μεταρρύθμιση ενός κράτους που φόρτωσε την κρίση του στον ιδιωτικό τομέα προαγγέλλει την κατάπνιξη και των μικρότερων ακόμα βημάτων εξορθολογσμού που έγιναν μέσω της πληροφορικής οργάνωσης των δημοσιονομικών λειτουργιών λόγω Μνημονίου. Το ύψος της φωνής των πιο ισχυρών συντεχνιών έχει χαμηλώσει, αλλά των πιο αδύναμων έχει σβήσει, προμηνύοντας ένα κράτος πρόνοιας πιο φτωχό αλλά και πιο άνισο. Οι συνδικαλιστικές ηγεσίες διαιωνίζουν μια πρακτική αδιέξοδη, ηττώνται η μία μετά την άλλη, απονομιμοποιούνται μέσα στον ακραίο συντεχνιασμό τους, χωρίς να μπορούν να ανοίξουν καν το κεφάλαιο ενός νέου συνδικαλισμού που θα προστατέψει τη μισθωτή εργασία του ιδιωτικού τομέα στους νέους εξαιρετικά δυσμενείς συσχετισμούς.

Η αγκύλωση του πολιτικού - συνδικαλιστικού συστήματος στις παλαιές συμπεριφορές εξηγεί τη στασιμότητα των κομματικών σχηματισμών και την αποστασιοποίηση των πολιτών έναντι των ίδιων των κομματικών επιλογών τους. Ψήφισαν αλλά δεν έχουν ταυτιστεί ακόμα με το κόμμα που διάλεξαν. Στη διπλή αναμέτρηση του 2012 έγινε ένας εκλογικός σεισμός αλλά το νέο κομματικό σκηνικό ενσωμάτωσε τη στιγμή της καταστροφής του προηγούμενου, της αγανάκτησης για τη χρεοκοπία, χωρίς την προοπτική για το μέλλον. Μπορεί να είναι φυσικό, αλλά το αποτέλεσμα είναι σαφές. Το νέο κομματικό σύστημα αποτελεί προς το παρόν εμπόδιο στην προοπτική ανασυγκρότησης της χώρας. Προέκυψε ένα κόμμα, η ΧΑ, εκτός συνταγματικού τόξου. Ενα άλλο δίπλα του, οι ΑΝΕΛ, εκτός ορθολογικού τόξου. Το ΚΚΕ παραμένει οικειοθελώς ένα κόμμα ιδεολογικής «μαρτυρίας». Ο χώρος του ΠΑΣΟΚ προσπαθεί να συνειδητοποιήσει την πτώση του, ενώ διάφορα πρώην ηγετικά στελέχη του περιφέρονται αναζητώντας ατομικούς ρόλους. Η ΔΗΜΑΡ μάλλον παραδέρνει αναζητώντας μια κόχη να βολευτεί, και αυτή η αστάθεια την έκανε να μετατρέψει σε εσωκομματικό πρόβλημα ακόμα και την έκκληση των 58 που της έδινε έναν πρωταγωνιστικό ρόλο στις διεργασίες ανασυγκρότησης της Κεντροαριστεράς. Τέλος, ο μικρός δικομματισμός ΝΔ - ΣΥΡΙΖΑ προσπαθεί να αυτοτροφοδοτηθεί αναπαράγοντας όλα τα στερεότυπα και τα κόλπα της δικομματικής αντιπαράθεσης του παρελθόντος, λες και δεν άλλαξε τίποτα. Η ΝΔ προβάλλεται σαν εγγυητής της παραμονής της χώρας στην Ευρώπη με πρακτικές όμως «Καλαμάτας». Ο ΣΥΡΙΖΑ παραμένει πεισματικά στον αρνητισμό και στην καταστροφολογία γιατί είναι η μόνη συγκολλητική δύναμη στο εσωτερικό του, ενώ κάθε βήμα προς τη μεταμνημονιακή εποχή απαιτεί προγραμματικές θέσεις, οπότε αρχίζουν οι εσωκομματικές συγκρούσεις.

Η κοινωνία όμως αρχίζει να κινείται διαφορετικά. Προσπαθεί να ανασυγκροτηθεί, οι ατομικές και οικογενειακές στρατηγικές ξανασχεδιάζονται μέσα στις συνθήκες της κρίσης. Οι επιλογές των νέων ανθρώπων ήδη γίνονται στην προοπτική μιας άλλης Ελλάδας, πιο δύσκολης αλλά χωρίς τις αυταπάτες της μαγικής επιστροφής στην προ της χρεοκοπίας ευημερία. Μέσα στο ίδιο το πολιτικό σύστημα ενισχύεται η συνείδηση ότι μπαίνουμε στην εποχή της εθνικής ανασυγκρότησης, αν και λείπουν τα νέα πρόσωπα που θα τη σηματοδοτήσουν.
Η πρόταση για τη συγκρότηση του τρίτου πόλου και της ενιαίας κεντροαριστερής παράταξης έρχεται να συναντήσει αυτή την αναδυόμενη νέα φάση. Το αίτημα ήταν διάχυτο, υπόρρητο και αόριστο. Η πρωτοβουλία των 58 απλώς το έκανε δυνατότερο και πιο συγκεκριμένο. Τώρα λοιπόν ήρθε με έμφαση στην επιφάνεια, γράφτηκε στην εθνική ημερήσια διάταξη και ενσωματώθηκε στις διαδικασίες των κομμάτων του χώρου. Συναντά το ενδιαφέρον των πολιτών με τη διάδοση ανάλογων ομάδων πρωτοβουλίας στις πόλεις και τη συμμετοχή μέσω Διαδικτύου (http: //.kentro.aristera.gr/start). Ουσιαστικά θέτει με διαφορετικούς όρους το σημερινό μείζον αίτημα. Η αναμόρφωση του νέου κομματικού συστήματος τώρα, πριν αυτό παγιωθεί και μαζί παγιώσει τις σημερινές εμφανείς παθογένειές του, είναι κεντρικό, σχεδόν αφετηριακό, αίτημα για την εθνική ανασυγκρότηση της χώρας στη νέα εποχή. Ενας υπολογίσιμος τρίτος πόλος αυξάνει τις δυνατότητες συμμαχιών για τον σχηματισμό κυβερνήσεων. Και αυτό το προφανές απαντά στη συκοφαντική ανοησία που ακούγεται ότι η πρόταση σημαίνει «στρατηγική σύμπλευση με τη ΝΔ». Πέρα όμως από αυτά, η συγκρότηση της ενιαίας κεντροαριστερής παράταξης θα δώσει μια νέα κομματική ταυτότητα στον κόσμο που είναι ή ήταν στο ΠΑΣΟΚ, και που τώρα δυσκολεύεται να το δηλώσει. Θα δώσει επίσης ένα ευρύτερο πεδίο δράσης στον κόσμο της ΔΗΜΑΡ που συμπιέζεται στο σημερινό κομματικό σκηνικό, με όλο και πιο περίεργες παρέες.
Και κάτι τελευταίο αλλά ίσως σημαντικότερο. Η συγκρότηση της ενιαίας κεντροαριστερής παράταξης, αν υπάρξει, είναι το πολιτικό σχέδιο της γενιάς των τριαντάρηδων και σαραντάρηδων. Δένει τη σημερινή τους ένταξη στον προοδευτικό χώρο με την περιπέτεια της εθνικής ανασυγκρότησης της Ελλάδας. Δύσκολα θα βρουν στη σημερινή κατάσταση ισχυρότερο όραμα που να προσφέρει συναισθηματική φόρτιση στην πολιτική τους επιλογή.

Πηγή: Εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ

Tuesday, October 22, 2013

Τι πρέπει να γίνει και πώς να το κάνουμε

Του Σπύρου Λυκούδη

Η πρωτοβουλία των 58, όπως κι αν σχολιάστηκε, δηλαδή θετικά ή αρνητικά, αναποδογύρισε την πολιτική κλεψύδρα. Ο χρόνος για την ανασυγκρότηση του χώρου του δημοκρατικού σοσιαλισμού τρέχει και θα διατρέξει όλον τον πολιτικό χάρτη. Δεν μπορεί κανείς να αδιαφορήσει, είτε συμφωνεί, είτε διαφωνεί.

Η συζήτηση που άνοιξε θέτει ξανά τους δημοκράτες αριστερούς μπροστά στο ερώτημα «τι πρέπει να γίνει και πώς να το κάνουμε». Το συνηθισμένο ερώτημα «ποιος ωφελείται», είναι σημαντικό, αλλά παραπλανητικό, αν αποτελεί το μοναδικό κριτήριο αξιολόγησης της πολιτικής δράσης. Διότι εύλογα το ΠαΣοΚ θα τοποθετείται διαρκώς θετικά σε όλες τις προσπάθειες αναδιαμόρφωσης της πολιτικής παρουσίας του, για να αποσείσει τις αμαρτίες του παρελθόντος του. Και εξίσου εύλογα η ΔΗΜΑΡ, που δεν άσκησε λαϊκίστικη πολιτική, δεν διαθέτει πελατειακό παρελθόν και δάνεια, πολιτικά και άλλα, θα αντιμετωπίζει επιφυλακτικά την πιθανότητα της πολιτικής συνάντησής της με το ΠαΣοΚ.

Συνεπικουρεί σ’ αυτό και η διαρκής αλαζονεία της εξουσίας που επεδείκνυε 30 χρόνια τώρα το ΠαΣοΚ, απέναντι στην ανανεωτική Αριστερά. Αναμενόμενη λοιπόν η αντίδραση των δύο κομμάτων. Απογοήτευσε κάποιους, αλλά δεν εξέπληξε κανέναν.

Η Δημοκρατική Αριστερά υπηρετεί από τη γέννησή της τον στρατηγικό στόχο της ανασύνταξης και πρωταγωνιστικής παρουσίας της ευρύτερης σύγχρονης σοσιαλιστικής Αριστεράς στο πολιτικό τοπίο της χώρας. Αυτό απαντά στο πρώτο σκέλος του ερωτήματος «τι πρέπει να γίνει».

Στο δεύτερο, «πώς να το κάνουμε», υπάρχουν πολλές δυσκολίες, αλλά υπάρχει και η βεβαιότητα της διάψευσης όποιου επαναπαυθεί, πιστεύοντας πως έχει την πολυτέλεια είτε να χειραγωγεί, να «καπελώνει» δηλαδή την όποια προσπάθεια, είτε να την προσπερνά.

Προσωπικά, διατύπωσα, εντός και εκτός κομματικών οργάνων, τη θέση ότι οι συνθήκες στη χώρα μας απαιτούν να βάλουμε στην άκρη τους ηγεμονισμούς και τους αποκλεισμούς. Και αυτό ισχύει και για το ΠαΣοΚ και για τη ΔΗΜΑΡ. Αυτό που χρειάζεται είναι πολιτικές οριοθετήσεις και στρατηγικού χαρακτήρα ορίζοντας, με δεσμευτική προγραμματική διαδικασία. Οι διαφορές του κόμματός μου με τις άλλες δυνάμεις μέσα σε αυτό το ευρύ δημοκρατικό σοσιαλιστικό ρεύμα, είναι πολλές, πολιτικές, αξιακές και ιστορικές. Δεν έχουμε ωστόσο μόνο διαφορές. Έχουμε και κοινά προβλήματα που δεν κρύβονται. Η εικόνα και ο λόγος μας δεν συνεπαίρνουν τους νέους πολίτες. Δυσκολευτήκαμε, και εν πολλοίς αποτύχαμε, να δώσουμε τη διάσταση της κοινωνικής δικαιοσύνης στο πλαίσιο της τρικομματικής κυβέρνησης.

