Friday, April 29, 2011

«Η τράπεζα καιγόταν και δεν είχε βγει ακόµη»

Οι νεκροί της 5ης Μαΐου µέσα από τα λόγια των συγγενών τους

ΤΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ ΘΕΟ∆ΩΡΑΚΗ

Πόσο γρήγορα ξεχνιέται ένας θάνατος; Τρεις θάνατοι; Ή µήπως πρέπει να πω τέσσερις, γιατί η Αγγελική ήταν έγκυος στον 4ο µήνα; Και ποιος θυµάται τα δύο άλλα ονόµατα; Τον Νώντα και τη Βίβιαν; Ούτε ένα σύνθηµα δεν γράφτηκε για αυτούς. «Είναι ντροπή», µου λέει ένας συγγενής.

«Βοηθήστε τον κόσµο να θυµηθεί. Η µνήµη είναι σηµαντικό πράγµα». Η περιοχή έχει πάψει να µυρίζει καµένα. Και οι βασιλικοί που είχαν αφήσει κάποιοι έξω από την τράπεζα µαζεύτηκαν. Ολοι όµως ξέρουν ότι εδώ πριν από έναν χρόνο κάηκαν τρεις άνθρωποι. Τότε που κάποιοι επιχείρησαν να µπουν στη Βουλή και κάποιοι άλλοι προσπάθησαν για έναν «νέο ∆εκέµβρη». Αλλά οι περισσότεροι – δεκάδες χιλιάδες περισσότεροι – ήθελαν απλώς να φωνάξουν ότι η κρίση δεν θα τους φοβίσει. Οι µολότοφ όµως σκόρπισαν νωρίτερα τον κόσµο.

Οσοι διαδηλώνουν από τότε στη Σταδίου, µόλις πλησιάζουν στο «σηµείο», σιωπούν. «Εχω δει και κουκουλοφόρους να σκύβουν το κεφάλι», θα µου πει ένας γείτονας. «Περνούν από το απέναντι πεζοδρόµιο. Ποτέ έξω από την τράπεζα». Η Αγγελική, η Βίβιαν, ο Νώντας µπορεί να µην κέρδισαν τα πρωτοσέλιδα που τους αξίζουν, η δύναµή τους όµως δεν έχει χαθεί.

Σίσσυ Παπαθανασοπούλου - Η αδελφή της

«∆ΕΚΑ ΧΡΟΝΙΑ ΜΕΝΑΜΕ ΣΤΑ ΕΞΑΡΧΕΙΑ ΚΑΙ ΚΑΝΕΝΑΣ ∆ΕΝ ΜΑΣ ΠΕΙΡΑΞΕ»
Ξεκίνησα µε ήλιο από την Αθήνα, αλλά λίγο πριν φτάσω στην Πάτρα ο ουρανός συννέφιασε. Την Αγγελική, την έγκυο που κάηκε στη Σταδίου, την έχω στο µυαλό µου έναν χρόνο. Οι φίλοι της στο facebook µου στέλνουν συνεχώς µηνύµατα να µην την ξεχάσω. Να µην ξεχάσω τι; Πως πέθανε; Ή πως έζησε; Στο σπίτι της αδελφής της, της Σίσσυς, είναι συγκεντρωµένοι όλοι. Ο µπαµπάς Χάρης, η µαµά Τότα, ο Νίκος, ο άντρας της Σίσσυς, και ο Χρήστος,ο άντρας της Αγγελικής. Το βλέµµα του έχει µια απορία που σε βασανίζει. Το βλέµµα του Χάρη και της Τότας µαρτυρούν ακόµη την αγάπη που µοίρασαν στα παιδιά τους, στις κόρες τους. ∆ικηγόροςο κ. Χάρης, διευθύντρια στο υποθηκοφυλακείο η κ. Τότα, προχωρούν στο Αίγιο και τους βγάζουν το καπέλο. «Βοηθούσαν. Και για τις κόρες τους επέλεγαν πάντα το καλύτερο. Ζηλευτή οικογένεια».

Το παιδικό δωµάτιο της κόρης της Σίσσυς και του Νίκου είναι γεµάτο µε φωτογραφίες και µηνύµατα της «θείας Αγγελικής». Εναν χρόνο πριν, το πρωί εκείνης της µέρας, η Σίσσυ έφυγε πολύ νωρίτερα απ’τη δουλειά. Πέρασε µέσα από την πορεία που ήταν µεγάλη και στην Πάτρα. «Η Αγγελική ήτανε στο γραφείο, ήρεµη. ∆ενφοβότανε ότι θα συµβεί κάτι, ούτως ή άλλως είχε σκοπό να φύγει δυόµισι, τρεις παρά, γιατί είχανε ραντεβού µε τον Χρήστο να πάνε στον γιατρό». Η Σίσσυ δεν ξαφνιάστηκε που η αδελφή της δούλευε και απέξω θα περνούσε η πορεία. Πολλές επιχειρήσεις στη Σταδίου δούλευαν. «∆εν νοµίζω ότι υπάρχει ελληνική τράπεζα στην οποία οι εργαζόµενοι δεν δουλεύουν στις απεργίες. Η αδερφή µου, όπως και όλοι οι συνάδελφοί της, δεν θα έθετε την καριέρατης σε κίνδυνο για να συµµετάσχει σε µια διαδήλωση. Οσο σηµαντικό κι αν ήταν το θέµα για το οποίο γινόταν. Καλώς ή κακώς, έτσι λειτουργούν τα πράγµατα στην Ελλάδα». Στο σπίτι,καθώς ετοίµαζε το φαγητό των παιδιών,χτύπησε το τηλέφωνο. «Πόση ώρα έχεις να µιλήσεις µε την Αγγελική; Γίνεται χαµός στην Αθήνα, έχουν βάλει φωτιά στο κατάστηµα». Φοβήθηκε η Σίσσυ, αλλά δεν παρέλυσε. Αλλωστε ήξερε ότι η αδελφή της είχε τετράγωνη λογική. Αυτή ήταν που τους συµβούλευε όλους. Πώς να κινδυνεύσει από δυο µολότοφ; Αν ήταν έτσι, θα ήµασταν όλοι καµένοι στην Αθήνα. Αλλά δεν απαντούσε στο τηλέφωνο. Ευτυχώς όµως βρήκε τον Χρήστο, τον άντρα της, και την φίλη της Κατερίνα. Τι ευτυχώς; Ηταν και οι δύο ήδη έξω από την τράπεζα. «Αυτοί µου έδωσαν την εικόνα. Η τράπεζα καιγόταν και η Αγγελική δεν είχε βγει ακόµη». Η Σίσσυ, ο Χάρης και η Τότα πήραν αµέσως τον δρόµο για την Αθήνα. Σίγουροι ότι η «µικρή» θα τα καταφέρει. «Πέντε χρόνια, 5 µήνες, 5 ώρες και10 λεπτά είχαµε διαφορά. ∆εν ήµασταν αδέρφια, κολλητές ήµασταν. Μέναµε µαζί στην Ιπποκράτους 10 χρόνια. Εκείνη φοιτήτρια, εγώ ασκούµενη δικηγόρος. Μόνο για τα ρούχα τσακωνόµασταν. Θέλαµε πάντα το ίδιο ρούχο». Σε µια ώρα το σκηνικό έχει ξεκαθαρίσει.
Η Αγγελική και άλλοι δύο δεν έχουν βγει από την τράπεζα. «Εσπασαν την τζαµαρία, έριξαν εύφλεκτο υλικό και έριξαν µέσα τη βόµβα. Τι περίµεναν; Τι περίµεναν; ∆έκα χρόνια στα Εξάρχεια και δεν µας πείραξε ποτέ κανένας. Οι αναρχικοί έχουν διαφορετικό τρόπο σκέψης, αλλά έχουνε αξίες. ∆εν σκοτώνουνε. Ετσι πίστευα».

Ελένη Ζούλια - Η µητέρα της

ΜΙΑ ΚΟΠΕΛΑ ΜΕ ΡΟΖ ΠΑΠΟΥΤΣΙΑ ΗΤΑΝ ΠΕΣΜΕΝΗ ΣΤΟ ΜΠΑΛΚΟΝΙ...
Η κυρία Ελένη είναι η συντριβή και η ευγένεια µαζί. Κάθε τρεις λέξεις και ένας κόµπος. «Τι να σου πω, παλικάρι µου». Και τι να ζητήσω να µάθω; Στη Μήλο όλοι έχουν ένανκαλό λόγο για την Παρασκευούλα, τηνκόρη του Μανώλη και της Ελένης, την αδελφή του Μιχάλη του γυµναστή. «Είχα πάει εκείνες τις µέρες στο Μαρούσι. Ανέβαινα 2-3 φορές τον χρόνο. Να τη βοηθήσω να ξεστρώσει, να βάλουµε τα ανοιξιάτικα». Οταν έσπασαντα τζάµια και έβαλαν φωτιά, ηΒίβιαν τηλεφώνησε στη µάνα της. ∆εν της είπε όµως ότι κινδυνεύει. «Με ρώτησε αν είµαι καλά και βιάστηκε να κλείσει. ∆εν ξαφνιάστηκα. Πίστεψα ότι µπήκε κάποιος πελάτης και έπρεπε να κλείσει». Οι φωτογραφίες που έκαναν τον γύρο του κόσµου δείχνουν την κοπέλα µε τα ροζ παπούτσια πεσµένη στο µπαλκόνι. Το τηλεφώνηµα στη µάνα της τοέκανε µάλλον για να την καθησυχάσει. Μη δει στην τηλεόραση τη φωτιά και ανησυχήσει. Και µετά θα βγήκε στο µπαλκόνι να αναπνεύσει, αλλά οι µαύροι καπνοί που είχαν τυλίξει από παντού το κτίριο την έπνιξαν.

Εικασίες κάνω, γιατί κανείς δεν ήταν στο πλάι της να µας πει τι σκέφθηκε. «∆εν µου ξανατηλεφώνησε ποτέ. Κάτι συγγενείς µε πήρανε. Σιδέρωνα. Εφυγα από το Μαρούσι και ούτε εγώ ξέρω πώς έφτασα στην τράπεζα. Το κατάλαβα. Από το βλέµµα των συναδέλφωντης το κατάλαβα». Η Βασιλική Κονταξή, τραυµατιοφορέας στο ΕΚΑΒ, είναι αυτή που «συνόδευσε» τη Βίβιανστο ασθενοφόρο. «Μια γυναίκα µε παρακάλεσε να ανοίξω τον νεκρόσακο». Την αναγνώρισε αµέσως από το σταυρουδάκι στο λαιµό. «“Πρόσεχε, παιδάκι µου”, της είχα πει. Τους είχαν ξαναβάλει φωτιά, αλλά τηνείχαν σβήσει. “Πρόσεχε, παιδάκι µου”. “Ελα, βρε µαµά, χαζή είµαι να κάτσω να µε κάψουν;’’». Τα λόγια κυλάνε χωρίς ερωτήσεις. «Και να σκεφθείς ότι ήθελα να φύγει από το Λονδίνο µην την κάψουν σε κανένατούνελ οι τροµοκράτες και µου τηνκάψανε στην Αθήνα. Ποιοι ήταν; Εσύ ξέρεις; Ας τους τιµωρήσει ο Θεός. Εγώ δεν µπορώ να τιµωρήσω κανέναν».

«Πρόσεχε, παιδάκι µου»,
της έλεγα. «Ελα, βρε µαµά», απαντούσε, «χαζή είµαι να κάτσω να µε κάψουν;»
Κώστας Πολίτης - Ο Θείος και νονός του
«ΧΑΘΗΚΕ! ΔΕΝ ΧΑΘΗΚΕ; ΤΙ ΝΑ ΤΙΣ ΚΑΝΟΥΜΕ ΤΙΣ ΛΕΠΤΟΜΕΡΕΙΕΣ;»
Στον τάφο του στη Λευκάδα θα δεις µόνο το όνοµά του. Επαµεινώνδας ΤΣακάλης 1974 - 2010. Η µητέρα του η Αγαθή δεν ήθελε ναγράψουν τίποτα άλλο. Και να ήθελε, δεν το είπε σε κανένα. Ο Νώντας ήταν όλη της η ζωή. Ο άντρας της είχε φύγει από καρκίνο το ‘85.

Μόνη της τον µεγάλωσε. Με τη συµπαράσταση του αδελφού της, του Κώστα Πολίτη. ΣτουςΑµπελοκήπους τον γέννησε, στην Ηλιούπολη πήγε σχολείο. Στα τσιµεντένια της γηπεδάκια έπαιξε και µπάσκετ. Πτυχίο στην Αθήνα.Μάστερ στη Σκωτία. Και µετά, επιστροφή στην Ηλιούπολη και δουλειά στην τράπεζα. «Πρώτος πήγαινε, τελευταίος έφευγε». Χρόνο µε τον χρόνο κέρδιζε και µια καλύτερη θέση, χωρίς να χάνει τους φίλους του. Πάσχα, Χριστούγεννα, τριήµερα το έσκαγαν. Και το καλοκαίρι, στη Λευκάδα. «Οι Τσακάληδες ήταν µεγάλη οικογένεια στην Πάλαιρο». Οκτώ Μαΐου θα γίνει το µνηµόσυνο. Χωρίς εκκλησιαστικές παρλάτες. «Αλλωστε, ο Νώντας δεν ήταν σε τίποτε φανατικός. Ούτε στα θρησκευτικά». Προοδευτικός άνθρωπος, µε τις εφηµερίδες του και τα διαβάσµατα του. αλλά όχι ενταγµένος σε κάποιο κόµµα. «Μαυρισµένο τον βρήκαµε. Οχι καµένο. Εσκασε. ∆εν µπορούσε να αναπνεύσει. Μόνο το µέτωπό του ήταν καψαλισµένο». Θα µου δώσει την εικόνα ο Κώστας, ο αδελφός της µητέρας του και νονός του Νώντα. «Τι σηµασία έχει αν βρέθηκε στο τελευταίο ή στο πρώτο σκαλοπάτι; Αν κατέβαινε ή αν ανέβαινε; Η δουλειά του ήταν στον τρίτο όροφο. Αλλά τι να τις κάνουµε τις λεπτοµέρειες. Ο Νώντας χάθηκε! ∆εν χάθηκε;». Το διαµέρισµά του στην Ηλιούπολη είναι κλειστό. «Και κλειστό θα µείνει», µου λέει ο θείος του και νονός του. «Και ηΕλένη, το κορίτσι του Νώντα;», παίρνω το θάρρος και τον ρωτώ.«Ασ’ την την Ελένη. Προσπαθεί να ξεχάσει. Ισως να τα καταφέρει το κορίτσι. Για µας, όµως, είναι αργά. Μόνο τον Νώντα είχαµε».

Πηγή: Εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ

Thursday, April 28, 2011

Μια εκδοχή του Homo Metapoliteuticus

Του Γιώργου Μπιλίνη

Στα μέσα της δεκαετίας του 1970, μετά την επαναφορά της δημοκρατίας, είδα το παλιόφιλο το Μάκη να σουλατσάρει από καφενείο σε καφενείο με δυο τρεις εφημερίδες υπό μάλης. Όλες στο πρωτοσέλιδο είχαν τη φωτογραφία του '"εθνάρχη" με τα ιδιόμορφα φρύδια. Η αμφίεση χαρακτηριστική: Κοτλέ καμπάνα παντελόνι, πουκαμισάκι ξεκούμπωτο με τη τρίχα κάγκελο βιτρίνα και το παχύ βαφτιστικό σταυρό του να παριστάνει το εκκρεμές, παπούτσι με εξάποντο τακούνι. Έλεγε ιστορίες στους θαμώνες για την εξορία που τον έστειλε η χούντα. "'Αυτοεξόριστος" κι αυτός στη Σουηδία. Δεν ήταν κι άσχημα τελικά. Έλεγε και ξανάλεγε την ιστορία για τα κορόιδα τους Σουηδούς, που του αγοράσανε και αμάξι επειδή είχε κάνει δήλωση πως το δικό του κάηκε. Κρατική ασφάλεια, κοινωνικό κράτος εκεί. Ένα πλαστό χαρτί απώλειας και να σου ο Πόντιος με το καινούριο volvo.

Mε το volvo ήρθε οδικώς στην Ελλάδα αρχές του 1975 με την ιδιότητα του αντιστασιακού, αυτοεξόριστου, κατατρεγμένου αντιφρονούντα, κι αμέσως έπιασε δουλειά. Ένας κολλητός του δούλευε στη νομαρχία. τμήμα πολεοδομίας. Κάτι μαγειρέψανε με ένα οικόπεδο, κάτι άδειες πλαστογραφήσανε και, από εκεί που γύρισε άφραγκος, με μια αντιπαροχή βρέθηκε με τρία διαμερίσματα στη κατοχή του. Τα νοίκιασε σε φοιτητές της σχολής, που άνοιξε στη πόλη του και κάαααθονταν. Τώρα είχε χρόνο να σώσει τους συμπολίτες του από την κατάρα της αντιπαροχής που τσιμέντωσε τα πάντα!