Από την άλλη πλευρά, μην ξεχνάμε επίσης ότι στον ριζοσπαστικό ακτιβισμό του ΣΥΡΙΖΑ, ασφυκτιούν και δυνάμεις νηφάλιες και σοβαρές που πρέπει να μας ενδιαφέρουν.

Χρειαζόμαστε ένα νέο κοινωνικό συμβόλαιο παραγωγής και αναδιανομής του πλούτου. Που θα συνθέτει αντί να διαιρεί, με την προοπτική να γίνουμε ευρωπαϊκό κράτος με αυτοπεποίθηση, αποκαθιστώντας την κοινωνική δικαιοσύνη και το κράτος πρόνοιας, ενθαρρύνοντας τις παραγωγικές δυνάμεις του τόπου μας, οικοδομώντας θεσμούς και σχέσεις πολιτικής εμπιστοσύνης. Αυτό σε μεγάλο βαθμό οδηγεί και σε διόρθωση λαθών και αμαρτιών της Μεταπολίτευσης, άρα απαιτεί μιαν έντιμη και θαρραλέα αυτοκριτική από εκείνους που διαχειρίστηκαν τις τύχες της χώρας τις προηγούμενες δεκαετίες.

Αλλιώς ούτε τον λαϊκισμό, ούτε την αμετροέπεια, ούτε τον εκφασισμό της κοινωνίας θα αντιμετωπίσουμε.

Οι πρωτοβουλίες διανοουμένων, αυτοδιοικητικών και κοινωνικών παραγόντων, προσφέρουν εχέγγυα επικοινωνίας που τα κόμματα μόνα τους δεν μπορούν να εξασφαλίσουν. Είναι η προσπάθεια, η γλώσσα και το ήθος της οποίας αγγίζει αυτό που ο Γραμματικάκης αποκάλεσε «επανάσταση των σιωπηλών» τον Φεβρουάριο του 2011. Τον δημιουργικό κόσμο που απομακρύνεται από τα κόμματα αλλά όχι από την πολιτική, τη νεότητα που δεν προσδοκά δικαίωση μέσω φλυαριών περί ανατροπής, αλλά μέσω των πραγματικών δημιουργικών ρήξεων.

Οι παρεμβάσεις κοινωνικών δυνάμεων για την ανασυγκρότηση του χώρου του δημοκρατικού σοσιαλισμού, ας μην εξαντλούνται στην έκκληση προς τις πολιτικές ηγεσίες. Ας επιχειρηθεί να αποκτήσει η προσπάθεια χαρακτηριστικά που δεν έχουν οι κομματικές επετηρίδες και οι κατά παραγγελία συλλογικότητες. Αυτό μπορεί να δημιουργήσει δυναμισμό μεγαλύτερο από παλαιότερες κινήσεις, καθώς είναι δεδομένη η ανάγκη των πολιτών για έναν αξιόπιστο σύνδεσμο ανάμεσα στην αξιοσύνη και στην αξιοπιστία, ανάμεσα στην ανιδιοτέλεια των προσώπων και στην αποτελεσματικότητα των ασκούμενων πολιτικών.

Αυτά τα στοιχεία, η Δημοκρατική Αριστερά στον δρόμο προς το συνέδριό της, πιστεύω ότι θα τα εκτιμήσει με νηφαλιότητα. Και ελπίζω την ίδια νηφαλιότητα να επιδείξουν όλοι, αναγνωρίζοντας την ιδιαιτερότητα της φάσης που περνάμε. Διότι, αν κάποιοι βιαστικά την προσπεράσουμε μεμψιμοιρώντας επειδή μας δυσκολεύει, ή κάποιοι άλλοι την πνίξουν στην αγάπη της χειραγώγησης επειδή τους διευκολύνει, ο νέος αδιέξοδος δικομματισμός θα τρίβει τα χέρια του.

* Το άρθρο αυτό δημοσιεύτηκε στον ιστότοπο XanthiPress.gr στις 20/10/2013

Φιλιά εις τα παιδιά

Πέντε μικρά Εβραιόπουλα στην Ελλάδα της Γερμανικής Κατοχής.
Η παιδική ηλικία ήταν ο Παράδεισός τους.
Ακόμα κι αν την έζησαν κρυμμένα στην αγκαλιά των ξένων,
ακόμα κι αν την έχασαν στη σκιά του Ολοκαυτώματος.


Tο πολυβραβευμένο ντοκιμαντέρ του Βασίλη Λουλέ Φιλιά εις τα παιδιά φιλοξενεί το Ίδρυμα Μ. Κακογιάννης για λίγες ημέρες: τις 24 έως τις 27 Οκτωβρίου 2013 στις 8 το βράδυ, ενώ μετά την προβολή, κάθε βράδυ, θα υπάρχει δυνατότητα ανοιχτής συζήτησης με τον σκηνοθέτη για την ταινία που μιλά για την παιδική ηλικία στη σκιά του Ολοκαυτώματος.

Πέντε μικρά Εβραιόπουλα στην Ελλάδα της Γερμανικής Κατοχής που σώθηκαν από το θάνατο χάρις σε οικογένειες Χριστιανών, πέντε κρυμμένα παιδιά’ που έζησαν μέσα στην απόλυτη σιωπή, αφηγούνται τις ιστορίες τους. Ιστορίες τρόμου κι αγωνίας αλλά και στιγμές παιδικής ανεμελιάς μέσα στην αγκαλιά των ξένων. Στοργικές φωλιές, κρυφοί παράδεισοι μακριά από τη φρίκη του Ολοκαυτώματος. Πέντε παιδιά που μεγάλωσαν απότομα. Η Ροζίνα, ο Σήφης, η Ευτυχία, η Σέλλυ και ο Μάριος πέρασαν τη ζωή τους κουβαλώντας πάντα μαζί τη μνήμη χιλιάδων παιδιών: εκείνων που δεν πρόλαβαν ποτέ να μεγαλώσουν.

Η ταινία παρακολουθεί αυτά τα πρόσωπα από την παιδική ηλικία μέχρι σήμερα, φέρνοντας στο φως πολύτιμα προσωπικά τους ντοκουμέντα –ένα παιδικό ημερολόγιο, μια σχολική έκθεση, φωτογραφίες και οικογενειακά φιλμάκια– τεκμήρια μιας ολόκληρης εποχής.

Παράλληλα, σκιαγραφείται η ζωή των Εβραϊκών κοινοτήτων της Ελλάδας πριν τον Πόλεμο και αποκαλύπτονται σπάνιες εικόνες της κατεχόμενης Αθήνας και Θεσσαλονίκης, μέσα από κινηματογραφικά αρχεία, ερασιτεχνικές ταινίες Γερμανών στρατιωτών και παράνομες λήψεις Ελλήνων πατριωτών.

Το Φιλιά εις τα παιδιά δεν είναι μια ακόμα ταινία για το Ολοκαύτωμα, είναι μια ταινία για την παιδική ηλικία στη σκιά του Ολοκαυτώματος. Είναι μικρές προσωπικές ιστορίες στη δίνη της Ιστορίας.

Το ντοκιμαντέρ γυρίστηκε στην Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Ιωάννινα, Χανιά και στο Άουσβιτς της Πολωνίας, ενώ προβλήθηκε επί πολλές εβδομάδες σε κινηματογράφους της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης, σε ειδικές προβολές σε άλλες πόλεις, σε πολλά σχολεία και τιμήθηκε με 8 βραβεία σε ελληνικά και διεθνή φεστιβάλ.Η ταινία συνεχίζει την διεθνή της πορεία σε φεστιβάλ και εκδηλώσεις στις ΗΠΑ, Καναδά, Γερμανία, Βέλγιο, Γαλλία.

* Την Πέμπτη 24 και την Παρασκευή 25 Οκτωβρίου 2013, το ντοκιμαντέρ θα προβληθεί με Αγγλικούς Υπότιτλους.

Thursday, October 17, 2013

Η «Πρωτοβουλία Β» για την ενιαία ισχυρή κεντροαριστερά

"Η πολιτική κίνηση ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ Β συμμετέχει ενεργά στο διάλογο για την προγραμματική σύγκλιση και την κοινή δράση όλων ανεξαίρετα των δυνάμεων του σοσιαλδημοκρατικού κεντροαριστερού χώρου που δυστυχώς συνεχίζει να κινείται πολυδιασπασμένος και αποδυναμωμένος.

Η ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ Β έχει αναλάβει τα τελευταία 2 χρόνια, μαζί με άλλες κινήσεις και στελέχη του χώρου αυτού, πολλές πρωτοβουλίες με ανακοινώσεις, εκδηλώσεις και παρεμβάσεις των μελών της για την υπόθεση της κεντροαριστεράς.

Στο πλαίσιο αυτό, χαιρετίζουμε την «Ανακοίνωση των 58» η οποία δίνει νέα μεγάλη ώθηση και δυναμική στον κοινό σκοπό. Το αποτέλεσμα βέβαια θα κριθεί στην πράξη. Θεωρούμε ότι για τη συνέχεια θα πρέπει:

Α) Να ξεκινήσει άμεσα προγραμματικός διάλογος με ανοιχτές συμμετοχικές διαδικασίες σε όλη τη χώρα, για τη διατύπωση προτάσεων στα συσσωρευμένα πολιτικά, οικονομικά, οικολογικά και ιδιαίτερα στα κοινωνικά προβλήματα που δημιούργησε η κρίση, αλλά και στα αίτια που τη δημιούργησαν. Να αρχίσουμε να μιλάμε περισσότερο για τη ουσία της πολιτικής ώστε να καταστεί δυνατή η επαναπροσέγγιση των πολιτών και ιδιαίτερα των νέων. Η Ελλάδα χρειάζεται ένα νέο πολιτικό λόγο και ένα εθνικό σχέδιο ανασυγκρότησης στηριγμένο στις αρχές της κοινωνικής αλληλεγγύης και συνοχής, της βιώσιμης ανάπτυξης, της μεταρρύθμισης του κράτους και της διασφάλισης της δημοκρατικής πορείας της χώρας.

Β) Να συγκροτηθεί ένα Συντονιστικό Πολιτικό Όργανο με συμφωνία όλων των συλλογικοτήτων του χώρου, ή με όσες συμφωνήσουν σε πρώτο στάδιο, χωρίς ηγεμονισμούς και μικρομεγαλισμούς που θα διαχειριστεί με αξιόπιστο και διαφανή τρόπο τις διαδικασίες κατά την περίοδο μέχρι τη σύγκλιση της Συντακτικής Συνέλευσης του νέου φορέα».

Για την ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ Β:
Αθανασόπουλος Παύλος, Αντωνάκου Δανάη, Βασιλάκης Βαγγέλης, Γιαταγάνας Ξενοφών, Γκέκας Γιώργος, Γκέκας Αχιλλέας, Διακουλάκης Νίκος, Δόλγερας Απόστολος, Ιωαννίδης Σταύρος, Καβάσαλης Πέτρος, Καλογήρου Γιάννης, Καλουδιώτης Δημήτρης, Καρούνος Θόδωρος, Κασιμάτης Νίκος, Λάζος Χρήστος, Λώλος Σαράντης, Μαυρογιάννης Θανάσης, Μερεντίτης Δημήτρης, Μπιτζάνης Κώστας, Ραλλίδης Βασίλης, Ρούσης Ηλίας, Σμιτ Νίκος, Τότσιου Γιολάντα, Τριανταφύλλης Γιώργος, Χαρμανίδης Φίλιππος, Χλωμούδης Κώστας.