Στις αρχές του '80 το... σχέδιο αστικοποίησης, που εφάρμοσε από τις αρχές της δεκαετίας του '60 ο εθνάρχης, είχε ολοκληρωθεί. Το Μάκη τον συνάντησα τότε πάλι στην Αθήνα. Δεν κρατούσε πια δεξιές εφημερίδες, αλλά κάτι αφίσες με το πράσινο ήλιο. Μόλις είχε κερδίσει τις εκλογές εκείνος ο κύριος με το ζιβάγκο και την ιδιαίτερη πειστικότητα στη φωνή και η χώρα έμπαινε στη νέα εποχή. Ο Μάκης ήταν πια πρόεδρος πολιτιστικού συλλόγου στα Πατήσια, αλλά και παράγοντας σε ποδοσφαιρική ομάδα. Έδωσε το volvo και πήρε μια 318, Μπεμβέ με καθίσματα από δερματίνη και ξύλινη επένδυση στο ταμπλώ. Τα λεφτά έρχονταν μόνα τους από τότε που οργανώθηκε στο κόμμα. Τον χώσανε οι κολητοί σε κάτι επιτροπές, και ρούφαγε το μερίδιό του από τα πακέτα που έρχονταν από την Ευρώπη. Έτσι και δεν τά σκαγες στο Μάκη, δεν έπεφταν οι επιδοτήσεις. Ο "μεγάλος", ο Ανδρέας, δεν γούσταρε την Ευρώπη, αλλά μια χαρά τα πήγε μαζί της τελικά. Το σύνθημα "ΕΟΚ και ΝΑΤΟ, το ίδιο συνδικάτο" ήταν καλή ατάκα για τα αντανακλαστικά του λαού, αλλά μέχρι εκεί. Τα λεφτά ήσαν πολλά για να το παρακάνε και να σπάσει το σχοινί. Όσο ο λαός στην Ελλάδα είχε δικτατορία, αυτοί και οι κουστωδία τους ήταν "εξορία". Όχι. όχι Μακρόνησο. πιο δύσκολη, στη ξενητιά. Παρίσια, Στοκχόλμες, Τορόντα, Μανχάταν. Όπου υπήρχαν αμερικάνικες και αγγλικές πρεσβείες, ακριβώς δίπλα διάλεγαν τα σπίτια τους. Μακριά, δυστυχώς, από τον αγαπημένο τους τόπο, που πάντα ήθελαν να υπηρετήσουν.

Ο Ανδρέας λοιπόν έφερε λεφτά από την Ευρώπη με το σύνθημα "αλλαγή". ΜΟΠ, Πακέτα Ντελόρ. Λεφτά, πολλά λεφτά για τα δεδομένα της χώρας τότε. Από αυτά τα λεφτά ο Μάκης ζούσε καλά. Συνδικαλίζονταν στα πράσινα στέκια μαζεύοντας ψήφους για το κόμμα. Με το πακέτο μάλμπορο να εξέχει απ τη κωλότσεπη, τα κλειδιά της μπέμπας σε ρόλο κομπολογιού, το μαλλί μπούκλα μπριγιαντινομένο, έτρεχε όλη την ημέρα από σύναξη σε σύναξη πρασινίζοντας το τόπο. Τα βράδια συνήθως πήγαινε να "ανορθώσει" το κοινωνικό του προφίλ με κολλητούς από διάφοραι υπουργεία.

Παραλιακή, σκυλάδικο, πρώτο τραπέζι, άσπρη κάλτσα, καφέ λουστρίνι εισαγωγής. ΛεΠά, Χριστοδουλόπουλος, Ρίτα, ουίσκι και σαμπάνια μαζί, πιάτα και γαρύφαλα, γκόμενες να κωλοτρίβονται στις γραβάτες, τσιφτετέλια στην πίστα με το χέρι στον αέρα να μοστράρει το μακρύ νύχι του μικρού δάκτυλου με το δαχτυλίδι. Παχύς χρυσός με πράσινη πέτρα πάνω. Ξημερώματα για πατσά στη Συγγρού, κάπου εκεί που στεγάζεται τώρα το "Σαμαράδικο". Πότε πότε οι επαναστατικές ανάγκες επιτάσανε συναυλίες με Μπακαλάκο και Θεοδωράκη, έτσι, για να τονώνεται το ηθικό και να ξεχωρίζει από τους αλλουνούς, πως αυτός είναι σοσιαλιστής.

Αρχές δεκαετίας του 1990. Ο γιος του Μάκη μεγάλωσε και ήταν πια στο Λύκειο. Από το Γυμνάσιο όμως ήταν "ενεργός" πολίτης. Πρόεδρος του 15μελούς που κατέβαινε στις σχολικές εκλογές με το κόμμα. Το κόμμα ήταν παντού. Όχι στα νηπιαγωγεία ακόμα, αλλά από το γυμνάσιο μπορούσες να διαλέξεις το κοπάδι σου. Ο γιος ήταν άξιο τέκνο του Μάκη. Είχε μάθει τα κόλπα, πως να βγάζει λεφτά από τις μίζες στις εκδρομές, στήνοντας τη κατάσταση ανάμεσα στους οδηγούς των λεωφορείων και τους καθηγητές. Όλοι κάτι βάζανε στην τσεπούλα κι ήσαν μια χαρά.

Ο γιος είχε εξαντλήσει το όριο των απουσιών αλλά κανένα πρόβλημα, όλα με λίγο λάδωμα από τον μπαμπά κυλάνε καλύτερα. Ο διευθυντής του σχολείου άλλωστε είχε βλέψεις για προϊστάμενος δευτεροβάθμιας και χρειαζόταν πλάτες στο κόμμα. Ο Μάκης είχε καημό ο γιος του να πάει στο Κολέγιο Αθηνών, αλλά δεν τού βγήκε. Ήταν σημαντικό να είσαι συμμαθητής με το γόνο του εφοπλιστή, του εφημεριδά και του μεγαλέμπορου. αργότερα οι μπίζνες με ποιους θα γίνονταν άλλωστε. με αγνώστους; Με τους συμμαθητές φυσικά! Αλλά κι έτσι όλα τακτοποιήθηκαν.

Στα μέσα της δεκαετίας του 1990 ο γιος του Μάκη, αφού πήγε δυο χρόνια διακοπές στην Αμερική, γύρισε με πτυχίο μάρκετινγκ. Έμαθε απ' έξω όλα τα καφέ του Γιέιλ και την Αμερικάνικη by night, αλλά τα αγγλικούλια του ήταν επιπέδου Κωστάκη Καραμανλή του νεώτερου, που κι αυτός στο Αμέρικα έφαγε τα νιάτα του, σπουδάζοντας ,λέει, πρωθυπουργός. Γύρισε λοιπόν στην Ελλάδα ο μικρός, πτυχιούχος πιά, κι άνοιξε με κάτι μαγειρεμένες επιδοτήσεις διαφημιστική εταιρία, επιτυχία του μπαμπά. Το μαγαζί πήγε καλά από την αρχή, καθώς έπαιρνε αβέρτα αναθέσεις. Τουριστική προβολή Νομού τάδε 150.000, οργάνωση εκθέσεως Υπ. Τουρισμού 900.000, έντυπα Περιφέρειας 1.200.000, κονκάρδες για το Δήμο 500.000 ... και πάει λέγοντας. Πουλούσε και διαφήμιση στα κανάλια που γέμισαν τον τόπο, ελεύθερη τηλεόραση γαρ. Είχε κάνει κολλητούς μερικούς Νομάρχες και Δημάρχους και έπαιρνε τη δουλειά. Με διαγωνισμό πάντα. Διαφανέστατα. Ήξερε καλά πως αν δεν χώσεις μαύρα, δεν θα πάρεις τη δουλειά. Έτσι, ένας δούλευε, δέκα πληρώνονταν. Ένας έσκαβε (κι αυτός με stage επιδοτήσεις) και δέκα κονομάγανε. Η πιο κερδοφόρα δουλειά στην Ελλάδα έγινε ο αέρας. Χρυσοπληρωμένοι αεριτζήδες, πετυχημένοι και κονομημένοι. Έτσι κι ο γιος του Μάκη. Άλλαξε το φοιτητικό κόκκινο celica με το μπουρί από πίσω και πήρε μια καγιέν μαύρη τούρμπο με φιμέ τζάμια. Αριθμός κυκλοφορίας ΑΜΡ-7777. Ήθελε να δείχνει ξεχωριστός και ένας κολλητός στο συγκοινωνιών του έδωσε το νούμερο. Δεν ήθελε όμως να φαίνεται στην εφορία, γι αυτό και το καγιέν το "αγόρασε" η υπεράκτια εταιρεία του, που είχε έδρα τα νησιά Μάν. Εταιρικό το αμάξι, όπως και η γκαρσονιέρα που αγόρασε στο Κολωνάκ, κοντά στου Σημίτη, για να τον χαιρετάνε οι αστυνομικοί της φρουράς. Στις γκόμενες που ξεμονάχιαζε εκεί έλεγε πως ήταν σύμβουλος του ΥΠ.ΠΟ, έτσι για φιγούρα. Ψέματα βεβαίως, δεν ήταν σύμβουλος, πελάτη το είχε το υπουργείο.

Ο Μάκης ήταν περήφανος για το βλαστάρι του. Εκείνος είχε βγει στη σύνταξη από τα πενήντα του, "δουλεύοντας" το ΤΕΒΕ με πλαστά παραστατικά εργασίας από τη Σουηδία, αλλά έβγαζε χοντρά φράγκα από τότε που το κόμμα τον έβαλε σύμβουλο στό κρατικό κανάλι. Πολλά λεφτά! Και δεν πατούσε και το πόδι του εκεί. Από τη Μύκονο τηλεφωνικώς οι πολύτιμες συμβουλές του, μέσα από την πισίνα ή το τζακούζι, που τό' φερε απ΄ τη Σουηδία να του θυμίζει την ξενητιά και την εξορία. Έφερε και μια σάουνα αλλά την πήγε στο άλλο εξοχικό στην Αράχωβα. Από τη Μύκονο ερχόταν στην Αθήνα μόνο για τα συμβούλια με Υπουργούς, για να ζεσταθεί το κονέ. Έτσι κι αλλιώς με το σκάφος μια ώρα ήταν η Γλυφάδα από τη Μύκονο και τρως και καμιά αστακομακαρονάδα στο ενδιάμεσο να διαπιστευτεί το στάτους. Και τα σκυλάδικα κοντά, λίγο αλλάξαν από το ηρωικό '80. Η φούσκα του χρηματιστηρίου τους άφησε πολλλλλλλά κέρδη. Ήταν μέσα στις περισσότερες μεγάλες κομπίνες. Φούσκωναν ανύπαρκτες εταιρίες πιο γρήγορα κι από φαρίνα Γιώτης. Μετά τις φόρτωναν στους επόμενους, αφού στο μεταξύ τα παπαγαλάκια είχαν στρώσει το έδαφος περί των λαμπρών προοπτικών της ανύπαρκτης.Όταν δόθηκε το σύνθημα, τα φράγκα μεταφέρθηκαν στην Ελβετία με τσουβάλια και είναι εκεί για τα γεράματα. Ο μπάρμπα Μάκης έμαθε πως ο καλύτερος φίλος του, δίπλα στο πατρικό του, αυτοκτόνησε από την απόγνωση. Έχασε τα πάντα. Ο Σημίτης, που είχε ψηφίσει, τον είχε διαβεβαιώσει πως το χρηματιστήριο θα τον κάνει πλούσιο και εκσυγχρονισμένο. Ο Μάκης έστειλε στεφάνι, μιας και δεν μπόρεσε να πάει στην κηδεία, είχε επιτροπή.

Στα μέσα της δεκαετίας του 2000 πατέρας και γιος χώθηκαν στο μεγαλύτερο φαγοπότι όλων των εποχών. Αρμέγανε από παντού, ήταν πια κολλητοί με τους πάντες και διαχειρίζονταν μίζες και λάδια. Σι Φορ Άι, Ζήμενς, Ολυμπιακά Έργα, κατασκευές. ότι μπορεί και δεν μπορεί να φανταστεί κανείς. Η Ολυμπιακή φλόγα έφερε πολύ χρήμα. Ο Μάκης έχει ακόμα τη δάδα της φλόγας, τη μετέφερε κι αυτός για 50 μέτρα. Κάπου σ' αυτή την εποχή έχασα τα ίχνη του Μάκη και του γιου του. Είχα κι εγώ τα δικά μου προβλήματα επιβίωσης. Έμαθα πως αγόρασαν σπίτια στο Σαν Φραντζίσκο και στο Λονδίνο για τις δύσκολες ώρες. Μάλλον είχαν την πληροφορία πως η Ελλάδα θα γίνει επικίνδυνος τόπος για την κάστα τους και έφυγαν νωρίς. Όπως οι καλοί κλέφτες, μια καλή μπάζα και μια φιάλη εξαφανιζόλ.

Οι κολλητοί τους όμως είναι ακόμα εδώ, άπληστοι, αδίστακτοι, βολεμένοι σε μονοπωλιακές κρατικές εταιρείες δημοσίου, λέει, συμφέροντος, με απολαβές CEO πολυεθνικής. Το φθινόπωρο του 2009 ο τελευταίος της δυναστείας Παπανδρέου αποφάσισε να ποντάρει σε λάθος άλογο (λεφτά υπάρχουν) και να κερδίσει τις εκλογές πέφτοντας στη παγίδα που έστησε στον εαυτό του (θές από συνήθεια, θές από χαζωμάρα, θές από φιλοδοξία να ικανοποιήσει την επιθυμία της μάννας του). Η Ελλάδα χρεοκόπησε, δεν την άφησαν οι συνέταιροι στην ευρωζώνη να το ομολογήσει, και μπήκε μπροστά μια δανειακή σύμβαση, που θα βοηθούσε, λέει, να προσαρμοστεί σταδιακά και όχι ακαριαία, το βιοτικό επίπεδο των νεοελλήνων, για να γίνει ευκολοχώνευτη η προσαρμογή." Μάκης και υιός" ΑΕ τη γλυτώσανε, τη κάνανε νωρίς. Κάποιος κοινός γνωστός μου έλεγε πρόσφατα ότι ρευστοποιούν μανιωδώς τη περιουσία τους και αγοράζουν CDS, ασφάλιστρα δηλαδή ελληνικού χρέους. Θα γίνει, έμαθαν, αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους και θέλουν να ωφεληθούν, γιατί ως γνωστόν η επιχειρηματικότητα, οι επενδύσεις και η ανθρώπινη κατάπτωση δεν περιορίζονται από σύνορα. Μύχιος σκοπός τους είναι, μου είπε ο κοινός γνωστός, να υποχωρήσει στην Ελλάδα, μετά την ομολογία της χρεοκοπίας και την αναδιάρθρωση, ή αξία όλων των μορφών παγίων της χώρας, τα assets, όπως τα λένε αυτοί. Τότε θα κάνουν εισαγωγή τα κεφάλαια τους και θα αγοράζουν κοψοχρονιά ό,τι αξίζει. Ψάχνουν μάλιστα και συνεταίρους εκεί στο Αμέρικα, να φτιάξουν ένα επενδυτικό fund να κάνει τη μπίζνα. Για να μη φαίνονται και γίνει καμιά στραβή, αλλά και για μεγαλύτερο μπάτζετ και λεβερέϊτζ. Τελικά αυτή η γενιά της μεταπολίτευσης έβγαλε τους καλύτερους επιχειρηματίες. Άμα τα καταφέρνεις και κονομάς με αγοραπωλησίες αέρα, δεν θα τα καταφέρεις όταν κρατάς κάτι χειροπιαστό; Αστεία πράγματα.

Το παλαιό καθεστώς και η επανάσταση

Στα μέσα του δεκάτου ενάτου αιώνα, στις μεγάλες συνθέσεις που συγκροτούσαν την εθνική ιστοριογραφία των επιμέρους ευρωπαϊκών κοινωνιών, επικρατούσε η επική αφήγηση του παρελθόντος. Στη Γαλλία μεσουρανούσε το άστρο του Jules Michelet, ο οποίος στην Ιστορία της Γαλλικής Επανάστασης παρουσιάζει σελίδες επικές, εμπνευσμένες από έντονα πατριωτικά αισθήματα, διατυπωμένες σε λαμπρή αφηγηματική ρητορική, που ανέβαζαν στο ιστοριογραφικό προσκήνιο ως πρωταγωνιστή της εθνικής διαδρομής ένα συλλογικό υποκείμενο: τον γαλλικό λαό.

Σ' αυτό το κλίμα, ο Tocqueville παρουσίασε ένα έργο αναλυτικό, χωρίς ηρωικούς πρωταγωνιστές, χωρίς επική αφήγηση, χωρίς έξαρση. Αντίθετα, έθετε ερωτήματα, εξέταζε τη δομή της κοινωνίας, εστίαζε την προσοχή του στο φαινόμενο της ισχύος, αναζητούσε τους τρόπους άσκησης της εξουσίας και στάθμιζε τις επιπτώσεις τους. Το έργο απέπνεε μελαγχολία μάλλον παρά έξαρση και η τελική εντύπωση που αποκόμιζε ο αναγνώστης ήταν μια αίσθηση ότι ολόκληρη η πρόσφατη ιστορία της Γαλλίας είχε οικοδομηθεί σε μια αλληλουχία παρανοήσεων. Η Επανάσταση, την οποία ο Michelet και οι φιλελεύθεροι θεωρούσαν ότι υπήρξε κορυφαίος αγώνας για την ελευθερία, φαινόταν να είχε καταλήξει τελικά στην τυραννία του Ναπολέοντα. Επιπλέον, το εκσυγχρονιστικό έργο που συμβατικά προσγραφόταν στην Επανάσταση, φαινόταν να έχει συντελεστεί στο μέγιστο μέρος του υπό το Παλαιό Καθεστώς, με τον διοικητικό συγκεντρωτισμό και την κατάλυση της αυτοτέλειας της φεουδαρχικής αριστοκρατίας.

Το βαθύτερο ερώτημα που απασχολεί τον Tocqueville στο έργο του είναι η τύχη και οι προοπτικές της ελευθερίας στη γαλλική κοινωνία. Γιατί η Γαλλία δεν μπορούσε να γίνει φιλελεύθερη κοινωνία κατά το πρότυπο της Αμερικής και της Μεγάλης Βρετανίας; Αυτό το βασανιστικό ερώτημα τοποθετεί τον Tocqueville στην παράδοση της πολιτικής σκέψης του Διαφωτισμού, του οποίου θα μπορούσε να θεωρηθεί ο τελευταίος επίγονος, παρά τον απαισιόδοξο και μελαγχολικό σκεπτικισμό με τον οποίο αντιμετώπιζε την ανθρώπινη φύση. (από τα προλεγόμενα του Π. Μ. Κιτρομηλίδη)

Εκδόσεις: Πόλις

Απελευθέρωση εργασίας

Έχω βαρεθεί τις «προτάσεις» που θα μας βγάλουν από την κρίση. Έχω αρχίσει να φοβάμαι κιόλας ότι πια μπορεί και να λειτουργούν αντίστροφα, να μοιάζουν σαν κάτι μυστήριο, θολό, που πρέπει να το εφεύρουμε. Δεν χρειάζεται να εφεύρουμε τίποτα. Οι εταίροι μας στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα 2-3 δεκαετίες τώρα, με μεταρρυθμίσεις αλλάζουν τις κοινωνίες τους και τα ‘χουν καταφέρει πολύ καλύτερα από μας. Δεν είναι ότι δεν πιστεύω πως εμείς που ξέρουμε τη χώρα μας, μπορούμε να πούμε τις καλύτερες και πιο ευφυείς λύσεις για ν’ αλλάξουμε τα πράγματα. Είναι όμως τόσο προσχηματικός, τόσο υποκριτικός, τόσο έξω απ’ αυτή τη λογική ο δημόσιος διάλογος, που έχω έντονη την προκλητική διάθεση να πω, να κάνουμε ότι μας λένε. Σκέτα. Να εφαρμόσουμε τώρα όλες τις πρακτικές της ελληνικής κοινωνίας με τα κοινοτικά δεδομένα. Μια πρόταση, αυτή. Είναι εντέλει θέμα επιλογής του καθένα. Εμπιστεύεσαι την ευρωπαϊκή κοινότητα ή τους ντόπιους «φίλους του λαού». Επειδή δεν θέλω ν’ αποφύγω το άρθρο όμως, συνεχίζω. Είναι πάρα πολλά όσα πρέπει να γίνουν, μπορούμε όμως να τραβήξουμε μερικές κρίσιμες κόκκινες κλωστές, αυτές που θα ξεκινήσουν τις αντιδράσεις και μετά η κοινωνία θα κάνει τα υπόλοιπα:

- ΜΜΕ. Πρώτη προτεραιότητα, καθώς στην πλειοψηφία τους σχεδόν, διαπαιδαγωγούν στην αδράνεια, αναπαράγουν καθημερινά μια αντιμεταρρυθμιστική ρητορική, προσφέρουν αντί για γνώση απόγνωση και υπονομεύουν κάθε απόπειρα αλλαγής. Αρκεί να εφαρμοστούν οι νόμοι και οι κανόνες της αγοράς και στο τέλος της χρονιάς τίποτα δεν θα είναι ίδιο. Να προκηρυχθούν δηλαδή ραδιοτηλεοπτικές άδειες, να εισπράττει η εφορία και τα ασφαλιστικά ταμεία τις οφειλές τους, να διεκδικούν οι τράπεζες τα δάνειά τους - λεφτά των καταθετών μη λησμονούμε, να παρεμβαίνει ο εισαγγελέας και να καλεί υπουργούς, διοικητές ΔΕΚΟ, Γ. Γραμματείς που διασπαθίζουν το δημόσιο χρήμα με κρατική διαφήμιση σε ανύπαρκτα Μέσα ενημέρωσης.

- Να μειωθεί δραματικά το κόστος του πολιτικού συστήματος, όπως γίνεται παντού στον κόσμο. Μήπως τα κόμματα σταδιακά πάψουν να είναι ανώνυμες εταιρείες με μετόχους και χιλιάδες εργαζόμενους. Δεν εννοώ μόνο τη μείωση του αριθμού των βουλευτών αλλά όλες τις φανερές και αφανείς μεταφορές χρήματος στα κομματικά ταμεία. Επιχορηγήσεις, έξτρα αμοιβές βουλευτών για επιτροπές, δάνεια από κρατικές τράπεζες, προσλήψεις και αποσπάσεις δημοσίων υπαλλήλων, κρατική διαφήμιση σε ανύπαρκτα κομματικά media κ.λ.π.

- Να απελευθερωθούν ωράρια και μέρες λειτουργίας των καταστημάτων, να πάψει κάθε φραγμός στην εργασία. Όποιος θέλει να μπορεί να δουλέψει όποτε θέλει, παντού. Μετά από λίγα χρόνια ελεύθερης λειτουργίας χωρίς απαγορεύσεις και στρεβλώσεις, οι ανάγκες της αγοράς θα δείξουν που και πότε αξίζει να είναι ανοιχτά τα μαγαζιά.

- Να σταματήσει για 3 χρόνια, κάθε επιχορήγηση, επιδότηση του υπουργείου πολιτισμού, της Γ.Γ. αθλητισμού, των δήμων, του ΟΠΑΠ, σε πολιτιστικούς συλλόγους, εκκλησιαστικές οργανώσεις, αθλητικούς ομίλους, θεατρικές ομάδες, φίλους του Αη-Γιώργη και μη κυβερνητικές οργανώσεις. Είναι άδικο για κάπόιους, αλλά δεν έχουμε λεφτά. Έτσι άλλωστε θα φανεί σε 3 χρόνια και ποιοι απ’ όλους αυτούς είναι υπαρκτές συλλογικές κινήσεις και ποιες είναι κατασκευές που κάνουν αφαίμαξη στα δημόσια ταμεία. Το 90% ανήκουν στη δεύτερη κατηγορία.

- Να απαγορευτεί στον δημόσιο τομέα να εισπράττει κοινοτικές επιδοτήσεις, ΕΣΠΑ και προγράμματα. Δήμοι, νομαρχίες, κρατικές επιχειρήσεις, συνδικαλιστικά σωματεία, μοναστήρια και μητροπόλεις έχουν άλλα έσοδα. Οι κοινοτικές ενισχύσεις υποτίθεται ότι επιδοτούν την ανάπτυξη της οικονομίας όχι τον αδηφάγο δημόσιο τομέα.

- Να προχωρήσουν ευέλικτες αποκρατικοποιήσεις που θα ξεπερνούν τα εμπόδια που αντιμετωπίζουν στις ΔΕΚΟ και συγχρόνως θα μειώνουν το χρέος. Θα μπορούσε ας πούμε, να ανταλλάσσονται οικόπεδα του δημοσίου με ομόλογα που διαθέτουν οι τράπεζες οι οποίες έχουν και τμήματα real estate και ξέρουν τι να τα κάνουν. Μόνο στρατόπεδα, είναι 1400 σπαρμένα σε όλη την Ελλάδα. Για να τα αποχαρακτηρίσει και να τα αξιοποιήσει το δημόσιο θα περάσουν χρόνια. Οι τράπεζες θα τα ανταλλάξουν με κρατικά ομόλογα, θα απαλλαγούν από άχρηστα χαρτιά, το χρέος θα μειωθεί, περιουσιακά στοιχεία θα αξιοποιηθούν, έργα θα γίνουν.

- Για τα επόμενα δύσκολα χρόνια, το μεγαλύτερο ποσοστό των κοινωνικών επενδύσεων πρέπει να στραφεί στοχευμένα στην αντιμετώπιση της ανεργίας. Η μισή καλή προσπάθεια που έγινε με την κρατική επιδότηση των ασφαλιστικών εισφορών πρέπει να συνεχιστεί και να επεκταθεί. Για να μην χάσουν την επαφή με την εργασία και να αποφύγουν την φτώχεια μεγάλα τμήματα της ελληνικής κοινωνίας. Εννοείται ότι επιδότηση της Εργασίας δεν σημαίνει πάλι κόλπα για νέους συμβασιούχους στο δημόσιο.

- Να λειτουργήσουν πραγματικές Υπηρεσίες Εσωτερικών Υποθέσεων. Στην αστυνομία, στις εφορίες, όπου υπάρχει διογκωμένη διαφθορά. Ας μας τις οργανώσει το FBI, η Σκότλαντ Γιαρντ απ’ την αρχή. Οι «φίλοι του λαού» θα κατηγορήσουν την ιμπεριαλιστική επέμβαση στην ηρωική μας χώρα αλλά πια αρκετός κόσμος καταλαβαίνει.

- Να προχωράνε με μικρά στοιχήματα ορισμένης διάρκειας που έχουν απτά αποτελέσματα και πείθουν για την επιτυχία και τη βελτίωση της καθημερινής ζωής. Ας πούμε, να δεσμευτούν υπουργοί, δήμαρχος, διοικητής της Αστυνομίας ότι σε 3 μήνες το ιστορικό κέντρο θα έχει απαλλαγεί από την παραβατικότητα αλλιώς θα παραιτηθούν. Ας πούμε, κινήσεις εξισορρόπησης, στα ακριβά εισιτήρια του μετρό, πολύ φτηνές μηνιαίες και ετήσιες κάρτες που μειώνουν τις αυξήσεις και προσφέρουν προκαταβολικά χρήμα στα δημόσια ταμεία. Ας πούμε, κινήσεις by pass που ξεπερνάνε τις δυσλειτουργίες τομέων του δημοσίου όπως έγινε με τα ΚΕΠ. Δημόσια φροντιστήρια π.χ. πολύ φτηνότερα από τα ιδιωτικά, μέχρι να μην χρειάζονται καθόλου. Εδώ μπορεί να βρεθεί άπειρος αριθμός ευφυών συνδυασμών αν υπάρχει διάθεση.

- Η αλλαγή της Ελλάδας δεν είναι θέμα ενός κόμματος, ούτε μιας κυβέρνησης, πολύ περισσότερο «μισής» όπως είναι αυτή που έχουμε. Προσωπικές πικρίες, μαγαζάκια, πολιτικά κέρδη και ζημιές, δεν χωράνε με την πτώχευση της χώρας προ των πυλών. Η χρεοκοπία θα αποφευχθεί μόνο αν όλοι όσοι βλέπουν εφικτή μια ευρωπαϊκή προοπτική, όσοι έχουν συμφέρον να την επιδιώξουν, συστρατευθούν σ’ αυτό τον σκοπό. Χρειάζονται μεγάλες πολιτικές και κοινωνικές συμμαχίες που θα αλλάξουν την κοινωνία μας. Αυτό το κάλεσμα όμως, μπορεί να το κάνει μόνο ο πρωθυπουργός.

O Φώτης Γεωργελές είναι δημοσιογράφος. Σπούδασε Νομική στην Αθήνα, Κοινωνιολογία και Πολιτική Επιστήμη στο Παρίσι. Έχει εργαστεί σε εφημερίδες και περιοδικά, στο ραδιόφωνο και την τηλεόραση. Έχει διευθύνει το Έψιλον της Ελευθεροτυπίας, το Μ2 της Μεσημβρινής, τα περιοδικά ΚΛΙΚ, MEN και τον σταθμό ΚΛΙΚ Fm. Σήμερα είναι εκδότης της ATHENS VOICE και των περιοδικών LOOK, SOUL, HOME. Έχει γράψει δύο βιβλία το Ροκ Μυθιστόρημα υπό το όνομα Άρης Σάρτας και το LUNA με σχέδια του Φώτη Πεχλιβανίδη, βιβλίο που κυκλοφόρησε αγγλικά και στην Αμερική.

Πηγή: www.protagon.gr (το κίνημα των 10)

Tuesday, April 26, 2011

Ενας χαρακτήρας της Commedia dell arte (μια συζήτηση για τη σχέση Αριστεράς και Φιλελευθερισμού)

Εργατικός έλεγχος. Οι εταιρείες σε ένα καπιταλιστικό σύστημα θα μπορούσαν να δημιουργήσουν θέσεις εργασίας με αξιοπρέπεια για όσους τις θέλουν. Θα μπορούσε να δημιουργήσει και επιχειρηματικές δομές με εσωτερική δημοκρατία; Ναι βεβαίως σε κάποιο βαθμό. Όταν το όμως αίτημα για δημοκρατική συμμετοχή στις εταιρικές αποφάσεις προσβάλει την ιδιοκτησία , τότε η δημοκρατία δεν είναι δυνατή. Βέβαια, ως εναλλακτική λύση τα φυσικά πρόσωπα μπορούν να δημιουργήσουν τις δημοκρατικές συνεργατικές τους εταιρείες. Οποιοσδήποτε ριζοσπαστική ομάδα εργατών μπορεί να εξαγοράσει ή να ιδρύσει το εταιρικό σχήμα της αρεσκείας του. P.250

Το πρόσωπο το οποίο έχει περισσότερες ευκαιρίες δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι απλά που επωφελείται αλλά ούτε ως κάποιος ο οποίος δεν επιλέγει να μην βοηθά, αλλά κάποιος ο οποίος εμποδίζει ή απομονώνει το πρόσωπο το οποίο με τις λιγότερες ευκαιρίες. Ο εξοβελισμός του άλλου , όντας ένας πιο δελεαστικός εταίρος σε συναλλαγή , δεν είναι απλή επιδείνωση του άλλου αλλά μια κανονική κλοπή. Ρ 236


Anarchy State and Utopia R.Nozick

Ο R. Nozick αποτελεί ένα από τους πιο σημαντικούς φιλελεύθερους φιλόσοφους. Ωστόσο αν κάποιος διαβάσει προσεκτικά το σημαντικό του έργο Anarchy State and Utopia , θα δει ένα κείμενο το οποίο κινείται σε ένα περισσότερο ελευθεριακό παρά συντηρητικό τόνο. Εργατικός έλεγχος, δικαιώματα σε ναρκωτικά, ουτοπίες , κιμπούτζ, αμφισβήτηση της οικογένειας, ανάδειξη ατελειών στις θεωρίες ίσων δικαιωμάτων κλπ κλπ παρελαύνουν θυμίζοντας σε ατμόσφαιρα κάτι από Εξάρχεια παρά από Πλ. Κολωνακίου.