«Ενας φαλάκρας απέξω κι από μέσα»

Του Σωτήρη Γκορίτσα

Οι αυταπάτες της πολιτικής και η δαιμονοποίηση του αντιπάλου

«Ενα καράβι για να πιάσει στο Πέραμα έπρεπε να λαδώσει, αλλιώς να πάει Καλαμάτα ή Χαλκίδα. Επρεπε να το κάνει διότι ήξερε ότι μόλις θα γέμιζε καράβια το Πέραμα το σωματείο θα άρπαζε την ευκαιρία να κηρύξει απεργία. Οταν μετά, στην απεργία, γίνονταν επεισόδια με όσους από εμάς είχαμε ανάγκη να δουλέψουμε, η Αστυνομία στις αλλεπάλληλες κλήσεις μας ήταν κουφή. Αποτέλεσμα; Τα καράβια σήμερα επισκευάζονται σε Τουρκία και Κίνα και απεργοί
και μη κοιταζόμαστε αμίλητοι στην απέραντη καφετέρια που έγινε το Πέραμα».


Λέει κάτι που δεν ξέραμε ο ναυτεργάτης από το Κερατσίνι; Πέφτουμε ακόμη από τα σύννεφα με τον συνδικαλιστή της Σωτηρίας και τα 50.000 ευρώ του; Τον αρχισυνδικαλιστή με τα πλαστά πιστοποιητικά αναπηρίας του παιδιού του, τον άλλον που ανέθεσε στην κόρη του μελέτη με αμοιβή 200.000 ευρώ την οποία δεν παρέδωσε ποτέ, τον γνωστό που εισέπραττε παράνομα εκατομμύρια από τη διοίκηση την οποία υποτίθεται αντιπολιτευόταν; «Τόση πια αθωότητα;» αναρωτιέμαι κι εγώ μαζί με τον παλαιοροκά Πουλικάκο, που υποθέτω ότι ως μη «αθώος» θα γνώριζε εκτός της Χρυσής Αυγής και πώς ο συνδικαλισμός μπορεί στο όνομα «εργατικών δικαιωμάτων, αλληλεγγύης, σοσιαλισμού κ.λπ.» να εξελιχθεί σε μια κερδοφόρα επιχείρηση.

Μόνο που τόσα χρόνια - αθώοι και μη - απασχολημένοι με αυτά, δεν είδαμε ότι δίπλα μας, από την Αίγυπτο μέχρι τη Λιβύη και από τη Συρία ώς το Πακιστάν, η οικονομική τους ανάπτυξη πήγαινε με ταχύτητα Ζάσταβα ενώ ο πληθυσμός τους αυξανόταν με ταχύτητα Φεράρι. Την ώρα δηλαδή που εδώ τρώγαμε τα δανεικά της Ευρώπης, 800.000 νέοι Αιγύπτιοι ζητούσαν κάθε χρόνο δουλειά. Για να μπορέσουν να τη βρουν χρειάζεται 5%-6% ρυθμός ανάπτυξης της οικονομίας τους. Μέχρι τότε, αυτό που βλέπουν είναι μια θάλασσα μόνο να τους χωρίζει από την Ευρώπη των ηλικιωμένων που έχουν γεμάτα τα ψυγεία και τους σκουπιδοτενεκέδες τους.

Εμείς - αθώοι και μη - δεν πήραμε χαμπάρι ότι η πείνα δίπλα μας σε συνδυασμό με τις κάθε είδους δικτατορίες τους - κάποιες απ' αυτές βοηθήσαμε παλαιότερα - δεν τους αφήνει πολλές επιλογές. Θα την περάσουν τη θάλασσα, θα έρθουν, όσους τοίχους, όσα σύρματα, όσες Frontex περιπολίες και αν ορθώσουμε μπροστά τους. Θα περάσουν ακόμα και αν ξέρουν ότι τα παιδιά τους θα χαθούν στο πέρασμα. Δεν υπάρχει τίποτα που να μπορεί να αντισταθεί στην ανάγκη για ζωή. Οσοι τα καταφέρνουν και φτάνουν δεν έχουν από πουθενά να ζεσταθούν εκτός από την κοινότητά τους. Αυτή τους κρατάει ενωμένους με τον τρόπο ζωής που έμαθαν από τους γονείς τους. Οπως ακριβώς πριν από χρόνια αυτό κράτησε ζωντανούς και εμάς, μετανάστες τότε σε Γερμανία, Αυστραλία, Αμερική - χώρες υποδοχής που αντιλήφθηκαν γρήγορα το νέο εκρηκτικό χαρμάνι και όρισαν εξαρχής νόμους και κανόνες για την ειρηνική συνύπαρξη.

Εμείς εδώ τι κάναμε; Αυτό που ξέρουμε: τίποτα! Εκτός από το να παρακολουθούμε κατόπιν εορτής τηλεόραση. Τελευταίο επεισόδιο η μεταγωγή χρυσαυγιτών από ΓΑΔΑ σε Ευελπίδων και τούμπαλιν, κάτω από σχόλια «άναυδων» δημοσιογράφων. Ακολουθούν και οι προγλωσσικοί διάλογοι των χρυσαυγιτών μέχρι να τους συνηθίσουμε και να νιώσουμε ότι δεν είναι δα και τίποτα εξωγήινοι, «άνθρωποι της διπλανής πόρτας» είναι. Που μας προσφέρουν μάλιστα σόου, φωτιές, κραυγές, άρβυλα, σημαίες, ένα live γουέστερν ανώτερο από τα σαχλά μας σίριαλ. Υπάρχει όμως μια διαφορά. Το αίμα που κύλησε δεν ήταν απ' το σόου, ήταν πραγματικό. Ούτε αυτό όμως μας εντυπωσιάζει τόσο. Είμαστε εθισμένοι, αφού όλο και κάποιος αγανακτισμένος, κάποιος κουκουλοφόρος έξω από τη Marfin μάς έδινε κάθε τόσο τη δόση βίας. Μέχρι που τα κατάφερε και έκανε το κτήνος κατοικίδιο.

Τριάντα χρόνια συγχυσμένης εφηβείας και άρνησης ενηλικίωσης ολόκληρης της κοινωνίας φυσικά οδήγησαν στην κατάρρευσή της - και πολύ άργησε - και μας άφησαν ξαφνικά ορφανούς. Οχι από ιδεολογία αλλά από ταυτότητα. Δεν είναι ναζισμός, δεν είναι ιδεολογία αυτό που οδηγεί 420.000 Ελληνες στη Χρυσή Αυγή. Είναι εκδίκηση για την απώλεια της ταυτότητας, όπως επισημαίνει ο Στέλιος Ράμφος. Είναι εκδίκηση με τον μόνο τρόπο που ξέρουμε, το αντριλίκι, τα μπράτσα, τον τσαμπουκά του Ελληναρά. Αυτόν τον τρόπο δεν διδασκόμαστε από την Ιστορία του σχολείου; Από το σχολείο, λοιπόν, ώς το γήπεδο και από τον τρόπο οδήγησης μέχρι το «χτίσιμο» καθηγητών στο πανεπιστήμιο, από το μαχαίρωμα για μια παραγγελιά στο σκυλάδικο μέχρι το μαχαίρωμα του Π. Φύσσα στο Πέραμα, μία ευθεία είναι. Ενας δρόμος. Στρωμένος με τους κοινούς μύθους αριστερών και δεξιών: «Το Κακό, ο Διάβολος για τους μεν - ο Καπιταλισμός για τους δε. Η μετά θάνατον ζωή, ο Παράδεισος για τους από εδώ - ο Κομμουνισμός για τους απέναντι. Η αμαρτία και η εξομολόγηση στον παπά για τους μεν - το κομματικό λάθος και η αυτοκριτική στο κόμμα για τους δε», και άλλα εύστοχα που ανέφερε πρόσφατα η Σώτη Τριανταφύλλου, φανερώνοντας ακόμη πιο καθαρά την απέραντη σύγχυση της χώρας για το τι θεωρεί «αριστερό», τι «δεξιό», τι προοδευτικό και τι αντιδραστικό.

Τι είμαι τώρα - αναρωτιέται κάθε ανήλικος που μένει ξαφνικά χωρίς πατέρα - γιος, άντρας, παιδί, μεγάλος; Οσο και διεφθαρμένος να ήταν ο αποθανών, μπορεί ο έφηβος να συνεχίσει να ζει εσωτερικό ερείπιο και ψυχικά διαλυμένος; Μπορούν οι νέοι πολιτικοί καβγάδες, η σύγκρουση με τους απέναντι και τα λοιπά γνωστά και ασφαλή χούγια του πατέρα του, παιγμένα τώρα από άλλους, να του καλύψουν το εσωτερικό του κενό; Το βλέπει ότι είναι αδύνατον, έχουν ξοφλήσει όλα μέσα του. Ο πόνος όμως της απώλειας και η ταραχή του όλο και μεγαλώνουν. Είναι επιτακτική η ανάγκη να βρει και αυτός επειγόντως το νέο πατρικό πρότυπο που θα του προσφέρει την προστασία που έχασε. Οπως τα ορφανά του ΠΑΣΟΚ βρήκαν στέγη σε εκείνον τον νέο πατέρα που τους υπόσχεται «κατάργηση του Μνημονίου και εκδρομή στην Ντίσνεϊλαντ», έτσι τα πιο αντιδραστικά, βίαια και πρωτόγονα βρίσκουν στέγη στον άλλο νέο πατέρα που υπόσχεται «τιμή, ασφάλεια, υπερηφάνεια». Σιγά μην άκουσε ποτέ κανείς τους τον «Πολιτευτή» του Σαββόπουλου και για τον «...φαλάκρα απέξω κι από μέσα, που χαμογελάει ναι, γιατί να σκοτιστεί».

Ο Σωτήρης Γκορίτσας είναι σκηνοθέτης
Πηγή: Εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ

Το λιτοδίαιτο κράτος

Του Δημήτρη Σκάλκου

«Μην ταΐζεις το θηρίο!» (starve the beast) διακήρυττε η ρεϊγκανική Δεξιά στην προσπάθειά της να περιορίσει τις αμερικανικές δημόσιες δαπάνες, στερώντας από τον αδηφάγο και υπερτροφικό κρατικό Λεβιάθαν τα φορολογικά έσοδα που το θρέφουν. Αντίθετα, ο σπουδαίος οικονομολόγος Γουίλιαμ Νισκάνεν (1933-2011), με σημαντική συνεισφορά στην περίφημη «σχολή της δημόσιας επιλογής», υποστήριζε ότι η υψηλή φορολόγηση καθιστά τις δαπάνες λιγότερο δημοφιλείς και, συνεπώς, συμβάλει αποτελεσματικότερα στον περιορισμό του μεγέθους του κράτους.