Ωστόσο η ιδεολογική συζήτηση αριστεράς φιλελευθερισμού είναι εγκλωβισμένη σε μια αγκυλωμένη ταξινόμηση. Οι αιτίες λίγο πολύ γνωστές. Η ιδεολογική καχεξία του Αστικού χώρου, ο εγγενής κρατικοδίαιτος χαρακτήρας της δεν έχει ανάγκη από κανένα φιλελευθερισμό, παρά μόνο ως σλόγκαν σε προεκλογικές εκστρατείες. Η φιλελεύθερη ιδεολογική καχεξία, οδηγεί την αριστερά στην κριτική του «υπαρκτού φιλελευθερισμού». Για την διαστροφή της υφιστάμενης ταξινόμησης έχουμε αναφερθεί πολλές φορές. Με απλά λόγια ούτε ο φιλελευθερισμός μπορεί να είναι «αντιαριστερός» ούτε η αριστερά «αντιφιλελεύθερη». Ο φιλελευθερισμός είναι «αντικολλεκτιβιστικός» και η αριστερά «μεταφιλελεύθερη» ή «υπέρφιλελεύθερη» στην διατύπωση του Umberto Unger. Ο ίδιος ο κομμουνισμός τόσο στην κλασσική αλά Μαρξ κατάθεση αλλά και στις διάφορες αναγνώσεις του δεν είναι αντιφιλελεύθερη δικτατορία μια κολλεκτιβιστική αυταπάτη, αλλά υπέρβαση του φιλελευθερισμού, η οποία τον ενσωματώνει, τον απορροφά. Εξ’ άλλου η ιστορία είναι αρκετά πιο πρωτότυπη από τους εκάστοτε λάτρες των λιτανειών των ιδεολογιών. Ο υπερδραστήριος Ζιζεκ αφού βρέθηκε υποψήφιος με την βοήθεια των φιλελευθέρων σε προεδρικές εκλογές της Σλοβενίας, δηλώνει θαυμαστής της Ayn Rand, αρθρογραφεί στο Ayn Rand Magazine, γράφει για την «αδελφική βοήθεια της ριζοσπαστικής αριστεράς στον φιλελευθερισμό», και απολαμβάνει της καθολικής αποδοχής της σύγχρονης ακαδημαικής αριστεράς. Κομματάκι δύσκολο να γίνει αντιληπτό από την φοβική επαναλαμβανόμενη, σχεδόν, βαρετή κάστα συντηρητικών που εμφανίζονται με τα σταθερά και αναλλοίωτα προσωπεία της αριστεράς και του φιλελευθερισμού ως χαρακτήρες της Commedia dell arte . Μια αποκριάτικη μασκαράτα όπου προφανώς διακυβεύονται και υπαρκτά συμφέροντα. Αλλά για την θεατρικότητα και την άφατη υποκρισία, αυτή έχουμε αναφερθεί πολλές φορές.

Θυμήθηκα τον Nozick με το περιρρέον κλίμα του διαβάζοντας το κείμενο το Τ.Μίχα στην WSJ. Σε αντιδιαστολή με το Νοζικ ο Τ.Μ αποπνέει ναφθαλίνη, κάτι από τον υστερικό Γεωργαλά. Κάποιος που θα διαβάσει το κείμενο, θα νομίσει ότι είναι αναφέρεται σε μια Ελλάδα ως Αφγανιστάν. Αναφέρεται σε μια ενδημούσα αύξηση της βίας για την οποία υποτίθεται υπεύθυνη είναι μια συμμαχία ΚΚΕ και «αναρχοσταλινισμού».

Το τρικ του είναι απλό. Εστίες βίας και ανομίας οι οποίες παράγονται από κοινωνικές δυναμικές οι οποίες διαπερνούν όλο το σώμα της Ελληνικής Κοινωνίας , παρουσιάζονται ως συνειδητές επιλογές κάποιων υπαρκτών και ανύπαρκτων πολιτικών σχηματισμών. Η ενδημική βία της Ελληνικής κοινωνίας ,έντεχνα απλοποιείται ως πολιτική επιλογή.

Και ποια είναι αυτά τα γεγονότα: Οι επιθέσεις στον Χατζηδάκη και τον Πάγκαλο, οι περιπέτειες στην Κερατέα.

Ε καλά μόνο τουρίστας δεν ξέρει ότι στην Κερατέα μια κλασσική εξέγερση ιδιοκτητών , του διακομματικού ρεύματος «όχι στην αυλή μου» μου συνεπικουρούνται από ένα ευρύτατο φάσμα πολιτικών με επικεφαλής τον Βορίδη, και αρνούνται την κατασκευή του περιφερειακού Χυτυ. Οι κάτοικοι βρίσκουν δίωρα και τρίωρα για να εκθέσουν τις απόψεις τους στο «αναρχοσταλινικό» Κontra Channel σε εκπομπές της γνωστής αριστερής ακτιβίστριας Μιχαλονάκου, ενώ ο αναρχοαυτόνομος Βορίδης ανακηρύσσεται στο υπερασπιστή των κατοίκων. Όσο για τις επιθέσεις στον Χατζηδάκη, κανείς δεν βλέπει κάθε βράδυ την τηλεοπτική Ιλιάδα των γνωστών ΜΜΕ της αριστεράς Extra 3, High Channel, Blue Sky, Κontra Channel που πρωτοστατούν εκδηλώσεις σε σπίτια πολιτικών και καλούν τον «κοσμάκη» σε ένα γενικευμένο προσωπικό outing όλων των πολιτικών. Για το ΚΚΕ, μια μικρή περατζάδα στα έντυπα της αριστεράς, θα αναδείκνυε ότι οι διαδηλώσεις του έχουν κάτι από περιφορά της κάρας του Αγίου Ισιδώρου. Οι δε «λιμενεργάτες του» συμπεριφέρονται όπως και οι φορτηγατζήδες, οι φαρμακοποιοί, οι γιατροί της συνταγογράφησης του ΙΚΑ, δηλαδή στο κλασσικό νεοελληνικό μοτίβο του στυλ «ρε δε μας χ…τε». Αλλά και τα πολύπλοκα φαινόμενα μητροπολιτικής βίας , που έχουν σχέση με την πόλη, την εκπαίδευση, την ανεργία την έλλειψη πολιτισμού, αλλά κυρίως με την κυνική ιδεολογία των κυρίαρχων ελιτ, απλοποιούνται και αποδίδονται μονοδιάστατα σε μονομανείς αναρχικούς. Λες και τα ίδια δεν υπάρχουν σε όλες τις μεγαλουπόλεις όπου το πλεονάζων νεανικό δυναμικό βρίσκει διάφορες μορφές έκφρασης του θυμού , όχι αναγκαστικά από το ρεπερτόριο της αριστεράς. (Μόσχα, Λος Αντζελες κλπ)

Όσο οι συντηρητικοί της αριστεράς, προσλαμβάνουν τα πάντα αταξινόμητα, αδιάκριτα μέσω του «κλισέ» του νεοφιλελευθερισμού ο οποίος ευθύνεται για τα πάντα για να συναντηθούν με τον Σαμαρά στην πίσω πόρτα του «αντινεοφιλελευθερισμού» άλλο τόσο και οι συντηρητικοί της δεξιάς προσλαμβάνουν τα πάντα αταξινόμητα, αδιάκριτα μέσω μιας εικόνας μιας αμετανόητης αριστεράς του «κομμουνιστοσυμοριτισμού» για να αποδείξουν το αντιδραστικό τους πλεόνασμα.

Οι σχέσεις αριστεράς φιλελευθερισμού είναι πολύπλοκες, και ο ελληνικός δημόσιος χώρος είναι για ιστορικούς λόγους , ο πιο ακατάλληλος για να αναλυθούν. Οι λόγοι πολλοί και γνωστοί. Ένας από τους κυριότερους η βρεφονηπιακή ιδεολογική πόλωση που χαρακτηρίζουν την δημοσιότητα , κυρίως τον ιστόκοσμο, και η ευκολία της επανάληψης. Ωστόσο κανένα βήμα δεν μπορεί να γίνει αν η βάση της συζήτησης δεν είναι η θετική, η ιδεολογική, η «ανύπαρκτη» πλευρά και των δύο. Αλίμονο αν τα ιδεολογικά ρεύματα κρίνονται στις υπαρκτές εκδοχές τους. Τότε η αριστερά τελείωσε στην Σιβηρία, και πεθαίνει κάθε φορά που οι παρελάσεις στην Πνομ Πνεχ γίνονται με το πανό του Μαρξ, ο δε υπαρκτός φιλελευθερισμός με ανεργία στην Ευρώπη του 10 % καλό είναι να μας αδειάσει την γωνία.
Όσο η συζήτηση γίνεται για τις «υπαρκτούς σοσιαλισμούς και φιλελευθερισμούς» τότε η κυριαρχία της πολιτικής των τεχνολόγων και των marketers θα είναι ασφυκτική σχεδόν αποπνικτική με μοναδικό κερδισμένο το ριζοσπαστικό λόγο της ακροδεξιάς. Και στην κατεύθυνση αυτή ο Τ.Μίχας μέσω της WSJ εργάζεται πολύ αποτελεσματικά.

Πηγή: Left Liberal Synthesis

Monday, April 25, 2011

Μετά σαράντα τέσσερα έτη

Tου Πασχου Mανδραβελη

Εχουν γραφεί κι έχουν λεχθεί πολλά για το πραξικόπημα της 21ης Απριλίου, τη θλιβερή επέτειο του οποίου είχαμε πριν από λίγες ημέρες. Κάποια από αυτά είναι σωστά, κάποια άλλα είναι μύθοι, που δυστυχώς δεν μας επιτρέπουν να βγάλουμε χρήσιμα συμπεράσματα, όχι μόνο γι’ αυτά που μας συνέβησαν, αλλά και για όσα μας συμβαίνουν. Ο μεγαλύτερος όλων των μύθων είναι ο ίδιος που ανακυκλώνεται σε κάθε καμπή της ιστορίας μας· είναι ο «μύθος των αθώων Ελλήνων» που έπεσαν θύματα ξένων κέντρων.

Η ιστορική έρευνα έχει αποδείξει πως και συνωμοσίες υπήρξαν, και κάποιο από τα πολλά αμερικανικά δάχτυλα μπήκε, και η χούντα εξυπηρέτησε πολλάκις τους σχεδιασμούς των Αμερικανών. Η αλήθεια όμως που αποσιωπάται είναι ότι δεν ήταν όλοι οι πραξικοπηματίες πράκτορες ή κατά συνείδηση προδότες. Απλώς υιοθέτησαν την καταστροφική πλάνη ότι υπάρχει κάτι υπέρτερο της Δημοκρατίας που πρέπει να διασωθεί. Στο μυαλό τους η Πατρίδα κινδύνευε, επομένως ο δημοκρατικός κανόνας έπρεπε να ανασταλεί. Και η ειρωνεία είναι ότι στο τέλος αυτή η πλάνη οδήγησε σε μια μεγάλη καταστροφή της πατρίδας.

Δεν πρέπει επίσης να ξεχνάμε ότι και η «παλλαϊκή αντίσταση στην χούντα» ήταν μύθος. Στα πρώτα χρόνια, τουλάχιστον, της δικτατορίας υπήρχε λαϊκή αποδοχή του καθεστώτος. Στο μυαλό επίσης των πολιτών σφηνώθηκε η ιδέα ότι ο δημοκρατικός κανόνας οδηγούσε τη χώρα σε αδιέξοδα και η θυσία του ήταν το μικρότερο κακό. Κι εδώ η ειρωνεία επίσης ήταν ότι αυτή η πλάνη οδήγησε τη χώρα σε αδιέξοδα κάθε είδους – κοινωνικά, πολιτικά, εθνικά.

Αν και δεν υπάρχει καμία δικαιολογία για τους πεπλανημένους, οφείλουμε να κατανοήσουμε το σκεπτικό τους για να αποτρέψουμε την επανάληψή του. Η αλήθεια είναι πως η Δημοκρατία είναι δύσκολο πολίτευμα. Εχει πολλή βαβούρα και μεγάλα χασομέρια. Θέλει συζητήσεις, διαβουλεύσεις, πιέσεις κοινωνικών φορέων, διαμαρτυρίες, επιτροπές της Βουλής, ολομέλειες και κυβερνητικούς βουλευτές. Μετά έχει δικαστήρια, Ανεξάρτητες Αρχές, Συμβούλιο της Επικρατείας κ.ά. Εχει άρθρα του Συντάγματος, διατάξεις νόμων, νομολογίες κ.λπ. Ολα αυτά δεν είναι άμεσα αποτελεσματικά, ούτε πάντα καταλήγουν στα καλύτερα αποτελέσματα. Βραχυχρόνια θα ήταν αποτελεσματικότερο να αποφασίζει κάποιος «ιδανικός σοφός», αν αυτός μπορούσε να υπάρξει. Μακροχρόνια, όμως, η Δημοκρατία εξασφαλίζει ότι δεν θα έχουμε καταστροφικά αποτελέσματα. Η ιστορία δείχνει ότι οι καταστροφικότερες αποφάσεις ελήφθησαν από ανθρώπους που θεωρούντο «ιδανικοί σοφοί».

Αυτές οι δυσκολίες της δημοκρατίας δημιουργούν σύγχυση στα κεφάλια των αδαών που φλερτάρουν στην ιδέα της παραβίασης του δημοκρατικού κανόνα για χάρη της αποτελεσματικότητας, του δίκιου, ή άλλου ανώτερου σκοπού. Και ο δημοκρατικός κανόνας δεν καταλύεται μόνο από τα τανκς, καταλύεται και διά της ανομίας. Ειδικά εκείνης που φοράει πολιτική λεοντή.

Φυσικά, οι άνομοι δεν είναι πραξικοπηματίες. Αλλά, πάλι, η Δημοκρατία δεν είναι μόνο εκλογές και δεν πραγματώνεται μία φορά στα τέσσερα χρόνια. Δημοκρατία είναι η καθημερινή τήρηση της σύμβασης που έχουν οι πολίτες, για τη δημιουργία των κανόνων συμβίωσης και η εφαρμογή αυτών. Ακόμη κι αν αυτά δεν γίνονται σωστά, το καθήκον όλων είναι ο αγώνας για βελτίωσή τους. Πάλι με δημοκρατικά μέσα, διότι η Δημοκρατία είναι ό,τι καλύτερο βρήκαμε μέχρι σήμερα για να μπορούμε να συμβιώνουμε.

Πηγή: Εφημερίδα ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ

"Σφαγείο Σαλονίκης"

Τις μέρες του Πάσχα στο Αγκίστρι στη κυριολεξία "ρούφηξα" ένα καταπληκτικό βιβλίο. Το "Σφαγείο Σαλονίκης" του Θάνου Δραγούμη. Εντάξει έχω μια... μανία με τα θέματα κατοχής, αλλά είναι και συναρπαστικό... Το συστήνω ανεπιφύλακτα... Στον "Αγγελιοφόρο" βρήκα συνέντευξη του συγγραφέα και την "αντιγράφω".

ΤΗΣ ΠΑΥΛΙΝΑΣ ΕΞΑΔΑΚΤΥΛΟΥ

«Μέρες του 1943. Μέρες Κατοχής. Στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης δυο παράξενα πτώματα. Ο αστυνόμος Ασλάνογλου τα κοιτάει ανέκφραστος. Γύρω απ’ το λιμάνι, στο κέντρο και στις συνοικίες της Σαλονίκης, κόλαση. Μουλωχτοί φόνοι και βόμβες που σκάνε οπουδήποτε, χωρίς προειδοποίηση. Σφαίρες σε σβέρκους στα καλά καθούμενα μες στη μέση του δρόμου κι εκτελέσεις εν ψυχρώ». Αυτό είναι το «Σφαγείο Σαλονίκης». Ενα βιβλίο σφαγείο κανονικό. «Το βιβλίο με την πρόφαση της αστυνομικής πλοκής και του μυστηρίου της εύρεσης δύο αλλόκοτων πτωμάτων καταγράφει και ιστορεί -κι ελπίζω συναρπαστικά- την τραγική κατάσταση στην πόλη τα χρόνια της Κατοχής. Είναι ένα νουάρ αστυνομικό, αλλά και ιστορικό και πολιτικό μυθιστόρημα βασισμένο σε πραγματικά γεγονότα», σημειώνει ο συγγραφέας του βιβλίου, Θάνος Δραγούμης.

Πώς προέκυψε ο τίτλος «Σφαγείο Σαλονίκης»;

Κατά τη διάρκεια της Κατοχής, γενικό κουμάντο στη Θεσσαλονίκη έκανε ο υποδιοικητής της Γερμανικής Διοίκησης Μακεδονίας-Αιγαίου και αντιπρόσωπος του Ναζιστικού Κόμματος Μαξ Μέρτεν. Ηταν αυτός που υλοποίησε τα σχέδια για την εξόντωση της Ισραηλιτικής Κοινότητας και στη συνείδηση των απλών ανθρώπων έμεινε ως «Χασάπης και δήμιος της Θεσσαλονίκης». Οταν κάπου διάβασα τον «τίτλο» του χασάπη, γεννήθηκε στο μυαλό μου και ο τίτλος του μυθιστορήματος που παρουσιάζει ανάγλυφα το «σφαγείο», στο οποίο ζούσε τότε η πόλη. Διότι εκτός από τα Ες Ες και την Γκεστάπο, η συντριπτική πλειοψηφία του κόσμου είχε να αντιμετωπίσει και τη λαίλαπα των ταγματασφαλιτών που σφάζονταν ανοιχτά στους δρόμους με την ΟΠΛΑ, την οργάνωση εκτελεστών του ΚΚΕ.

Πρόκειται για ένα ιστορικό μυθιστόρημα με στοιχεία μυθοπλασίας ή για το ακριβώς αντίστροφο;

Θα έλεγα, το πρώτο, με επιφύλαξη όμως, καθώς τα γεγονότα είναι πολύ πρόσφατα για να χαρακτηριστούν ως «καθαρή ιστορία». Επί της ουσίας πρόκειται για μια μίξη αστυνομικού, ιστορικού και πολιτικού μυθιστορήματος. Η φόρμα αυτή είναι ιδανική για να σκιαγραφήσει κανείς με ενδιαφέρον τη μαύρη ιστορία της πόλης κατά τη διάρκεια της Κατοχής. Μια ιστορία διάχυτη από συνεχείς προδοσίες, εκτελέσεις, πλιάτσικα και λεηλασίες περιουσιών. Γι’ αυτό, αν και μιλάμε για μυθιστόρημα, οι ιστορικές αναφορές είναι απολύτως ακριβείς.

Πώς αποφασίσατε να ασχοληθείτε με το συγκεκριμένο θέμα;

Μα είναι δυνατόν να μη μας αφορά όλους η πλέον τραγική ιστορική περίοδος της πατρίδας και του λαού μας; Πιστεύω ότι είναι όχι ευχή, αλλά αναγκαιότητα να κατανοήσουμε όσο μπορούμε πως δε βρεθήκαμε εδώ από παρθενογένεση και πως όλοι μας πατήσαμε στον αδιανόητο αγώνα των παππούδων και των πατεράδων μας. Πολύ περισσότερο σήμερα μέσα σ’ αυτήν την οξυμμένη κοινωνική κρίση που βιώνουμε. Γιατί περί τέτοιας πρόκειται. Μια κρίση αξιών, ιδανικών και αυτοπροσδιορισμού.

Ποια απάντηση δίνετε στο ερώτημα που τίθεται στο βιβλίο, δηλαδή «τι νόημα έχει να προσπαθεί κανείς να τηρήσει το νόμο μέσα σ' ένα ρημαγμένο κόσμο ομαδικής παραφροσύνης»;

Ακόμη κι αν κανείς είναι βουτηγμένος μέχρι το λαιμό στη λάσπη, δεν είναι ποτέ μάταιο να κοιτάει τα αστέρια. Αλλά, βέβαια, δεν έχω καμία πρόθεση ως συγγραφέας να παραστήσω τον καθοδηγητή. Διαβάζοντας κανείς το μυθιστόρημα, μπορεί να βγάλει τα δικά του συμπεράσματα. Γιατί έτσι είναι καλό να λειτουργεί ένα βιβλίο, ως ερέθισμα για σκέψη και όχι ως παλαιάς κοπής δημοδιδάσκαλος.

Στο βιβλίο σας μιλάτε για την Κατοχή. Σήμερα πολλοί λένε ότι βιώνουμε μια κατοχική περίοδο. Εσείς συμφωνείτε με αυτήν την αντίληψη;

Νομίζω ότι αυτή η άποψη που αβασάνιστα εξακοντίζουν διάφοροι είναι μια ανιστόρητη υπερβολή, για να μην πω μια καταφανής γελοιότητα. Προφανώς διανύουμε μια άσχημη περίοδο και προφανώς πολλοί από μας δυσκολεύονται στην καθημερινή τους ζωή. Ομως από το να δυσκολεύεσαι οικονομικά, μέχρι το να σου ανοίγουν την πόρτα τα μεσάνυχτα, να σε σέρνουν στο Γεντί Κουλέ και να σε στήνουν στον τοίχο, υπάρχει χάος απροσμέτρητο. Και θέλω να ελπίζω ότι το βιβλίο μου θα προσφέρει σ’ αυτήν την κατεύθυνση. Να ερμηνεύσουμε δηλαδή ώριμα και ρεαλιστικά τα γεγονότα που ζούμε, γιατί εμείς οι ίδιοι τα δημιουργήσαμε με την ψήφο και τη συμπεριφορά μας, δημιουργώντας τα τελευταία είκοσι χρόνια έναν αμνησιακό κόσμο αφασίας, ατομισμού και αποχαυνωμένου καταναλωτισμού. Τώρα τον πληρώνουμε όλοι κι ο πέλεκυς, δυστυχώς, πέφτει επί δικαίων και αδίκων.

Το βιβλίο «Σφαγείο Σαλονίκης» κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ψυχογιός.

Thursday, April 21, 2011

Ενιαία αγορά εργασίας

Του Μάνου Ματσαγγάνη

- Αναγέννηση του δημόσιου χώρου

Πώς είναι η Ελλάδα που ονειρεύομαι; Με δάση χωρίς καμμένα και χωρίς αυθαίρετα. Εξοχές χωρίς σκουπίδια. Παιδικές χαρές χωρίς βανδαλισμένα παγκάκια και grafitti. Πλατείες χωρίς τραπεζοκαθίσματα. Εστιατόρια και μπαρ με λιγότερο τσιγάρο (είναι θέμα σεβασμού). Γειτονιές με λιγότερο θόρυβο (είναι θέμα σεβασμού). Πεζοδρόμια - και πεζόδρομους - χωρίς παρκαρισμένα και χωρίς μοτοσυκλέτες (είναι θέμα σεβασμού). Πόλεις με λιγότερα αυτοκίνητα, κέντρο της πόλης χωρίς αυτοκίνητα. Κοντινές μετακινήσεις με το μετρό, με το ποδήλατο - και με τα πόδια. Πιο μακρινά ταξίδια με το τραίνο. Επειδή: «Αν χάσουμε το σιδηρόδρομο δεν θα χάσουμε μόνο ένα πολύτιμο περουσιακό στοιχείο, που θα μας κοστίσει πολύ ακριβότερα να αντικαταστήσουμε ή να αποκαταστήσουμε. Θα είναι σαν να παραδεχόμαστε ότι έχουμε ξεχάσει πώς να ζούμε συλλογικά.» (Tony Judt)

- Εξυγίανση του κράτους

Οι «δημόσιοι λειτουργοί» που αξίζουν να ονομάζονται έτσι είναι αστυνόμοι που ενδιαφέρονται για τη δίωξη του εγκλήματος και την προστασία των φιλήσυχων πολιτών (δηλ. δεν πουλάνε εκ του ασφαλούς νταηλίκι σε πιτσιρικάδες, δεν συναλλάσσονται με τα κυκλώματα της νύχτας, δεν βαριούνται γενικώς να ασχοληθούν). Υπάλληλοι υπηρεσιών που εξυπηρετούν με ευσυνειδησία. Γιατροί, νοσηλευτές, δάσκαλοι και καθηγητές που κάνουν τη δουλειά τους με εντιμότητα, και όσο καλύτερα μπορούν. Γνωρίζοντας προκαταβολικά ότι η ανταμοιβή τους δεν θα είναι παρά ένας καλός μισθός, η εκτίμηση των συναδέλφων τους, και η ευγνωμοσύνη όσων πέρασαν από τα χέρια τους. (Κάποιοι από αυτούς υπάρχουν ήδη: τους έχουμε γνωρίσει. Πρέπει επειγόντως να πληθύνουν.) Επίσης: προϊστάμενοι και διευθυντές που με τη στάση τους δίνουν ένα παράδειγμα επαγγελματισμού και ακεραιότητας. Και φυσικά: πολιτικοί που συνδέουν τη φιλοδοξία τους (θεμιτό: αν δεν ήταν φιλόδοξοι θα έκαναν άλλη δουλειά) με το δημόσιο συμφέρον (όπως το αντιλαμβάνονται οι ίδιοι).

- Ανασύσταση των δημόσιων αγαθών

Η Ελλάδα (παρά τον βλακώδη αντιαμερικανισμό) είναι η πιο Αμερικανική χώρα της Ευρώπης. Πουθενά αλλού δεν θεωρείται τόσο φυσιολογικό τόσοι πολλοί να τρέχουν σε ιδιώτες γιατρούς, να γεννούν σε ιδιωτικά μαιευτήρια, να στέλνουν τα παιδιά τους σε ιδιωτικό σχολείο, να αθλούνται σε ιδιωτικά γυμναστήρια κτλ. κτλ. Θα πρέπει τα δημόσια αγαθά – το είδος, η ποιότητα και η διαθεσιμότητά τους - να ξαναβρεθούν στο επίκεντρο της δημόσιας συζήτησης. Όχι ως πρόσχημα για τα σκανδαλώδη προνόμια των λίγων που ζουν από αυτά. Αλλά ως περιεχόμενο της καθημερινότητας όλων μας, ως πολιτών ενός κράτους που θέλει να λέγεται προηγμένο. Ακόμη και όσοι ανήκουν στις εύπορες μεσαίες τάξεις καλά θα έκαναν να ενδιαφερθούν ξανά για τα δημόσια αγαθά: μπορεί κάποτε να τα χρειαστούν.

- Αποκατάσταση της φορολογίας

Μέχρι τώρα δεν έχει επινοηθεί κάποιο ικανοποιητικό υποκατάστατο ενός κράτους που λειτουργεί σωστά. Όσο και αν έχουν βαλθεί να μας πείσουν για το αντίθετο οι οπαδοί του ελαχίστου κράτους – με τη βοήθεια των συντεχνιών του Δημοσίου. Δεν εννοώ ότι η φορολογία είναι αναγκαίο κακό. Εννοώ ότι είναι αναγκαίο καλό: βρίσκεται στον πυρήνα της δημοκρατίας. Οι πολίτες – εφόσον φυσικά πληρώνουν κανονικά τους φόρους τους - έχουν δικαίωμα (ή μάλλον υποχρέωση) να απαιτούν δίκαιη κατανομή των φορολογικών βαρών, διαφάνεια στις δημόσιες δαπάνες, καταπολέμηση της σπατάλης στα δημόσια έργα. Εξ άλλου: «Οι φόροι, σε τελευταία ανάλυση, είναι τα τέλη που πληρώνουμε για να είμαστε μέλη μιας οργανωμένης κοινωνίας.» (Franklin D. Roosevelt)

- Απαξίωση της φοροδιαφυγής

Χρειαζόμαστε ένα θεσμικό περιβάλλον (δηλ. αξίες και συμπεριφορές, όχι μόνο νόμους) που να απαξιώνει την φοροδιαφυγή. Όχι απλώς να την απαγορεύει και να την τιμωρεί. Θα πρέπει όσοι επιδίδονται σε αυτήν να ντρέπονται να κυττάξουν τον εαυτό τους στον καθρέφτη, να φοβούνται μήπως το μάθουν τα παιδιά τους και οι φίλοι τους, να τρέμουν την αποδοκιμασία των συναδέλφων τους. Θα πρέπει επίσης να γνωρίζουν ότι εάν συλληφθούν δεν θα μπορούν να υπολογίζουν στη συνενοχή των υπαλλήλων της Εφορίας, ούτε στη μεσολάβηση κάποιου πολιτικού, ούτε στην επιείκεια των δικαστηρίων.

- Υγιής επιχειρηματικότητα

Η αθλιότητα του δημόσιου τομέα συχνά βρίσκει το ταίρι της σε εκείνη του ιδιωτικού. Υπάρχουν εξαιρέσεις – το γνωρίζω, αλλά δεν αξίζει να αντιδικούμε για το εάν αυτές είναι περισσότερες και λαμπρότερες εδώ ή εκεί. Η θλιβερή πραγματικότητα είναι ότι πάρα πολλές επιχειρήσεις καταφέρνουν να είναι βιώσιμες μόνο στο βαθμό που παραβιάζουν κατά συρροήν τη νομοθεσία: φορολογική, περιβαλλοντική, ασφαλιστική, εργατική - και ποιος ξέρει ποια άλλη. Κακά τα ψέμματα: μέχρι πρόσφατα, ο ταχύτερος τρόπος για να βγάλει ένας επιχειρηματίας χρήματα στην Ελλάδα ήταν να αξιοποιήσει κάποια καλή γνωριμία ώστε να εξασφαλίσει κάποια επιδότηση ή κάποιο καλό συμβόλαιο με το Δημόσιο. Η «επιχειρηματικότητα της αρπαχτής» ως νόρμα. Τώρα που το Δημόσιο δεν διαθέτει πια χρήματα για μοίρασμα, θα χρειαστούμε μιαν άλλου τύπου επιχειρηματικότητα. Και για να την αποκτήσουμε δεν αρκεί η απλοποίηση της νομοθεσίας, ούτε η σταθεροποίηση του φορολογικού περιβάλλοντος, ούτε η εξυγίανση της φορολογικής διοίκησης. Θα πρέπει επίσης να επικρατήσει μια υγιέστερη κουλτούρα μεταξύ των επιχειρηματιών, καθώς και ανάμεσα σε όσους τους δίνουν τον τόνο για το τι είναι νόμιμο, τι ηθικό – και τι σε τελευταία ανάλυση μεσοπρόθεσμα αποδοτικό. Οι δικαιολογίες τελείωσαν, για όλους.

- Ενιαία αγορά εργασίας

Μια επιτυχής ρύθμιση της αγοράς εργασίας θα πρέπει να επιτρέπει στις επιχειρήσεις να αντιδρούν δυναμικά στις εξωτερικές συνθήκες (π.χ. στον όγκο των παραγγελιών για τα προϊόντα που παράγουν) όταν αυτές μεταβάλλονται. Θα πρέπει όμως επίσης να επιτρέπει στους εργαζόμενους να ζουν κανονικές και αξιοπρεπείς ζωές. Η ευελιξία και η ασφάλεια είναι τα κύρια συστατικά όλων των αγορών εργασίας. Το πρόβλημα στην Ελλάδα είναι ότι στο ένα κομμάτι της αγοράς εργασίας (σε Δημόσιο και ΔΕΚΟ) είναι συγκεντρωμένη όλη η ασφάλεια χωρίς καθόλου ευελιξία – ενώ στο άλλο (στις μυριάδες επιχειρήσεις όπου εργάζεται η συντριπτική πλειονότητα των μισθωτών) είναι συγκεντρωμένη όλη η ευελιξία χωρίς καθόλου ασφάλεια. Για να γίνει η αγορά εργασίας ενιαία και χωρίς στεγανά, θα πρέπει να την ξαναρυθμίσουμε. Χρειαζόμαστε περισσότερη ευελιξία, εκεί όπου σήμερα δεν υπάρχει. Και κυρίως, χρειαζόμαστε περισσότερη ασφάλεια (νομική, κοινωνική, συνδικαλιστική), εκεί όπου αυτή απουσιάζει. Αυτό δεν γίνεται μόνο με νόμους: χρειάζεται να αλλάξει η ατζέντα της πολιτικής απασχόλησης του κράτους, των εργοδοτικών οργανώσεων, των συνδικάτων.

- Συνδικάτα «νέου τύπου»

Τα τελευταία χρόνια τα συνδικάτα μας αντιστάθηκαν πεισματικά σε κάθε απαραίτητη μεταρρύθμιση. Υπερασπίστηκαν τα πιο σκανδαλώδη προνόμια. Αδιαφόρησαν για το δημόσιο συμφέρον. Με δυο λόγια, έκαναν ό,τι μπορούσαν για να χρεωκοπήσουμε. Ό,τι και αν συμβεί από εδώ και στο εξής, για αυτή τους την αφροσύνη είναι καταδικασμένα να πληρώσουν βαρύ τίμημα. Η ιδέα του συνδικαλισμού έχει πλέον απαξιωθεί: μεταξύ των απλών πολιτών, και ανάμεσα στους ίδιους τους εργαζόμενους. Οι οποίοι δεν αισθάνονται ότι τους αφορά η λυσσαλέα μάχη για να μην περικοπεί το επίδομα έγκαιρης προσέλευσης, ο 18ος μισθός στα ΕΛΠΕ, η σύνταξη στα 48 στη ΔΕΗ. Και όμως: για μια πολιτισμένη χώρα η υπεράσπιση των εργαζομένων από την εργοδοτική αυθαιρεσία εξακολουθεί να είναι ζωτικό θέμα - υπερβολικά ζωτικό για να το αφήσουμε σε αυτά τα συνδικάτα. Πώς βγαίνουμε από ένα τέτοιο αδιέξοδο; Δύσκολα. Εκτός εάν τα ίδια τα συνδικάτα αποφασίσουν να αλλάξουν. Εκτός εάν ενδιαφερθούν για τα προβλήματα όσων δουλεύουν με μπλοκάκι, όσων πληρώνονται κάτω από τον κατώτατο μισθό, όσων υπογράφουν για 4 ώρες αλλά δουλεύουν 8. Με άλλα λόγια: εκτός εάν τα συνδικάτα μας αποφασίσουν να ενδιαφερθούν για όλους εκείνους που τα έχουν περισσότερη ανάγκη. Εάν το κάνουν, θα ωφελήσουν πρώτα από όλα τον ίδιο τους τον εαυτό. Και ταυτόχρονα θα προσφέρουν πολύτιμες υπηρεσίες σε όσους από εμάς θέλουν να ζουν σε μια λιγότερο άδικη και λιγότερο άνιση κοινωνία.