Στην περίπτωση της μνημονιακής Ελλάδας, το παραπάνω δίλημμα επιλύεται εκ των πραγμάτων από τη ζοφερή κατάσταση των δημόσιων οικονομικών, η οποία επιβάλει τον ριζικό περιορισμό των κρατικών δαπανών. Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη των οικονομολόγων Πολ ντε Γκρόου και Γεμέι Τζέι για το Κέντρο Ευρωπαϊκών Μελετών Πολιτικής (CEPS), η μείωση του ελληνικού δημόσιου χρέους στο μισό του (ήτοι, στα διαχειρίσιμα επίπεδα του 90%) θα απαιτούσε τη διατήρηση της αύξησης του ΑΕΠ κατά 2% για πενήντα συναπτά έτη! Έτσι, το ασφυκτικό «δημοσιονομικό περιθώριο» περιορίζει δραστικά τις δυνατότητες δημόσιας χρηματοδότησης. Με άλλα λόγια, ουκ αν λάβεις παρά του μη έχοντος.

Ωστόσο, το υπερτροφικό κράτος δεν είναι αναγκαίο, ούτε και επιθυμητό, να δώσει τη θέση του στο ατροφικό και υποσιτιζόμενο κράτος. Η πρωτοφανής οικονομική κρίση οδήγησε σε μία ανυπολόγιστη κοινωνική καταστροφή (που ταυτόχρονα, η οποία επιβάλει την ανάπτυξη ενός λειτουργικού συστήματος κοινωνικής προστασίας. Τα φαινόμενα της ακραίας φτώχειας, της υψηλής ανεργίας δοκιμάζουν το κοινωνικό συμβόλαιο, αδυνατίζουν την κοινωνική συνοχή διευρύνοντας τις οικονομικές και κοινωνικές ανισότητες και υπονομεύουν την ανάπτυξη καθώς απαξιώνουν πολύτιμο ανθρώπινο κεφάλαιο. Ως εκ τούτου, το καίριο ερώτημα της πολιτικής στη σημερινή Ελλάδα δεν (μπορεί να) είναι άλλο παρά το πώς ξοδεύει κάποιος σε συνθήκες δημοσιονομικής κατάρρευσης.

Οι απαντήσεις μας σε αυτό το ερώτημα οφείλουν να κινηθούν γύρω από τους παρακάτω τρεις άξονες:

-Η δημοσιονομική εγκράτεια είναι μονόδρομος. Με την ελληνική οικονομία να βρίσκεται σε οριακό σημείο στα επόμενα χρόνια, το επιστημονικά ενδιαφέρον θεωρητικό ζήτημα «ανάπτυξη ή λιτότητα» απλά δεν βρίσκει εφαρμογή στη χώρα μας καθώς κάθε απόκλιση μας φέρνει εγγύτερα στην καταστροφή. Στο υφιστάμενο πλαίσιο κάθε δαπάνη θα πρέπει να είναι στοχευμένη και απόλυτα αιτιολογημένη.

-Μεταφορά του κέντρου βάρους των δαπανών από τις δημόσιες επενδύσεις (υποδομές) στις κοινωνικές επενδύσεις (ενεργητικές πολιτικές απασχόλησης, εκπαίδευση/κατάρτιση, πολιτικές στήριξης της οικογένειας, κ.ά).

-Απαιτείται λεπτομερής αξιολόγηση και προσεκτικός σχεδιασμός κάθε πτυχής των δημόσιων πολιτικών. Ποιες περικοπές δαπανών είναι περισσότερο αποτελεσματικές; Από ποιους τομείς και με τι ρυθμό προχωρούμε σε απελευθερώσεις αγορών; Ποιες φορολογικές παρεμβάσεις είναι δημοσιονομικά βέλτιστες και προκαλούν τις μικρότερες κοινωνικές αδικίες;

Έτσι λοιπόν και κατά παράδοξο τρόπο, το λιτοδίαιτο κράτος της μεταμνημονιακής Ελλάδας όχι μόνο δεν καταργεί την ιδεολογική αντιπαράθεση αλλά, αντίθετα, επαναφέρει την πολιτική στο κέντρο της δημόσιας συζήτησης. Τα πολιτικά κόμματα υποχρεούνται πλέον να ιεραρχήσουν τους στόχους τους, να επιλέξουν τις προτεραιότητές τους και να εξηγήσουν στους πολίτες τις επιλογές τους. Η εποχή της Γ΄ Ελληνικής Δημοκρατίας, όπου τα αιτήματα των ποικίλων οργανωμένων ομάδων συμφερόντων γίνονταν ασμένως αποδεκτά από ένα μεγάλο αλλά ταυτόχρονα «κούφιο» και ανίσχυρο κράτος, μοιάζει να έχει (ευτυχώς) παρέλθει οριστικά.

Στην εξαιρετικά ενδιαφέρουσα συζήτηση των ημερών για τον ρόλο της κεντροαριστεράς στην υπέρβαση της παρούσας κρίσης, ο νέος ρόλος του κράτους πρέπει να αποτελέσει αντικείμενο λεπτομερούς επεξεργασίας. Η επίκληση της (πανευρωπαϊκά δοκιμαζόμενης) σοσιαλδημοκρατίας δεν αρκεί για να ανανεώσει τον από χρόνια αφυδατωμένο από τον κρατισμό πολιτικό λόγο των κομμάτων που κινούνται στο χώρο της κεντροαριστεράς..

Στις ειδικές συνθήκες της σημερινής Ελλάδας οι απαντήσεις δεν μπορούν να βρεθούν στον υπερ-φιλελευθερισμό της ελλιπούς κοινωνικής προστασίας, ούτε στην παρωχημένη «κεϋνσιανή» αντίληψη των υπερ-εκτιμημένων δημοσιονομικών «πολλαπλασιαστών». Απαιτείται ένα κράτος επαρκώς ισχυρό ώστε να αντιστέκεται στην άλωσή του από τα ειδικά συμφέροντα και ταυτόχρονα αρκετά «αδύναμο» προκειμένου να μην καταπνίγει τον δυναμισμό των αγορών που ενισχύουν τη δημιουργικότητα και παράγουν καινοτομία.

Γνωρίζουμε πολύ καλά ότι το κράτος μπορεί να γίνει ένας δυνάστης, μπορεί όμως να γίνει και καλός υπηρέτης. Είναι τουλάχιστον παρήγορο ότι, το λιτοδίαιτο κράτος της επόμενης μέρας δεν αφήνει πολλά περιθώρια στους ανέξοδους λαϊκισμούς, τον λογαριασμό των οποίων προσπαθούμε να πληρώσουμε σήμερα.

Ο Δημήτρης Σκάλκος είναι πολιτικός επιστήμονας-διεθνολόγος. Τελευταίο του βιβλίο οι «Αλήθειες για τον Φιλελευθερισμό».

Monday, October 14, 2013

Για μια δημοκρατική προοδευτική παράταξη

ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ ΣΕ ΙΔΡΥΤΙΚΗ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗ ΓΙΑ ΜΙΑ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗ ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΗ ΠΑΡΑΤΑΞΗ

1. Έκκληση - πρόσκληση

Αυτό δεν είναι Διακήρυξη δημιουργίας νέου κόμματος.

Είναι έκκληση και πρόσκληση.

Απευθύνεται στους πολίτες, στα κόμματα, στις συλλογικότητες, στα πολιτικά πρόσωπα, στις συνδικαλιστικές, τις αυτοδιοικητικές και τις πνευματικές δυνάμεις που κινούνται στον χώρο της σοσιαλδημοκρατίας, της δημοκρατικής αριστεράς, του φιλελεύθερου κέντρου, της πολιτικής οικολογίας, του προοδευτικού ευρωπαϊσμού.

Προσκαλεί όλους να συνεργαστούν για την ανασυγκρότηση του χώρου. Χωρίς αποκλεισμούς. Χωρίς ηγεμονισμούς.

Υπάρχουν στιγμές στην πορεία ενός έθνους που οι ιστορικές πολιτικές παρατάξεις είναι υποχρεωμένες να επαναθεμελιωθούν, να ορίσουν ξανά την παρουσία τους στην πολιτική ζωή του τόπου. Αλλιώς παρακμάζουν και εξαφανίζονται.

Η επαναθεμελίωση δεν γίνεται μόνο με προτάσεις, τεχνοκρατική επάρκεια, στόχους και εργαλεία. Χρειάζεται μια στρατηγική που να προβάλει τους εαυτούς μας στο μέλλον. Σε έναν Κόσμο που μεταβάλλεται, σε έναν χαοτικό καπιταλισμό και μιαν Ευρώπη που αναζητά την προοπτική της. Χρειάζεται μια εικόνα της Ελλάδας στο μέλλον, βγαλμένη από την ιστορία της, που θα προσανατολίζει και θα συνθέτει όσες κοινωνικές και πνευματικές δυνάμεις κινούνται σε αυτή την κατεύθυνση.

2. Στην εποχή της εθνικής ανασυγκρότησης
Η Ελλάδα βρίσκεται σε μια τέτοια στιγμή. Η κρίση εξακολουθεί να είναι βαθιά, όμως αλλάζει φάση και χαρακτήρα. Οι οικονομικοί κίνδυνοι παραμένουν, αλλά οι πολιτικοί παράγοντες από τους οποίους εξαρτάται η υπέρβαση της κρίσης έρχονται σε πρώτο πλάνο.

Η εποχή των μνημονίων φαίνεται να φτάνει στο τέλος της. Το τραύμα της εθνικής πόλωσης δεν θα σβήσει εύκολα, θα χρειαστεί μάλιστα πολύ κουράγιο και συμφιλιωτική επιμονή απ’ όλες τις πλευρές για να ξεπεραστεί. Όμως, η πολιτική δραστηριότητα δεν θα περιορίζεται στην αντίθεση μνημόνιο-αντιμνημόνιο.

Μετά από μια καταστροφή, η Ελλάδα ξαναποκτά τη δυνατότητα και τα μέσα να σχεδιάσει το μέλλον της. Να ορίσει ρεαλιστικά τη μελλοντική θέση που θέλει να καταλάβει στον παγκόσμιο ανταγωνισμό και να κινηθεί δυναμικά για να την κατακτήσει. Η Εθνική Ανασυγκρότηση είναι το ζητούμενο της νέας φάσης στην οποία έχουμε ήδη μπει. Και είναι ένα πρόβλημα πολιτικό, παραγωγικό και πολιτισμικό.

3. Ποιά ανάπτυξη θέλουμε; Δικαιούμαστε να αποφασίσουμε
Μετά έξι χρόνια συνεχούς ύφεσης οι πολίτες με το δίκιο τους ελπίζουν και ζητούν να δουν την απαρχή της ανάκαμψης, να βεβαιωθούν ότι ξεκολλάμε από τον πάτο. Η κρίση όμως μας έμαθε με τραγικό τρόπο ότι οι άμεσες οικονομικές προσδοκίες εξαρτώνται από κεντρικότερες στρατηγικές επιλογές.