- Ανοιχτή κοινωνία

Είναι λίγο παράξενο να είναι κανείς νέος στην Ελλάδα του σήμερα. Οι σπουδές ενδιαφέρουν κυρίως ως «χαρτί». Τα καλύτερα παιδιά πάνε για μεταπτυχιακά «έξω», και μένουν εκεί. Δουλειές καλές δεν πολυ-υπάρχουν. Οι ουρές στους διαγωνισμούς του ΑΣΕΠ ατελείωτες. Μέχρι να έλθει η πολυπόθητη «επαγγελματική αποκατάσταση», καφέ και μπαρ γεμάτα: ας είναι καλά ο μπαμπάς και το χαρτζηλίκι του. Το ξέραμε ότι οι νέοι μας μένουν στο πατρικό τους περισσότερο από ό,τι στην υπόλοιπη Ευρώπη. Δεν φαίνεται όμως να έχουμε συνειδητοποιήσει ότι τα τελευταία 20-30 χρόνια το φαινόμενο αυτό αντί να περιορίζεται συνεχώς διογκώνεται. Η Ελλάδα έχει γίνει μια μπλοκαρισμένη κοινωνία. Αυτό - εάν θέλουμε να έχουμε μέλλον ως χώρα - θα πρέπει να αλλάξει. Και φυσικά δεν θα αλλάξει με 60χρονους πολιτικούς που μιμούνται τους 16χρονους, ή τους αποθεώνουν όταν σπάζουν βιτρίνες. Χρειάζεται να σκεφτούμε από την αρχή την οργάνωση της κοινωνίας μας: την παιδεία, την κοινωνική προστασία, την αγορά εργασίας. Όχι για να χαϊδέψουμε τους νέους μας (αυτό το έχουν κάνει ήδη οι μαμάδες τους). Αλλά για να τους δώσουμε ευκαιρίες ώστε να αναλάβουν οι ίδιοι πρωτοβουλίες για τη δική τους ζωή.

- Ανανεωμένη πολιτική

Ποτέ έως τώρα δεν ήταν τόσο βαθειά η κρίση της πολιτικής, και τόσο χαμηλό το κύρος των πολιτικών. Εν πολλοίς δικαίως. Εν μέρει όμως αδίκως: σε μια δημοκρατία έχουμε τους πολιτικούς που αξίζουμε – και εμάς μας άξιζαν αυτοί. Σήμερα καταφέρονται εναντίον των πολιτικών ακόμη και όσοι μέχρι χθες πίεζαν για διορισμούς, χαριστικές διατάξεις, νομιμοποίηση αυθαιρέτων, ρυθμίσεις χρεών. Ή όσοι ακόμη και σήμερα, καθημερινά, στις δικές τους δουλειές, κλέβουν την Εφορία, απαιτούν φακελλάκι, πληρώνουν για να αγοράσουν τα θέματα του International Baccalaureate: ευυπόληπτα μέλη της κοινωνίας μας μέχρι ενός. Ότι οι πολιτικοί μας αποδείχθηκαν κατώτεροι των περιστάσεων είναι προφανές. Όμως, έξω από αυτό το πολιτικό σύστημα σωτηρία δεν υπάρχει (τουλάχιστον για όσους από εμάς δεν ονειρεύονται εθνοσωτήρες). Κάποιοι πολιτικοί θα αποσυρθούν – και δεν θα τους νοσταλγήσουμε. Κάποιοι άλλοι θα τους διαδεχθούν. Ας ελπίσουμε ότι θα είναι πιο έντιμοι, με πιο φρέσκιες ιδέες, με μεγαλύτερη όρεξη για δουλειά. Ας φροντίσουμε όλοι για αυτό – στην ανάγκη, αναλαμβάνοντας οι ίδιοι πολιτικές πρωτοβουλίες ή ακόμη και ευθύνες. Το έχω δοκιμάσει προσωπικά: ακόμη και όταν δεν έχει μεγάλο αποτέλεσμα (συνήθως δεν έχει), είναι πάντοτε ψυχοθεραπευτικό. Σας το συνιστώ.

*Ο Μάνος Ματσαγγάνης διδάσκει κοινωνική πολιτική στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Γεννήθηκε στη Γερμανία (παιδί μεταναστών) το 1963. Σπούδασε στην ΑΣΟΕΕ (1981-86), καθώς και – με υποτροφία του ΙΚΥ - στα Πανεπιστήμια του York (1987-88) και του Bristol (1988-1992). Εργάστηκε ως ερευνητής στη London School of Economics (1990-93), ως διδάσκων επί συμβάσει στα Πανεπιστήμια Κρήτης (1996-99) και Θεσσαλίας (1999-2001), και ως Ειδικός Σύμβουλος του Πρωθυπουργού (1997-2001). Η πολιτική του δραστηριότητα εκδηλώνεται ερασιτεχνικά και κατά διαστήματα: υπήρξε διαδοχικά μέλος του Ρήγα Φεραίου (1981-87, την τελευταία διετία ως μέλος του Κεντρικού Συμβουλίου), μέλος της ιδρυτικής Πολιτικής Επιτροπής της Ελληνικής Αριστεράς (1987), πρόεδρος του Συλλόγου Γονέων της Ιταλικής Σχολής Αθηνών (2002-05), μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Συλλόγου Διδασκόντων του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών (2007-09), μέλος της Διοικούσας Επιτροπής της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Συλλόγων ΔΕΠ (2007-10). Από πέρυσι το καλοκαίρι συμμετέχει στη Δημοκρατική Αριστερά, με το μοναδικό τρόπο που έχει μάθει να κάνει τέτοια πράγματα: χωρίς καμμία αυταπάτη, αλλά με πολλές ελπίδες. Κανείς δεν είναι τέλειος.

Πηγή: www.protagon.gr

Όταν προωθείται μια αλλαγή...

Του Φώτη Γεωργελέ

...ο Τύπος της συντήρησης και της καταστροφολογίας βάζει πάντα πρωτοσέλιδο, «έρχονται νέα μέτρα». Στα ελληνικά ΜΜΕ δεν υπάρχει η λέξη μεταρρυθμίσεις. Μόνο μέτρα. Τα μέτρα είναι πάντοτε κακά. Ακόμα κι όταν με καθυστέρηση 35 χρόνων δημιουργούνται επιτέλους οι πρώτοι δασικοί χάρτες, ο τίτλος είναι «νέα παράβολα». Στις πίσω σελίδες, με μικρά γράμματα υπάρχουν ειδήσεις που δεν προσέχει κανένας: «Οι εταιρείες εμπορίας πετρελαιοειδών διαμαρτύρονται γιατί, 4 μήνες μετά την ψήφιση της απελευθέρωσης του κλειστού επαγγέλματος των μεταφορών, οι νόμοι δεν έχουν εκδοθεί ακόμα». Έχουμε συνηθίσει να θεωρούμε πραγματικότητα, την πραγματικότητα των δελτίων ειδήσεων. Μόλις τελειώσουν τα θέματα εκεί, μόλις ψηφιστεί ένας νόμος στη Βουλή, νομίζουμε ότι συμβαίνει κιόλας. Κάνουμε λάθος. Οι νόμοι σ’ αυτή τη χώρα, ακόμα κι αν ψηφιστούν, δεν εφαρμόζονται. Χρειάζεται έκδοση των νόμων, υπουργικές αποφάσεις, δημοσιεύσεις, εκατοντάδες εγκύκλιοι, ερμηνευτικές διατάξεις. Κάπου εκεί το θέμα ξεχνιέται, τίποτα δεν αλλάζει. Καμία από τις διαρθρωτικές αλλαγές που πρέπει να γίνουν δεν προχωράει. Το μνημόνιο δεν «απέτυχε», όπως λένε οι πολιτικοί της αδράνειας, το μνημόνιο της ευρωπαϊκής κοινότητας δεν εφαρμόστηκε ακόμα.

Επειδή οι μεταρρυθμίσεις δεν προχωράνε, το κόστος του κράτους δεν μειώνεται, το έλλειμμα δεν μειώνεται. Επειδή η κυβέρνηση δεν μπορεί να προχωρήσει τις διαρθρωτικές αλλαγές, κάνει οριζόντιες μειώσεις μισθών και συντάξεων και βάζει συνεχώς νέους φόρους.
Η κυβέρνηση αυξάνει τους φόρους, αυξάνει τον ΦΠΑ, επιβάλλει έκτακτες εισφορές, ειδικές εισφορές, ξανά έκτακτες εισφορές. Περαιώσεις, αύξηση προκαταβολής φόρου. Αυξάνει τους ειδικούς φόρους κατανάλωσης. Από τα τσιγάρα ως τα ποτά, από τα καύσιμα ως τα ακτοπλοϊκά εισιτήρια, κλάδοι ολόκληροι της οικονομίας δηλώνουν απελπισμένοι ότι έχουν μετατραπεί σε φοροεισπράκτορες του κράτους, αφού στην τιμή των προϊόντων τους το κράτος εισπράττει πάνω από το 70%. Το κράτος αυξάνει τους λογαριασμούς των ΔΕΚΟ. Αυξάνει τις ασφαλιστικές εισφορές. Δεν επιστρέφει το ΦΠΑ. Δεν πληρώνει τις οφειλές του στις επιχειρήσεις. Το κράτος έχει σταματήσει τις δημόσιες επενδύσεις, δεν κάνει δημόσια έργα, τα τελευταία μεγάλα έργα χρονολογούνται από την εποχή του Σημίτη. Το κράτος μειώνει τις κοινωνικές δαπάνες. Καθυστερεί τα κοινοτικά προγράμματα. Οι τράπεζες, φορτωμένες κρατικά ομόλογα-σκουπίδια, δεν μπορούν να δανειστούν, ούτε να δανείσουν. Το κράτος δηλαδή, με άλλα λόγια, σκουπίζει από την αγορά και το παραμικρό ευρώ. Απομυζά όλη την κοινωνία, αφαιρεί τη ρευστότητα για να συντηρήσει το μηχανισμό του. Αρνείται να μειώσει έστω κατ’ ελάχιστον το κόστος αναπαραγωγής του και γι’ αυτό συνεχίζει την αφαίμαξη με αποτέλεσμα ο ιδιωτικός τομέας να ασφυκτιά, δεκάδες χιλιάδες επιχειρήσεις να κλείνουν, εκατοντάδες χιλιάδες εργαζόμενοι να μπαίνουν στην ανεργία. Η ύφεση, αναγκαστική λόγω χρεοκοπίας του προηγούμενου μοντέλου, γίνεται δραματική γιατί αποτυγχάνουμε να μειώσουμε τις καταναλωτικές δαπάνες του δημοσίου ώστε να διοχετευθούν λεφτά στην παραγωγική οικονομία. Η ύφεση δεν είναι αποτέλεσμα «μέτρων» αλλά αποτέλεσμα έλλειψης μέτρων, έλλειψης διαρθρωτικών αλλαγών, τις οποίες φυσικά υπονομεύουν οι ίδιοι που θρηνούν για την ύφεση. Το χρεοκοπημένο διακομματικό πολιτικό σύστημα προσπαθεί να μη μειώσει το «δικό του» μαγαζί, αυτό που δημιουργεί μαύρο χρήμα, πολιτικό χρήμα. Αδιαφορεί για τις δεκάδες χιλιάδες επιχειρήσεις που κλείνουν, για τους εκατοντάδες χιλιάδες ανέργους του ιδιωτικού τομέα.

Αν προσέξεις, καμιά απεργία δεν γίνεται για τα μαγαζιά που κλείνουν,
καμιά διαδήλωση για τους 225.000 άνεργους που προστέθηκαν πέρυσι. Αυτό που παρατηρούμε ένα χρόνο τώρα είναι η προσπάθεια του πελατειακού κράτους, της κομματοκρατίας, της κρατικής γραφειοκρατίας να διατηρήσει τα προνόμιά της, να φορτώσει τα βάρη πάλι στους ίδιους, τους εργαζόμενους, τους φορολογούμενους. Δεν μειώνεται η λεηλασία του δημόσιου τομέα, μειώνονται οι μισθοί. Δεν διευρύνεται η φορολογική βάση, μεγαλώνουν οι φόροι σ’ αυτούς που πληρώνουν ήδη. Όχι μόνο δεν μειώνεται η σπατάλη του δημόσιου τομέα, αλλά δεν βελτιώνονται και οι υπηρεσίες του. Το αντίθετο, χειροτερεύουν. Παρέχει υπηρεσίες ακριβές και χαμηλής ποιότητας αναγκάζοντας τους πολίτες να τις πληρώνουν διπλά, μια στο κράτος και μια στον ιδιωτικό τομέα. Κάνοντας έτσι την κρίση ακόμα πιο επώδυνη. Δεν υπάρχει καμία διέξοδος αν δεν μειωθεί η κρατική γραφειοκρατία, αν δεν περιοριστεί το παρασιτικό κράτος και βελτιωθεί το παραγωγικό. Οι πολιτικοί απατεώνες μιλάνε για «ανάπτυξη» προσπαθώντας να αποφύγουν τον περιορισμό του πελατειακού κράτους. Δεν υπάρχει καμία περίπτωση ανάπτυξης σε συνθήκες χρεοκοπίας, δεν υπάρχουν δανεικά λεφτά, ο μόνος τρόπος είναι να απελευθερωθούν χρήματα από το 8% του ΑΕΠ που στοιχίζει η κρατική γραφειοκρατία ώστε να στραφούν στην παραγωγή.

Με απίστευτη αντοχή,
ένα σύστημα δαιδαλωδών πελατειακών σχέσεων, κομματικής και κρατικής γραφειοκρατίας, ευνοημένων επαγγελματικών ελίτ, κρατικοδίαιτων ΜΜΕ και κομματικά σιτιζόμενων δημοσιογράφων, διαπλεκόμενης επιχειρηματικότητας και θεσμικού υποκόσμου, αντιδρά σε κάθε αλλαγή για να μην πάψει να τρώει με χρυσά κουτάλια, όπως έκανε επί δεκαετίες. Η πολιτική αυτή είναι καταστροφική και αδιέξοδη. Ο ιδιωτικός τομέας, όπως δείχνουν όλες οι ενδείξεις, δεν μπορεί πια να σηκώσει όλο το βάρος. Όσες έκτακτες εισφορές κερδών κι αν βάλουν, οι επιχειρήσεις πια είναι ζημιογόνες. Όσους φόρους κι αν αυξήσουν, οι εργαζόμενοι είναι άνεργοι, τα ταμεία δεν εισπράττουν ασφαλιστικές εισφορές. Οι αυξήσεις του ΦΠΑ είναι μάταιες, η κατανάλωση καταρρέει.

Η πολιτική των γραφειοκρατικών κομματικών και συνδικαλιστικών ελίτ
είναι αυτοκαταστροφική. Μέχρι τώρα επιβαρύνει τη μισή Ελλάδα, την Ελλάδα του ιδιωτικού τομέα. Καθώς ο τελευταίος αρχίζει να καταρρέει, να μην μπορεί πια να χρηματοδοτήσει τις όλο και μεγαλύτερες δαπάνες του δημοσίου, τα μεγαλύτερα θύματα της εσωτερικής χρεοκοπίας θα είναι τα στρώματα τα οποία υποτίθεται τώρα προστατεύουν. Όσοι σιτίζονται από το ευρύτερο δημόσιο, θα ακούσουν ένα ωραίο πρωί ότι δεν υπάρχουν καθόλου λεφτά για μισθούς, για συντάξεις, για νοσοκομεία, για σχολεία. Τότε ίσως καταλάβουν πόση τύφλωση χαρακτήριζε τις διεκδικήσεις υπεράριθμων προσλήψεων στο δημόσιο εν μέσω χρεοκοπίας, τα επιδόματα «αγαμίας» και τις «υπερωρίες για τις ημέρες σχολικής εκδρομής». Θα είναι όμως αργά. Η χρεοκοπία θα σαρώσει οδυνηρά αυτούς που τώρα την προετοιμάζουν με την πολιτική τους.

Πηγή: ΑTHENS VOICE

Wednesday, April 20, 2011

Ο Βιττόριο ποτέ σαν τώρα τόσο ζωντανός

Της Ετζίντια Μπερέττα Αρριγκόνι (μητέρας του Βιττόριο)

Πρέπει να πεθάνει κανείς για να γίνει ήρωας, για να γίνει πρώτη σελίδα στις εφημερίδες, για να έχει τα τηλεοπτικά κανάλια έξω απ’ το σπίτι του, για να παραμείνει άνθρωπος; Θυμάμαι το Βιττόριο τα Χριστούγεννα του 2005, κρατούμενο στις φυλακές του αεροδρομίου Μπεν Γκουριόν, τις ουλές από τις χειροπέδες που του έσκιζαν τις παλάμες, τις επαφές με το προξενείο που του είχαν αρνηθεί, την δίκη φάρσα. Και το Πασχα της ίδιας χρονιάς όταν στα Ιορδανικά σύνορα αμέςως μετά την γέφυρα του Αλλενμπάι, η ισραηλινή αστυνομία τον σταμάτησε για να εμποδίσει την είσοδο του στο Ισραήλ, τον φόρτωσαν σ’ ένα λεωφορείο όπου επτά άτομα μεταξύ των οποίων μία αστυνομικός, τον έδειραν “με τέχνη” χωρίς να αφήσουν ορατά ίχνη, ως γνήσιοι επαγγελματίες, πετώντας τον μετά κατά γης, αφήνοντας στο πρόσωπο του τα μαλλιά του που του είχαν ξεριζώσει…

Ο Βιττόριο ήταν ανεπιθύμητος στο Ισραήλ. Ήταν πολύ ανατρεπτικός, έχοντας διαδηλώσει την προηγούμενη χρονιά μαζί με τον φίλο του τον Γκαμπριέλε, μαζί με τους άνδρες και τις γυναίκες στο χωριό Μπουτρούς ενάντια στο τοίχος της ντροπής, διδάσκοντας και τραγουδώντας το πιο όμορφο παρτιζάνικο τραγούδι μας : “ O bella ciao, ciao...» ”

Δεν είχα δει τότε τα κανάλια, ούτε όταν το φθινόπωρο του 2008 ένα απόσπασμα κατέλαβε το ψαροκάικο ανοιχτά της Ράφα στα ύδατα της Παλαιστίνης και ο Βιττόριο κρατήθηκε στη Ράμλα για να τον στείλουνε μετά στο σπίτι του. Σίγουρα τώρα μπορώ να ευχαριστήσω τον Τύπο και τα κανάλια που μας έχουν προσεγγίσει με διακριτικότητα, που “φρουρούνε” το σπίτι χωρις υπερβάσεις και μου δίνουν την ευκαιρία να μιλήσω για τον Βιττόριο και τα οράματα του.

Αυτός ο γιός που χάθηκε, αλλά είναι τόσο ζωντανός όσο ποτέ πριν, σαν το απόρο που σαπίζει μες στη γη και πεθαίνει, θα δώσει καρπούς γερούς. Το βλέπω και το αισθάνομαι ήδη απ΄τα λόγια των φίλων και κυρίως των νέων που μερικοί από εδώ κοντά κι άλλοι από πολύ μακριά, μέσω του Βιττόριο γνώρισαν και κατανόησαν και τώρα ακόμα πιο πολύ, ότι μπορεί να δοθεί νόημα στην “Ουτοπία”: η δίψα για δικαιοσύνη και ειρήνη, η συναδελφοσύνη και η αλληλεγγύη υπάρχουν ακόμα και όπως έλεγε ο Βιττόριο “η Παλαιστίνη μπορεί να βρίσκεται μπροστά απ’ την πόρτα μας”. Ήμασταν μακριά με τον Βιττόριο αλλά βρισκόμασταν πολύ κοντά. Όπως τώρα με την παρουσία του ζωντανή, που γιγαντώνεται από ώρα σε ώρα σαν ένας άνεμος απ΄την Γάζα, απ΄την αγαπημένη του Μεσόγειο που φυσάει ορμητικός και μας φέρνει τις ελπίδες και την αγάπη του για εκείνους που δεν έχουν φωνή, για τους αδύνατους, για τους καταπιεσμένους, μεταφέροντας το μήνυμα. Να μείνουμε άνθρωποι....

Από τηνν εφημερίδα Il Manifesto

Tuesday, April 19, 2011

Δημήτρης Χαλαζωνίτης "Σφαίρες"

Ο Δημήτρης Χαλαζωνίτης είναι καταξιωμένος χειρουργός στόματος, είναι ενεργός πολίτης στις γραμμές της Ανανεωτικής Αριστεράς. Δεν χαρίζει, όμως, στους ανθρώπους μόνο το χαμόγελο μέσω της οδοντιατρικής, αλλά και ευαισθησία μέσω της ποίησης. Στα βιβλιοπωλεία βρίσκεται η τέταρτη ποιητική συλλογή του με τίτλο «Σφαίρες» από τις εκδόσεις Θεμέλιο. Οπως λέει ο ίδιος, «ό,τι κι αν κάνεις, αν το αγαπάς, πάντοτε σου δίνει ικανοποίηση και απόλαυση. Αλλωστε, το «ευχαριστώ» ή το «αισθάνθηκα καλά» ενός ασθενούς και ενός αναγνώστη έχουν ακριβώς την ίδια αξία».

Από το πρώτο έτος των σπουδών του άκουσε για πρώτη φορά το κάλεσμα της ποίησης: «Το ‘78-’79 υπήρχε εκεί ένα κύμα νέων ποιητών που εξέδιδαν τα έργα τους. Αυτό το κύμα με συνεπήρε. Ξεκίνησα να διαβάζω πολύ και διαβάζοντας άρχισαν να βγαίνουν τα δικά μου λόγια. Αρχισα να τα πρωτογράφω στον στρατό. Υστερα από χρόνια αποφάσισα να δοκιμάσω την τύχη μου. Χτύπησα την πόρτα κάποιων εκδοτών και ένας από αυτούς ενδιαφέρθηκε». Οι «Ζημιές», η πρώτη ποιητική συλλογή του, από τις εκδόσεις Θεμέλιο, βρήκαν ανταπόκριση και στο αναγνωστικό κοινό, αφού το βιβλίο γρήγορα εξαντλήθηκε. Πώς επηρεάζει, όμως, ο επιστήμονας τον ποιητή;

Συμβαίνει, άραγε, και το αντίστροφο; «Ο,τι έχω γράψει είναι ξενυχτισμένο. Εχει γραφτεί αργά το βράδυ ή νωρίς το πρωί. Στην ιατρική έχεις μια ειδική σχέση με το ανθρώπινο σώμα, με τον χρόνο, την αρρώστια και τον θάνατο. Δεν είναι τυχαίο ότι στην παγκόσμια λογοτεχνία υπάρχουν πολλοί γιατροί. Αναπτύσσουν μια ιδιαίτερη σχέση με τον άνθρωπο. Μπορεί να είναι πολύ κυνικοί ή πολύ ευαίσθητοι».

"Σφαίρες"

1. Μία σφαίρα λέει πάντα αλήθεια.

28. Υπάρχει όμως μια στιγμή στο βλέμμα
Ανάμεσα στο φως και τη σκιά
όπου όλες οι ουλές λάμπουν.

50. Όχι ουρανός.
Μα το μαρμαρωμένο μαστίγιο
της αστραπής.

74. Κι εγώ
Ακόμα με αυτά τα κενά
Ανάμεσα στα κόκκαλα

87. Στην ποιητική της αντίστασης
Τα όρια της βίας δεν μπορεί να είναι
χαμηλότερα από τα όρια της ανοχής
Τον τελευταίο στίχο θα τον γράψουν
τα όρια της αντοχής.

Monday, April 18, 2011

Ταρίκ Αλί και Ροσάνα Ροσάντα:Δύο διαφορετικές απόψεις για τη Λιβύη

Ένας πόλεμος ενάντια στις αραβικές εξεγέρσεις

Του Ταρίκ Αλί

Η επέμβαση των Ηνωμένων Πολιτειών και του ΝΑΤΟ στη Λιβύη, με την κάλυψη του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, είναι τμήμα μιας ενορχηστρωμένης απάντησης για να φανεί η στήριξη του κινήματος που αντιτίθεται σε έναν ιδιαίτερο δικτάτορα, και κατ’ αυτόν τον τρόπο, να δοθεί ένα τέλος στις αραβικές εξεγέρσεις και να επιβεβαιωθεί ο δυτικός έλεγχος της κατάστασης, ανακόπτοντας την ορμή τους και τον αυθορμητισμό τους και επιδιώκοντας την παλινόρθωση του status quo.
Είναι παράλογο να σκέφτεται κανείς ότι ο λόγος των βομβαρδισμών πάνω από την Τρίπολη και η σκοποβολή γύρω από τη Βεγγάζη είναι για την προστασία του άμαχου πληθυσμού… «Κοιτάξτε μας», λένε οι σατράπηδες Ομπάμα/Κλίντον και οι αντίστοιχοι της ΕΕ, «καλά κάνουμε, είμαστε πλάι στο λαό». Ο κυνισμός είναι τόσο εμφανής που σου κόβεται η ανάσα. Υποτίθεται ότι πρέπει να πιστέψουμε ότι ορισμένοι ηγέτες που έχουν λερώσει τα χέρια τους με αίμα στο Αφγανιστάν και στο Πακιστάν υπερασπίζονται τώρα τον λιβυκό λαό. Τα εκφυλισμένα αγγλικά και γαλλικά μέσα μαζικής ενημέρωσης είναι ικανά να χάψουν τα πάντα, όμως το γεγονός ότι αξιοπρεπείς άνθρωποι της αριστεράς πέφτουν ξανά μέσα σ’ αυτόν το βούρκο καταντάει καταθλιπτικό. Η κοινωνία των πολιτών που συγκινείται εύκολα με κάποιες εικόνες και η ωμότητα του Καντάφι που βομβαρδίζει τον ίδιο το λαό του, ήταν η δικαιολογία που χρησιμοποίησε η Ουάσινγκτον για να βομβαρδίσει άλλη μια αραβική χώρα…
Οι Σαουδάραβες μπήκαν στο Μπαχρέιν, όπου ο πληθυσμός βασανίζεται και υπάρχουν μαζικές συλλήψεις. Δεν μιλάει πολύ γι’ αυτό το Αλ- Ζαζίρα. Αναρωτιέμαι γιατί… Η Λιβύη είναι άλλη μια περίπτωση, μια ακόμη, της επιλεκτικής επαγρύπνησης εκ μέρους των ΗΠΑ και των δυτικών κυνηγόσκυλών τους….
Ο Ομπάμα και οι ευρωπαίοι σατράπηδές του μιλούν για αλλαγή καθεστώτος. Οι στρατηγοί διστάζουν και λένε ότι αυτό δεν είναι μέρος της επιχείρησης. Το Στέιτ Ντιπάρτμεντ προσπαθεί πυρετωδώς να προετοιμάσει μια νέα κυβέρνηση που να αποτελείται από αγγλόφωνους λίβυους συνεργάτες. Δεν θα μάθουμε ποτέ πόσον καιρό θα παρέμενε ενωμένος ο στρατός του Καντάφι, που είναι πλέον υπό διάλυση και αποδυναμωμένος, απέναντι σε μια ισχυρή αντιπολίτευση…
Τα σύνορα αυτού του άθλιου προτεκτοράτου που η δύση ετοιμάζεται να δημιουργήσει θα αποφασιστούν στην Ουάσινγκτον. Ακόμη και οι Λίβυοι, που τώρα στηρίζουν τους βομβαρδισμούς του ΝΑΤΟ, από απελπισία, στο τέλος θα μετανιώσουν, όπως οι αντίστοιχοι Ιρακινοί…
Η επίθεση στη Λιβύη, στην οποία συνέβαλε πολύ η βλακεία του Καντάφι σε όλα τα μέτωπα, είχε το σκοπό να αρπάξει την πρωτοβουλία από τα πλήθη και να εμφανιστούν οι σύμμαχοι στην πρώτη γραμμή για την υπεράσπιση των πολιτικών δικαιωμάτων. Μα δεν θα πείσουν τους πολίτες του Μπαχρέιν και της Υεμένης, τους Αιγύπτιους, τους Τυνήσιους, τους Σαουδάραβες. Μέχρι και στην Ευρώπη και στη Βόρειο Αμερική είναι περισσότεροι εκείνοι που είναι αντίθετοι μ’ αυτή την περιπέτεια, παρά αυτοί που τη στηρίζουν. Το παιχνίδι απέχει πολύ από τη λύση του.
Ο Ομπάμα μιλάει για έναν ανηλεή Καντάφι , όμως το δυτικό έλεος δεν πέφτει ποτέ δωρεάν από τον ουρανό…

Μια φωνή μέσα από το βούρκο

Της Ροσάνας Ροσάντα

Τι πρέπει να κάνουμε εμείς οι αριστεροί, όταν στον αραβικό κόσμο πλαταίνει μια απρόσμενη διαμαρτυρία ενάντια σ’ αυτά τα δικτατορικά καθεστώτα; Τίποτα. Να ελπίζουμε ότι ο βασιλιάς του Μαρόκου ή ο Άσαντ στη Συρία ή ο Καντάφι στη Λιβύη θα παραχωρήσουν κάτι ή ότι θα χάσουν τις ένοπλες δυνάμεις τους. Αν αυτές περάσουν με το μέρος των εξεγερμένων, όλα πάνε καλά, μπορούμε να τους επαινέσουμε, τα βγάλανε πέρα με καμιά εκατοστή νεκρούς, και μπορούμε να επινοήσουμε ανούσια ονόματα για τις εξεγέρσεις τους: για παράδειγμα, «εξέγερση των γιασεμιών» ή «αραβική άνοιξη» (σε ανάμνηση της άνοιξης της Πράγας). Όταν όμως ένα βασιλιάς ή ένας δικτάτορας αρχίζει να πυροβολεί τους εξεγερμένους, αλτ!
Βλέπε την περίπτωση Καντάφι. Ποιοι είναι αυτοί οι εξεγερμένοι; Είναι λίγοι και ανοργάνωτοι. Μα είναι οπλισμένοι! Ποιος τους έδωσε τα όπλα; Όχι βέβαια η ευρωπαϊκή αριστερά, ο καιρός του Γκαριμπάλντι και των Διεθνών Ταξιαρχιών έχει τελειώσει. Και αν οι εξεγερμένοι ζητήσουν βοήθεια από τα Ηνωμένα Έθνη, να που αποκαλύπτονται: είναι ο δούρειος ίππος της Δύσης που θέλει να βάλει χέρι στα πετρέλαιά τους. Αυτοί που τους στηρίζουν είναι επικίνδυνοι ηλίθιοι –οι χρήσιμοι βλάκες των ημερών μας. Αυτόν τον τίτλο, και άλλους που έχουν σχέση με βούρκο, τον προσάπτει ο Ταρίκ Αλί σε κάποιους σαν κι εμένα. Θα απαντήσω στον Ταρίκ Αλί δύο- τρία πράγματα.
Δεν μου αρέσουν, στον Ταρίκ Αλί και στο Μανιφέστο, οι ίσες αποστάσεις μεταξύ των «νομιμοφρόνων» του Καντάφι και των «εξεγερμένων», επειδή δεν ξέρουμε ποιοι είναι. Ξέρουμε καλά ποιος είναι ο Καντάφι και το καθεστώς του. Ξέρουμε καλά τι είναι να λέει «φτάνει» ένας κόσμος που δε μπορούσε να εκφραστεί και να οργανωθεί για μερικές δεκαετίες, γνωρίζουμε την πενιχρότητα όλων των παράνομων δυνάμεων, βρίσκουμε ξεκάθαρα τα λόγια μέσα από τα οποία εκφράζεται η επιτροπή της Βεγγάζης. Δεν μου αρέσει που τα Ηνωμένα Έθνη διέταξαν έναν πόλεμο, που συνεπάγεται μια εισβολή και μια κατοχή, αλλά και μια επέμβαση με τα μη ξεκάθαρα όρια απαγόρευσης των βαρέων όπλων του καθεστώτος, σαν να θέλουν να δημιουργήσουν μια ισορροπία μεταξύ των μερών.
Αρνούμαι να υποστηρίξω ότι ενάντια στον Καντάφι και για βοήθεια εκείνων που δεν τον αποδέχονται πια δεν μπορούμε παρά να στείλουμε, έστω και με περιορισμένους στόχους, τρεις στρατούς ή τίποτα. Φοβάμαι ότι αυτό ερεθίζει οδηγώντας ενάντια στις εξεγέρσεις αυτούς που ήδη τις φοβούνται μέσα στο σπίτι τους. Ειλικρινά, όμως, δεν θα αποκαλούσα την αποστολή ιμπεριαλιστική, δεν θα τόνιζα τόσο τα νερά που μπάζει η επιχείρηση, που μπάζει όντως, όπως και τα αντίστοιχα του καθεστώτος. Καθώς και τα δικά μας, γιατί σε ποιον άλλον να αποδώσουμε τους τουλάχιστον 150 πνιγμένους από το σκάφος που ναυάγησε μπροστά στις ακτές μας; Δεν έχουμε μια Greenpeace για διάσωση ανθρώπων.
Δεν μου αρέσει, αντίθετα μου προκαλεί φρίκη, το γεγονός ότι ο Σαρκοζί πήρε πάνω του την απόφαση του ΟΗΕ για να επιδιορθώσει την εικόνα του, έπειτα από τη στήριξη που πρόσφερε μέχρι το τέλος στον Τυνήσιο Μπεν Αλί. Το γεγονός ότι τα μαχητικά αεροσκάφη Mirage και Rafale, που προμήθευσε η Γαλλία στη Λιβύη, έχουν στριμωχτεί από τα Mirage και τα Rafale αυτής της ίδιας, είναι κάτι που κινείται μεταξύ γελοίου και αιμοσταγούς.
Δεν έχω καταλάβει γιατί ο Ομπάμα επενέβη, παρόλο που επενέβη το λιγότερο δυνατό. Δεν τον θεωρώ σατράπη. Δεν πιστεύω ότι θέλει να αρπάξει το πετρέλαιο που ο Καντάφι τού πουλούσε χωρίς προβλήματα. Δεν ξέρω αν έχει δίκιο ο Ιμάνουελ Βάλερσταϊν, όταν βλέπει ένα καινούργιο 1968 των νέων Αράβων. Ξέρω ότι δεν έχω το δικαίωμα να τους ζητήσω ένα πιστοποιητικό, πριν αποφασίσω αν θα είμαι με το μέρος τους ή αν θα τους πυροβολήσω. Ξέρω ότι έκανα λάθος όταν πίστευα ότι οι αραβικοί λαοί χρειάζονται ένα δυνατό χέρι για να μάθουν να κυβερνώνται, γι’ αυτό και εμπιστεύτηκα τα κόμματα Μπάαθ, τον Καντάφι, μέχρι και τον Χομεϊνί. Δεν είναι αλήθεια ότι αρκεί να είμαστε εχθροί των Ηνωμένων Πολιτειών για να είμαστε από τη σωστή πλευρά. Δεν είναι αλήθεια ότι όποιος είναι εχθρός τους, είναι φίλος μας. Τουλάχιστον, δεν είναι δικός μου.
Θα προτιμούσα, και πολύ μάλιστα, σ’ όποιον παίρνει το λόγο να απαντούσαν πλήθη Ευρωπαίων, στολίσκοι αλληλεγγύης, γιατροί και, επίσης, αυτοί που είναι έτοιμοι να πολεμήσουν, αντί να κινηθεί ο ΟΗΕ, ο οποίος στο τέλος έδωσε την εντολή στο ΝΑΤΟ για μια επιχείρηση η οποία, φοβάμαι, δε θα επιλύσει τίποτα. Θυμάμαι όμως ότι κι εμείς χρειαστήκαμε τους «συμμάχους» για να απελευθερωθούμε από το φασισμό. Ναι, ο Καντάφι δεν είναι το Τρίτο Ράιχ και η επιτροπή της Βεγγάζης δεν έχει τα εύσημα της επιτροπής Εθνικής Απελευθέρωσης. Και τότε; Για να μιλήσω όπως ο Ταρίκ Αλί, είμαι κομμάτι του βούρκου, που, όταν βλέπει κόσμο να ζητάει συγκεχυμένα ψωμί και ελευθερία, σκέφτεται: «Είναι δικοί μου. Κι εγώ δικιά τους».