Τι ανάπτυξη θα έχουμε την προσεχή δεκαετία;

Θα είναι μια ανάπτυξη ρηχή, ασθενική; Θα βασίζεται στη φτηνή εργατική δύναμη, στην άγρια ανασφάλεια και στην κυνική αποδοχή των μεγάλων ανισοτήτων; Θα αδιαφορεί για τις υποδομές και θα περιφρονεί το περιβάλλον; Θα είναι η επανάληψη ενός κρατισμού και μιας προσοδοθηρίας για φτωχούς;

Ή θα σταθούμε ικανοί να αλλάξουμε ριζικά το κράτος και το παραγωγικό μοντέλο ώστε η Ελλάδα να πετύχει μια δυναμική και βιώσιμη ανάπτυξη που θα δώσει πολλές και καλές θέσεις εργασίας; Που θα δώσει ευκαιρίες για όλους χωρίς μεσάζοντες, παρέες και τον ραγιαδισμό του ρουσφετιού; Που θα αναβαθμίσει το κράτος δικαίου και θα αναδιοργανώσει εκ βάθρων τη δημόσια διοίκηση; Και αν το πετύχουμε, ποιος θα διαχειριστεί την κατανομή των πόρων ώστε να ενισχύεται σταθερά η κοινωνική συνοχή και η κοινωνική δικαιοσύνη; Το πολιτικό σύστημα με βάση παλαιές εξαρτήσεις και νέες υποσχέσεις; Ή μια κοινωνική συμφωνία των πολιτών που θα στηρίζει τους πραγματικά αδύναμους και όχι μόνον εκείνους που έχουν πιο δυνατή φωνή;

Η αλλαγή του κράτους και του παραγωγικού μοντέλου απαιτεί τη μέγιστη διανοητική και συναισθηματική προσπάθεια σε συνδυασμό με την τεχνοκρατική και διοικητική γνώση. Πρωτίστως όμως χρειάζεται να γίνει έργο και κτήμα ευρύτερων κοινωνικών δυνάμεων, στις οποίες θα έχουν κεντρικό ρόλο η μισθωτή εργασία του ιδιωτικού τομέα ώστε να ενισχυθεί ξανά η διαπραγματευτική της δύναμη. Τα δικαιώματα των σημερινών παιδιών αφού αυτά προπάντων θα βιώσουν τις ωδίνες της ανασυγκρότησης. Η εξωστρεφής και καινοτόμος επιχειρηματικότητα. Η νέα προηγμένη αγροτική παραγωγή. Ο δημόσιος υπάλληλος που θέλει να αποκαταστήσει την αξιοπρέπεια της εργασίας του μέσα από τη ριζική μεταρρύθμιση του κράτους. Η μεσαία τάξη που θα θελήσει να ανασυνταχθεί σεβόμενη τις υποχρεώσεις προς την κοινωνία, δηλαδή πληρώνοντας τους φόρους που της αναλογούν. Η ανασύσταση του κράτους πρόνοιας ως συμμαχία των λαϊκών και των μεσαίων στρωμάτων, έτσι ώστε να ανταποκριθεί στις νέες ανάγκες που γέννησαν η ανεργία, η περιθωριοποίηση και η ανασφάλεια. Η καθιέρωση ενός ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος.

4. Χωρίς ντροπή γι αυτό που είμαστε
Η κρίση μπορεί να οδηγήσει σε μια νέα εθνική αυτογνωσία και σε μια νέα πατριωτική υπερηφάνεια. Χωρίς την κομπλεξική εθνικιστική αλαζονεία γι’ αυτό που νομίζουμε ότι είμαστε ενώ δεν είμαστε. Χωρίς ντροπή γι αυτό που είμαστε.

Στην κρίση οι Έλληνες δεν είναι ούτε αμαρτωλοί ούτε θύματα. Είναι υπεύθυνοι και άτυχοι. Υπεύθυνοι για τις εθνικές ολιγωρίες, άτυχοι γιατί στη δύσκολη στιγμή βρήκαν απέναντι τους μια Ευρωπαϊκή Ένωση αιφνιδιασμένη, μυωπική, συντηρητική, διαιρεμένη και αναδιπλωμένη στους εθνικισμούς της.

Την ίδια όμως στιγμή, οι Έλληνες κράτησαν όρθιο το φρόνημα του πολίτη, αντέχοντας μέχρι σήμερα τις ασφυκτικές πιέσεις από πολλά μέτωπα. Από την ίδια την κρίση, τα λάθη της συνταγής που δόθηκε για τη θεραπεία, την κοινωνική περιθωριοποίηση, την ευρωπαϊκή αμφισημία, την επιθετικότητα των διεθνών κερδοσκόπων, τους διάσημους «προφήτες» της καταστροφής μας. Από τα λάθη και τη μετριότητα των κυβερνητικών χειρισμών, την ιδιοτελή ολιγωρία του πολιτικού συστήματος, τη διχαστική ατμόσφαιρα, τους δεξιούς και αριστερούς κήρυκες μιας νέας αλλά εξίσου απεχθούς εθνικοφροσύνης που αμφισβητούσε την ελληνικότητα του αντίπαλου. Από την ακραία δημαγωγική στάση των ποικίλων αντιπολιτεύσεων, τη χυδαία λαϊκιστική δημοσιογραφία, τον κυνισμό και την λοιδορία των διεθνών ΜΜΕ, τους συνωμοσιολόγους και τους ψευδολόγους που μοίραζαν φρούδες ελπίδες και μαγικές λύσεις.

Είμαστε ως λαός ανθεκτικοί και θυμωμένοι, θυμωμένοι και στοχαστικοί, στοχαστικοί και όχι ηττημένοι. Μέσα στο καμίνι της κρίσης, μπορεί να κατακτηθεί μια νέα εθνική αυτογνωσία, να χτιστεί και πάλι ένα αίσθημα λαϊκής υπερηφάνειας, που η σεμνότητά της θα την απομακρύνει από τον λαϊκισμό και η πατριωτική της ρίζα από τον εθνικισμό. Για να βγει η Ελλάδα από τη θέση του κράτους-παρία, να επανακτήσει τη διεθνή της αξιοπρέπεια και να διεκδικήσει ρόλο στις διαδικασίες της ευρωπαϊκής ενοποίησης που θα επιταχυνθούν. Για μια Ενωμένη Ευρώπη που δεν θα είναι, γιατί δεν μπορεί πια να είναι, πολιτικό σχέδιο των ελίτ, αφού η κρίση πολιτικοποίησε στο έπακρο τη διαδικασία ενοποίησης. Για έναν ευρωπαϊσμό, όχι μόνο προοδευτικό αλλά και λαϊκό. Μόνο έτσι θα μπορέσουμε να περιορίσουμε στην αρχή και να αντιστρέψουμε αργότερα τον διαχεόμενο ευρωσκεπτικισμό.

5. Ούτε δεξιά ούτε νεοκομμουνιστική αριστερά
Αυτός είναι ο νέος ρόλος της ιστορικής παράταξης της σοσιαλδημοκρατίας, της δημοκρατικής αριστεράς, του φιλελεύθερου κέντρου, όλου του κεντροαριστερού χώρου: Εθνική Ανασυγκρότηση - αλλαγή του κράτους και του παραγωγικού μοντέλου – νέα συμπόρευση της εθνικής αυτογνωσίας με τον προοδευτικό λαϊκό ευρωπαϊσμό.

Όρος για την εκπλήρωσή του είναι η σύγκλιση και η συνεργασία όλων εκείνων των συλλογικών μορφών και των πολιτών που δεν αναγνωρίζονται ούτε στη δεξιά ούτε στη νεοκομμουνιστική-εθνολαϊκιστική αριστερά.

Η σύγκλιση πρέπει να γίνει με τρόπο που να διασφαλίζει την πολιτική σταθερότητα από την οποία πρωτίστως πλέον εξαρτάται η ανάκαμψη της οικονομίας, η διασφάλιση του ευρωπαϊκού προσανατολισμού της χώρας και η ανακούφιση των λαϊκών στρωμάτων.
Η συγκρότηση της νέας προοδευτικής δημοκρατικής παράταξης θα συμβάλλει στη σταθερότητα και την πολιτική ανανέωση. Η κατάρρευση του μεταπολιτευτικού κομματικού συστήματος έχει οδηγήσει σε ένα ασταθές ακόμα κομματικό σκηνικό, με ανησυχητικά χαρακτηριστικά. Ο μικρός δικομματισμός ΝΔ-ΣΥΡΙΖΑ είναι πολιτικά στείρος, προγραμματικά οπισθοδρομικός και ιδεολογικά συντηρητικός. Εγκλωβίζει, δεν απελευθερώνει τις δυνάμεις της χώρας, δεν οδηγεί σε βιώσιμη ανάπτυξη. Η τερατογένεση της νεοναζιστικής Χρυσής Αυγής εξελίχτηκε σε σαράκι της δημοκρατίας. Η αποτρόπαιη δολοφονία του Παύλου Φύσσα στο Κερατσίνι έκρουσε τον κώδωνα ενός κινδύνου που ήταν εδώ και καιρό προφανής. Η άμυνα της Πολιτείας έναντι της εγκληματικής οργάνωσης είναι επιβεβλημένη.

Η ισχυροποίηση της ευρύτερης κεντροαριστερής παράταξης θα αποσυμπιέσει τη σημερινή αίσθηση της εμφύλιας αντιπαράθεσης. Θα συμβάλει στην αποκατάσταση μιας ελάχιστης εθνικής συναίνεσης ώστε ο πολιτικός αντίπαλος να μην γίνει πάλι εσωτερικός εχθρός. Θα επαναφέρει την πολιτική και κοινωνική δυναμική στον αστερισμό της δημοκρατίας και του πλουραλισμού. Θα συνδέσει την εθνική ανασυγκρότηση με ένα προοδευτικό και ρεαλιστικό πρόγραμμα αλλαγών στην Ελλάδα και στην Ευρώπη. Θα ενισχύσει τις φιλελεύθερες εκσυγχρονιστικές φωνές στη ΝΔ και τις δημοκρατικές φιλοευρωπαϊκές δυνάμεις στον ΣΥΡΙΖΑ.

Η κοινωνία αρχίζει να αισθάνεται το κενό. Γι’ αυτό υπάρχει μια ρητή αλλά και μια σιωπηλή ζήτηση των πολιτών για κάτι καινούργιο στον ευρύτερο δημοκρατικό προοδευτικό χώρο. Γι’ αυτό δημιουργείται η κοινή συνείδηση ότι κάτι μπορεί να γίνει τώρα, σύντομα.

6. Πρόσκληση για Ιδρυτική Συνέλευση
Με αυτή την αγωνία απευθύνουμε έκκληση στις δυνάμεις της ευρύτερης δημοκρατικής προοδευτικής παράταξης, στο ΠΑΣΟΚ, τη ΔΗΜΑΡ, τις δυνάμεις της οικολογίας, της αυτοδιοίκησης, τις πολιτικές και κοινωνικές συλλογικότητες και προσωπικότητες, να συνεργαστούν για την ανασυγκρότηση του χώρου.

Η ανασυγκρότηση δεν θα είναι μόνο οργανωτική, αλλά βαθιά πολιτική. Θα είναι αυτοκριτική για την ως τώρα πορεία, προγραμματική για το μέλλον, και κυρίως θα στοχεύσει στην ανάδειξη νέων ανθρώπων που θα ανανεώσουν την πολιτική ηγεσία της παράταξης και της χώρας.

Προτείνουμε τη δημιουργία ενός κοινού πολιτικού φορέα που θα συστεγάσει όλους, χωρίς να απαιτήσει τη διάλυση των υπαρχόντων κομμάτων και συλλογικοτήτων. Ο φορέας μπορεί να συσταθεί τους προσεχείς μήνες μέσα από μια Ιδρυτική Συνέλευση, με συμφωνημένες διαδικασίες και να εξελιχθεί στο κέντρο των κοινών επεξεργασιών για το σχέδιο εθνικής ανασυγκρότησης, με προτεραιότητα στο πρόγραμμα για τις ευρωεκλογές και τις αυτοδιοικητικές εκλογές.

Παρακολουθούμε με ενδιαφέρον τις κινήσεις που κάνουν ξεχωριστά το ΠΑΣΟΚ και η ΔΗΜΑΡ, θεωρώντας όμως ότι αυτές πρέπει να συγκλίνουν και να συναντηθούν στο άμεσο μέλλον. Η κοινή αναφορά στο Κόμμα των Ευρωπαίων Σοσιαλιστών και Δημοκρατών, η ανταπόκριση στο ενωτικό τους κάλεσμα, διευκολύνει τη διαδικασία.

Χαιρετίζουμε την πρωτοβουλία των «5 Δημάρχων» και άλλων αυτοδιοικητικών φορέων του ίδιου χώρου, που δείχνουν ένα δρόμο συνεργασίας στη βάση αξιών που συμμεριζόμαστε.

Δεν είναι δικιά μας δουλειά να προκαταλάβουμε τους τρόπους και τις διαδικασίες της ανασυγκρότησης. Υπάρχουν πολλές διεθνείς και ελληνικές εμπειρίες και υπάρχουν πολλοί που τις ξέρουν καλύτερα από εμάς. Το μόνο που θέλουμε είναι να καλέσουμε τους ενδιαφερόμενους επιτέλους να προχωρήσουν. Προτάσσοντας την κοινή μοίρα, όχι την ιδιοτέλεια. Αναλαμβάνοντας αποφασιστικά την ευθύνη, όχι απαριθμώντας τις δυσκολίες του εγχειρήματος.

Και υπογράφουμε την πρόσκληση αυτή, πολίτες με διαφορετικές εμπειρίες και αφετηρίες αλλά με κοινές αγωνίες, με μόνο το δικαίωμα που μας δίνει η πολύχρονη παρουσία και έγνοια μας για αυτόν τον ευρύτερο πολιτικό χώρο και αυτόν τον τόπο.

Ακολουθούν οι υπογραφές με αλφαβητική σειρά
1 Αγανίδης Πασχάλης, οικονομολόγος
2 Αγριαντώνη Χριστίνα, καθηγήτρια πανεπιστημίου Θεσσαλίας
3 Αλιβιζάτος Νίκος, καθηγητής πανεπιστημίου Αθηνών
4 Αντωνίου Γιάννης, εκπαιδευτικός
5 Ασημακόπουλος Δημήτρης,επιχειρηματίας, τ.πρόεδρος ΓΣΕΒΕ
6 Αυγερινός Παρασκευάς
7 Βαμβακάς Βασίλης, λέκτορας ΑΠΘ
8 Βασιλάκη Μαρία, καθηγήτρια πανεπιστημίου Θεσσαλίας
9 Βερνίκος Γιώργος, επιχειρηματίας
10 Βλαχάκης Ηλίας, επιχειρηματίας, γ.γ. ΕΣΕΕ
11 Βούλγαρης Γιάννης, καθηγητής Παντείου Πανεπιστημίου
12 Γεωργάτος Γεράσιμος, εκπαιδευτικός
13 Γκορίτσας Σωτήρης, κινηματογραφιστής
14 Γκουρτσογιάννη Μελίττα, αρχιτέκτονας
15 Γραβάνης Αχιλλέας, καθηγητής πανεπιστημίου Κρήτης
16 Γραμματικάκης Γιώργος, ομότιμος καθηγητής πανεπιστημίου Κρήτης
17 Δέλκος Κώστας, ηλεκτρολόγος μηχανικός
18 Δερβένης Χρήστος, γιατρός
19 Δοξιάδης Αρίστος, οικονομολόγος
20 Δρέττα Αθηνά,οδοντογιατρός
21 Ευθυμιόπουλος Ηλίας, περιβαλλοντολόγος
22 Θεοδωρόπουλος Κώστας,κίνημα τυφλών
23 Καλογήρου Γιάννης, καθηγητής Εθνικού Μετσοβίου Πολυτεχνείου
24 Καλοκαιρινός Αλέξης, καθηγητής πανεπιστημίου Κρήτης
25 Καούνης Γιάννης, δικηγόρος
26 Καρακωστάκη Χαριτίνη, κοινωνιολόγος
27 Καστανάς Λεωνίδας, εκπαιδευτικός, μπλόγκερ
28 Καστρινάκη Αγγέλα, πεζογράφος, καθηγήτρια πανεπιστημίου Κρήτης
29 Κουρουζίδης Σάκης, δρ. σεισμολόγος
30 Λιβαδάς Σταύρος, μηχανολόγος - ηλεκτρολόγος
31 Μάρκαρης Πέτρος, συγγραφέας
32 Ματσαγγάνης Μάνος, καθηγητής οικονομικού πανεπιστημίου Αθηνών
33 Μεϊμάρογλου Γιάννης, εκδότης του περιοδικού «Μεταρρύθμιση»
34 Μήτρου Λίλιαν, καθηγήτρια πανεπιστημίου Αιγαίου
35 Μουζέλης Νίκος, ομότιμος καθηγητής London School of Economics
36 Μπέζος Γιάννης, ηθοποιός
37 Μπένος Σταύρος, πρόεδρος σωματείου ΔΙΑΖΩΜΑ
38 Μπίστης Νίκος, δικηγόρος
39 Παγουλάτος Γιώργος, καθηγητής οικονομικού πανεπιστημίου Αθηνών
40 Παναγιωτόπουλος Παναγής,καθηγητής πανεπιστημίου Αθηνών
41 Πανταζόπουλος Ανδρέας, επ.καθηγητής ΑΠΘ
42 Παπαδάκη Ελίζα, οικονομική αναλύτρια
43 Παπαδημητρίου - Τσάτσου Άννα,
44 Παππάς Φίλιππος, δρ. φιλολογίας, μπλόγκερ
45 Παυλίδου Νιόβη, καθηγήτρια ΑΠΘ
46 Πολίτης Αλέξης, ομότιμος καθηγητής πανεπιστημίου Κρήτης
47 Πορτοκάλογλου Νίκος, μουσικός
48 Ράπτης Νίκος,εκπαιδευτικός, μπλόγκερ
49 Ρεσβάνης Κώστας, δημοσιογράφος
50 Ροζάκης Χρήστος, ομότιμος καθηγητής πανεπιστημίου Αθηνών
51 Σαββάκης Μπάμπης,καθηγητής,πρόεδρος του ερευνητικού Κέντρου Φλεμινγκ
52 Σκάλκος Δημήτρης, πολιτικός επιστήμονας - διεθνολόγος
53 Σαμαντάς Τέλης, κριτικός κινηματογράφου
54 Τριανταφύλλου Σώτη, συγγραφέας
55 Τσικαρδάνη Δώρα, δικηγόρος
56 Χατζημπίρος Κίμων, καθηγητής Εθνικού Μετσοβίου Πολυτεχνείου
57 Χειμωνάς θανάσης, συγγραφέας
58 Χριστοδουλάκης Νίκος, καθηγητής οικονομικού πανεπιστημίου Αθηνών

Thursday, October 10, 2013

Για την Ελλάδα στην κρίση

"Η Ελλάδα στην κρίση" του Τάσου Γιαννίτση (Εκδόσεις Πόλις, 2013). Ενα εξαιρετικά χρήσιμο βιβλίο για όσους δηλώνουν μεταρρυθμιστές (όλων των τάσεων & αποχρώσεων), αλλά και για όσους εμφανίζονται (;) στο προθάλαμο της (κυβερνητικής) εξουσίας. Μεταξύ άλλων ο συγγραφέας κωδικοποιεί τις στάσεις και αντιλήψεις που μας έφεραν στην κρίση ως «πεντάλφα της κατάρρευσης: αδράνεια, αμορφωσιά, ανορθολογισμός, απληστία, αρνητισμός» (σ. 94). Δεν πρόκειται για κενή ηθικολογία. Χωρίς μια πειστική εναλλακτική πρόταση, στηριγμένη στην αυτογνωσία και τη συστηματική απόρριψη των προηγούμενων στάσεων και αντιλήψεων, δεν έχουμε μεγάλες ελπίδες.

Ο Γιώργος Σιακαντάρης για το βιβλίο του Τάσου Γιαννίτση έγραψε στην "Μεταρρύθμιση": "Αυτό το βιβλίο του Τάσου Γιαννίτση δεν αποτελεί απλά ένα ακόμη βιβλίο για την ελληνική κρίση. Τρία χρόνια μετά το ξέσπασμά της, έχουμε ένα βιβλίο, το οποίο αν και φαίνεται να εξετάζει την κρίση από οικονομικής πλευράς, στην ουσία είναι ένα πολιτικό έργο. Ενώ υπήρξαν σημαντικά βιβλία που εξέταζαν την κρίση από τη μια ή την άλλη πλευρά της επιστημονικής σκέψης, αυτό το βιβλίο χρησιμοποιεί άψογα την επιστήμη για να κάνει πολιτική. Γιατί τελικά όπως προτείνει ο Τάσος Γιαννίτσης πολιτική είναι να κάνεις το ανέφικτο εφικτό. Και αυτό δεν μπορεί να γίνει, όταν η πολιτική περιφρονεί τη γνώση και την επιστήμη.

Αυτό που ξεφούσκωσε μετά το 2009 είναι η φούσκα των κυρίαρχων μύθων και των στερεότυπων της μεταπολίτευσης. Μύθοι που ήθελαν μια χώρα να αδιαφορεί για τη βιωσιμότητά της και να επικεντρώνεται στην «στηριγμένη στα δάνεια ευημερία». Αυτό που συμπεραίνουμε από την ανάλυση και τα πολλαπλά στοιχεία που παραθέτει ο συγγραφέας για τις αιτίες της κρίσης, είναι πως οι πολίτες αυτού του τόπου είναι θύματα και εν μέρει θύτες ενός συγκεκριμένου τρόπου ζωής που μισεί τον μακροχρόνιο σχεδιασμό.

Ο Γιαννίτσης περιγράφει την κατάρρευση του συστήματος της «εύκολης» αναδιανομής, όπως αυτό κυριάρχησε στο μεταπολιτευτικό αναπτυξιακό μοντέλο. Μια κατάρρευση που δεν ήρθε φυσιολογικά λόγω του κορεσμού του, αλλά λόγω του αδειάσματός του. Ένα άδειασμα που ήταν συνέπεια πολλών – φαινομενικά μόνο άσχετων μεταξύ τους στοιχείων- όπως η απουσία στέρεης παραγωγικής βάσης, η διαφθορά, οι υπόγειες μη θεσμικές συναλλαγές, το πελατειακό σύστημα, ο κρατισμός, αλλά και φαινόμενα όπως η απουσία ορθολογισμού στην πολιτική και στην οικονομία, μιας θεμελιώδους πολιτικής ηθικής και έγνοιας για το συλλογικό συμφέρον. Όλοι οι παράγοντες αυτής της κοινωνίας έδειχναν αποφασισμένοι να συνεχίσουν εκείνο τον τρελό μεσαιωνικό χορό, όπου οι χορευτές συνέχιζαν να χορεύουν μέχρι λιποθυμίας ή και ακόμη θανάτου τους, τον χορό του Αγίου Βίτου.