Μετάφραση: Τόνια Τσίτσοβιτς

Αυτά τα δύο κείμενα δημοσιεύτηκαν στο «Μανιφέστο» με διαφορά δύο ημερών: στις 8 Απριλίου του Τ. Αλί και στις 10 της Ρ. Ροσάντα. Είναι χαρακτηριστικά της διχογνωμίας που προκάλεσε στην αριστερά η στρατιωτική επέμβαση στη Λιβύη. Αλλά και ενδεικτικά της διαφορετικής οπτικής που ενεργοποιεί αυτή τη διχογνωμία: από τη μια η αποκλειστικά αντιιμπεριαλιστικής έμπνευσης οπτική, που όμως δεν προσφέρει επαρκή απάντηση στο ερώτημα «πώς αποτρέπεται η κατάπνιξη μιας εξέγερσης μέσα στο αίμα;», και από την άλλη η οπτική που προτάσσει την υπεράσπιση και προστασία των εξεγερμένων, έστω κι αν αυτοί χρειαστεί να βρεθούν την επομένη αντιμέτωποι με τους «σωτήρες» τους. Εκείνο που διακρίνεται, πάντως, μέσα από τις αντιπαρατιθέμενες επιχειρηματολογίες, είναι και η αντιφατική έκφραση ενός αισθήματος ενοχής της αριστεράς για τη σιωπή της –στην καλύτερη περίπτωση– απέναντι στα καθεστώτα που σήμερα προκαλούν τη λαϊκή οργή, εν ονόματι ενός μυωπικού και υπέρμετρα πραγματιστικού αντιιμπεριαλισμού.

Πηγή: Εφημερίδα ΕΠΟΧΗ

Για μια «οικολογική ΕΔΑ» στην Ελλάδα, την Ευρώπη, τον κόσμο

Του Δημήτρη Μπίρμπα

Το τέλος της μεταπολίτευσης έχει πολλές φορές προαναγγελθεί, του δικομματισμού επίσης. Το αέναο στο εκκρεμές της δικομματικής εκλογής, σύμφωνα με πολλούς αναλυτές, αμφισβητείται από τις καταστροφικές επιπτώσεις του Μνημονίου, απόρροια της παγκόσμιας κυριαρχίας των νεοφιλελεύθερων δογμάτων, των ανεξέλεγκτων χρηματαγορών. Είναι έτσι; Μπορεί να ανατραπεί η σημερινή κατάσταση; Θα γίνει η Ελλάδα Πορτογαλία όπως πολλοί διακαώς επιθυμούν στην καθ΄ημάς Αριστερά; Και αν ναι, γιατί θα μπορέσει να αλλάξει ουσιαστικά την φορά των πραγμάτων;

Η ιστορική εξέλιξη απεχθάνεται τις συνταγές, ιδιαίτερα τις συνταγές άμεσης επιτυχίας και ευτυχίας και αν ακόμα ξεγελαστεί για μια περίοδο, τις σαρώνει στη συνέχεια με μεγάλη ευκολία. Ας το χουμε κατά νου όταν καλούμε σε αντιγραφή. Οι συνθήκες σε κάθε χρονική στιγμή διαφέρουν ουσιαστικά από τόπο σε τόπο. Ακόμα και τα ίδια ερωτήματα μπορούν να απαντηθούν εντελώς διαφορετικά και ας κινούνται οι απαντήσεις στην ίδια κατεύθυνση. Τα κοινά χαρακτηριστικά όσο σημαντικά και αν είναι ποτέ δεν εξαλείφουν τα ιδιαίτερα. Οφείλεις να σεβαστείς τις ιστορικές και χωρικές ιδιαιτερότητες, τουλάχιστον να τις διασκεδάσεις, αλλιώς αποδεικνύονται υπεραιωνόβιες εστίες αντίστασης. Η γεωπολιτική άλλωστε αποτελεί επιστημονικό τομέα διερεύνησης. Η κατάρρευση του ανύπαρκτου «υπαρκτού», ο κινέζικος δρόμος για τον καπιταλισμό, οι εθνικιστικές, φυλετικές και θρησκευτικές αναφλέξεις όπου γης, το επιβεβαιώνουν με τραγικό τρόπο.

Δηλαδή δεν υπάρχει ελπίδα; Τουναντίον, αρκεί να μην μυθοποιούμε την στιγμή. Ουσιαστικές αλλαγές μακράς πνοής σε εθνικό επίπεδο, στον αναπτυγμένο καπιταλισμό, φαίνεται ιστορικά ότι δεν μπορούν να αντέξουν, απαιτείται υπερεθνική θεμελίωση. Τελούν πάντα υπό την «επίβλεψη» των τρεχουσών πολιτικών συσχετισμών, έτσι το αδιανόητο πριν 20 χρόνια είναι απολύτως ρεαλιστικό σήμερα και η φορά δεν μπορεί να είναι πάντα αρνητική προς τα συμφέροντα και τα δικαιώματα των δυνάμεων που εκπροσωπεί η Αριστερά. Ούτε βέβαια αενάως θετική, σύμφωνα με τους οπαδούς της γραμμικής εξέλιξης της ιστορίας. Ο προηγούμενος αιώνας έδειξε καθαρά τα ύψη και τα βάθη , της κίνησης των κοινωνικών κερδών και απωλειών.

Έδειξε ότι οι μεγάλες αλλαγές απαιτούν σχέδιο, συγκέντρωση δυνάμεων και παροχή έμπνευσης σε ευρύτερες κοινωνικές δυνάμεις. Είναι απολύτως ορθό σε συνθήκες νεοφιλελεύθερης επέλασης και σκληρής καπιταλιστικής αναδιάρθρωσης, οι δυνάμεις της Αριστεράς να μπορούν να συζητούν, να συνεργάζονται και να αντιστέκονται από κοινού στην μεγάλη επίθεση των κυρίαρχων ελίτ στα κοινωνικά και εργασιακά δικαιώματα, στην προσπάθεια ο κοινωνικός δείκτης να ξαναγυρίσει στο 1900. Όμως δεν αρκεί μόνο αυτή η απάντηση. Δεν αρκεί η συνάντηση της Ριζοσπαστικής νεοκομμουνιστικής ή μετακομμουνιστικής Αριστεράς με την Κομμουνιστική Ορθοδοξία. Απαιτείται διεύρυνση του μπλοκ με τη συμμετοχή του οικολογικού χώρου και σημαντικών τμημάτων που δεν αντέχουν την απόλυτη κεντροποίηση και συντηρητικοποίηση της σοσιαλδημοκρατίας.

Η δημιουργία ενός εναλλακτικού πόλου (ομοσπονδιακού χαρακτήρα) που θα μπορεί να ανατρέψει δικομματικές εναλλαγές, να ανακόψει την νεοφιλελεύθερη πλημμυρίδα και να συμπαρασύρει τα πράγματα προς τα αριστερά, θέλει σχέδιο και αντιστοίχιση σε τοπικό, εθνικό, ευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο. Θέλει επίγνωση το που βρίσκεται ο πλανήτης μας, αυτός ο «μικρός, ο μέγας» και κυρίως απαιτεί υπομονή και επιμονή, αναζήτηση και επιστημονική τεκμηρίωση ,ενωτική αγωνιστική διάθεση.

Απαιτεί ξεβόλεμα ιδεολογικών συνηθειών, στήριξη αλλά όχι άκριτη, κινημάτων και εκδηλώσεων – ο εχθρός του εχθρού μου δεν είναι πάντα φίλος μου – αποφυγή των εύκολων τηλεοπτικών γενικεύσεων και αφορισμών και κυρίως το σχέδιο να πρεσβεύει και να το λέει – πέραν της δημοκρατίας, της ελευθερίας και της αειφόρου ανάπτυξης – την «μη βία» και την «ηθική λιτότητα» ,την μη ανοχή στο καταστροφικό μοντέλο του «καταναλωτικού ευδαιμονισμού» της ικανοποίησης των ματαιοτήτων, της ανεξέλεγκτης σπατάλης των φυσικών πόρων και της αμοραλιστικής χρήσης της τεχνολογίας. Η Φουκουσίμα το κραυγάζει. Η κοινωνία της «προεξόφλησης του μέλλοντος» δεν αντιστοιχεί στην Αριστερά και την κοινωνική κουλτούρα που επιδιώκει.

Κατά τ΄άλλα η συζήτηση στην Πορτογαλία πραγματοποιήθηκε όταν οι εσωτερικοί συσχετισμοί στην Αριστερά υπήρξαν τουλάχιστον ισοδύναμοι για μια 7ετία. Η Παπαρήγειος αντίδραση καθιστά εμφανές ότι αυτή η θετική ,κατά τ’ άλλα εξέλιξη δεν προσφέρεται για άμεσες «αντιγραφές» στην Ελλάδα. Ελπίζω οι εξελίξεις να το διαψεύσουν. Κυρίως όμως οφείλουμε να μην οδηγηθούμε σε πολιτική και ιδεολογική αναπαλαίωση, όπως δυστυχώς συνηθίζουμε, για να γίνουμε αρεστοί στους εγχώριους, υποτιθέμενους «νέους» μελλοντικούς συμμάχους. Η νεκρανάσταση του Ζαχαριάδη είναι σενάριο για cult movie και όχι για πολιτική ανάλυση της πραγματικότητας.

Sunday, April 17, 2011

Νίκος Παπάζογλου, Πορτραίτα 1995 ΕΡΤ (Μέρος 1 από 5)

ΟΙ ΜΑΓΚΕΣ ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΠΙΑ - ΝΙΚΟΣ ΠΑΠΑΖΟΓΛΟΥ

ΚΑΝΕΙΣ ΕΔΩ ΔΕΝ ΤΡΑΓΟΥΔΑ

Ο Νικόλας το '82

Είναι Σεπτέμβρης του 1982 και στήνουμε το Φεστιβάλ Αυγής -Θούριου στο Αλσος της Νέας Σμύρνης. Εγω είμαι υπεύθυνος για το μπαρ του Ρήγα και "κολλημένος" με την "Εκδίκηση της Γυφτιάς". Προσπαθώ να πείσω τον αρμόδιο σύντροφο (ένας αδύνατος με μούσι δεν θυμάμαι το ονομά του) να φέρει τον Παπάζογλου στο Φεστιβάλ. "Ποιος είναι αυτός; Δεν το ξέρω μου λεει. Του εξηγώ ότι είναι ένας νέος τραγουδιστής που του έγραψαν δίσκο οι Ρασούλης, Ξυδάκης σε παραγωγή Σαββόπουλου. "Μα είναι άγνωστός...Εξάλλου έχουμε την Οπισθοδρομική Κομπανία" μου ανταπαντά. "Βρε θα γίνει χαμός..." επιμένω. Τελικά τον πείθω και μου λεει: ¨Μάθε πόσα θέλει και τα ξαναλέμε". Παίρνω στη Λύρα μαθαίνω το τηλέφωνό του και τον παίρνω.
Ο διάλογος (που δεν θα ξεχάσω ποτέ στη ζωή μου):
Μ.Δ.: "Γειά σας τον κύριο Παπάζογλου",
Ν.Π.: "Ο ίδιος".
Μ.Δ.: "Είμαι ο τάδε από τον Ρήγα και θα ήθελα να ερθετε στην Αθήνα να τραγουδήσετε στο Φεστιβάλ μας".
Ν.Π.: "Εγώ; Μεγάλη μου τιμή. Φυσικά...".
Μ.Δ.: "Πόσα χρήματα θέλετε;'.
Ν.Π.: "Χρήματα; Ναι για τα εισιτήρια και κάπου να κοιμηθούμε όχι απαραίτητα σε ξενοδοχείο...".
Τρελλάθηκα από τη χαρά μου. Την άλλη μέρα πρωί πρωί πάω στο σύντροφο του τα λεω και μου απαντά: "Καλά ρε πες του να έρθει αλλά αν είναι μάπα θα σε κυνηγησω"... Τον παίρνω τηλέφωνο, τα κανονίζουμε.
Είναι Παρασκευή βράδυ είμαι στο μπαρ του Ρήγα, βουτηγμένος μέσα στο βαρέλι ψάχνοντας μπύρα ανάμεσα σε πάγους. Ακούω μια φωνή: "Ο Μάκης ο Διόγος ποιος είναι;", σηκώνω το κεφάλι μου ο Νικόλας γελαστός, με το κλασσικό τζιν πουκάμισο και το κόκκινο φουλάρι περιμένει απάντηση. σαν κοριτσάκι που είδε από κοντά τον Ρουβά του απαντώ: "Εγώ του λεω", με το πρόσωπό μου να λάμεπι. "Χαίρω πολύ και σ' ευχαριστούμε" μου λεει. Το κερνάω ένα ουίσκι και πριν φύγει για τη συναυλία μου λεει: "Αυτό για να θυμάσαι τη γνωριμία μας" και μου δίνει το φουλάρι του. Περιττό να σας πω ότι αυτό το κόκκινο φουλάρι έλιωσε επάνω μου καθώς το φόραγα χειμώνα καλοκαίρι...
Οσες και όσοι ήταν στο φεστιβάλ τον Σεπτέμβρη του '82 θα θυμούνται ότι ο Νικόλας έπαιξε πάνω από δυο ώρες, όλοι ήταν στο πόδι και χόρευαν ασταμάτητα... Από τότε όπου έπαιζε ο Παπάζογλου ήμουν παρών. Μάλιστα κάποιες φορές όταν τραγούδαγε σε μαγαζιά πήγαινα και του θύμιζα την ιστορία του φεστιβάλ Πάντα γέλαγε. Καλό ταξίδι Νίκο Παπάζογλου σ' ευχαριστώ γιατί τα τραγούδια σου έντυσαν τα καλύτερα μου χρόνια... Καλή ανάπαυση φίλε Νικόλα...

Ο Νίκος Παπάζογλου πέθανε χθες στο σπίτί του μετά από δίμνη μάχη με τον καρκίνο. Ηταν μόλις 63 χρόνων...