Ο Γιαννίτσης με γλαφυρότητα αναφέρεται στην πεντάλφα της κατάρρευσης: Αδράνεια, αμορφωσιά, ανορθολογισμός, απληστία και αρνητισμός. Στοιχεία που εντοπίζει τις πηγές τους σ’ ενδογενείς και όχι εξωγενείς παράγοντες. Αν και καθόλου δεν υποτιμά την κακή αρχιτεκτονική του κοινού νομίσματος, ενώ επίσης δεν φείδεται κριτικής και προς την τραγελαφική (δικός μου ο χαρακτηρισμός) τρόικα, επικεντρώνει την κύρια κριτική του στις δικές μας αδυναμίες.

Ο συγγραφέας απαντά στον ανορθολογισµό του «ορθολογισµού» των αγορών, σύμφωνα µε τον οποίο για τα ελλείμματα και την ανεργία φταίει µόνο ο υπερδιογκωμένος δημόσιος τομέας. Το κύριο μειονέκτημα αυτού του τομέα ήταν πως χρησιμοποιήθηκε ως μέσο για την άσκηση μιας κοινωνικής πολιτικής που ενσωμάτωνε την ανισότητα. Ένας δημόσιος τομέας που αύξανε αντί να μειώνει τις ανισότητες.

Γι αυτόν η Ελλάδα πάσχει κυρίως από το χάσμα μεταξύ εσόδων και δαπανών ως ποσοστό του ΑΕΠ και όχι από αποκλειστικά από τις υπερβολικές της δαπάνες. Ο ανορθολογισμός των δαπανών και όχι το ύψος τους είναι η αιτία του κακού. όρο. Ο Γιαννίτσης επισημαίνει επίσης τις τεράστιες ανισότητες που γεννά το φορολογικό µας σύστημα και προτείνει τέσσερεις άξονες μιας νέας πολιτικής αντίληψης.

Την ίδια στιγμή που δεν αφήνει στο απυρόβλητο τόσο τις ευθύνες του δημόσιου τομέα, όσο και της αγοράς, κρατάει αποστάσεις τόσο από το νεοφιλελεύθερο πρότυπο, όσο και από τον κεϊνσιανισμό ως ακατάλληλα φάρμακα.

Ο Γιαννίτσης δεν απαξιώνει τη μεταπολίτευση, αλλά την αξιολογεί με ένα πνεύμα μετριοπάθειας, που τού το επιβάλλει το επιστημονικό ήθος σε συνδυασμό με το ευγενές και ορθολογικό πάθος του ανθρώπου που κάποτε (το 2001 με το ασφαλιστικό) επιχείρησε να συγκρουστεί με την πεντάλφα της κατάρρευσης. Σήμερα πλέον καταθέτει προτάσεις- προσωπικά θα τις περίμενα να είναι πιο συγκεκριμένες- για την εφαρμογή μιας «οικονομικής πολιτικής της κοινής λογικής». Προτάσεις που σε συνδυασμό με τις αναγκαίες αλλαγές στη διακυβέρνηση της ευρωζώνης θα συμβάλλουν στην αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου της χώρας.

Tuesday, October 8, 2013

"Τα σινεμά της Αθήνας 1896 - 2013. Ιστορίες του αστικού τοπίου".

Του Δημήτρη Φύσσα

Ναι λοιπόν. Το βιβλίο τέλειωσε επιτέλους και ανέβηκε στο Ιντερνετ. Έτσι «Τα σινεμά της Αθήνας» ταξιδεύουν προς το κοινό τους, που είναι φυσικά οι πολίτες αυτής της πόλης. Όλοι όσοι αγαπούν αυτή την πόλη, τους κινηματογράφους της ή και τα δυο. Το βιβλίο είναι μόνο στο διαδίκτυο. Κι έτσι θα είναι, ελεύθερο και δωρεάν, τώρα και για πάντα, χωρίς κανένα οικονομικό όφελος για μένα ή το σάιτ. Δείτε το, «ξεφυλλίστε» το, στείλτε μου μέιλ με διορθώσεις ή συμπληρώσεις.

Για να σας τσιγκλίσω λίγο παραπάνω, να σας δώσω τα εξής συγκεντρωτικά δεδομένα:
Είναι ένα Αλφαβητικό Λεξικό 960 σελίδων (word 12άρι), με 3.500 υποσημειώσεις και μη ακαδημαϊκό γράψιμο.

Περιέχει 600 περίπου λήμματα / 550 περίπου σινεμά (υπάρχουν και λήμματα παραπεμπτικά)
Συμπεριλαμβάνονται όλων των ειδών οι κινηματογράφοι: χειμωνιάτικοι και θερινοί, εντοπισμένοι και μη, λαϊκοί και κυριλέ, κανονικοί και τσοντάδικα, διατηρητέοι και όχι, βραχύβιοι και μακρόβιοι, κατεδαφισμένοι, κουφάρια ή σε λειτουργία κλπ
Χρονικά καλύπτεται η περίοδος από το Νοέμβρη του 1896 μέχρι και το Σεπτέμβρη του 2013
Τοπικά καλύπτονται τα όρια του σημερινού Δήμου Αθηναίων
Μου πήρε 10 χρόνια δουλειά: επιτόπια έρευνα σε οικόπεδα, 300 περίπου προφορικές μαρτυρίες (άνθρωποι του κλάδου συν θεατές), προγράμματα, εισιτήρια, εφημερίδες, βιβλία, μπλογκ, χειρόγραφα, σκίτσα, περιοδικά, φιλμ κλπ
Ένα πλήρες, «ιδανικό» λήμμα περιέχει: ονομασία/ διεύθυνση/ τηλέφωνο/ σχόλια για το όνομα / διάταξη / σχόλια για το χώρο/ ιδιοκτήτης/ εποχή του χρόνου που λειτουργεί/ χρονολόγηση λειτουργίας/ ερευνητικά ή άλλα περιστατικά/ προσωπικές, λογοτεχνικές, κινηματογραφικές ή άλλες αναφορές/ σημερινή κατάσταση του χώρου /διαφημίσεις / διάφορα/ ενδεικτικές ταινίες κάθε χρονιάς
Διαθέτω και σημαντικό αρχείο με οπτικό υλικό, άλλο σε φυσική κι άλλο σε ηλεκτρονική μορφή, που είναι ακόμα άγνωστο πως θ΄ αξιοποιηθεί

Αυτά, και εύχομαι να το χαρείτε.

d.fyssas@gmail.com

Μπορείτε να διαβάσετε το βιβλίο ΕΔΩ

Saturday, October 5, 2013

Θυμήθηκα τον Εκτορα Τσιρονίκο...

«Λυπάμαι πραγματικά για τον θάνατο του Παύλου Φύσσα, δεν είμαι ναζιστής και ποτέ δεν συμμετείχα στην σύνταξη ενός καταστατικού, που ασπάζεται τον ναζισμό. Πιστεύω στην κοινοβουλευτική Δημοκρατία και δεν μπορεί να είμαι υπεύθυνος για όσα κάνει κάθε μέλος της Χρυσής Αυγής», δήλωσε ο Νίκος Μιχαλολιάκος στην απολογία του και ξαφνικά θυμήθηκα τον Εκτορα Τσιρονίκο. Ποιος είναι ο εν λόγω αποθανών;

Λοιπόν ο Έκτωρ Τσιρονίκος γεννήθηκε το 1882 στην Αράχωβα Αρκαδίας. Σπούδασε στην Ανωτάτη Εμπορική Σχολή της Γαλλίας και το 1903 εγκαταστάθηκε στο Ροστόβ της Ρωσίας, όπου ασχολήθηκε με διάφορες επιχειρήσεις. Κατά τη διάρκεια της παραμονής του στη Ρωσία, ο Τσιρονίκος διετέλεσε πρόξενος της Αγγλίας και πρόεδρος της εκεί ελληνικής κοινότητας. Μετά την Οκτωβριανή Επανάσταση, έζησε για ένα διάστημα στην Κωνσταντινούπολη, όπου ασχολήθηκε με εφοπλιστικές επιχειρήσεις, και το 1928 εγκαταστάθηκε στις Βρυξέλλες, όπου ίδρυσε επενδυτική και κατασκευαστική εταιρία. Παράλληλα, από το 1934 ήταν εμπορικός σύμβουλος της εκεί ελληνικής πρεσβείας και μετά την κατάληψη του Βελγίου το 1940 απελάθηκε στην Ελλάδα. Ηταν από τους πρώτους που συνεργάστηκαν με το γερμανικό κατοχικό καθεστώς. Διετέλεσε υπουργός Γεωργίας και Επισιτισμού στην κυβέρνηση Κωνσταντίνου Λογοθετόπουλου (Δεκέμβριος 1942-Ιούλιος 1943) και στη συνέχεια υπουργός Οικονομικών και Εθνικής Οικονομίας (Απρίλιος 1943-Σεπτέμβριος 1944), αντιπρόεδρος (Μάρτιος-Σεπτέμβριος 1944) και υπουργός Εθνικής Προνοίας (Απρίλιος-Σεπτέμβριος 1944) στην κυβέρνηση Ιωάννη Ράλλη. Τον Σεπτέμβριο του 1944 πήγε στη Βιέννη, όπου ως εντολοδόχος των Ναζί, μετά την αποχώρηση των τελευταίων από την Ελλάδα, σχημάτισε κυβέρνηση Ελλήνων γερμανοφίλων, μαζί με τους Ι. Πασσαδάκη και Κ. Γούλα. Μετά την Απελευθέρωση καταδικάστηκε σε θάνατο από το Ειδικό Δικαστήριο Δοσιλόγων και τον Μάιο του 1945 παραδόθηκε στους Αμερικανούς. Το 1947 μεταφέρθηκε στην Ελλάδα και έμεινε στη φυλακή ως το 1952, οπότε του δόθηκε χάρη. Πέθανε το 1964 στο Γηροκομείο Αθηνών.

Το 1983 "κάποιοι" θυμήθηκαν το κείμενο του: "Επανάστασις και αλήθεια" στο οποίο υποστήριζε: "Μας λένε ότι με τον τρόπο, πού χρησιμοποιούμε και με την μορφή πού έχει ή προπαγάνδα μας δεν θα μπορέσουμε ποτέ να γίνουμε αρεστοί στο λαό, να γίνουμε δηλαδή αρεστοί σε αυτούς που επιβάλλουν την γνώμη τους στον λαό. Εάν όμως συνέβαινε κάτι τέτοιο, εάν δηλαδή ο αγώνας μας ήταν ένα από τα πολλά κομμάτια του συστήματος, που έχει επιβάλλει σήμερα αυτό το σάπιο σύνολο άξιων, τότε ποια θα ήταν ή δική μας αποστολή; Τότε ποια θα ήταν η δική μας Επαναστατική Συνείδηση, μια Συνείδηση αποφασισμένη και ορκισμένη για μια ολοκληρωτική αντιστροφή των άξιων;

Μας λένε ότι με τον τρόπο μας κάνουμε κακό στην Εθνικοσοσιαλιστική υπόθεση και ότι «αυτοί» με τον δικό τους συγκεκαλυμένο τρόπο προσφέρουν περισσότερα. Τότε γιατί το κράτος πολεμά εμάς και αυτούς τους αγνοεί; Τότε γιατί ή «δημοκρατική πολιτεία» εμάς καταδιώκει και σε αυτούς δίνει μια θέση κάτω άπ’ τον «ήλιο» τής δημοκρατικής νομιμότητας; Γιατί; Γιατί ΕΜΕΙΣ μόνο ΕΜΕΙΣ είμαστε ΕΘΝΙΚΟΚΟΣΙΑΛΙΣΤΕΣ, μελλοντικοί ανατροπείς της διαφθοράς, μελλοντικοί Δημιουργοί τής Πολιτείας του Ήλιου, τής Πολιτείας τού Ελληνικού Μεγαλείου, της ΕΘΝΙΚΟΣΟΣΙΑΛΙΣΤΙΚΗΣ ΙΙΟΛΙΤΕΙΑΣ. ΕΚΤΩΡ ΤΣΙΡΟΝΙΚΟΣ». Ποιοι;


Στο εξώφυλλο του τεύχους του περιοδικού της Χρυσής Αυγής,… κοσμεί εικόνα στρατιώτη του ναζιστικού στρατού, με παραλλαγμένη τη σβάστικα στο μπράτσο, ενώ στο οπισθόφυλλο το ναζιστικό αυτό μόρφωμα απαιτούσε ΕΘΝΙΚΟΣΟΣΙΑΛΙΣΜΟ ΤΩΡΑ. 


Wednesday, October 2, 2013

Νικήτας Κλιντ: “Δε γίνεται να ζεις κάτω από το φόβο”

Η όλη φάση στην ΕΣΗΕΑ ξεκίνησε από τους φίλους του Παύλου, την επομένη της νύχτας του θανάτου του και στην κηδεία, επειδή βρέθηκε εκεί όλη η χιπ-χοπ σκηνή.

Βόηθησε και το ότι ο Μιχάλης Μυτακίδης ήταν θετικός, γιατί ο Παύλος ξεκίνησε από εκεί. Μπορεί όλο αυτό να ήταν για μια μέρα, μπορεί να ήταν για παραπάνω, δεν ξέρω, μπορεί να ήταν λίγο αστείο, ότι μαζεύτηκαν κάτι ράπερς στην ΕΣΗΕΑ, αλλά αν το σκεφτείς λίγο κοινωνιολογικά-ανθρωπολογικά, στην Ελλάδα ίσως και να μην έχει ξαναγίνει κάτι ανάλογο και με τόση ειλικρίνεια από οποιαδήποτε άλλη κοινωνική ομάδα τα τελευταία χρόνια.

Χάρηκα πολύ όταν το είδα να γίνεται πραγματικότητα, κάτι που θα φαινόταν εξωγήινο, αν το έλεγες στα χιπ χοπ φόρουμ που μιλάνε όλοι οι πιτσιρικάδες. Θέλω να πιστεύω ότι όλο αυτό τους έκανε να σκεφτούν λίγο περισσότερο.

Δε μου φάνηκε περίεργο που δημοσιεύτηκε η φωτογραφία του Παύλου. Έτσι συμπεριφέρεται ο Τύπος από την εποχή του αυριανισμού που ξεφτίλισε ανεπανόρθωτα τον κλάδο της δημοσιογραφίας.
Το χειρότερο είναι η ελληνική νοοτροπία, το ότι ο καθένας νοιάζεται για το μαγαζάκι του, τη φράξια του. Αυτό σε κάποιο βαθμό είχε περάσει στο χιπ-χοπ. Οπότε το ότι καταφέραμε και μιλήσαμε λίγο πιστεύω ότι έκανε καλό σ’όλους μας.

Τα τελευταία χρόνια έχουμε χάσει τη μπάλα, για να το πω απλά. Αυτοί που μιλάνε για κρεμάλες και μνημόνια και κακούς ξένους – όλως τυχαίως αυτή η ρητορική ταυτίζεται με της Χρυσής Αυγής – δεν ξέρουν καν ποιος είναι ο Ηλίας Ηλιού ή ποιος είναι ο Λαμπράκης και εν έχουν μεγάλη σχέση με την Αριστερά.

Φωνάζουν διάφοροι “ΕΑΜ-ΕΛΑΣ-ΜΕΛΙΓΑΛΑΣ” χωρίς να έχουν ιδέα τι έγινε εκεί. Ότι ο Μελιγαλάς κανονικά πρέπει να προκαλεί ντροπή, για το πώς κατάντησε ένα ολόκληρο κίνημα. Όλοι αυτοί δεν ξέρουν τι τους γίνεται. Έβλεπαν τόσο καιρό μπάλα και ξαφνικά αποφάσισαν να ασχοληθούν με τα πολιτικά.

Το επίθετό μου είναι Κλιντ, αλλά γεννήθηκα στην Ελλάδα, με μεγάλωσε η μάνα μου, που όπως πάρα πολύς κόσμος ήταν παιδί θυμάτων του Εμφυλίου. Όλοι όσοι συμμετείχαν στον Εμφύλιο είχαν απώλειες. Η μάνα μου ήταν στην πλευρά ΕΑΜ-ΕΛΑΣ, είχαν ξεκινήσει με τον αγώνα κατά των Ναζί και τελικά ο πατέρας της βρέθηκε στη φυλακή και η μάνα της την κοπάνησε για Ρουμανία. Η μάνα μου όμως ποτέ δεν πίστεψε ότι η Αριστερά είναι το μέγιστο καλό, ούτε θέλησε ποτέ να γίνει δεύτερος εμφύλιος. Αυτό μάλλον έχει περάσει και σε μένα.

Καταλαβαίνω όσους λένε ότι τους Ναζί δε μπορείς να τους αντιμετωπίσεις με διάλογο. Στην ΕΣΗΕΑ όμως δεν πήγαμε για να αντιμετωπίσουμε συνολικά το φασισμό. Δεν έχουμε τη λύση. Αυτό που ξέρουμε είναι πως ό,τι συμβαίνει τόσο καιρό, που ο καθένας ρίχνει το φταίξιμο στον άλλο, σίγουρα δεν είναι η λύση. Εμείς θέλαμε να τονίσουμε καταρχήν ότι ο Παύλος δεν ανήκε σε κανένα κόμμα, δεν είχε παρωπίδες. Θέλαμε να πούμε στον κόσμο ποιος ήταν ο Παύλος τόσο ως ράπερ όσο και ως άνθρωπος. Το ίδο το γεγονός, ότι ήμασταν όλοι μαζί εκεί, νομίζω ότι έδωσε ένα μήνυμα.

Αυτό που ξέρω είναι ότι πολύς κόσμος, είτε είναι στο χιπ-χοπ είτε είναι δημοσιογράφοι σαν κι εσένα είτε είναι κάπου αλλού, δεν χωράνε μέσα στα καλούπια που τα mainstream media και οι πολιτικοί υποτίθεται ότι αντιπροσωπεύουν. Ένας κόσμος που θέλει να ζήσει σε μία χώρα που δε θα μοιάζει με το Ιράν, που θέλει την εκκλησία ξεχωριστά από το κράτος, που θέλει οι νόμοι να μην εφαρμόζονται μόνο για εξακρίβωση αν έχεις “τζίβες”.

Μνημόνιο, μνημόνιο, μνημόνιο… έχω βαρεθεί να ακούω αυτή την κωλο-λέξη. Κανείς δε μιλάει για τα προβλήματα που είχαμε πριν από το μνημόνιο, που αφήναμε τον καθένα “γνωστό του γνωστού” να κάνει ότι γουστάρει. Ο ίδιος ο αντιπρόσωπος των αστυνομικών μετά τη δολοφονία είπε ότι θέλει επιτέλους οι προϊστάμενοι να διορίζονται βάσει της υπηρεσίας τους στο σώμα, αν έχουν πιάσει πολλούς εγκληματίες, ας πούμε, το οποίο έχει μία λογική. Ακόμα και αυτοί δείχνουν να επιζητούν μία εξυγίανση. Λέμε τώρα…

Ζούμε στο 2013, έχουμε πυρηνικά, θερμαίνεται ο πλανήτης, πόσο αισιόδοξος μπορεί να είσαι; Αυτό όμως δε σημαίνει ότι δεν πρέπει να παλέψουμε για αυτά που μας αξίζουν.
Για να μπορείς να πεις αν κάτι είναι αναστρέψιμο, όπως η τωρινή κατάσταση με τη Χρυσή Αυγή, πρέπει να ξέρεις που θα καταλήξει. Ίσως και να έχει αρχίσει να αναστρέφεται τώρα με τις τελευταίες εξελίξεις. Το θέμα είναι αν εμείς ως κοινωνία μπορούμε να χαράξουμε ένα όριο, γι’αυτόν που λέει ότι δε συνέβη ποτέ το Ολοκαύτωμα ή γι’αυτόν που κάνει ένα έγκλημα μίσους, που επιτίθεται σε γκέι, σε ανθρώπους που πιστεύουν σε άλλους θεούς.

Δε μου φάνηκε περίεργο που δημοσιεύτηκε η φωτογραφία του Παύλου. Έτσι συμπεριφέρεται ο Τύπος από την εποχή του αυριανισμού που ξεφτίλισε ανεπανόρθωτα τον κλάδο της δημοσιογραφίας.

Όταν μαζευτήκαμε στην ΕΣΗΕΑ ένας πιτσιρικάς ράπερ, αρκετά οξύς, βγήκε και είπε: “Μέχρι και την ΕΣΗΕΑ καταγγέλουμε για τη δημοσίευση”. Και πετάγεται ένας τύπος μέσα από την αίθουσα και λέει: “Είμαστε συνδικαλιστές, δε φταίμε εμείς για τον μαλάκα τον Αναστασιάδη και τα αφεντικά”. Ο κλασικός ο συνδικάλας, ο αυριανιστής, ο παλιοπασόκος, ο νεοσυριζαίος, ο κομματικομαλάκας που νομίζει ότι δεν έχει καμία ευθύνη.

Fuck the police, τα έχουμε πει αυτά. Αλλά τώρα που έχει γεννηθεί το παιδί μου, δε μπορώ να μη χαίρομαι λίγο μιας και φαίνεται να υπάρχει μία διάθεση να εκδιωχθούν από την αστυνομία τύποι που κόντευαν να χτυπήσουν σβάστικες στο μπράτσο.

Δε μπορώ να σκεφτώ πως θα αντιμετώπιζα ένα χρυσαυγίτη, όχι κάποιον σκληροπυρηνικό, αλλά ένα λαϊκό παιδί από το Πέραμα. Εδώ παρεξηγούμαι με φίλους μου για τον έντονο τρόπο που μιλάω. Μπορεί και να έκανα τα χειρότερα…

Ζούμε στο 2013, έχουμε πυρηνικά, θερμαίνεται ο πλανήτης, πόσο αισιόδοξος μπορεί να είσαι; Αυτό όμως δε σημαίνει ότι δεν πρέπει να παλέψουμε για αυτά που μας αξίζουν. Δε μιλάω για να μας δώσουν λεφτά οι Γερμανοί, ούτε για εθνικοαπλευθερωτικούς αγώνες. Μιλάω για πράγματα όπως το να μην έχουμε νεοναζί στην αστυνομία ή να μην έχουμε νεοναζιστικό κόμμα.

Δε γίνεται να ζεις κάτω από το φόβο, ούτε όμως πρέπει να τον προκαλείς.
Πηγη: popaganda.gr